[bluemoon24]

AC-130 GUNSHİP





AC-130'ların ortaya çıkışı Vietnam Savaşı yıllarına tekabul eder. Kore Savaşı'ndan itibaren ABD Hava Kuvvetleri karadaki piyadelere hava desteği için özel donanımlı uçaklar kullanmaya başladı. Vietnam Savaşı'nda C-47 başta olmak üzere çeşitli nakliye uçakları değişik kalibre ve çaptaki toplarla donatılarak düşman ateşi altındaki ABD birliklerine alçak irtifadan hava desteği sağlamak üzere modifiye edilmişti. İhtiyaçlar neticesinde C-130 Hercules nakliye uçaklarından bir kısmı da 105, 40, 20 mm'lik toplarla donatıldı. Modifiye edilen bu C-130'ların en büyük avantajı diğer uçaklardan yüksek irtifada uçmaları, böylece düşman yer ateşinin kendilerine ulaşamamasıydı. Vietnam'da muharebe arama-kurtarma, yakın hava desteğinde kullanılan uçaklar, Kuzey Vietnam ikmal yollarına yaptıkları saldırılarla adlarını duyurdular. Ormanlık bölgelerde sıkışan deniz piyadelerinin ve özel birliklerin bölgeden çıkabilmesine destek sağladılar. Vietnam'dan sonra ilk kez Ekim 1983'de Greneda'da kullanıldı. Körfez Savaşı'ndan önce 1989'da Panama'da ağır ateş altında kalan deniz piyadelerine yoğun ateş desteği verince kendini ispatladı. Körfez Savaşı'ndaki performansı çok yüksekti. Irak'ta yakın hava desteği yanında zırhlı araçların imhasında da kullanıldı. 17 Ocak-27 Ocak 1991 tarihlerinde H modelleri, 50 sortide 300 saate yakın uçtu. I. Körfez Savaşı, AC-130H'lerin en fazla görev yaptığı savaş olmuştur. Bir uçuş görevi 10 saatten uzun sürebilmekteydi. Somali'de de gerilla gruplarının yardım malzemelerini yağmalamasını önlemede kullanıldı. 1999 Kosova Savaşı'nda Belgrad yakınlarında düşürülen F-117 Nighthawk pilotunun kurtarılmasında ve Sırbistan yer birliklerinin imhasında başarıyla kullanıldı. Bir AC-130'un Sırbistan topçu bataryasına saldırısı ve ordu cephaneliğini vurması ses getirdi. 2001'de Afganistan'da ve 2003'te de Irak'ta görev yaptı. AC-130'ların bugüne kadar 10.000'e yakın düşman aracını imha ettiği tahmin edilmektedir.





Silah Sistemleri AC-130'da tüm silahlar uçağın sol kısmında bulunmaktadır. ABD Hava Kuvvetleri envanterinde en büyük silah çap ve kalibreye sahip uçaktır. 1 adet 105 mm'lik M101 Haubica hafif obüs uçağın en ağır silahıdır. Obüsün geri tepme sistemi bulunmaktadır. Etkili menzili 7.500 m'den fazla olan bu obüs dakikada 6-10 mermi atabilir. H modelinde 2, U modelinde 1 adet bulunan 40 mm Bofors L-70 topunun etkili menzili 4.500 m'dir ve dakikada 100 mermi atabilir. Uçakta da 256 adet 40 mm mermisi taşınır. U modelinde 1 adet 25 mm GAU-25 topu bulunur ve dakikada 1800 mermi atabilmektedir. 3.700 m'den atış yapabilen bu topun 3.000 adet de mermisi taşınır. H modelinde de ilave olarak 2 adet 6 namlulu M61A1 Vulcan topu bulunmaktadır.



Saldırı Taktiği AC-130'un klasik saldırı taktiği 3.000 m yükseklikten 300 km/s hızla hedef bölgeye yaklaşmak ve saat yönünün tersine hedef üzerinde daireler çizmektir. Bu irtifa ve hız, etkili atış ve isabet içindir. Tespit edilen hedefe lazer işaretleyicilerle nokta atışı yapılır. Hedefin etrafında daireler çizilmesi, atış öncesi ve atış sonrası hedefin durumunu tespit ve hedefe farklı açılardan saldırı imkanı verir. Radar kesiti ve boyutunun büyüklüğü nedeniyle genellikle gece harekatlarında kullanılmaktadır. Kötü hava koşullarında da iyi sonuçlar elde edebilen bu uçak, gelişmiş radarı sayesinde yerdeki hedeflerin dost mu, düşman mı olduğunu ayırt edebilmektedir.



Savunma sanayiinde hava araçlarının etkinliği artmakta soru ise bu artış kara araçlarını nasıl etkiler?parallel bir gelişmeyle mi, yoksa sadece hava araçlarının etken olduğu bir savunma teknolojisine yaklaşıyoruz