Laktoz intoleransı (süt içememek)

[Bluesky24]

Laktoz temel olarak süt içinde bulunan disakkarid türü bir

şekerdir. Disakkaridler iki farklı şeker türünün biraraya

gelmesi ile oluşurlar. Glukoz ile

galaktoz biraraya gelerek süt şekerini yani laktozu

oluşturular.



Sindirim sistemine girdiğinde laktoz laktaz adı verilen bir

enzim yardımı ile parçalanarak glukoz ve galaktoza ayrılır.

Laktaz enziminin eksikliği ya da tam işlev görmemesi durumunda

laktoz intoleransından söz edilir.



Temel anlamda laktoz intoleransı süt ya da süt ile

üretilmiş ürünleri sindirememek ya da bunda güçlük

yaşamak anlamına gelir.



Süt intoleransı ya da laktaz eksikliği olarak da

anladırılan bu durum tüm dünyada en sık karşılaşılan

sindirim bozukluklarından birisidir ve özellikle Asya-Avrupa

ırklarında daha fazla görülür. Asya kökenli

Amerikalıların %90'ında var olduğu tahmin edilmektedir.

Kabaca bir tahminle dünya üzerinde yaşayan her 10 insandan

birinin sütü sindiremediği sanılmaktadır.



Etiyoloji



Süt ile alınan laktozun barsaklardan emilebilmesi için laktaz

enzimi tarafından parçalanması gerekir. Laktaz ince barsak

yüzeyinde bulunur. Bu enzimin seviyesi doğum sırasında en

yüksek iken yaklaşık 2 yaşından başlayarak azalmaya

başlar. Bu nedenle laktoz intoleransı zaman içinde ortaya

çıkan bir durumdur. Hayvanlar aleminde de benzer durum söz

konusudur. Pekçok hayvan ergenliğe ulaştığında sütü

sindirebilme yeteneğini kaybeder.



Bunun yanısıra normal dışı gelişen laktaz eksikliği de

söz konusu olabilir. Genetik geçiş gösteren konjenital laktaz

eksikliği son derece nadir bir durumdur.



Öte yandan bazı sindirim sistemi hastalıkları da barsak

mukozasının normal yapısını bozarak sekonder laktaz

eksikliğine neden olabilir. Bunlar:





Akut gasroenterit

Giardiasis ya da ascariasis gibi parazit hastalıkları

Crohn hastalığı

Çölyak hastalığı

Radyasyona bağlı barsak iltihabı

Karsinoid sendrom

Whipple sendromu

Kwashiorkor

Kemoterapi

ve bazı kanser türleridir.





Klinik



Eğer barsaklarda laktaz aktivitesi yoksa ya da düşükse

sindirilmeden kalan laktoz osmotik dengeyi bozarak barsak içinde

sıvı ve elektrolit birikmesine neden olur. Genişleyen

barsaklarda hareketlilik artar ve ishal ortaya çıkar. Öte

yandan serbest halde yıkılmadan kalın barsaklara ulaşan

laktoz buradaki bakteriler tarafından fermentasyona uğrar ve

ortaya hidrojen gazı çıkar. Fazla miktardaki hidrojen hem

ishali arttırır hem de gaz ve şişkinik başta olmak üzere

diğer sindirim sistemi yakınmalarına yol açar.



Laktoz intolerensının beliritleri





Aşırı gaz

Şişkinlik

Bulantı

İshal





gibi sindirim sistemi yakınmalarıdır. Yakınmalar laktoz

içeren besinleri aldıktan 30-120 dakika sonra ortaya çıkar.

Bazı kişilerde yakınmalar fazla miktrda laktoz aldıktan sonra

ortaya çıkarken örneğin 1 bardak süt gibi miktarlarda

görülmeyebilir.



Bebeklerde en yüksek düzeyde olan laktaz aktivitesi dietteki

süt miktarındaki azalmaya paralel olarak azalır.Bazı

insanlarda laktaz aktivitesi çok düşük olmasına karşın

belirtiler ortaya çıkmaz. Bu durumun nedeni bilinmemektedir.



Laktoz intoleransı genelde rahatsızlık verici bir durum

olmakla beraber hayati bir sorun yaratmaz.



Tanı



Laktoz intoleransının tanısı genelde klinik bulgular ile

konur.



Bunun için en basit yöntem birkaç gün süreyle laktoz

içeren besinlerden uzak durulmasıdır. Daha sonra 2-3 bardak

süt içilir. Eğer karın ağrısı ve yakınmalar ortaya

çıkıyor ise laktoz intoleransınız var demektir.



Eğer kesin bir tanı istenir ise bazı labovatuar

incelemelerinin yapılması gerekebilir.





Laktoz tolerans testi: Açlık kan

şekeri ölçüldükten sonra laktoz içeren sıvı

içilir ve daha sonra birkaç kez kan şekeri ölçümü

yapılır. Eğer kan şekeri yükseliyorsa laktoz

intoleransı yok demektir.

Soluk testi: Laktoz içeren bir sıvı

içildikten sonra nefeste hidrojen gazı ölçülür

Biopsi: Barsaktan biopsi alınır.





Tedavi



En etkin ve tek tedavi şekli dietten laktoz içeren ürünleri

çıkarmaktır. Tedavinin şekli yakınmaların şiddetine göre

değişir. Hafif yakınması olan kişilerde alınan süt

ürünü miktarının azaltılması yeterli olurken şiddetli

olgularda tamamen laktozsuz diet gerekli olabilir.



