Hekim, Primer Baş Ağrılarında Teşhise Varmak için Hastadan Neleri Öğrenmek İster?

[Bluesky24]

Hekim, Primer Baş Ağrılarında Teşhise Varmak için Hastadan Neleri Öğrenmek İster?Primer baş ağrılarını gösteren bir laboratuvar testi yoktur. Hekim primer baş ağrısı teşhisi koyarken, hastadan aldığı bilgilere dayanır. Çeşitli incelemeler başka tanı olasılıklarını ortadan kaldırmak amacıyla yapılır. Hekim primer baş ağrılarının tanısını ve alt tanısını koyabilmek için, hastadan şu bilgileri öğrenmek ister:

·Baş ağrısı ne zamandan beri devam ediyor? Ne kadar sürüyor?

·Başın neresi ağrıyor? Ağrı iki yanlı mı, bir tarafta mı oluyor? Başın neresi daha çok ağrıyor? Ağrı nereden başlayıp, nereye yayılıyor? Ağrı yüzeyel mi, derinde mi hissediliyor?

·Baş ağrısının şiddeti nedir? Hastanın günlük aktivitelerini zorlaştırıyor mu, engelliyor mu?

·Baş ağrısının niteliği nedir? Zonklayıcı, basınç, ağırlık şeklinde, çember şeklinde başı sıkıyor; yanma, uyuşma, ağırlıkla gidiyor, bıçak ya da iğne saplanması gibi, şimşek gibi vurup geçen bir ağrı mi gibi özelliklerden hangilerini gösteriyor?

·Baş ağrısı nedeniyle hasta ilaç almak zorunda kalıyor mu? Ne tür ilaçlar alıyor? Hangi ilaç ne oranda etkili oluyor?

·Hareket etmekle, eğilip doğrulmakla, ıkınmakla, öksürmekle ağrı artıyor mu?

·Ne yaparsa ağrılar hafifliyor?

·Ne gibi olaylar ağrının başlamasına yol açıyor? Üzüntü, sıkıntı, stres, açlık, adet, mevsim değişikleri vs.

·Hasta ağrılarının nedeni konusunda ne düşünüyor. Beyin uru gibi ciddi hastalık endişeleri var mı?

·Ağrıya eşlik eden belirtiler neler? Bulantı, kusma, ışıktan, sesten kokulardan rahatsız olma gibi.

·Ailede benzer baş ağrıları olanlar var mı?

Hastadan alacağı bu türlü bilgilerle hekim primer baş ağrılarını tanısını koyar ve hastaya nasıl yararlı olabileceği konusunda bir kanıya varır.

Süreğen baş ağrısı olan kişiler tedaviden beklentilerini gerçekçi zemine oturtmalı ve baş ağrısıyla yaşamayı bir ölçüde öğrenmelidirler.

Primer baş ağrısı olan kişilerde ilaç tedavisiyle hem nöbetlerin sıklık ve şiddetinde yüzde 80 civarında bir azalma olur, hem de atak sırasında çeşitli ilaçlar ya da ilaç kombinasyonlarıyla hastanın ağrısı büyük oranda azaltılabilir. Bazen çarpıcı düzelmeler olabilir, bunun yanında primer baş ağrılarında çoğu zaman tam bir şifa elde edilemez. Hastanın beklediği, baş ağrılarından basit bir yöntemle tamamen kurtulmaktır. Hekim de bunu ister ama şimdilik tıbbi olanaklarla hastaya sunalabilen yukarda söylendiği kadardır. Baş ağrısı olan kişinin, hekimin tedavisine, baş ağrısını azaltıcı kendi bulduğu yaşam biçimlerini ve yöntemleri de katarak, bir ölçüde baş ağrısıyla barışık yaşamayı öğrenmesi gerekir.



Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Arif Çelebi

Vakıf Gureba Hastanesi