Bebeğinizin katı gıdalarla tanışması ne zaman ve nasıl olmalı?

[Bluesky24]

Ne zaman başlamalı?







Bebeğiniz dört aylık olana dek diyetini anne sütü ve/veya hazır mama

oluşturmaktadır (Çocuk hekiminiz buna, vitaminler ve demir ekleyebilir). Dört ile

altıncı aylar arasında katı gıdalar eklemeye başlayabilirsiniz. Bazı bebekler üç

aylıkken katı gıdalar almaya hazır duruma gelmesine karşın dil atma refleksi genellikle

dördüncü aydan itibaren kaybolmaya başlar. Aslında emme işlevinde önemli bir rolü olan

bu refleks yüzünden bebek, ağzına sokulan her şeyi; kaşığı, yiyecekleri diliyle iter.

Dördüncü aydan itibaren bebeğinizin enerji gereksinimi artacaktır. Bebeğinize ek kalori

sağlayacağından dördüncü ve altıncı aylar arasında katı gıdalara başlamak

idealdir.



Katı gıdaları vermeye başlarken gün içinde siz ve bebeğiniz için en uygun beslenme

zamanını saptayın. Bu günün herhangi bir saati olabilir. Sizin en rahat olacağınız

dikkatinizi dağıtacak başka işlerinizin olmadığı bir zamanı tercih etmeniz doğaldır.

Sonraları, büyüdükçe sizlerle birlikte sofraya oturmak isteyeceğini unutmayın.

Yedirirken başını çevirir veya ağlarsa onu zorlamayın. Katı gıdalara her ikinizin de

zevk alacağı, hoşnut kalacağı bir dönemde başlamanız, herhangi belirli bir zamanda

başlamaktan çok daha önemlidir. İstemiyorsa zorlamayın, emzirmeye ve ya biberonla

beslemeye bir-iki hafta daha devam ettikten, sonra tekrar deneyin.Nasıl Başlamalı ?





Boğazına kaçma riskini en aza indirgemek için bebeğinizin oturur pozisyonda

(kucağınızda veya mama sandalyesinde) olmasına dikkat edin. Katı gıdaları kaşıkla

verin. Bazı anne-babalar bunları biberonla vermeye çalışırlar. Bu yöntem bebeğin nefes

borusuna yiyecek kaçma riski açısından sakıncalıdır. Ayrıca her öğünde aldığı

besin miktarını aşırı bir şekilde artırabileceğinden aşırı kilo alımına neden

olur. Bebeğinizin oturarak yeme işlevine -kaşıktan azar azar alarak, yudumlar arasında

dinlenerek ve doyduğunda durmayı öğrenerek- alışması gereklidir. Tüm yaşamı boyunca

onun sağlığını etkileyecek olan doğru yeme alışkanlıklarının temeli bu dönemde

atılmaktadır.



Bebek kaşıkları bile bu dönemdeki bebekler için fazla geniş olabilir. Bu yüzden en

iyisi küçük çay kaşıklarından kullanmaktır. Yarım çay kaşığı (tatlı

kaşığının çeyreği) veya daha az miktarlarla başlayın ve beslenme boyunca onunla

konuşurak yardımcı olun ("mmm, bak ne kadar güzel…"). Büyük bir

olasılıkla, başlangıçta şaşıracak ne yapacağını bilemeyecektir. Aşağılanmış

veya kafası karışmış gibi görünebilir, burun kıvırıp, lokmasını ağzında

geveleyebilir veya tümüyle reddedebilir. Bu tepkiyi anlamak zor değildir. Eskiden yedikleri

ile şimdiki yediklerinin arasındaki farkı gözönünde bulundurursanız onu daha iyi

anlarsınız.



Katı gıdalara geçiş dönemini kolaylaştırmak için şu yöntemi deneyebilirsiniz: Önce

bebeğinize biraz süt (meme veya hazır mama) verdikten sonra az bir miktarda katı gıdayı

yarım çay kaşıklık yudumlarda verin ve öğününü yine süt ile bitirin. Bu yöntem

çok acıktığı zamanlarda düş kırıklığına uğramasını önleyebildiği gibi,

kaşıkla beslenme deneyimini meme emmenin verdiği hazla bağdaştırmasına yardımcı

olacaktır.



Ne yaparsanız yapın, katı gıdalarla beslenmeye başladığınızda yiyeceklerin çoğunu

geri çıkaracak, bir kısmı yüzüne bir kısmı önlüğüne bulaşacaktır. Bu nedenle

katı gıdaları yutmayı becerene kadar ona bir iki çay kaşığı vermekle yetinin beslenme

öğünlerini çok yavaş arttırın.







