GEBELİKTE SIK KARŞILAŞILAN SORUNLAR

[Bluesky24]

GEBELİKTE SIK KARŞILAŞILAN SORUNLAR



GEBELİKTE SIK KARŞILAŞILAN SORUNLARGebelikde karşılaşılan sorunların incelenmesinde, öncelikle gebeliği, herbirine trimestr denen 3'er aylık 3 bölüme ayırmak uygun olacaktır. Buna göre:

• Trimestr: İlk 12 haftalık dönem

• Trimestr: 13-27. haftalar arası dönem

• Trimestr: 28. haftadan doğuma kadar olan dönem.

• Trimestrde En SIk KarşIlaşIlan Sorunlar

G ebeliğin ilk 3 aylık bu döneminde vücudunuz gebeliğe alışmaya çalışmaktadır. Her ne kadar bu haftalarda gebelik küçük olsa da, anne vücudunda gerçekleşen değişiklikler oldukça büyüktür. Vücudunuzda oluşan metabolik ve hormonal değişimlerden dolayı bir takım şikayetleriniz olacaktır. Aslında bu yakınmaları hemen hemen her anne adayı hissetmektedir. Ama kimilerinde bu yakınmalar çok az olurken, kimilerinde çok şiddetli olabilmektedir (Umarım, siz ilk gruba girersiniz). Hatta daha önceki gebeliklerde görülmeyen yakınmalar, bu gebelikte yaşanabilmektedir. Bilmeniz gereken bir husus, bu şikayetler sizi ne kadar çok yorsa da gebeliğiniz ve bebeğiniz üzerinde olumsuz etkilerinin olmayacağıdır. Şimdi bu şikayetleri, oluş nedenlerini ve alınabilecek tedbirleri gözden geçirelim:

Yorgunluk ve Uykuya Eğilim: Vücudunuzda oluşan metabolik değişimler, kan hacminde ve bunu karşılamak üzere kalbinizin temposundaki artış bunun nedenidir. Bazen kendinizi adeta yatağa yapışırcasına yorgun ve uykusuz hissedebilirsiniz. İçinizden gelen bu isteğe direnmeyin ve fırsat buldukça dinlenin ve gün içinde 1-2 saatlik şekerlemeler yapın.

Sık Sık İdrara çıkma: Rahim ve mesane (idrar torbası) birbirlerine komşu organlardır. Gebelikle birlikte rahminizdeki büyüme mesane üzerine basınç yaparak, idrar hissi uyandırır. 4. Aydan itibaren rahim yukarı çıkıp, mesane üstündeki baskı azalınca şikayetleriniz de geçecektir. Ayrıca böbreklerdeki aşırı idrar üretimi de buna nedendir. Gece uyku düzeninizin bozulmaması için, yatmadan 1-2 saat öncesinden itibaren sıvı alımınızı (su, çay veya kavun, karpuz, portakal ve benzeri sulu meyveleri) kesin. Vücudunuzun ihtiyaçları nedeniyle, gündüz sıvı alımını kısmayın.

Memelerde Büyüme ve Hassasiyet: Artan hormonların etkisi ile bu yakınmalar oluşur. Gögüslerinizi destekleyen, rahat sütyenler kullanın. Gece de isterseniz sütyen takabilirsiniz.

Başağrısı ve Kendini İyi Hissetmeme: Olasılıkla vücudunuzda artan kan hacmi ve hormonal değişiklikler nedendir. Bununla birlikte, gebe olmanın verdiği stres de rol oynayabilir. Gebeliğinizi öğrenmekle birlikte, sigarayı bıraktıysanız ve önceden tiryakisi iken artık kahve içmiyorsanız, bunlar da neden olabilir.

Karında Şişkinlik: Erken haftalarda oluşan şişkinliğin rahmin büyümesi ile alakası yoktur. Daha ziyade artan progesteron hormonu nedeniyle, bağırsak faaliyetlerinizin yavaşlamasından kaynaklanır. Bol sıvı alın ve yürüyüş yapın.

Bulantı ve Kusma: İlk trimestrde belki de sizi en çok sıkıntıya sokacak olan bu şikayetlerdir. Nedeni kesin belli olmamakla birlikte, plasentadan salgılanan gebelik hormonu sorumlu tutulmaktadır. çoğunlukla yakınmalar 5-6. haftadan itibaren başlar ve 2-3 hafta kadar devam eder. Bazı kişilerde birkaç ay devam edebilir. Yapılması gerekenler şu şekilde özetlenebilir:

• Az az, ama sık sık yiyin.

