Fertiliteyi koruma ve arttırma önerileri

[Bluesky24]

Kendi kendinize alabileceğiniz bazı basit önlemler ile

üreme potansiyelinizi koruyabileceğinizi hatta

arttırabileceğinizi aklınızdan çıkartmayın. Halen çocuk

sahibi olmayı düşünmeseniz bile üreme yeteneğinizi olumsuz

etkileyebilecek faktörleri bilmeli ve bunlara karşı önlem

almalısınız.



Vücut ağrılığı diet ve egzersiz



Bu önlemlerin en başında gelenlerden birisi vücut

ağırlığı, diet ve egzersiz arasındaki dengenin

sağlanmasıdır. Uygun diet ve egzersiz optimal üreme

fonksiyonu için son derece önemlidir.



Belirgin derecede düşük kilolu ya da aşırı şişman

kadınlar gebe kalmada güçlükler yaşayabilirler. Kadınlık

hormonu olan östrojenin büyük kısmı yumurtalıklarda

üretilir. Ancak yağ dokusu da küçümsenemeyecek bir östrojen

kaynağıdır. Vücudunuzda bulunan östrojenin %30'u yağ

hücrelerinizde sentezlenir.



Döllenme olayı hassas hormonal dengelerin rol aldığı

karmaşık bir olaydır. Bu olayın başarı ile

sonuçlanabilmesi için stabil bir hormonal durum gereklidir. Bu

nedenle az ya da fazla kiloların infertiliteye neden olabilmesi

şaşırtıcı bir durum değildir.



Normalin %10-15 altında ya da üstünde olan vücut

ağırlığı üreme sistemini kökten etkileyebilir. Bunun en

güzel örneği beslenme bozukluğu olan aşırı zayıf

kişilerde adet kanamalarının düzensiz oluşudur. Bu düzensiz

kanamalar genelde anovülasyon yani yumurtlamanın olmaması ile

birarada seyreder. Maraton koşucuları, yüzücüler gibi ağır

sporlar ile uğraşan kadınların pekçoğunda adet

düzenzilikleri ve dolayısı ile infertilite sorunu mevcuttur.



Sigarayı bırakın



Genel sağlık sorunlarının yanısıra sigara üreme

sağlığı ve dinamikleri açısındna da son derece zararlı

bir alışkanlıktır. Özellikle erkeklerde sperm sayılarında

anlamlı düşüklüğe neden olabilir. Benzer şekilde kadında

yumurta kalitesini de bozabilir. Yapılan araştırmalar sigara

kullanan kadınların hamile kalmaları için geçen süre sigara

kullanmayanlara göre belirgin derecede uzamaktadır.



Alkolden uzak durun



Sigara gibi alkol de hem kadın hem erkekde üreme potansiyelini

olumsuz etkileyen bir faktördür.Özellikle erkekte sperm

sayısını azaltabilir.



Kullandığınız ilaçları gözden geçirin?



Değişik hastalıklar için kullanılan ilaçlar da fertiliteyi

etkileyebilir. Özellikle ülser ve tansiyon ilaçlarının sperm

sayıları üzerine etkili olduğu bilinmektedir. Eğer bu tür

bir ilaç kullanıyorsanız doktorunuzla bu konuyu mutlaka

görüşmelisiniz. Öte yandan özellikle eczanelerde reçetesiz

satılan bazı ilaçlar da erken dönemdeki bir hamileliği

olumsuz şekilde etkileyebilir. Eğer hamile kalmayı

planlıyorsanız ve bu nedenle korunmayı bıraktıysanız

herhangibir ilacı kullanırken çok dikatli olmalısınız.

Böyle bir durumda ilaç kullanmanız gerektiğinde

jinekoloğunuzun fikrini almaktan asla çekinmeyin.



İllegaliteden kaçının



İllegalite tanımı altına pekçok faktör sokulabilir.

Yurdumuzda çok yaygın olmasa da özellikle gelişmiş

ülkelerde madde ve uyuşturucu bağımlılığı oldukça

önemli bir sorundur.Marijuana gibi uyuşturucular ya da

sporcuların kullandığı doping ilaçları sperm sayı ve

hareketliliğini azaltabilir.



