Orman Yangınları ile Mücadele

ORMAN YANGINLARI İLE MÜCADELE ORGANİZASYONU İLKELERİ

A-YANGIN ÖNCESİ ÇALIŞMALARI

B-GÖZETLEME

C-HABERLEŞME

D-ULAŞIM

E-İŞÇİ ORGANİZASYONU

F-SÖNDÜRME ORGANİZASYONU

A-YANGIN ÖNCESİ ÇALIŞMALARI:

1-Çıkması olası yangınlara karşı en kısa zamanda ve etkilibir biçimde müdehale edebilmek amacıyla var olan eylem planları ve organizasyonu her yıl

yangın mevsimi öncesi gözden geçirilerek değişen koşullara uyum sağlayacak şekilde yeniden düzenlanmelidir.

2- Gözetleme,Haberleşme,Ulaşım ve ilk müdahele ekilplerinde kullanılan ekipmanlar ve aletler gözden geçirilerek eksikler tamamlanmalıibozuk ve

arızalı olanlar onarılmalıdır.

3- Yangın organizasyonunda görevli tüm personel yangın öncesi hazırlık eğitiminden geirilmelidir.

4- Yöneticilerin yörelerini iyi tanımaları, gözetleme ve haberleşmedeki ölü noktalar ile yolların, arazi yapısının, bitki örtüsünün durumları ve

orman yangınlarına etki eden klimatik ve meteorolojik etmenleri çok iyi bilmeleri gereklidir.

5- Yangınlar için özel hazırlanmış telefon rehberleri yenilenmelidir.

6- Yangınla ilgili tüm yolların bakımları yapılarak, sürekli olarak kullanılabilmeleri sağlanmalıdır.

7- Kulecilerimizin ve araç şoförlerinin orman yollarını iyi bilmeleri sağlanmalıdır.


b-Gözetleme Organizasyonu:

Kulecilerimiz ;

1- Yörelerini çok iyi bilmeli

2- Yöre ormanlarında meydana gelen değişiklikleri yangın mevsimi öncesinde gezerek öğrenmelidir. (yeni yol,yeni ağaçlandırılmış alan gibi)

3- Kulede bir defter bulundurmalı.

4- Yörelerinin harita fotokopilerini bulundurmalı.

5- Kendini ilgilendiren tüm bilgileri defterine yazmalıdır.(Kulenin rakımı, koordinatları, ekiplerin sayıları,a rozözlerin plakaları telsiz kotları gibi)

6- Açılı dürbün kullanıyorsa her ihbarda mutlaka açı vermeli, yangının kuleye olan olası uzaklığını da bildirmelidir.

7- Açıları ve mesafeleri doğru verebilmek için, dürbünün sapma yapmadan açı verebildiği yeri önceden belirlemeli, görüş alanındaki kule, yerleşim yeri gibi yerlerin kendi kulesine

olan mesafesi ile açısını önceden defterine kaydetmelidir.

8- Diğer kule görevlisi ile iyi bir işbölümü yaparak, gözetlemenin 24 saat aralıksız yapılmasını sağlamalıdır.

9- Her türlü gereksinimini ve eksiklikleri amirlerine önceden bildirmelidir.

10- El telsizine güvenerek, kuleyi kesinlikle boş bırakmamalıdır.

11- Hava halleri nedeniyle görüş alanında oluşan kısıtlamaları merkeze bildirmelidir. (sisli ve puslu hava gibi)

12- Yangın sürerken çevredeki diğer ormanları gözetlemeyi unutmamalıdır.

13- Soğutma safhasında ve sonrasında yangın yerini titizlikle gözetlemeye devam etmelidir.

14- Hastalık gibi zorunlu durumlarda yerlerine eleman istemelidirler.

15- Her türlü arızayı geciktirmeden bildirmelidirler.

16- Sabit telsizi günde en az yarım saat dinlendirmeyi unutmamalılar,şahika durumunda telsizi kapatıp,anten kablosunu telsiz girişinden söküp dışarıya toprakla temas edecek şekilde

koymalı ve merkeze bilgi vermelidirler.


c-Haberleşme Organizasyonu:

Yangını Gören Kulecinin Yapacakları:

1- Yangın yeri, karşıdaki insanın anlayabileceği şekilde tarif edilerek ve yangına en kısa sürede ulaşılacak güzergah verilerek en az 1-2 ekip ya da arozöz çıkarılır. (en kısa yol,

yangına en kısa sürede ulaşılmasını sağlamayabilir.)

2- Yangın haberinin sırası ile ilgili işletme şefine, müdür yardımcısına, işletme müdürüne,koruma şube müdürüne,bölge müdür yardımcısına ve bölge müdürüne iletilmesi sağlanmalıdır.

3- Açılı dürbünü olanlar , yangının açısını ve kuleye olan tahmini mesafesini, ormanın durumunu, dumanın şekli ve rengini, rüzgarın yönü ve şiddeti ile yangının büyüklüğü hakkındaki

bilgileri derhal vermelidirler.