• Canınızın çekmediği hiçbir şeyi yemek zorunda değilsiniz. Merak etmeyin, bebeğiniz henüz çok küçük ve o, ihtiyaçlarını siz çok az yeseniz de karşılayabilir. Yani, kendinizi mutlaka yemek zorunda hissedip, istemediğiniz şeyleri yemeye çalışmayın.

• Daha ziyade kuru, tuzlu, soğuk ve yağsız gıdaları tercih edin: Tuzlu kraker, kızarmış ekmek, haşlanmış patates, yağsız yoğurt, tuzlu peynir, leblebi ve (sadece bu haftalar için) kola gibi. Hazmı zor, sevmediğiniz gıdaları yemeyin. Baharatlı, kızartma ve yağlı yemeklerden ve ılık sıvılardan uzak durun.

• Şikayetler sabah yoğunsa, yataktan kalkmadan önce, bir gece önce başucunuza bıraktığınız birkaç adet tuzlu krakeri yiyip, 15-20 dakika sonra kalkın. Bu sabah bulantılarınızı bastırır.

• Yemeklerden sonra 15 dakika sırtüstü yatmayı deneyin.

• Mutfak işlerinden uzak durun. Eşinizin artık mutfak önlüğünü giyme zamanı gelmiştir J Hatta ne yemek piştiğini dahi bilmeyin. Yemeği masada görüp, yiyin.

• Kendi kendinize veya tavsiye üzerine ilaç almayın, mutlaka danışın.

• Tüm bu tedbirlerin ve hatta verilen ilaçların şikayetlerinizi tamamen ortadan kaldırmayacağını, sadece hafifleteceğini aklınızda tutun. Kesin tedavi sabretmek ve günlerin geçmesini beklemektir. Ama şikayetleriniz tüm bu tedbirlere rağmen dayanılmayacak düzeydeyse, mutlaka haber verin.

Lekelenme Tarzında Vajinal Kanama: Yaklaşık kadınların %20'sinde ilk haftalarda az miktarda kanama olmaktadır. Bu hastaların pekçoğu gebeliğini normal devam ettirirken, bir kısmında bir düşüğün başlangıcı olabilir. O nedenle, oluşan vajinal kanamalarda miktarına bakmaksızın mutlaka haber veriniz.

Kasık Ağrısı: Rahimdeki büyüme ve rahimi yerinde tutan bağlardaki gerilmeden dolayı bir miktar kasık ağrısı hissedebilirsiniz. Eğer şikayetler hafifse önemsemeyin, ama sizi rahatsız edecek düzeyde ise bilgi veriniz. Altta yatan idrar yolu enfeksiyonu veya gebeliğe ilişkin ciddi sorunlar olabilir.

II. TRİMESTRDE SIK KARŞILAŞILAN SORUNLAR

Gebeliğin ikinci dönemi, ilk dönemdeki şikayetlerin büyük oranda kaybolduğu, daha rahat, daha problemsiz günlerin başladığı bir dönemdir. Onun için, II. Trimestri Gebeliğin balayı dönemi olarak adlandırmak mümkündür. Vücut artık gebeliğe alışmıştır. Ancak yine de bu dönemde de bazı yakınmalarınız olacaktır. Ayrıca bu dönemdeki yakınmalarınızın pekçoğu bu döneme has olmayıp, doğuma kadar devam edebilir.

Sırt ve Bel Ağrıları: özellikle rahmin büyümesi ile birlikte vücudun ağırlık merkezi öne doğru kaymaktadır. Bunu dengeleyebilmek için, bel kavsi de öne doğru kayar ve bu durum, gebelerdeki tipik görünümü oluşturmakla birlikte, bel ağrılarının da nedenidir. Aynı zamanda kilo artışı ile omurga üzerine binen yük miktarı artar. Bunlardan başka, gebelikde, eklemleri çevreleyen bağlarda gevşeme olmaktadır. Bunun amacı, vücudu doğuma hazırlamaktır. Ancak bundan omurga eklemleri olumsuz etkilenmektedir ki; işte bu da, ağrının bir başka nedenidir.

