Lineer psikolojiye giriş

[bluemoon24]

Lineer psikoloji çalışması psikolojinin lineer olduğunu anlatmaz. Bu çalışma lineer cebrin ele aldığı konular yardımıyla insan kaynaklı olup, yine insanları etkileyen ve belli bir zaman sürecinde meydana gelen olayları sayısal değerlerle ifade etmeye çalışmıştır. Psikoloji ifadesi, çalışma insan kaynaklı olayları incelediği için kullanılmıştır. Lineer psikolojinin gerekliliği; insanları etkileyen olaylara, duygulara, düşüncelere yöneltilen reel bir bakış açısının yokluğundan doğmuştur.



Lineer psikolojinin mantığında şu önerme vardır: Bir insanın tek başına yaşadığı bir günün bile dünya üzerinde bir etkisi, dünya için bir önemi vardır. Lineer psikolojinin araştırdığı problem ise şudur: İnsan kaynaklı olup insanları belli bir zaman miktarında etkileyen olayların, duygu ve düşüncelerin önemi, etkisi veya bıraktığı iz dünya için ve dünyaya göre olayı yaşayanlar için ne kadardır? Lineer psikolojinin araştırdığı olayların kapsamı; boşanma olayları, kavga olayları, evlenme, trafik kazası, sohbet, piknik, çalışma, eğitim, kitap okuma olayları vb, duygu ve düşünce kaynaklı olaylar ve bunların haber olayları gibi insan kaynaklı olup yine insanın etkilendiği ve tabi ki bunun belli bir zaman aldığı olaylar olarak belirtilebilir.Aynı zamanda lineer psikoloji renklerin ve zevklerin etkilediği insan sayılarından yola çıkarak, bunların dünya üzerindeki etkisini ölçebilir. başka bir deyişle artık zevkler ve renkler tartışılabilr. Etki kelimesi, insanın beş duyusundan herhangi biriyle algılanan her şeyin insana etkidiği kabulünü temsil etmiştir. Sadece unutulmuş olaylar hesaplanamaz. Bir olayı bir kişi bile hatırlıyorsa ya da herhangi bir etkisi halen devam ediyorsa olayın dünya için bir önemi, bir etkisi veya bıraktığı bir iz vardır.





Lineer psikolojide temel alınan lineer psikolojinin ana mantığıdır. Yani bu çalışmanın temelinde Bir insanın tek başına bir günlük yaşantısının bile bir önemi vardır. önermesi yatar. Bu ana mantık lineer psikolojinin ortaya koyduğu sayısal değerin brimini oluşturur. Önemi, hesaplanan olayların sahip olduğu sayısal değerin brimi Mekara dır. Kısaca MK olarak gösterilir. Mekara: Bir insanın tek başına bir gün geçirmek için yaşadığı olay ya da olayların tümünün dünya üzerindeki büyüklüğünün etkisine denir. Bu çalışmaya göre olayların insan üzerindeki etkisi büyüklüklerinin bir kısmı kadardır. Büyüklüğünün etkisi ifadesi bunu anlatır.



Olayları hesaplamadan önce olay parametreleri oluşturuldu. Bunlar; olayın meydana getiren insan sayısı, olayın meydana geldiği zaman miktarı ve olaydan etkilenen insan sayısıdır. Bu değişkenlerin her biri bir eksen gibi düşünüldü. Her eksen için o eksen üzerindeki değişen değişkenler için değişim aralıklarını ve bu aralıkları temsil eden ifadeler belirlendi. Bu ifadeler i, j, k olarak adlandırıldı. Bu ifadeler sırasıyla x, y ve z eksenlerini temsil etmiştir. Değişkenler kendi eksenlerinin değişim aralıklarını temsil eden ifadelerle birlikte kullanılır. Her değişken i, j ve k katsayılarından kendi ekseni için olanını alarak ifade edilir. Bu gösterim şekli vektörlerin gösterim şekline benzediği için i, j ve k ye brim vektörleri dendi. Brim vektörleri olay ilk vektörünü, olay son vektörünü ve konum vektörünü oluşturmada kullanılmıştır. Olay vektörü bu vektörlerin genel adı olarak belirlenmiştir. Olayların hesabında matrislerden yararlanılmıştır. Lineer cebrin konusu olan matris ifadelerin alt alta ve yan yana yazılarak oluşturulan sistemdir. Matrislerin değeri determinant işlemiyle hesaplanır. Olaylar hesaplanırken değişkenler matris formunda ifade edilir. Determinantla olay son vektörüne ulaşırız. Olay vektörü ile fizikteki vektör karıştırılmamalıdır. Olay vektöründeki vektör ifadesi olayların ifade edilmesinde kullanılan yöntemden dolayı kullanılmıştır. Bu yöntemde olayla ilgili tüm vektörler i , j ve k ye bağlı denklemler olarak ifade edilmiştir. Bu gösterimden dolayı vektör ifadesi kullanılmıştır. Olayların i, j ve k ye bağlı ifadeler olarak tasarlanmasının sebebi olayın değişkenlerinin hepsini aynı ifadede kullanmaktır. Ayrıca, olayın önemi veya etkisinin hesabında olay son vektörünün şiddeti kullanılmıştır. Burada hesaplanan şiddet fizikteki vektör şiddet hesabına benzetilmiştir.





Matrisin ilk satırı i, j ve k olarak belirlenmiştir. Böylece determinanttan çıkan sonuç i, j ve k ye bağlı bir olay vektörüdür. Bu vektöre olay son vektörü denmiştir. Olay son vektörünün hesaplanan şiddeti Mekara sabitiyle çarpılarak olayın dünya üzerindeki etkisi, dünya için önemi bulunmuş olur. Bu katsayı Mekara tanımındaki değişkenlerle oluşturulan matrisin bize vermiş olduğu Mekara olayının olay son vektörünün şiddetini bire eşitleyen sayıdır. Aynı zamanda modelde yer alan bir sabittir. Bu sabite Mekara sabiti denmiştir.



Bu çalışma olayların, duygu ve düşüncelerin hem dünya üzerindeki önemini hem de o olayı yaşayan insanlar üzerindeki etkisinin dünyaya göre değerini hesaplamaya çalışarak olaylara reel bir bakış açısı kazandırmayı hedeflemiştir.



Eğer art arda gelen olaylar başka bir olayın parçaları ise art arda gelen olaylar toplanarak parçası oldukları olayın önemi hesaplanabilir. Matrislerden yararlanılmasının sebebi alt alta ve yan yana gelen ifadelerin ancak matris gibi düşünüldüğünde bir değer kazanmasıdır.





Bu çalışmanın ana bulgusu, insan kaynaklı olup insanları etkileyen ve belli bir sürede gerçekleşen bütün olayların bir değer taşıdığıdır.



Olayların hesaplanabilmesi için gerekli ve yeterli üç değişkenin bilinmesi gerekir. Bu değişkenler; olayı meydana getiren insan sayısı, olayın oluştuğu zaman ile hesaplanması istenilen zaman arasındaki süreç ve olaydan etkilenen insan sayısıdır. İşlemlerin her aşamasında virgülden sonraki anlamlı rakam sayısı üç olarak belirlenmiştir. Bu değişkenler 33 lük bir matrisin alt iki satırını oluşturmuştur. Her brim vektörün bulunduğu sütuna, o brim vektörün temsil ettiği eksenle temsil edilen değişkenlerin belirlenen sayısı yazılır. Burada x, y, z eksenleri değişkenlerin ifade edildiği eksenler olarak kabul edilmiştir.





MEHMET KARA