4- Yangını görebilecek diğer kulelerle bilgi alışverişi yapılmalıdır. .

5- Tüm telsiz konuşmaları kısa ve öz olmalıdır.

6- Yangın muhaberesi varken, çok gerekli olmayan mesajlar uygun bir zamana ertelenmelidir.

7- Yangın ya da acil durumlarda, derhal konuşmalar susturulmalı ve kanala girilmelidir

8- Konuşurken mikrofona doğru konuşulmalı, kendi kanallarımız kullanılmalı, yangını idare eden kulenin sabit telsizi yangın içi kanalda, el telsizi diğer kanalda dinlemede olmalıdır.

Yangına yardımcı olan diğer kulenin sabit telsizi normal kanalında, el telsizi ise yangın içi kanalında dinlemede olmalıdır.

9- Yangın muhaberesine baskı yapan kanallar susturulmalıdır. sonra eksiksiz olarak aktarılmalıdır. gereksiz ilaveler ve yorumlar yapılmamalıdır.

10- Uzun mesajlar önce not edilmeli,

11- Yangınla ilgili olarak yangın amiri, ya da büyük yangınlarda yangın amirliği (yangın amirinin başında bulunduğu ekip elemanları) ile görüşülmeli.çelişkili durumlarda yangın amirinin

emirlerinin geçerli olduğu unutulmamalıdır.

12- Yangına giden ekip, araç, iş makinesi ve teknik elemanlar not edilmelidir.


d-Ulaşım Organizasyonu:

1- Yangına en kısa sürede ulaşılabilmesi için tüm yolların bakımları önceden yapılmış olmalıdır.

2- Yangına giden araçlara yol tarifi iyi yapılmalıdır.

3- Kendi araçlarımızda mutlaka yangına gider levhası bulundurulmalı ve bu levhalar yangına ilk giden araç tarafından dikilmelidir.

4- Trafik yoğunluğu olan yerlerde, trafik ekiplerinden yardım istenmeli, iş makineleri öncü araç kullanmalıdır


e-İşçi Organizasyonu:

1- İşçiler en verimli olabilecekleri ekipte ve işte çalıştırılmalıdır.ancak gerekli durumlarda her işçi kendisine verilebilecek her işi yapabilecek şekilde eğitilmelidir.

2- Özellikle arozöz ekipleri, gerektiğinde yer ekibi olarak görev alabilmelidir.onun içinde arozözlerimizde mutlaka bir motorlu testere ile yeterince çapalı tırmık,tahra ve diğer

malzemeler bulundurulmalıdır.


f- Söndürme Organizasyonu:

1- Büyük yangınlarda, yangın amiri tarafından derhal yangın amirliği kurulmalıdır. Yangın amirliği, yangın amirinin başkanlığında operasyon amiri ve yardımcı birimler amirinden

oluşmalıdır. Operasyon amiri, operasyon birimlerini ( 1,2,3...üncü grup yangın hatları ve bunlara bağlı olan 1,2,3...üncü kısım şeflikleri ile havadan müdahale hattı ) oluşturmalıdır.

Yardımcı birimler amiri ise; haberleşme, kayıt, lojistik, basın, güvenlik ve sağlık birimlerini oluşturmalıdır.

2- Yangın amirliği tarafından, yangın çıkış üssü olarak kullanılabilecek bir araç görevlendirilerek,uygun yere konuşlandırılmalıdır.


Operasyon Biriminin Yapacakları:

Yangın amiriyle birlikte toplanan bilgiler ışığında, derhal bir söndürme planı yapmak ve uygulamaya koymak.

Toplanacak bilgiler:

1- Yangının durumu ( şekli), gelecekte alabileceği durum ve büyüklüğü.

2- Yangının ilerleme yönü.

3- Rüzgarın yönü ve şiddeti.

4- Tehlikeli alanların olup, olmadığı.

5- Orman yapısı ve bitki örtüsü. Ormanın bütünlüğü.

6- Müdahale yerlerinin olup, olmadığı. Ulaşım durumu.

7- Arozözler çalışabilir mi? ya da yangın büyümesi ile arozözlerin müdahale edebilecekleri yerler nereleri?

8- İş makinesi çalışabilir mi?(arazi, toprak yapısı)

9- Türk-kuşu uçaklarının verimli olarak çalışma ortamı var mı?

10- Helikoptere gereksinim var mı? Varsa kaç helikopter gereklidir? Yangının neresine (nerelerine) müdahale etmelidir. Su ikmalini nereden yapmalıdır? (koordinatlar verilmeli)

11- C-130 uçaklarına gereksinim var mıdır? Varsa RETERDANT atılacak yerin koordinatları nedir?