Bu ağrıları az ya da çok, gebeliğin sonuna dek hissedeceksiniz. O halde, neler yapabileceğimizi gözden geçirelim: Sırtınıza ve belinize aşırı yük binmesini önlemek için, uzun süre ayakta kalmaktan, ağır kaldırmaktan ve aşırı kilo almaktan kaçınmalısınız. Yerden bir eşyayı kaldıracağınız zaman, çömelip eşyayı kavradıktan sonra kaldırınız, belinizi bükerek eşyayı almaya çalışmayınız. Yüksek topuklu ayakkabı ve terlik giymeyin. Fırsat buldukça uzanarak istirahat edin. İstirahat ederken yan yatıp, bacaklarınızı dizlerinizden bükerek, bir miktar karnınıza doğru çekin ve karnınızın altına ve dizlerinizin arasına minder yerleştirin. Ayrıca doğum öncesi egzersizleri de, bu ağrılarınızın giderilmesinde faydalı olacaktır.

Kasık ve Karın Ağrıları: Rahimdeki büyümeyle birlikte iç organlar yer değiştirmeye ve gerilmeye başlarlar. Aynı şekilde rahmi yerinde tutan bağlardaki gerilme ve karın ön duvarındaki kas ve liflerin gerilmesi bu ağrılara neden olmaktadır. Dinlenme ve sıcak banyo, şikayetlerinizi bir miktar azaltabilir.

Erken doğum sancıları da karın ve kasık ağrılarına neden olabilir. Bu durumun ayırtedilmesi gerekir. Eğer hissettiğiniz ağrı ritmik bir ağrı ise, yani her 5-10 dakikada bir geliyorsa ve beraberinde rahminizde sertleşme ve toplanma hissediyorsanız, bu erken doğum kasılmalarının yarattığı bir ağrı olabilir, önemlidir, mutlaka bilgi veriniz.

Mide Yanmaları: Mide içinde sindirilmekte olan gıdaların yemek borusuna doğru kaçması, mide asidinin yemek borusunu tahriş eder. Midenin çalışmasının yavaşlaması ve boşalmasının gecikmesi, büyüyen rahmin mideyi sıkıştırması ve mide ile yemek borusu arasındaki kapağın gevşemesi bu olayın nedenleridir.

Gece yatarken yüksek yastıkla yatın ve yatmadan 2 saat öncesinden yeme ve içmeyi kesin. Az az, sık sık yiyin. Karnınız dolu iken öne eğilmekten kaçının. Yağlı, baharatlı gıdalardan ve kızartmalardan uzak durun. Şikayetleriniz yoğunsa ve bu tedbirler yeterli olmuyorsa ilaç desteği gerekebilir.

Bacak Krampları: Rahmin bacağa giden damarlar üzerine yaptığı baskı kan dolaşımını yavaşlatmaktadır. özellikle uzun süreli ayakta kalmak ve yorgunluklar sonrasında bacak krampları oluşabilir. Nadiren, kalsiyum alımındaki yetersizlik bacak kramplarının nedenidir.

Uzun süre ayakta durmaktan ve uzun süre oturmaktan kaçının. Kramp olduğunda ayak parmaklarınızı kendinize doğru çekin ve kramp bölgesine masaj yapın. Kramp sonrası ağrılarınızın giderilmesinde sıcak uygulamalar faydalı olabilir.Magnesium desteği de şikayetlerininzi azaltacaktır.

Cilt Değişiklikleri: Plasentadan salgılanan bazı hormonların etkisi ile yüzde, karın da, gögüs çevresinde ve vücudun katlantı yerlerinde kahverengi lekeler olabilir. Hele hele esmer tenliyseniz, bu lekelenmeler daha belirgin olabilir.

öncelikle bu değişimlerin normal olduğunu ve doğumdan sonra kaybolacağını bilin. Direkt güneş ışığına maruz kalmayın ve en az 16-20 koruma faktörlü güneş yağları kullanın. Yüzünüzde oluşan gebelik maskesi sizi çok rahatsız ediyorsa fondöten ile kamufle edebilirsiniz.

Ciltteki koyulaşmadan başka, avuçiçi ve ayak tabanlarınızda kızarma olabilir, normaldir. Aynı şekilde yüz, ense, gögüs ve kollarda küçük küçük kırmızı lekeler dikkatinizi çekebilir.

Tırnaklarınızda kırılganlık artışı olabilir. Tırnağı güçlendirici losyonlar kullanabilirsiniz.

