Aromaterapi Nedir?

[Bluesky24]

Aromaterapi Nedir?Aromaterapi, bitkilerin kök, çiçek, yaprak gibi bölümlerinden elde edilem yağlarla uygulanan terapi uygulama yöntemidir. Aromaterapi uygulamasını Hind ve Çin Uygarlıklarında başlayıp Yunanistan'a geçtiğini ve oradan da tüm dünyada kullanılmaya başlandığını görmek mümkün.

Eski zamanlarda aromaterapi bir koruyucu hekimlik sistemi olarak kullanılırken, ilaç sanayinin doğması ve hazır ilaç elde edilmesiyle, zahmetli olan bu işlemden zamanla vazgeçilmiş ve aromaterapi gündemden kaybolmuştur.

20. yüzyılın başlarında Fransız Kimyager Doktor Gattefosse, laboratuvarında yaptığı bir deney esnasında kaza ile elini yakmış ve o sırada elinde bulunan şişeden dökülen lavanta yağının elini süratle iyileştirdiğini farketmiştir. Daha sonra yaptığı araştırmalar sonucunda yağların, güçlü antiseptik, mikrop öldürücü, iyileştirici, hızlı hücre yenileyici etkilerinin olduğunu saptamıştır. Zaman içinde aromaterapi araştırmaları yoğunluk kazanıp daha sık kullanılır hale gelmiştir.

Yağlar

Bitkilerde doğal olarak oluşan yağların, bitkinin özü olduğu ve de hiçbirinin diğerine eşit olmadığı düşünülmektedir. Bitki metabolizmasının artıkları da olabilecek bu ürünlerin, tam olarak ne ise bilinmemektedir. Bunlar bitkinin değişik bölümlerinde oluşur ve dolaşırlar. Bir bitkinin özel bir yerinden elde edilen bir esansın kimyasal ve tıbbi özellikleri, bitkinin ait olduğu kısmına göre farklılıklar gösterebilir.

Uçucu Yağlar (Essential Oils)

Yağözleri bitkilerin hormonu sayılır ve insan vücudundaki hormonlara eş değerde canlandırıcı, ateşleyici ve aracı olarak bir görev üstlenir. Bu uçucu yağ özleri bitkinin içinde dolaşarak ve hormonlarını şekerli ortamda birbirine bağlayarak, bitkinin bütün yaşamı boyunca, çok az miktarda üretilirler.

Uçucu yağ özleri, elde edildikleri bitkilerin yapısına göre insan vücudunda iyileştirici etki yaratır. Bu etkinin doğru elde edilmesi için uygun miktar ve yöntemle uygulanması gerekir. Terapide kullanılan uçucu yağlar, kan dolaşımı yolu ile istenilen bölgeye ulaşır. Uçucu yağlar doğal ürünlerdir ve yan etkileri çok azdır. Doğru kullanılırsa farmakolojik ilaçlardan faydalıdır.

Temel Yağlar

Çoğu bitkisel özlü yağlar aromaterapi tedavilerinde taşıyıcı yağ olarak kullanılabilir, seçilecek yağın yapısı ve tedaviye uygunluğu alınacak sonucu güçlendirir. Örneğin; yüz bölgesinde kullanılacak yağ hafif yapıda ve vitaminli olması tedavinin etkisini güçlendirirken, yayoba yağı, çayırnergisi yağı ciltte genel yatıştırıcı ve iyileştirici etki yaratır. Binbirdelikotu yağı sinirsel gerginlik, depresyon gibi terapillerde çift etki sağlar. Burada önemli olan, bakım esnasında seçilecek yağın kişinin terapi amacına uygun olması, terapinin etkisine uyum sağlamasıdır.

Ana Zararsız Aroma Yağlar

* Clary Sage - Adaçayı

* Lavander - Lavanta

* Ylang Ylang - Kananga

* Chamomile - Papatya

* Peppermint - İngiliz Nanesi

* Rose - Gül

* Rosemary - Bberiye

* Sandalwood - Santal

Yüzde ve Vücutta Kullanılan Temel Yağlar

* Susam Yağı – Yayoba Yağı (Tüm ciltlere uygundur)

* Havuç Yağı – Hawaii Cevizi Yağı (Hücre yenileyicidir)

* Sarısabır Yağı – Çayırnergisi (Hassas yapılı ciltlere uygundur)

* Buğday Özü Yağı – Zerdali Çekirdeği Yağı (Olgun ciltlere uygundur)

Aromaterapi Uygulanmaması Gereken Durumlar

1. Ateşli hastalıklar ve ateş.

2. Deri ve eklem iltihapları

3. Nedeni bilinmeyen kaşıntı ve kızarıklıklar

4. Ödem ve şişmeler

5. Açık yaralar

6. Spor yaralanmaları, akut durumları

7. Adele yırtılmaları ve bağdokusu zedelenmeleri

8. Kırık kemikler

9. Açık yaraya neden olan yanıklar

10. Varisler (üzerine direkt masaj baskısı uygulanmaz)

11. Yeni ameliyat ve yaralanmalar

Aromaterapide Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar

* Aroma yağların kullanımında dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunmaktadır, kullanım ve satış için henüz bir regulasyon oluşmadığından bu tür yağlar Avrupa ve Amerika'da rahatlıkla satılmaktadır, çoğu eczane ve parfümerilerde satılan yağların konsantre oranları düşük olmasına rağmen, terapi amacı için hazırlanmış profesyonel firmaların yağları farklıdır, uzman aromaterapist müşterisini yönlendirmek mecburiyetindedir.