Neyle başlamalı?





Birçok bebeğin tanıştığı ilk katı gıda, pirinç maması (pirinç püresi)dır. Bunu

yulaf ezmesi ve arpa maması izler. Çok küçük bebeklerde allerjik reaksiyonlara yol

açabildiklerinden buğday ve diğer tahıl ürünlerini daha sonra vermek uygundur. Küçük

kavanozlarda açılıp yemeye hazır olanlardan kullanabilir veya paketlerde kurutulmuş bir

şekilde satılan tahıl ürünlerine (cereal) hazır mama, anne sütü veya su

ekleyebilirsiniz. Hazır ürünlerinin kullanımı daha kolaydır. Buna karşılık, kuru

tahıl ürünlerinin hem demir içeriği daha fazladır ve hemde kıvamını bebeğinize uygun

ayarlama olanağınız vardır. Özellikle bebekler için üretilmiş ürünlerden satın

alırsanız, bebeğinizin besin gereksinimlerinin karşılandığından daha emin olursunuz.



Bebeğiniz tahıl ürünlerini kabul ettikten sonra yavaş yavaş diğer katı gıdalarla da

tanışmaya başlayabilir. Uygulayabileceğiniz sıralardan birisi: Süzgeçten geçirilmiş sebzeler; kabak, havuç gibi turuncu renkli

sebzelerle başlayın (birçok bebek için altı aydan önce hazmı zor olduğundan mısır daha

sonraları verilmelidir. Meyveler; elma, armut Et; tavuk, dana, hindi, koyun (alerji riski daha yüksek olduğundan

deniz ürünlerine daha sonra başlanılmalıdır).

Yeni gıdalara teker teker başlayın ve üç-dört gün boyunca

başka yeni bir gıda vermeyin. Her yeni gıda ile birlikte ishal, döküntü veya kusma gibi

allerjik belirtilerin olup olmadığını gözleyin. Bunlardan herhangi birini gördüğünüz

anda, kuşkulandığınız yiyeceği diyetten çıkarın ve çocuk hekiminize danışına

kadar tekrar vermeyin. Katı gıdalara başladıktan sonra iki-üç ay içinde bebeğinizin

diyeti; üç öğüne bölünmüş: anne sütü veya hazır mama, tahıl ürünleri, sebzeler, etler

meyvelerden oluşmalıdır.



Sıklıkla alerjiye sebep olduğundan, yumurtaya en son başlanır. Bebeğinizi yüksek

kolesterol içerikli gıdalara alıştırmayın ve yumurtayı haftada en çok üç kez verin.



Bebeğiniz oturmaya başladığı zaman bazı yiyecekleri eline vererek kendi kendine

beslenmeyi öğrenmesine yardımcı olabilirsiniz. Verdiğiniz yiyeceklerin yumuşak, yutması

kolay, ve solunum yollarını tıkayamayacak kadar küçük tanelere ufalanır özellikte

olmasına dikkat ediniz. İyi pişmiş ve doğranmış yeşil fasulye, bezelye, patates ve

küçük parçalar halindeki kraker ve bisküviler bunlardan bazılarıdır. Bu dönemde

çiğnenmesi gerekecek gıdalardan vermeyiniz.



Günlük üç öğünün her birinde yemesi gereken miktar yaklaşık 120 ml veya bir küçük

kavanoz dolusu rendelenmiş hazır bebek mamasıdır (büyüklere göre hazırlanmış

konserve gıdalar çoğunlukla fazla tuz ve koruyucu katkı maddeleri içerdiklerinden

bebeklere verilmemeleri gerekir).



Bu dönemde meyva sularına da başlayabilirsiniz. Portakal ve diğer turunçgillerin suyu

birçok bebekte rahatsızlık yarattığı için bunlara altıncı aydan sonra başlamak daha

uygundur. Meyve suları özellikle çok verildikleri taktirde dışkıyı asidik yaparak ve

cildini tahriş edebilir. Bebekte kıpkırmızı ve altı silinirken acı veren bir pişiğe

yol açabilir. Bebeğin altını olabildiğince açık tutup havalandırmak ve koruyucu

pomadlar kullanmak bu pişiği genellikle iyileştirecektir. Bir süre için meyve veya meyva sularını azaltmanız da yararlı olabilir.



Bebeğiniz öğün aralarında susamış gibi görünüyorsa su verebilirsiniz. Sıcak aylarda

terleyerek su kaybedeceği için günde daha sık su verin. Yaşadığınız bölgedeki sulara

florür katılıyorsa, su vermeniz ilerde dişlerde oluşabilecek çürükleri önlemeye

yardımcı olacaktır.



