Çocukların depresyonunu tanıyın

[Bluesky24]

Dr. Ayten Erdoğan







Çocukların yaklaşık yüzde 5'i, ergenlerin ise yüzde 5-10'unun depresyona maruz kaldığı biliniyor. Stres altında bulunan, kayıp yaşayan çocuklar veya dikkat, öğrenme, davranış, anksiyete (sıkıntı) bozukluğu bulunan çocukların depresyona yakalanma riski daha fazla. Ailesel yatkınlık da çocukta depresyon gelişmesinde çok etkili.







Çocuk ve ergenlerin depresyon belirtileri nedir?







Depresyondaki çocuk ve ergenlerin belirtileri depresyon geçiren yetişkinlerden daha farklı olabilir. Aşağıdaki depresyon belirtilerinden biri veya daha fazlası uzun bir süredir mevcutsa uzman yardımı alınması gerekiyor:







- Sık sık üzüntülü olma ve ağlama.







- Umutsuzluk.







- Olağan aktivitelere ilginin azalması veya daha önce severek yaptığı aktivitelerden zevk alamama.







- Sürekli can sıkılması, enerji eksikliği.







- Sosyal soyutlanma, iletişim eksikliği.







- Öz saygı eksikliği ve suçluluk duygusu.







- Reddedilme veya başarısızlık konusunda aşırı hassasiyet.







- Alınganlık, öfke veya düşmanlık davranışlarında artma.







- İlişkilerde sorunlar yaşama.







- Sık sık baş ağrısı, karın ağrısı gibi fiziksel şikayetler.







- Okul devamı veya okul başarısında düşüklük.







- Konsantrasyon eksikliği.







- Yeme ve/veya uyuma alışkanlıklarında büyük değişiklik.







- Evden kaçmakla ilgili sözler veya teşebbüsler.







- İntihar veya kendine zarar verici davranış düşünceleri veya ifadeleri.







İntihar riski var mı?







Depresyondaki çocuk veya ergenler ölmek isteyebilir veya rdan bahsedebilir. Depresyon r riskini artırır. Depresyondaki ergenler kendilerini daha iyi hissetmek için sigara, alkol veya başka uyuşturuculardan medet umabilirler. Arkadaşlarıyla oynamayı seven bir çocuk artık yalnız vakit geçirmeye ve hiçbir şeyle ilgilenmemeye başlayabilir. Eskiden kendisine eğlendiren şeyler depresyon geçiren çocuk için artık hiç veya pek az eğlendirici olur. Sevilmediği, kötü çocuk olduğu düşünebilirler. Sıklıkla kendilerini suçlarlar.







Klasik belirtilerin yanında başka dikkat çeken özellikler nedir?







Okul veya evde sorunlara neden olan çocuk ve ergenler depresyon geçiriyor olabilir. Küçük çocuklar her zaman çok üzüntülü görünmeyeceği için anne-babalar ve öğretmenler sorunlu davranışların depresyon belirtisi olduğunu anlamayabilir. Aşırı hareketlilik, hırçınlık, sık ağlama küçük çocuklarda depresyonun belirtisi olabilir. Direkt olarak sorulduğunda bazı çocuklar mutsuz veya üzgün olduklarını ifade edebilirler.







Vücut yakınmaları olur mu?







Küçük çocuklarda ve ergenlik dönemindeki kız çocuklarında depresyonun belirtisi sıklıkla karın ağrısı, baş ağrısı vucüt ağrısı gibi bedensel yakınmalarla kendini gösterebilir. Okulla ilgili kendine güvensizlik, arkadaş ilişkileri kurmada yetersizlik ve anne-baba ile ilgili bağımsızlaşma sorunları olan çocuklarda yine bedensel belirtiler sık görülür. Sabah okula giderken karın ağrısı, baş ağrısı gibi belirtiler artabilir.







Erken tanının avantajları?







Erken tanı ve tedavi çok önemlidir. Depresyon profesyonel yardım gerektiren, gerçek bir hastalıktır. Kapsamlı bir tedavi genellikle hem bireye, hem de aileye terapi uygulanmasını içerir.







Hazırlayan: Mesude Erşan/ Kelebek