ETKİLİ İLETİŞİM VE BEDEN DİLİ

[Işıldayan Safir]

İletişimde bir mesajı gönderen olduğu gibi bir de alan kişi var. İletişimin etkileşim halini alabilmesi için mesajın gönderildiği kişinin de bilgiyi verilmek istendiği haliyle algılamasını sağlamak gerekiyor. Bu da etkin dinlemeyi gerektiriyor.

Bir mesajı gönderirken olduğu kadar alırken de beden dilimizle karşımızdakine tepki veriyoruz. Birini dinlerken başımızı onaylama anlamında yukarı aşağı sallarsak karşımızdakine onu anladığımızı, anlattıklarıyla ilgilendiğimizi ve devam etmesini istediğimizi söylemiş oluyoruz.
Mimiklerin, jestlerin ve diğer vücut hareketlerinin en etkili kullanımlarını bize sunan kişiler politikacılar ve stand up gösteri yapanlardır.

Bir gösteriye gittiğinizde sizi en çok etkileyen nedir düşündünüz mü? Tek kişilik tiyatroya gittiyseniz özellikle de tarzı komedi ise, aynı esprileri bir arkadaşınıza yapmayı denediniz mi? Sizin kahkahalarla güldüğünüz bir espriye sadece bir tebessümle karşılık verebilirler ya da gülmeyebilirler. Bunun sebebi sahnedeki profesyonelin aynı zamanda beden dilini çok iyi kullanmasıdır.

[Işıldayan Safir]

Beden Dilinin Öğeleri

Beden Duruşu: İlişkide olduğu kişiyi doğrudan karşısına alan ve dik bir beden duruşuna sahip bir kişi, mesajında güvenli bir özellik katmış olacaktır.

Doğrudan Göz İlişkisi: Gözlerin konuştuğu dil her yerde aynıdır. Bir kişiyle konuşurken dikkat edilecek en önemli noktalardan biri, nereye baktığınızdır.

Mesafe ve Bedensel Temas: İletişimde en önemli olan şey doğru ilişki kurmaktır. Bu konuda dikkat edilmesi gereken, jestleri konuşmadaki eksik kelimeleri tamamlayacak bir araç olarak kullanmamak, yani yabancı dile hakim olmayan birinin ifadesini elleriyle tamamlaması gibi bir duruma düşmemektir.

Jestler ve Mimikler: Jestler ve mimikler diğer kişilere görsel sinyaller gönderen hareketlerdir. Bizim bir jestten söz edebilmemiz için yapılan hareketin bir başkası tarafından görülmesi ve yaşadığımız duygu ve düşünceyle ilgili bir bilginin karşımızdaki kişiye iletilmesi gereklidir. Aslında her bir jest, düşünce ve duygu ürünü olduğu için doğal olarak bu özelliklerini barındırır.

Yüz kaslarının anlatım amaçlı kullanımı mimikleri; baş, el, kol, ayak, bacak ve bedenin kullanım da jestleri oluşturur.

Jest ve mimikler "esas" ve "ikincil" olarak ayrılır. Esas jest ve mimikler, düşünce ve duygularımızı destekleyen, onları somutlaştıran hareketlerimizdir. Örneğin, sohbet sırasında göz kırpma, baş sağlama, kolları açma gibi işaret ve hareketler iletmek istediğimiz ve programladığımız bir mesajı içeren jestlerdir.

Öte yandan kendiliğinden gelen ve hiç beklemediğimiz bir anda bizi yakalayan esneme ve hapşırma gibi durumlarda bile jest söz konusudur. Esas olarak anlatıma katkıda bulunmayan ve kendiliğinden refleks olarak ortaya çıkan bu hareketlere ikincil jest ve mimik denir.

Bu iç tepkilerle ortaya çıkan ikincil jestler, ortamın özelliklerine göre giydirilmeye ve şekillendirilmeye başlarsa esas jestlere dönüşmesi ortama, kişinin içinde bulunduğu ve birlikte olduğu kişilere karşı takınmak istediği tavra bağlıdır. Bu jestlerin bazılarını bastırmak, bazılarını da en açık biçimde de ortaya koymak eğilimi vardır. Eğer istemediği halde eşi camları açmışsa ve bundan rahatsız oluyorsa, kişinin hapşırması çok daha farklı olur. Açık, net ve mümkün olduğunca şiddetli olan hapşırık artık ikincil jest olmaktan çıkar.

