''Her tarafım ağrıyor'', ''Gece yeteri kadar uyumama rağmen sabahları hiç uyumamış gibi kalkıyorum'', ''Yorgunluktan kırılıyorum, hiçbir iş yapamıyorum'' gibi yakınmalar yumuşak doku romatizması belirtisi olabilir.
Yaygın kas, iskelet sistemi ağrısı, yorgunluk, uyku bozukluğu bulguları olan kronik, karmaşık bir ağrı sendromu olarak tarif edilen yumuşak doku romatizması (fibromiyalji), yaygın olarak görülüyor.
Alman Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon uzmanlarından Dr. Hilal Yıldız, hastalığın daha çok kadınları etkilediğini anlattı:
Fibromiyalji hastalığının nedeni tam açıklanamamakla beraber, belirtilere yol açan bozukluğun merkezi sinir sisteminden kaynaklandığı düşünülmektedir.
Genetik faktörler de önemlidir, aile öyküsü olanlarda fibromiyalji görülme sıklığı daha fazladır. Ağrı ve yaygın ağrı en sık yakınmadır. Hastalar ağrılarını tanımlamada ve ağrı yerini tarif etmede zorluk çekerler. Daha çok boyun, sırt ve bel bölgesinde yaygın ağrıdan yakınırlar. Kol ve bacaklarda da ağrı olabilir.
Ellerde ağrı ve şişlikten yakınmalarına karşın, gerçek bir eklem tutulumu yoktur. Yorgunluk da önemli bir yakınma olup hastanın günlük yaşamını etkileyebilir. Genellikle sabah yataktan yorgun kalkar. Hasta uykuya dalamamaktan veya sık uyanmaktan da yakınabilir. Bazen de uyku süresinin yeterli olmasına karşın uyku dinlendirici olmayabilir ya da hasta hiç uyumadığı hissi ile uyanır.
Hastalar yakınmalarının psikolojik stres, hava değişimleri, soğuk veya rutubet ile arttığını ifade ederler. Soğuğa karşı aşırı bir hassasiyet vardır. Belli bir pozisyonda uzun süreli çalışma (özellikle kollar ve omuzların uzun süre sabit durması gibi) da yakınmaları arttırabilir. Bilgisayar ve daktilo gibi aletlerle çalışanlarda daha sıktır.
Uzun süreli oturma, ayakta durma, uzun süreli yazı yazma, araba kullanma, telefonla konuşma, soğuğa maruz kalma, eğilerek çalışma ve ağır kaldırma, kolların gergin pozisyonda çalışma yüzeyinde bulunması gibi çalışma koşulları fibromiyalji belirtilerini şiddetlendirebilir.
Fibromiyalji sendromu, depresyon, migren, kronik yorgunluk sendromu veya miyofasyal ağrı sendromu gibi hastalıklarla örtüşebilir. Bunlardan birinin varlığı fibromiyalji sendromunun yok olduğu anlamına gelmez. Yani bir arada da olabilirler.
örneğin yapılan çalışmalar, fibromiyalji hastalarınınyüzde 25'de depresyon, yüzde 50'de de migren gözlendiğini ortaya koymuştur.
Tedavide ağrı kesici ilaçlar, antidepresanlar, kas gevşeticiler ve uyku düzenleyici ilaçlar kullanılmaktadır. Hastalığın şiddetlendiği dönemlerde duruşun düzeltilmesi, tekrarlayıcı stres faktörlerini azaltmak (daktilo ile yazma, uzun süre ile oturma/ayakta durma gibi), uykuyu değerlendirme ve düzenleme önemlidir.
Egzersiz hastalıkta en önemli tedavi ve korunma yöntemidir. özellikle gevşeme egzersizleri, germe egzersizleri, kardiovasküler kondüsyon programı, yürüyüş, yüzme ve
e binme yararlıdır. Egzersiz tipi ve şiddeti hekim tarafından hastaya göre ayarlanmalıdır.
Bu belirtiler varsa dikkat!
Ağrı Yorgunluk Sabah yataktan yorgun kalkma Uyku bozuklukları Uykuda dinlenememe Sabah tutukluğu Konsantrasyon ve bellek bozukluğu Karın ağrısı, ishal, kabızlık Sık idrara gitme Göz ve ağız kuruluğu El ve ayaklarda uyuşma Huzursuz bacak sendromu Aşırı terleme