Tip 1 Diabet

[Bluesky24]

Tip 1 DiabetTip 1 diabet; İnsüline bağlı olarak tanımlanır. Bu hastalara daha çok 35 yaşın altında genç hastalar olup, insülin tedavisi uygulanmazsa hayatlarını devam ettirmek mümkün olmaz.

Tip 1 diabetin oluşmasında çok çeşitli faktörler etki yapmaktadır.

1-Çevresel faktörler

·Virüsler (koksaki, herpes, megalo virus vs.)

·İnek sütü

2-Genetik yatkınlık

·ICA (+) (Adacık hücre antikoru müspet olanlar)

·AntiGAD (Glutamik Asid Dekarboksilo antikoru müspet olanlar)

·AIA (insüline karşı antikor oluşanlar)

Yukarıda sayılan antikorları, müspet olanlarda Tip 1 diabet görülme olasılığı yüksektir.

Tip 1 diabetik hastalarda genetik olarak HLA antijenins (insan lökosit antijeni) 6. kromozomun kısa kolunda ve insülin geninde bozukluk mevcuttur. Çevresel faktörler, genetik yatkınlık nedeniyle otoimmün bozukluk meydana gelmekte, bunun sonucunda da pankreasta insülin imal eden hücreler olan beta hücrelerinde bozukluk oluşmaktadır. Bu nedenle Tip 1 diabetiklerde insülin imali ya hiç yoktur veya çok azdır.

Tip 1 diabetiklerde insülinin yokluğu çok oranda bozukluklara neden olmaktadır.

Örneğin; Gözde kanamalar, katarakt, optik sinirde arrofi, retinada dekolman ve körlük.

·Böbrekte yetersizlik

·Sinirlerde bozukluklar (nöropatiler)

·Diabetik ketoasidoz koması

·Kolesterol, trigliserid artışı ve damar bozuklukları

·Diabete bağlı yaralar

·Hayat kalitesinin bozulması ve ölümler meydana gelmektedir.

Tip 1 diabetin sıklığı çeşitli toplumlarda, coğrafik dağılımlarda değişiklikler göstermektedir. Toplam diabetiklerin yüzde 10u Tip 1 diabetiktir.

Tip 1 diabetin bu kadar çok komplikasyonunun olması ve ciddi organ bozukluklarına neden olması nedeniyle, Tip 1 diabetten korunmanın çok büyük bir önemi vardır.

Tip 1 diabetten korunma yöntemleri ve tedavisi ile uğraşan birçok araştırma grupları vardır. 1990lı yıllardan sonra kurulan Tip 1 diabetten korunma araştırma grubu olarak Avrupa Nikotinamid Tedavi Grubu örnek olarak verilebilir.

Bu gruplar Tip 1 diabetin önlenmesi ile ilgili çalışmalar yaparlarken; Tip 1 diabete yol açan sebepler ve tedavisi üzerinde yoğunlaşmışlardır.

1.Tip 1 diabete yakalanma riski, yüksek olan insanları tespit etmek, (ICA (+) olanlar, Anti GAD antikoru müspet olanları, AIA müspet olanları damar yolu ile verilen glukoza 1. faz insülin yapıtı düşük olanlar) bu kişiler diabetli olmayıp, diabetik hastaların birinci dereceden akrabalarıdır. Bu gruptaki kişilerin beş yıl içerisinde diabete yakalanma riskleri yüzde 50dir.

2. Tip 1 diabetin çevresel faktörlerin etkisi ile oluşabildiği bilindiğine göre, diabetik hastaların diabet olmayan 1.derecedeki akrabalarını aşılamak (grip aşısı, verem aşısı, Hepatit aşısı gibi)

Diabetik olan hastaların, diabetik olmayan birinci derecedeki akrabalarında; ICA (+), AIA (+), Anti GAD antikoru, ayrı ayrı veya birkaçı birarada müspet olanlarda çeşitli tedavi metodları denenerek, bu kişilerin ileride diabet olmalarını önlemek için araştırmalar halen devam etmektedir.

Özet olarak şu tedaviler denenmektedir;

1-Diabetiklerin diabetik olmayan ve diabet olma riski yüksek olan birinci derecedeki akrabalara subkutan veya ora insülin uygulanması, (sıçanlarda Tip 1 diabeti engellediği gösterilmiştir.)

2-İmmun sistemi regule eden tedavi uygulanması (nikotanamid uygulanması) indomethacin, rapamyein, linomide vs.)

3-Monoklonal antikor tedavisi (sıçanlar üzerinde denenmektedir.)

4-İnek sütünün diabet yapabildiği bilindiğine göre (inek sütündeki proteine karşı oluşan antikor nedeni ile) diabetiklerin diabet olmayan bebeklerine verilmesi önlenmelidir.

Yapılan çalışmaların sonuçları, yayınlandıkça Tip 1 diabetin önlenme çalışmalarının etkinliği ilerideki yıllarda görülecektir.