Baş ile selam vermek veya el sallamak gibi hareketlere esas jestler denir. Esas jestler başlangıçtan bitişlerine kadar iletişimin bir parçasıdırlar. Esas jestlerle ikincil jestleri ayırt etmek için kendi kendimize şu soruyu sorabiliriz:

“Eğer ben yalnız olsaydım bu hareketi yapacak mıydım?”

Cevabımız “Hayır” ise bu hareketimiz esas jesttir. Cevabimiz “Evet” ise hareketimiz kendiliğindendir ve ikincil jestler grubuna girer.

[Işıldayan Safir]

Ses Tonu, Şiddeti ve Konuşmanın Akıcılığı

Ses tonunun kullanılma biçimi, sözlü ilişkinin hayati bir parçasıdır. Tek heceli bir kelime, örneğin "git" kelimesi, söyleniş biçimine bağlı olarak pek çok anlama gelebilir. "Git" vardır, "Seni bir daha görmek istemiyorum." anlamına gelen; "git" vardır, "Kal, hiç gitme” anlamına gelen.

İnsanlar arası ilişkilerde yaşanan en küçük gerginlik, kendini önce ses tonunda ortaya koyar. Büyük çoğunlukla gündelik ilişkilerde canlı, neşeli, enerjik bir ses tonu, insanlar üzerinde olumlu etki bırakır. Ancak ortada bir gerginlik ve sorun varsa ses tonunun yumuşak ve sakin olması çatışmayı önler ve işbirliğini kolaylaştırır.
Monoton, dinleyende bıkkınlık yaratan, kolayca dikkatin dağılmasına sebep olan bir konuşma üslubuyla kişi ortaya ne kadar orjinal fikirler koysa da ikna edici olmakta güçlük çekecektir.
Sert ve kesin konuşma biçimi, çoğunlukla dinleyenlerde savunuculuğa sebep olur ve rahatsızlık doğurur. Ayrıca sesine özür diler gibi bir ton veren kişilerin, karşısındakiler tarafından istekleri kolayca geri çevrilir veya söyledikleri önemsiz olarak görülür.

[Işıldayan Safir]

Beden dilimizin en belirgin ve en keskin anlamları yüzümüzde saklıdır.

İnsan düşüncesinin, duygu ve yüz ifadesi arasındaki doğrudan bağlantıyı engellediği ve yönlendirdiği söylenebilir. Mutluluk, korku, öfke, hayret, üzüntü ve tiksinti gibi duygusal ifadelerin aktarılmasında bütün kültürlerde ortak yüz ifadelerinin kullanıldığı bilinmektedir.

İnsanın kendisini ifade etmesinde en duyarlı ve etkili organı ellerdir.

Ellerin önemi; son derece duyarlı hareket ve hissetme becerisine sahip olmasından değil, aynı zamanda el ve beyin arasındaki karşılıklı bağlantıların zenginliğinden kaynaklanmaktadır. Ellerin kullanılmasıyla, konuşma esnasında kelimelerden çok onu sunuş şeklinin, yani beden dilinin ne kadar önemli olduğu ortaya konulur.

[Işıldayan Safir]

İnsanların oturma şekilleri, o andaki duygu ve düşüncelerini yansıtması açısından önemlidir.
Koltuğa ilişmiş kalkmaya hazır, endişeli ve sıkıntılı oturma biçimi, tartışmaya dönük oturma biçimi, ağırlığın koltuğa verildiği estetik oturma biçimi, kendisine fazla güvenir şekilde yayılarak oturma biçimi ve güvenli koltuğu kaplayarak oturma biçimi gibi birçok oturma şekilleri vardır. Oturma şekilleri yanında, farklı oturma düzenleri de vardır. Karşı karşıya rekabeti ifade eden oturma düzeni, doksan derecelik açı yapacak şekilde masanın köşesinde birbirine yakın oturma düzeni, masanın düz kenarında yan yana samimi oturma düzeni ve karşılıklı en uç köşelerde ilişkiyi en alt düzeye indiren oturma düzenleri gibi oturma düzenleri vardır.

Kişiler ile aramızdaki ilişkilerde bedensel temas önemlidir.
Sarılma, öpme, kucaklama gibi davranışlar ailedeki bireyler arasında karşılıklı sevgi ve güveni artırıcı davranışlardır. Bunun tam tersine, yabancı kişilerle veya karşı cinsten olan kişilerle mesafeli bulunmakta da yarar vardır.