Çok hassas kişilerde örneğin kahve kremasının içindeki

çok az miktardaki laktoz bile yakınmalara neden olabilir.



Hangi gıdalarda laktoz vardır



En sık tüketilen laktoz kaynakları şunlardır:





Süt

Tereyağ

Margarin

Yoğurt

Peynir

Süttozu

Bazı ekmek türleri ve hamur ürünleri

Bazı hazır gıdalar

Çukulata





Yoğurt bu ürünler arasında farklı bir yere sahiptir.

İçindeki bakteriler laktozu parçalarlar ve süt içemeyen

pekçok kişi rahatlıkla yoğurt yiyebilir



Son dönemlerde piyasada laktazlı süt ve süt ürünleri ya

da laktozu alınmış süt ve bu sütten yapılmış ürünler

satılmaktadır. Bu ürünlerin tüketilmesi de yakınmaların

ortaya çıkmasını engeller.



Hamilelik ve laktoz intoleransı



Hamileliğin laktoz metabolizması üzerindeki etkisi sabit

değildir. Her kişide farklı durumlar ortaya çıkabilir. Daha

önceden sorun yaşamadığı halde hamilelik sırasında sütü

sindirmede güçlük yaşamayan başlayan kişiler olduğu gibi

tam tersi şekilde laktoz intoleransının hamilelikte daha iyiye

gittiğini bildiren kadınlar da vardır. Burada önemli olan

rahatsızlığının nedeninin laktoz metabolizmasında ortaya

çıkan bir sorun mu yoksa gebeliğe bağlı diğer sindirim

sorunları mı olduğunun ayrımının doğru yapılmasıdır.

1996 yılında yapılan bir araştırmada laktoz intoleransı

olan kadınların hamileliklerinin son dönemlerinde laktozu

hamilelik öncesi döneme göre daha kolay tolere ettikleri,

doğumdan bir süre sonra ise durumun eski haline döndüğü

saptanmıştır. nedeni tam olarak bilinmeyen bu durumun olası

nedenleri arasında barsak hareketlerinin yavaşlaması ve

dolayısı ile laktozun barsaktan geçiş süresinin uzaması ile

barsaklardaki bakterilerin yüksek laktoz alımına

gösterdikleri uyum olabileceği ileri sürülmüştür.



Eğer laktoz intoleransı nedeni ile süt içemiyorsanız

endişelenmeyin. Hamilelikte süt önemli bir kalsiyum kaynağı

olmakla birlikte kalsiyum almak için tek yöntem değildir.

Diğer pekçok yol ile vücudunuzun ve bebeinizin gerek duyduğu

kalsiyumu alabilirsiniz.





Sütü az miktarlarda içmeye çalışın. Laktoz

intoleransı olan pekçok insan bir seferde yarım bardak

ya da daha az sütü tolere edebilmektedir. Günde 3-4

defa azar azar içmeyi deneyin

Piyasada satılan laktazlı ya da laktozu azaltılmış

sütleri içmeyi deneyin. Light süt içtiğinizde

yeterli kalsiyumu alırken hem gereksiz yağ almamış

olursunuz.hem de daha kolay sindirebilirsiniz.

Sütü yemeklerle birlikte içmeyi deneyin. Genelde

yemekle birlikte alınan süt daha kolay sindirilir.

Bakterilerle fermente edilmiş yoğurt, beyaz peynir gibi

süt ürünleri süte göre çok daha kolay sindirilir.

Kalsiyum ile desteklemiş meyve suları içebilirsiniz.





Tüm bu yöntemlerin başarısız olması durumunda ise

kalsiyum içeren vitaminler kullanabilirsiniz.



******



KAYNAKLAR





Hermans MM, Brummer RJ, Ruijgers AM, Stockbrugger RW: The

relationship between lactose tolerance test results and

symptoms of lactose intolerance. Am J Gastroenterol 1997

Jun; 92(6): 981-4

Patel YT, Minocha A: Lactose intolerance: diagnosis and

management. Compr Ther 2000 Winter; 26(4): 246-50

Suarez FL, Savaiano DA, Levitt MD: A comparison of

symptoms after the consumption of milk or lactose-

hydrolyzed milk by people with self-reported severe

lactose intolerance. N Engl J Med 1995 Jul 6; 333(1): 1-4

Suarez FL, Savaiano D, Arbisi P, Levitt MD: Tolerance to

the daily ingestion of two cups of milk by individuals

claiming lactose intolerance. Am J Clin Nutr 1997 May;

65(5): 1502-6

Szilagyi A, Salomon R, Martin M, Fokeeff K, Seidman E.

Lactose handling by women with lactose malabsorption is

improved during pregnancy. Clin Invest Med 1996 Dec

19:416-26

Vesa TH, Marteau P, Korpela R: Lactose intolerance. J Am

Coll Nutr 2000 Apr; 19(2 Suppl): 165S-175S

Villar J, Kestler E, Castillo P, Juarez A, Menendez R,

Solomons NW. Improved lactose digestion during pregnancy:

a case of physiologic adaptation? Obstet Gynecol 1988 May

71:697-700





******



[/b] Geri





























































10 Şubat 2008



Saat: 14:20







UYARI



Çin

Malı ürünlere dikkat !

















































































































































Unutmayın!





Çalışan

anne adayları: Doğum

öncesi iznine ayrılmak için yapmanız gereken

işlemleri unutmayın













































Kaynak: Dr. Mumcu