İllegalite tanımı altına sokulabilecek bir başka faktör

de evli kişlerin birden fazla kişi ile cinsel ilişkide

bulunmalarıdır. Üreme potansiyelini olumusuz etkileyen en

önemli faktörlerden birisi cinsel yolla bulaşan

hastalıklarıdır. Erkekler genelde bu hastalıkar için

taşıyıcı görevi görürler. İyi tanımadığı bilmediği

bir kadın ile ilişkiye giren bir erkek enfeksiyonu eşine

taşıyabilir. Kadında ciddi pelvik enfeksiyn gelişmesi

durumunda karın içinde yapışıklıklar ve tüplerde

tıkanıklık sonucu infertilite gelişebilir. Evli kişilerde

sadakat fertiliteyi korumada ön sıralarda yer alan önemli bir

faktördür.



Bekar kişiler ise ister kadın olsun isterse erkek mutlaka

cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı önlem almalıdır.

Bazıları ölümcül olabilen bu hastalıklardan korunmanın en

etkili yolu prezervatiftir.



Kafein alımınızı azaltın



Çay, kahve, kolalı içecekler,çukulata gibi maddelerin içinde

bulunan kafeinin aşırı miktarlarda alınması gebelik

şansını azaltmaktadır.



İlişki sıklığı



Cinsel ilişki sıklığı üreme yeteneğini direk etkileyen en

önemli faktörlerden birisidir. İlişki ne kadar sık olursa

gebelik şansı o derece yüksek olur. Burada kastedilen hergün

girilen ilişki değildir. Bu sperm sayı ve kalitesini azaltır.

İdeal olan ovülasyona yakın günlerde gün aşırı ilişkiye

girmektir. Günümüzde hem erkeğin hem de kadının çalışma

hayatı içinde olması, mesleki stresler ve kaygılar nedeni ile

cinsel güdülerde ve istekte azalma çoğu çiftin ortak

yakınmasıdır. Bu nedenlerle ilişki daha ziyade hafta sonları

olmaktadır. Doğal olarak bu çiftlerin gebelik elde etmesi

gecikecek ve büyük olasılıkla çift infertilite nedeni ile

hekime başvurmak zorunda kalacaktır.



İlişkinin zamanlaması



İlişkinin sıklığı yanısıra zamanlaması da son derece

önemlidir. İnsan dışında hemen hemen bütün canlılar

yumurtlama dönemini bilirler. Östrus ya da kızgınlık dönemi

olarak adlandırılan bu devrede cinsel istekleri artar ve

çiftleşirler. Hatta kedilerin bu özelliği pekçok espiriye de

konu olmaktadır. Oysa insanlarda durum farklıdır. Kadında

belirgin bir kızgınlık dönemi yoktur ve pekçok kadın

yumurtlama dönemini fark edemez. Çeşitli yöntemler ile

kadının adet düzeni saptanır ve ovülasyon dönemi tespit

edilebilir. Fertil dönem denilen gebe kalma olasılığının

yüksek olduğu dönemde bu nedenle gün aşırı ilişki

önerilir.



Pozisyon ve teknik



Cinsel ilişki ve fertilite arasındaki bağ ile ilgili son nokta

uygun şekilde ilişkide bulunmaktır. Doğada çok değişik

hayvan türleri vardır ve bunların herbiri soyunu devam

ettirmek için farklı mekanizmalar geliştirmiştir. Örneğin

domuzlar sperm açısından çok cimridirer. Erkeğin penisi

spiral şeklindedir ve dişinin vajinasına adeta vidalanır. Bu

sayede tek bir sperm bile boşa gitmez.



İnsanlarda bu tarz mekanizmalar mevcut değildir. Gerçekte

bu tür tekniklere gerek de yoktur.



İlişki sonrası semenin vajina dışına kaçması

son derece normaldir. Pekçok kadın bunu gebelik

şansı açısından olumsuz bir faktör olarak yorumlar. Yine bu

olayı fark ettiklerinde doğru şekilde ilişkide

bulunamadıklarını ya da vücutlarının spermi kabul

etmediğini düşünürler.Ancak bu doğru değildir. Semenin

dışarı gelmesi ilişkinin uygun şekilde yapıldığının

göstergesidir. Meninin vajina içine boşaldığını gösterir.

Gerçekte siz sadece dışarı akanı görürsünüz içeride

kalan ve tüplere doğru yolculuğa başlayanları göremezsiniz.