[Işıldayan Safir]

Statü ve varlık göstergesi olan davranışlardan da söz edebiliriz.
Eskiden statü; beyaz sakallar ve yaş ile orantılı iken, şimdilerde isebaşkalarına aktaracak bilgi, değer, duygu ve düşüncelere sahip olmak veya maddi yönden güçlü olmakla orantılıdır. Bu sebepledir ki; moda açısından in–out uygulamaları varlıklı kesimler arasında yaygındır.
Yalan söyleyen bir insan beden dilini kontrol etmekte güçlük çekmektedir.

Yalan sırasında; ellerini silkelediği, yüzüne–gözüne değdirdiği, gözlerini sık sık karşıdakinden kaçırdığı ve bu tip hareketlerinde bir artış gözlendiği bilinmektedir.

[Işıldayan Safir]

İletişim Analizi
1. Çevrenizdeki insanların hangi benliği kullandığını bulmayı deneyin.

2. Paralel iletişimler kurmaya çalışın, karşınızdaki kişi ile aynı benlik düzeyinde konuşun.

Daha İyi Bir İletişim Kurmak İçin;

Çapraz iletişimlerinizin farkında olun. Zaman zaman karşınızdaki kişi beklediğiniz tepkinin dışında bir tepki verebilir ve iletişim benlik düzeyleri farklılaşabilir. Siz bunun farkında olursanız kendinizi değişen duruma göre ayarlayabilirsiniz.
Örtülü iletişim ile veya aynı anda birden çok benlik halini içeren bir mesaj ile karşılaştığınızda uygun benlik düzeyini kullanabilmek için karşınızdaki kişinin beden dilinden yararlanabilirsiniz.

[Işıldayan Safir]

ETKİN İLETİŞİM VE DİNLEME

Sağlıklı ve etkin bir iletişimin iyi dinleyiciler ile kendi duygularını samimi ve dürüst ifade eden kişilere ihtiyacı vardır.

Etkin Dinleme

• Söylenenlere ilgi gösterir.
• Gerçek sorunun ne olduğunu duyana kadar yargıda bulunmaz.
• Konuştuğu kişi ile göz teması kurar. 
• Söylenenleri anlayıp anlamadığını kontrol eder.
• Karşısındakinin beden dilini anlamaya çalışır.
• Sırasını bekler, anladığını düşündüğü şeyin hemen üstüne atlamaz. 

Etkin Dinleyicinin Özellikleri

• Daha önemlisi, etkin dinleme sonucu karşımızdaki kişinin yaşayacağı rahatlık, onun bizim vereceğimiz öneriye uyum gösterme ihtimalini arttırır.

Bu nedenle sonucu artırmak için;

• Karşımızdaki şikayetlerini veya onu huzursuz eden konuları söylerken onun yüzüne bakarak dinlemek.
• Uygun aralılarla başını sallamak, ve “anlıyorum”, “evet” gibi ilgiyi gösteren kısa geri bildirimlerde bulunmak.
• Daha uzun boşluklarla karşımızdaki kişinin söylediğinin tekrarlamak.

SONUÇTA 

• Kişiler yargılanmadıkları için başlangıçta söylemeyi düşündüklerinin daha fazlasını söyler.
• Kendileri ile ilgili temelde yatan esas sorunun farkına varabilir.
• Kendi sorunlarına çözüm bulabilir.
• Yaşanmış ve bitmiş bir olay ile ilgili olarak çözümsüzlüğü kabullenir.

[Işıldayan Safir]

Etkin Dinleme İle Kazanılan Özellikler

• "Anlaşıldım.” duygusunu yaşar, karşısındaki kişiye olumlu duygular besler.

• Amaçları aşan bir şey söylediklerinde, bunu fark edip kendilerini düzeltebilir.

•Karşısındaki kişiyi dinlemeye ve anlamaya hazır duruma gelir.

Sonuç olarak;

İnsanlarla daha iyi ilişkiler kurabilmek için; öncelikle beden dilini iyi kullanmak, ayrıca; karşımızdakinin yansıttığı kişiliği olduğu gibi kabul edip, ona seçim hakkı tanıyarak,asla utandırmayarak, zaman zaman övgü ve onay vererek, yardım etmesine olanak sağlayarak ve onu iyi dinleyerek bu ilişkiyi daha da geliştirebileceğimiz açıktır.

Kaynak: İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Psikolojik Danışma ve Rehberlik Birimi

Alıntılarım sona ermiştir arkadaşlar.

Sevgiler.

[kinetix]

Sayende bilgi tazelemiş oldum, paylaşım ve emek için bir teşekkür yeterli değil ama bir buton var maalesef Zerynthia çok teşekkür ederim.