Kan uyuşmazlığı

[Bluesky24]

Kan uyuşmazlığı[/b]



Kadın doğumun pek az alanı Rh unsuru kadar çabuk ilerledi. Kırk yıllık bir sürede, varlığı keşfedildi, neden olabileceği sorunlar tasvir edildi, yalnızca iyileştirmek için değil, ayrıca bu sorunların önüne geçmek için de bir tedavi bulundu. Bugün,

göreceğiniz gibi, gelecek iyi günler vadediyor. Ancak anneler hâlâ bu sorunlardan, genelde bunlan yaratabilecek nedenleri bilmeden kaygı duyuyorlar. İşte birkaç açıklama: Kan Grupları İçimizden her biri A, B, O, AB harfleriyle

ifade edilen kan gruplarından birine aittir. Bu "klasik" denen -çünkü en eskiden beri bilinirler- dört kan grubuna, çok önemli olan başka gruplar da eklendi. İnsanların %85 i kanlarında bu unsuru taşırlar ve Rh Pozitif diye adlandırılırlar. Kalan %15

ise kanlarında bu unsuru taşımazlar ve bunlara Rh Negatif denir. Kan verme sırasında, alıcıyla vericinin kanı arasındaki uyuma özen gösterilmelidir yoksa ciddi sorunlar çıkabilir. Rh negatif bir kişinin kanı Rh negatif birinin kanıyla temas

ettiğinde, antikorlar üreterek tepki verir. Buna Rh negatif kişi "bağışıklık kazanıyor" denir. Hamilelik sırasında olabilecek Rh unsuru (etken, faktör) sorunlarında tek vaka, Rh negatif bir kadının Rh pozitif bir erkekle evli olmasıdır (tersi

değil). Rh negatifli bir kadın nasıl bağışıklık kazanabilir? Hata sonucu Rh pozitif kan alarak. Bu hata kesinlikle istisnadır. Hamilelik sırasında Rh pozitif bir çocuk beklerken ceninin Rh pozitifli alyuvarları annenin

organizmasına geçebilir (bu ne zorunludur ne de kesin). Bu Rh pozitif alyuvarlarla temas edince kadın, anti Rh aglütininler geliştirecektir. Bu aglütininler de plasentayı geçerek ceninin alyuvarlarını yok edebilirler. Dolayısıyla az çok ciddi

sorunlar çıkabilir. Nitekim, bu cenin alyuvarlarının anne kanına geçişi esas olarak doğum ve kurtuluş anında gerçekleşir. Annenin aglütininleri doğan çocuk için zararlı olabilir. Buna karşın, anne kanında kalarak, daha sonraki çocuk ya da çocuklar

için de zararlı olabilirler. Bu, doğumdan sonra sistematik olarak aşı yapıldığından ve bu aşı anne aglütininlerinin gelişmesini önlediklerinden bugün prensipte pek geçerli değildir. Günümüzde, hamileliğin bildirimi sırasında kan grubunnun

belirlenmesi zorunludur. Rh negatif bir kadın için Rh pozitif çocuğa hamile kalmanın tehlikeleri nelerdir? Bu, babaya bağlıdır. Eğer Rh negatifse, çocuk da öyle olacaktır. Dolayısıyle tehlike yoktur. Eğer baba Rh pozitifse, çocuğun Rh negatif olma

şansı yarı yarıyadır. Dolayısıyla Rh pozitif olma ve tehlike yaratma olasılığı da yarı yarıyadır. Bu durumda da, sorunlar beklenenden az oluyor. Eğer Rh negatif unsuruysanız, ne yapmalı? İlk önlem hareketi, Rh negatif

dolayısıyle bağışıklık kazanmaya elverişli kadınları saptamaktan ibarettir. Sosyal güvenliğin kuralları, hamileliğin ilk üç ayında kan grubunun belirlenmesini ve dokuzuncu ayda bir denetlemeyi öngörür. Rh negatif olduğunuzu öğrenir öğrenmez,

babanın grubunu bilmek esastır. Eğer Rh negatifse, hiçbir tehlikeye girmiyorsunuz, çünkü gördüğünüz gibi, çocuklarınız zorunlu olarak Rh negatif olacaktır. Eğer baba Rh pozitif ise, yani bağışıklık koşullarındaysanız, grubunu (A, B, AB, 0) öğrenmek

gerekir. Öyle görünüyor ki, bu sistemde uyumsuzluk (örneğin siz A grubundansınız ve baba B grubundan) sizi bir dereceye kadar bağışıklık sorunlarından koruyor. Hamileliğin gözetimi kesinlikle çok dikkatli ve incelemeler yeterince sık

olmalıdır. Aglütininlerin araştırılması ve ölçülmesi her ay uygulanacaktır. Bu araştırma, kadın bir önceki hamilelikte koruyucu bir tedavi gördüyse bile yapılacaktır. Hamilelik sırasında aglütin ortaya çıkmazsa hiçbir sorun olmayacaktır ve çocuk

sağlam doğacaktır. Eğer çocuk Rh pozitif ise, size antiRh gamaglobülin yapılacaktır ve gelecek doğumda, bir öncekiyle aynı önlemler alınacaktır. Günümüzde bu mutlu gelişmeye daha sık rastlanır oldu. Rh pozitif bir erkekle evli Rh negatif bir kadın,

dilediği kadar hamilelik yaşayabilecektir. Bu sorunların önleminin alınmasına bağlıdır. Sorunların önleminin alınması Birkaç yıldan beri yeni bir yöntem gün ışığına çıktı. Bu yöntem basit bir prensip üzerine kurulu: Rh

negatif annenin dolaşımı aglütinin üretecek zaman bulamadan anne dolaşımına geçen cenin alyuvarlarını yok etmek. Doğumu izleyen 62 saat içinde anneye Rh pozitif yuvarları yok edecek özel olarak hazırlanmış gamaglobülin verilir. Buna antiRh pozitif

aşı denir. Bu tedavi her doğumdan sonra tekrarlanır. Buna karşın, bu tedavi bağışıklık kazanmış ve aglütinin üretmiş kadınlara uygulanamaz. AntiRh aşı, anne dolaşımına bebeğin alyuvarlarının geçmesi tehlikesinin olduğu her keresinde gerçekleştirilir.

Ani bir düşükten, rahim dışı hamilelikten sonra ve amniosentez, çemberleme ve karında sarsıntı durumunda uygulanır.