Menisküs Yırtığı

[Bluesky24]

Menisküs YırtığıMenisküs yırtığı; Çeşitli yöndeki kuvvetlerin etkisi alyında kalan dizde kıkırdak yapısındaki menisküsler yırtılabilir. Sanılanın aksine sadece sporcularda değil dizini herhangi bir şekilde zorlamış olan herkesde görülebilir. Örneğin diz çöküp yer silen hanımlarda... Bu yırtıklar bazen yaşlanma veya yapısal bozukluklar sonucunda kendiliğinden de gelişebilir. Menisküsler kıkırdak yapısında oldukları için kan damarlarından yoksundurlar. Bu nedenle oluşan yırtıklar iyileşmezler. Yırtığın olması dizde çeşitli şikayetlerin oluşmasına neden olur. Uzun dönemde ise bu yırtığın kalması dizin kendi içinde bozulmaya yol açar. Bu nedenle bu durumun halledilmesi gerekir. Yırtığı tedavi etmenin tek yolu ise Menisküs ameliyatı denilen girişimdir.

Menisküs Ameliyatı

Zorlamalar sonucunda yırtılan iç veya dış menisküsün Artroskopik olarak tamiri veya temizlenmesidir.

Bağ tamiri

Diz bağ tamiri (ACL) yırtılmış olan bağın yerine hazır satılan veya kişinin kendisinden alınan bir doku ile yeniden oluşturulmasıdır. Yırtılmış olan bağın cerrahi olarak dikilerek tamir edilmesi mümkün olmadığı için yenisi oluşturulmaktadır. Yeni oluşturulan bağ kemiklere özel vidalar yardımı ile tutturulmaktadır. Bu işlem Artroskop kullanılarak yapılmaktadır.

Ameliyat için Hazırlık

Ortopedistin tanıyı koyup tedavi seçeneklerini hasta ile tartışmasından sonra operasyona karar verilir. Operasyondan önce hasta ve yakınları bilgilendirilir. Operasyon günü:Operasyon saatinde 6 saat öncesinden başlamak sureti ile ağızdan yemek ve su gibi gıdalar alınmaz. En az 2 saat önce hastaneye yatış yapılır ve operasyon izni alınır. Anestezi uzmanı tarafından ziyaret gerçekleştirilir. Burada kullanılan ilaçlar, allrjiler, geçirilmiş hastalıklar, önceki operasyonlar konuşulu. Anestezi tipine karar verilir. 3 türlü anestezi uygulanmaktadır.

Genel Anestezi: Hasta tamamen uyur. Operasyon bitince uyanır.

Spinal veya Epidural Anestezi: Belden yapılan bir anestezik madde ile sadece belden aşağısı uyuşur.

Lokal Anestezi: Diz içine anestezik madde verilir.

Uygulanacak anestezinin tipine Hasta + Anestezist +Ortopedist karar verir. Her anestezi tipinin - ve + yönleri hastaya anlatılır.

Cerrahiden önce Yapılması Gerekenler

* Ameliyattan en az 6 saat öncesinden hiçbirşey yenmemeli ve içilmemelidir.

* Ameliyattan 1 gün önce gece ve ameliyat günü sabahı diz çevresi en az 5 dakika sabunlu su ile yıkanmalıdır.

* Tırnaklardaki ojelerin silinmesi, makyaj yapılmaması gerekir. Tüm takıların çıkarılması gereklidir. Tüm takıların, kıymetli eşyaların, paranın taşınmaması gerekir. Bunların kaybolmasından hastane sorumlu olmaz..

* Uygun bir kıyafet giyilmelidir. Pijama veya eşofman altına kısa şort giyilebilir.

*Eğer dizlik, koltuk değneği gibi yardımcı cihazlar kullanıyorsanız bunları getirmeniz gerekir.

*Hastane zaman geçirmek için kitap, bulmaca türü şeyler getirebilirsiniz.

*Ameliyattan sonra normal bir otomobil ile eve gidebiirsiniz. 24 saat evden çıkma tavsiye edilmez. Hastaneden taburcu olurken yanınızda birinin olması gerekir.

*Ameliyattan 1 gün önce doktorunuzu arayıp ameliyat zamanı konusunu son kez gözden geçiriniz.

Ameliyat Günü

Hastaneye geldiğinizde resepsiyon veya hasta kabul bölümünde hastaneye yatış yapılır. Görevli bir eleman sizi odanıza götürür. Odanıza yerleştikten sonra hemşireler ilk bilgileri verip ateş, nabız, tansiyon alınır. Üzerinizde bulunan takılar konusunda son uyarılarını yaparlar. Yapılacak ilaçlar için damara plastik bir enjektör iğnesi takılır.Gerekli tıbbi tahliller varsa yaptırılır. Anestezi uzmanı ve ortopedi doktorunuz son ziyaretlerini yaparlar. Ameliyat saati beklenir. Ameliyat saatinde yine görevliler tarafından ameliyathaneye alınırsınız.Yakınlarınız odanızda bekleyebiirler. 3 den fazla hasta yakını tavsiye edilmez.

