Kemik iliği nakilleri yerinde sayıyor

[Bluesky24]

Türkiye'de 29 merkezde kemik iliği nakli yapılabiliyor. Bu merkezler hastaların ancak yüzde 10'una hizmet verilebiliyor. Türk Hematoloji Derneği, merkez sayısının iki katına çıkarılması gerektiğine dikkat çekiyor. Bu arada Sağlık Bakanlığı yan dal uzmanlığı kadrosu açmadığı için kemik iliği nakli yapabilen hekim sayısı da yerinde sayıyor.Bursa'da yapılan 4. Kemik İliği Nakli ve Kök Hücre Tedavileri Kongresi'ne merkez, hekim ve sağlık personeli açığı damgasını vurdu. Kongrede Ankara'nın doğusunda Trabzon dışında kemik iliği nakli yapacak merkez bulunmadığının altı çizildi. Varolan kemik iliği nakli merkezlerinin de geri ödeme kurumlarından tedavi ücretlerini zamanında alamadıkları için hizmet veremez hale geldiğine dikkat çekildi.



Türk Hematoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Muhit Özcan, &Türkiye'de senede 600-700 transplantasyon yapılıyor. Nüfus ölçeklerine göre değerlendirdiğiniz zaman bu sayının 5 bin civarında olması gerekiyor. Nedenine gelince. Birincisi aktif olarak çalışan merkez sayısı yetersiz. Şu anki merkez sayımız 29 civarında. Bu sayının en az iki katına çıkarılması ve her merkezin de kapasitesini artırması gerekiyor diye konuştu: .



KEMİK İLİĞİ NAKLİ YAPAN UZMAN SAYISI YETERSİZ

Sayısı 300 olan hematoloji uzmanlarının ancak 50'si kemik iliği nakli konusunda görev yapıyor. Türk Hematoloji Derneği'ne göre bu sayı en az iki katına çıkarılamazsa hastalar bekleme listelerinde ölmeye devam edecek. Dernek, bir mektupla Sağlık Bakanlığı'na ve YÖK'e başvurarak kemik iliği nakli yapacak uzman yetiştirilmesi için mevzuatın yürürlüğe girmesini talep etti. Prof. Dr. Muhit Özcan, konuyla ilgili şunları söyledi:

&Yan dal uzmanı yani hematoloji uzmanı kemik iliği naklinden anlayan uzman yetiştirmek için şu an mevzuat askıda. Öyle bir mevzuat yok ve üniversiteler birkaç yıldır eleman alamıyorlar. Bugün bizim en az Türkiye'de önümüzdeki üç yıl içinde 100 e yakın hematoloji uzmanını sistemde çalışır duruma getirmemiz gerekiyor. Transplant merkezlerinin kapasitelerini artırmalarının önündeki en önemli engel yetişmiş hekim ve yardımcı personel eksikliğidir. Sağlık Bakanlığı uyguladığı yan dal uzmanı alınmaması' politikası ile ülkemiz hematolojisine zarar vermektedir. Bu açığın kapatılması yıllar sürecektir. Yetişmiş elemanlarımız transplant ünitelerinden zorunlu hizmete gönderilmiştir. Merkezlerde hem yetişmiş hem de yetişecek aday uzman kalmamıştır. Mevcut memur istihdamının kısıtlanması politikası ile hemşire sıkıntısı hat safhalara ulaşmış, bazı merkezler hemşire eksikliği nedeniyle faaliyetlerini geçici bazen de süresiz olarak durdurmak zorunda kalmıştır. Türk Hematoloji Derneği olarak ülkemizdeki transplantasyon merkezlerinde eğitimli hemşire eksikliğini gidermek için derneğimiz Sağlık Bakanlığı ile ortaklaşa gerçekleştirmeyi planladığı Kök hücre hemşireliği Sertifikasyon Programı' uygulaması için gerekli adımları atmıştır. Derneğimiz tarafından hazırlanan protokol Sağlık Bakanlığının onaylaması sonrası en kısa sürede uygulamaya başlayacaktır.



üNİVERSİTELERİN KEMİK İLİĞİ NAKLİ MERKEZLERİ ZORDA

Kongrede, üniversite hastanelerinin kemik iliği nakli yaptıkları hastaların ücretlerini sosyal güvenlik kurumlarından alamadıkları için hizmet veremez duruma geldiklerine de dikkat çekildi.



Türk Hematoloji Derneği Genel Sekreteri Doç.Dr. Mutlu Arat, yaşanan sorunları şöyle değerlendirdi:

&Geri ödemelerde ünversite hastaneleri ile Maliye Bakanlığı arasındaki son yıllarda artarak devam eden sorunlar, çoğu zaten üniversitelerden konuşlanmış olan transplant merkezlerini de olumsuz etkilemiştir. Bağkurlu hastaları sadece bir merkez kabul edebilirken yeşil kartlı hastaları kabul eden merkez sayısı da hızla azalmaktadır. Merkezler nakil yaptıkları hastalara hizmet veremez hale gelmişlerdir. ülkemizde yapılan akraba dışı işlemlerin masraflarını hasta yakınları karşılamaya çalışmakta ve bu işlemleri gerçekleştiren merkezler sürekli yurtdışında hala kendilerine ödemeler yapılmadığı için uyarı almakta, bir daha kendilerine hizmet verilmeyeceği bildirilmektedir. Maliye Bakanlığı bu konuda hazırlanan bütçe talimatnamesinde her türlü masraf karşılanacaktır' ibaresi bulunmasına rağmen gerekli ödemeleri yapacak iç mevzuatını geliştirememiştir. Transplant merkezlerinin bu bedelleri ödeyip kendilerinden tahsil etmesini önermekteler fakat zaten mali açıdan zor durumda olan merkezler bunu yanaşmamaktadır.

SİBEL GüNEŞ NTV