Bebeğinize, konserve veya kurutulmuş gıdalar değilde taze yiyecek vermek istiyorsanız ne

yapmanız gerekir? Bu durumda blender veya yiyecek öğütücüleri kullanabileceğiniz gibi

yumuşak gıdaları çatalla da ezebilirsiniz. Hazırladığınız herşeyin yumuşak, tuzsuz,

iyi pişirilmiş ve taze olmasına özen gösteriniz. Pişirilmiş taze sebzeler ve komposto

meyveler (istisnalar için kutuya bakınız) hazırlanması en kolay olanlarıdır. Muzu

pişirmeden de ezebilirsiniz ancak diğerlerini pişirmeniz gerekir. O anda yedirmeyeceğiniz

gıdaları derhal buzdolabına koyunuz. Bebeğinize vermeden önce de bozulup

bozulmadığını kontrol ediniz. Sizin hazırladığınız yiyecekler hazır gıdalar gibi

bakterilerden arındırılmadığı için daha çabuk bozulurlar.Bebeğinizin

diyeti çeşitlendikçe ve kendi kendine yemeğe başlayınca çocuk hekiminize danışarak hangi

gıdalara gereksinimi olduğunu öğrenmeniz gerekir. Son araştırmalar, yetişkin çağlardaki

şişmanlık probleminin (obezite) çoğunlukla kalıtımsal etkilerden kaynaklandığını

göstermektedir. Ancak, bebeklikte kötü beslenme alışkanlıklarının edinilmesi ileride

sağlık sorunlarına neden olabilir. Örneğin, doğduğunda damağı tuz ve doymuş yağlara

(yağlı etler, tereyağı, kızartmalar ve yumurta gibi) alışkın değildir ve bunlardan fazla

hoşlanmaz. Bu bu damak tadını edinmesi sizin verdiğiniz besinlere bağlıdır. Bu tür

gıdalara karşı damak tadı edinmesi bunlardan zevk alması ve bu gıdaları yemeye alışması

ileri yaşlarda damar sertliği (ateroskleroz) ve yüksek tansiyon gibi problemlerin ortaya

çıkmasına neden olabilir. Aynı zamanda bebekliğinde çok yemeğe alışan çocuklar bu

alışkanlıklarını ileri yaşamlarında sürdürerek sürekli bir kilo sorunu yaşayabilirler.Ek vitamin ve mineraller



Hazır mamalar gerekli bütün vitamin ve mineralleri içerdiğinden bunlarla beslenen bebeklere

ek bir vitamin vermeye gerek yoktur. Anne sütü ile beslenen bebeklere D vitamini verilmeye devam

edilmesi gerekir. Anne sütü ile beslenen bebeklerin ilk dört ay içinde ek bir demir

gereksinimi yoktur. Doğumda vücudunda bulunan demir depoları ilk aylardaki büyümesi için

yeterli olmasına karşın dördüncü ayda artık tükenmeye yüz tutmuş, buna karşın

büyümesi hız kazandığı için demire olan gereksinimi artmıştır. Katı gıdalara

başladığınızda gerekli demiri; tahıl ürünlerinden hazırlanmış ve demir eklenmiş hazır

bebek besinlerinden (cereal), yeşil sebzelerden ve etlerden alacaktır. Silme, dört yemek

kaşığı tahıl ürününde (cereal) 7 mg. demir vardır.Bebeğiniz katı gıdalara başladığında ne

gibi değişiklikler beklenebilir?







Bebek katı gıdalar yemeye başladığında dışkısı daha değişken ve katı bir hale

gelecektir. Gıdasındaki artan şeker ve yağ oranı dışkısının daha fazla kokulu

olmasına yol açabilir. Bezelye gibi yeşil sebzeler dışkısını koyu yeşil renge, pancar

türü gıdalar kırmızıya döndürebilir. Besinleri püre halinde yemiyorsa bir kısmını

hazmolmamış olarak dışkısında görebilirsiniz(bezelyenin veya mısırın kabuğu gibi).

Çocuğunuzun sindirim sistemi henüz tam anlamıyla gelişmemiştir, ve bütün bunlar

normaldir. Ancak, dışkısı eğer aşırı gevşek, sulu veya sümüklü olursa bu sindirim

sisteminin aşırı bir şekilde tahriş olduğu anlamına gelebilir. Bu durumda yediği mama

miktarını azaltın ve daha sonra ise yavaş yavaş tekrar alıştırmaya çalışın.