* Ucucu yağlar doğal ürünlerdir ve yan etkileri çok azdır, doğru kullanılırsa farmakolojik ilaçlar kadar faydalıdır, insan sistemi üzerinde yumuşak etki yaratır.

* Aromaterapi alternatif koruyucu hekimlik sistemine dayanan bir tedavi yöntemidir, bu nedenle aromaterapistler kendi başına teşhis ve tedavi önermemelidir. Doktor kontrolü ile rahatsızlıkların giderilmesinde yardımcı tedavi olarak uygulanmalıdır. Örneğin; yüksek tansiyonu olan bir kişiye tek başına aromaterapi önermek sakıncalıdır. Aromaterapi diğer alternatif tedavi yöntemleri ile birlikte tamamlayıcı etki yaratır.

* Kullanacak kişi aynı anda reçeteli bir ilaç kullanmakta ise aromaterapi tedavisi uygulanmaz, zira belirli yağlar ilaçların etkisini nötürleştirebilir veya yan etki yaratabilir.

* Aromaterapi tedavileri diğer alternatif tedavilerle birlikte tamamlayıcı ve tedavinin etkisini güçlendiricidir, örneğin homopati, natrupoati gibi.

* Önerilen dozun üzerinde doz kullanilmamasina özen göstermelidir, % 2 - 3 Uçucu yağa % 98 Temel yağı, her 5 ml temel yağa 1 damla uçucu yağ yeterilidir.

* Aynı yağ ve karışım uzun süre kullanılmamalıdır. Uçucu yağları değiştirmekle vücudun belirli yağa alışkanlık kazanma etkisi oluşmaz aynı anda aşirı toksik birikimi engellenir.

* Sakıncalı listede belirtilen yağları ancak uzman aromaterapistlerin önerisi ile kullanılabilir.

* Bebek ve çocuklarda yetişkinlerden farklı bir doz gerekirken, bazı yağlar ise asla kullanılmamalıdır. Yağları her zaman kapalı ve çocuklardan uzak tutmanız gerekmektedir.

* Hassas ciltlerde aromaterapi yağlarını kullanmadan önce test etmak gerekir.

* 0 - 4 yaş bebeklerde sadece lavanta ve papatya kullanılabilir, doz ise düşük olmalıdır.

* 4 - 7 yaş gruplarında lavanta – papatya – madalina –gül – palmarosa yağları düşük dozlarda kullanılır.

* 7 -12 yaş gruplarında tüm yağlar kullanılabilir, yetişkinlere uygun dozun yarısı olarak.

* Güneşte ve solaryumla birlikte bergamot, greyfurt, limon, ağaçkavunu, portakal, turunç ve melek otu kullanılamamlıdır. Cilt hasasiyeti artar, güneşlenme veya solaryum için en az 4 saat beklenmelidir.

* Yüksek tansiyonu olan kişilerde biberiye kullanılmaz.

* Sara / Epilepsi rahatsızlığı olan kişilere; rezene, ökaliptus ve kekik kullanılmaz, biberiye ise az dozda kullanılır.

* Şeker hastalığı ve diyabet söz konusu ise ökaliptus, itir ve limon kullanılmaz.

* Hamileliğin ilk 4 ayında aromaterapi yağları kullanılmamalı, 4üncü aydan sonra da, papatya, günlük hindistan, lavanta, ağaçkavunu, turunç, palmarosa, portakal, hint defnesi ve fas turuncu ancak hafifletilmiş dozlarda kullanılabilir.

* Kas spazmına ve düşüğe neden olabiliceği için hamilelikte; karanfil, fesleğen, marçan kök, yalancı mirha, ardıç, biberiye, adaçayı, anason, yasemin, hardal ve gerçek melisa kullanılmamalıdır.

* Bergamot, zencefil, greyfurt, limon, hint limonu, ağaç kavunu, portakal, hintdefnesi ve turunç cilte iritasyon yaratabilir.

* Saf kullanımı sakıncalı yağlar arasında; anason, hint limonu, havuç tohumu, tarçın, karanfil ve kekik yeralır.

* Alerjik etki yaratabileceği için tarçın ve karanfil önce kulak arkasında denendikten sonra yüz bölgesine kullanılabilir.

* Tüm asitli yağlar, hassas ciltlerdiçin sakıncalıdır. Fesleğen, rezene, hint limonu, biberiye, lemon verbena...



Aromaterapi Uzmanı: Aynur Gedik