Kabızlık: Yavaşlayan barsak hareketleri nedendir. Ayrıca aşırı süt alımı da neden olabilir.

Gebelikte beslenme bölümünde bahsedildiği üzere, lifli gıdaların (kepekli ekmek, baklagilller, taze sebzeler, kabukları yenebilen meyveler,kuru üzüm, kuru kayısı ve erik) tüketilmesi, bol su içilmesi ve yürüyüş şikayetinizi büyük ölçüde ortadan kaldıracaktır. Bazı kişiler sabah aç karna bir bardak su içerek sorunu çözebilirler. Bunların yetersiz kaldığı durumlarda uygun bir ilaç ayarlanabilir. Lavman gibi yöntemler veya müsil ilaçları zararlı olabilir, önerilmedikçe hiçbir ilaç kullanmayın.

Varis: özellikle daha önceden varisi olan kişilerde, rahmin bacaktan dönen damarlara bası yapması nedeniyle şikayetler artabilir. Bunlar bacakta ağrıya ve yorgunluğa neden olduğu gibi estetik açıdan da rahatsız edici olabilir. Hatta bazen bu varisler genital bölgede de görülebilir.

Uzun süre ayakta kalmaktan kaçının. Fırsat buldukça ayaklarınızı yukarı kaldırarak dinlenin. İşiniz gereği sürekli ayakta kalmak zorunda iseniz (örneğin öğretmenseniz), bacaklarınızı saran ve kasığa kadar çıkan varis çorapları faydalıdır. Bunları yataktan kalkmadan önce giyip, günboyu muhafaza edin.

Vajinal Akıntı: Gebelikte vajinal akıntıda bir miktar artış olur. Akıntı renk olarak beyaz veya şeffaf ise (bekleyince çamaşırda sararabilir), rahatsız edici bir kokusu yoksa ve kaşıntı oluşturmuyorsa normal kabul edilmelidir. İlk geldiği anda sarı-yeşil renkte olan, kokulu veya kaşıntı oluşturan akıntılar normal değildir, tedavi gerektirir.

çarpıntı: Vücutta artan kan hacminin getirdiği yükü karşılayabilmek için, kalp daha hızlı çarpmaktadır. özellikle merdiven çıkma, yorgunluk gibi durumlarda kalbinizin çok hızlı çarptığını fark edebilirsiniz. Böyle bir durumda derhal istirahate geçin ve çarpıntının geçmesini bekleyin. Bu problemi istirahat esnasında da yaşıyorsanız veya uzun süreli ya da sık sık oluyorsa bilgi veriniz.

Vücutta Şişme (ödem=Su Toplanması): Günün ilerleyen saatleri ile birlikte bacaklarınızda şişlik fark edebilirsiniz. Hele çalışan biriyseniz, akşam iş dönüşünde bu şişlik çok belirgin olabilir. Bu olay bacakdaki kan akımının yavaşlamasına ve damar geçirgenliğinin artmasına bağlıdır. Eğer şişlik bacaklarda sınırlıysa ve günün ilerleyen saatlerinde oluşuyorsa endişelenmeyin. Ancak ellerinizde ve özellikle yüzünüzde dikkate değer şişlik varsa veya sabah yataktan kalkdığınızda bile bacaklarınızda şişlik mevcutsa, son zamanlarda aşırı kilo almışsanız bu çok önemli bir durum olabilir, mutlaka bildiriniz.

Ayaklarınızı yukarı kaldırarak dinlenin. Kimsenin tavsiyesi ile tuz kısıtlaması yapmayın ve idrar söktürücü ilaç almayın, bunlar tehlikeli durumlar oluşturabilir.

Cilt çatlakları: Derinin gerilmesine bağlı olarak başta karın olmak üzere, kalçalar, bacaklar ve göğüsler gibi çeşitli bölgelerde cilt çatlaklarına rastlanabilir. Gebelik esnasında kırmızı-mor renkli olmakla birlikte, doğumdan sonra sedef rengine dönüşerek, kalıcı bir hal alırlar. Bu çatlakları önlemek amacıyla geliştirilmiş pekçok ürünü bulabilirsiniz. Ancak maalesef bu ürünlerin hiçbiri %100 başarılı olamamaktadır. Badem yağı, bebek yağı veya nemlendiriciler de kullanılabilir. Günde 1-2 kez masajla, çatlak olması muhtemel yerlere sürülmelidir. Ayrıca ani ve aşırı kilo alımlarından kaçınılmalıdır.