Operasyon birimi yukarıdaki doğrultusunda, eldeki ekip ve ekipmanların gücü ve kapasitelerine göre en uygun söndürme yöntemini seçerek uygulamaya başlamalıdır.
Eldeki olanaklar, yangının söndürülmesine yeterli değilse, ne tür ekip ve ekipmana gereksinim olduğu belirlenerek istenmelidir.
Bu istemler yerine getirilinceye kadar, eldeki olanaklar ile yangının büyümesinin önlenmesi ya da yavaşlatılması sağlanmalıdır.
Yangın yerine gelen ekipler, yangın çıkış üssü tarafından kayıtlara alınarak, operasyon biriminin emrine girmelidir.
Yangın davranışları operasyon birimince çok iyi izlenmeli, gerektiğinde havadan keşif yapılarak ekipler yönlendirilmelidir.
Gerekiyorsa yangın amiri ya da operasyon amiri ya da ikisi birlikte yangını havadan yönetmelidirler.


Yangın Haberini Alan İşletme Yangın Hareket Merkezinin Yapacakları:

1- Müdür Yardımcısına, İşletme Müdürüne, Bölge Müdürlüğü Yangın Hareket Merkezine, ilgili Jandarmaya, ilgili Mülki Amirliğe( Kaymakamlık ya da Valilik) ilgili Savcılığa mutlaka

bildirmelidir.

2- Büyüme olasılığı olan yangınlarda, yardım isteyebileceğimiz, askeri birlik, yerel itfaiye, köy muhtarlıkları, DSİ, Karayolları, Köy hizmetleri gibi kuruluşlar önceden uyarılarak hazır

olmaları sağlanmalıdır.

3- Nöbetçi memur ve ilgili memurlar, olası erzak ve malzeme ( tahra, tırmık, motorlu testere, el feneri, pil, ampul,el telsizi v.s.) gereksinimleri için,gerekli önlemleri almalıdırlar.


Bölge Müdürlüğü Yangın Hareket Merkezinin Yapacakları:

1- Yangın haberi doğrudan kendisine gelmiş ise,yapılacak ilk iş ilgili kulesi ile birlikte yeteri kadar ekip ve arozözü derhal hareket ettirmelidirler. Yangın çok kritik bir yerde ise zaman

geçirmeksizin, dozer, helikopter ve uçaklar da hareket ettirilebilir. Ancak bu durum kritik yangınlar için geçerli olup, ilk fırsatta yetkililere derhal bilgi verilmelidir.

2- Yangın haberi sırası ile ilgili şefine,ilgili işletme müdür yardımcısına, ilgili İşletme Müdürüne, Koruma Şube Müdürüne, Bölge Müdür Yardımcısına, Bölge Müdürüne, Orman Genel

Müdürlüğüne, Valiliğe (Valilik Kriz Merkezi, ilgili Vali Yardımcısı), İl Jandarma Alay Komutanlığına, ilgili Savcılığa, ilgili Kaymakamlığa bildirilir.

3- Büyüme olasılığı olan yangınlarda ise; yardım isteyebileceğimiz, yerel itfaiye, askeri birlikler, ilgili köy muhtarlıkları, DSİ, Karayolları, Köy hizmetleri, TEDAŞ, TEİAŞ gibi kurum ve

kuruluşlar önceden uyarılarak hazır olmaları sağlanmalıdır.

Haberleşme Biriminin Yapacakları:

Haberleşme birimi, daha önceki söz ettiğimiz gibi,yangın içi haberleşmeyi, yangın dışı haberleşmeyi birbirinden ayıracak düzeni ve yangın amirinin gerekli gördüğü her birimle sağlıklı

iletişimi sağlamalıdır.

Kayıt Biriminin Yapacakları:

Kayıt birimi gerekli tüm bilgileri toplayacak, kayıtlara alıp yangın amirinin ve gerekli birimlerin emrine sunacaktır.

Lojistik Biriminin Yapacakları:

Bu birim, operasyon biriminin gereksinim duyduğu her türlü ekip ve ekipmanı bulacak, erzak gereksinimini zamanında giderecek ve erzağın düzenli dağıtımını sağlayacaktır.

Basın Biriminin Yapacakları:

Basın birimi, yangın amirinin emirleri doğrultusunda yangın hakkında basının doğru bilgilendirilmesini sağlar. Gerekiyorsa basın mensuplarının görüntü almalarında, bilgi

toplamalarında yardımcı olur.

Güvenlik Biriminin Yapacakları:

Güvenlik birimi, yangın amirinin emirleri doğrultusunda güvenlikle ilgili her türlü önlemi alır. Bu konuda Jandarma ve Emniyet Kuruluşları ile ilişkiye geçer. Yangına gelen araçların

trafikte seri fakat dikkatli olmalarını, iş makinelerine trafik ekiplerinin eskortluk yapmalarını sağlar.

Jandarma ve Toplu Koruma Ekiplerimizin yangın yerinde gerekli güvenlik önlemleri almalarını, yangının çıkış nedenlerini araştırmalarını, varsa yangın failinin bulunması için

gereken çalışmaların yapılmasını sağlar.

Sağlık Biriminin Yapacakları:

Sağlık kuruluşları ile ilişkiye geçerek, yangın yerine yeterli kapasitede ambulans gönderilmesini sağlar. Duman zehirlenmesine uğrayan veya yaralananların ilk tedavilerini yaptırdıktan

sonra gerekenlerin hastanelere gönderilmesini sağlar.