Çocuk isteyen çiftlerde genelde önerilen erkeğin üstte

olduğu pozisyonlardır. İlişki sonrası kadının en az 5

dakika sırt üstü yatması ve vajinal duştan kaçınması da

diğer öneriler arasındadır. İlişki esnasında kayganlığı

sağlamak amacı ile kullanılan yapay maddeler spermler

üzerinde ölümcül etki yaratabileceğinden önerilmemektedir.

Çok gerek duyuluyor ise petrol bazlı olanlar yerine sıvı

parafin ya da su bazlı kayganlaştırıcılar tercih

edilmelidir.



Kariyer ve üremenin dengelenmesi



İnfertiltenin geçmişe göre daha sık görülmesinin

nedenlerinden biriside kadınların çalışma hayatı içinde

daha fazla yer almalarıdır. Çoğu kadın çocuk sahibi olmak

için işinde yükselmeyi beklemekde bu nedenle de yaşı

ilerlemektedir. Yine pekçok işveren -ki buna çok büyük

holdingler de dahildir- işe alacakları bayan personele belirli

bir süre gebe kalmama kısıtlaması getirmektedir.



Zaman geçtikçe kadının üreme potansiyeli azalmakta ve

dolayısı ile infertilite daha sık karşımıza çıkmaktadır.

Aslına bakılırsa bebek sahibi olmak için en uygun zaman diye

birşey sözkonusu değildir. Kadının üreme potansiyeli 20-30

yaş arasında zirvededir. 30 yaştan sonra azalan bu potansiyel

35 yaşından sonra keskin ve hızlı bir düşüş gösterir.



Bebek sahibi olmak için en uygun zaman oldukça kişisel bir

karardır. Ancak çeşitli nedenler ile çocuk sahibi olmayı

geciktiren ya da geciktirmeyi düşünen çiftlerin karşısında

başka bir problem daha vardır: Sosyal baskılar.



Hemen her toplumda özellikle aile büyükleri biran önce

torun sahibi olmak için baskı kurma eğilimindedirler. Medyada

yer alan ve çiftlerin biran önce bebek sahibi olmasını

öneren yazılar da benzer şekilde baskı unsurudur. Tüm bu

faktörlerin etkisi ile yeni evli ya da uzun süre etkili

yöntemlerle korunmuş çiftler daha infertilite sınıfına

girmedikleri halde sırf kadın 30 yaşına geldi diye doktor

doktor dolaşabilmektedirler.



Üreme potansiyeli azalıyor mu?



Bu soru hem konu ile ilgilenen hekimlerin hem de olayla direk

ilgili olan çiftlerin cevabını aradığı sorulardan biridir.

Cevap kesin değildir ancak muhtelemelen önerme doğrudur.

Kadının evlenme yaşının artması, cinsel özgürlük ile

birlikte cinsel yolla bulaşan hastalık oranlarındaki

yükselme, nedeni bilinmemekle birlikte erkekde sperm

sayısındaki global azalma bu durumun nedeni olabilir.



Sperm sayılarındaki azalma ilginç bir global gözlemdir.

Gerçekten de son 15-20 yılda tüm dünyada yaygın olarak sperm

sayılarında bir azalma eğilimi dikkati çeklmektedir. Bu

durumun çevresel kirlenmeden mi yoksa modern yaşamın

yüklediği stresden mi kaynaklandığı belli değildir.



Sevindirici olan ise üreme potansiyeli üzerindeki bunca

olumsuzluğa karşın, yardımla üreme tekniklerindeki

gelişmeler ve buna bağlı olarak artan başarı oranlarıdır.

Yine modern insanın infertiliteyi tabu olmaktan çıkarması ve

tedavi alternatiflerini bilinçli bir şekilde değerlendirmesi

de kayda değer bir ilerlemedir.



******



[/b]



Bu yazı ilginizi çektiyse aşağıdaki

yazıları da okumanızı öneririm











• Vücut

Kitle İndeksi hesaplama



• Olası yumurtlama günü hesaplayıcısı



• Hamile kalmak istiyor musunuz

(baby making sex)



• Yaş ve fertilite



• Sigara ve fertilite



• Alkol ve fertilite

























Geri































































10 Şubat 2008



Saat: 14:20







UYARI



Çin

Malı ürünlere dikkat !

















































































































































Unutmayın!





Çalışan

anne adayları: Doğum

öncesi iznine ayrılmak için yapmanız gereken

işlemleri unutmayın













































Kaynak: Dr. Mumcu