• TRİMESTRDE EN SIK KARŞILAŞILAN SORUNLAR

Bu dönemde açığa çıkan yakınmaların çoğu bebeğinizin ve rahminizin büyümesine bağlıdır. Bu dönemin başında yaklaşık 1000 gr ağırlığında olan bebeğiniz, üç aylık bir sürede bunun yaklaşık 3 katına ulaşacaktır. Rahminizde de buna parelel bir büyüme olacaktır. Bu hızlı büyüme, beraberinde bir takım yakınmaları da getirecektir elbette. Ayrıca II. Trimestrde hissettiğiniz yakınmaların bir kısmı bu dönemde de devam edebilir.

Nefes Nefese Kalma, Hava Açlığı Hissi: Rahmin büyümesi, diafragma denilen ve karın ve göğüs boşluğunu ayıran zarı yukarı doğru iterek, akciğerlerin sıkışmasına neden olmaktadır. özellikle iş yaparken, yol yürürken ve merdiven çıkarken nefesinizin yetmediğini hissedersiniz. Genelde ilk gebeliklerde, doğuma iki hafta kala bebeğin başı doğum kanalına girer ve diafragma baskısı azalır ve bir rahatlama hissedilebilir.

Derin solunum egzersizleri yapın. İşlerinizi ve hareketlerinizi yavaş yavaş ve dinlenerek yapın. Eğer bu sorunu gece yatınca yaşıyorsanız, yüksek yastıkda yatmayı deneyin.

Uyku Problemleri: Artık karnınızdaki o koca yükle başetmek ve onu bir yerlere sığdırmak iyice zorlaştı değil mi? Bir de üzerine, bebeğinizin iyice kuvvetlenen hareketleri eklenince uyku uyumak ne mümkün. Aynı zamanda yaklaşan doğum nedeniyle artan stresiniz de buna tuz-biber olmaktadır.

Tercihen sol yanınıza, yan yatarak, ihtiyacınıza göre karnınızı yastıklarla destekleyin. Sırtüstü yatmaktan kaçınmalısınız; bu, rahmin büyük damarlar üzerine bası yapması nedeniyle kalbinize giden kan akımında yavaşlamaya ve kendinizi kötü hissetmenize neden olacaktır. Kafanızdaki doğum endişesini de atmaya çalışın. Gebeliğin tüm zorluklarını aşıp bu noktaya geldiğinize göre, doğum, çektiğiniz sıkıntılar yanında hafif kalacaktır. Sık sık idrara çıkma nedeniyle uykunuz bölünüyorsa, yatmadan 2 saat öncesinden sıvı alımınızı kısıtlayın.

İdrar Kaçırma: Rahimdeki büyüme ve bebeğin başının yaptığı bası nedeniyle zaman zaman idrar kaçırabilirsiniz. Hapşurma, gülme ve çömelme esnasında bu durum artabilir.

Doğumdan sonra tamamen kaybolacaktır. İdrar torbanızın dolduğunu hissettikçe boşaltın.

Kaşıntı: Karnınızda, bacaklarınızda ve kollarınızda kaşıntı ve beraberinde kızarıklıklar oluşabilir. Bunların karaciğerden safra asitlerinin atılımındaki azalmaya bağlı olduğu sanılmaktadır. çok rahatsız edici ise ilaç desteğine ihtiyaç duyabilirsiniz.

Hemoroid (Basur): Hemoroid makat çevresindeki damarların varisleşmesi olayı olup, rahmin buradaki damarlar üzerine yaptığı basıdan kaynaklanır.

Kabız kalmaktan kaçının; bol su için ve lifli gıdalar tüketin. Uzun süre ayakta kalmayın ve uzun süre sert zeminlerde oturmayın. Şikayetler yoğunsa bildiriniz.

Kalça Ağrısı: Kalça eklemi vücudun ağırlığını taşır. Artan hormonların etkisi ile eklemlerde yumuşama meydana gelir ve bu da ağrıya neden olur. İstirahat faydalı olacaktır.

Ellerde Uyuşma: Gece uyandığınızda ellerinizin karıncalandığını ve uyuştuğunu hissedebilirsiniz. Vücuttaki ödemlenme nedeniyle ele giden sinirlerin sıkışmasından kaynaklanır. Ciddi bir olay değildir.

[b]