Ameliyathane

Ekip sizi ameliyat masasına alır. Son hazırlıklar tamamlanır. Anestezi ve Ortopedi doktoru yanınızda iken anestezi verilir. Ameliyat süresi işleme bağlı olarak değişir. 45 dakika (Menisküs) ile 120 dakika (Bağ Tamiri) arasında değişebilir.

Cerrahi Sonrası

Ameliyat bittiği zaman kullanılan anestezi tipine bağlı olarak uyanma süresi değişir. Uyanma döneminde Kan basıncı, Nabız Sayısı, Solunum Sayısı, Vücud ısısı takibi yapılır. Ameliyat olan bacakta dolaşım kontrolü yapılır. Ameliyat olan tarafda dizlik, Elastik bandaj sarılıdır. Uyanma döneminden sonra kaldığınız odaya alınırsınız. Burada ilk 6 saat 15 dakikada bir Kan basıncı, Nabız Sayısı, Solunum Sayısı, Vücud ısısı takibi yapılır. Sonra saat başı takip yapılır. İlaçlarınız yapılır. İlk anda Ortopedi doktoru ve Anestezi doktoru ziyaretinize gelir. 6 saat sonunda yemek yemeye ve yürümeye başlayabilirsiniz. Doktorunuz gördükten sonra eve gidebilirsiniz.

Evde Yapılacaklar..

Cerrahiden 24-48 saat sonra kendinizi normal hissetmeye başlarsınız. Tavsiye edilen aralıklarla ağrı kesici ilaçları ve varsa diğer ilaçları almaya devam etmelisiniz.

Aktivite

*Bağ tamiri yapılmışsa kısa bir süre için koltuk değneği kullanmanız gerekebilir.

* Doktorunuz bunu size tavsiye edecektir. Bunun dışında normal ağırlığınızı vererek yürüyebilirsiniz.

*Dizinizde doktorunuzun tavsiye ettiği bandaj veya özel dizlik olmalıdır.

*Yine doktorunuzun tavsiye ettiği diz egzersizlerini sıkı bir şekilde yapmalısınız.

Yara Bakımı

*Dizinizdeki pansuman açılmamalıdır. Tavsiye edilen zamanlarda pansuman ve bandaj değiştirilmelidir.

*Yara su ile temas etmemelidir. Islaklık veya kanama olursa bandaj ve pansumanın değiştirilmesi gerekir.

*Bandaj veya pansumanın üzerini koruyarak (Plastik torba veya plastik folyo) banyo yapılabilir. Banyo yaparken oturarak yapmanız tavsiye olunur.

Ağrı

*Ameliyattan 24-48 saat sonrasına kadar soğuk uygulaması ağrı ve şişliği azaltır.

*Kalp seviyesinden yukarıda kalacak şekilde bacağın kaldırılması ağrı ve şişliği azaltır.

*Egzersizlerden sonra ve geceleri bacağın yükseltilmesi yararlıdır..

*Doktorun tavsiye ettiği şekilde ağrı kesici alınabilir. Egzersizlerden 30 dakika önce alınmasının faydası olur. İlaçlarla berader alkol kesinlikle alınmamalıdır.

Egzersiz Programı

Fizik tedavi yürüme, germe, eklem hareket açısını arttırmaya yöneliktir. Fizik tedavi cerrahi sonrasında çok önemlidir. Kas güçlerinin geri kazanılması, oluşabilecek cerrahi yapışıklıkların önlenmesi açısından önemlidir. Direk ameliyatın sonucunu etkileyecek faktörlerden birisidir. Doktorun tavsiyeleri doğrultusunda yapılmalıdır. En sık kullanılan egzersizler Quadriceps Egzersizi ve Düz Bacak Kaldırma egzersizleridir.

Quadriceps Egzersizi

Sırtüstü yatar pozisyonda iken ameliyat olan taraf bacağı düz olacak şekilde yere konur. Diz eklemi yere doğru baskı yapacak şekilde kasılır. Diz ekleminin yukarısında kalan kasın (quadriceps) kasıldığı hissedilmelidir. Kasılı şekilde 5 saniye beklendikten sonra kasılma sonlandırılır ve 5 saniye gevşemiş olarak beklenir. Sonra hareket tekrarlanır. Günde 4 kez doktorun tavsiye ettiği sayıda yapilmalıdır.

Düz Bacak Kaldırma

Sırtüstü yatar pozisyonda iken ameliyat olan taraf bacağı düz olacak şekilde yere konur. Yavaşca yerden 20-30 cm yukarı kaldırılır. 5 saniye kadar yukarıda tutulduktan sonra yavaşça yere indirilir. 5 saniye beklendikten sonra hareket tekrarlanır. Günde 4 kez doktorun tavsiye ettiği sayıda yapilmalıdır.

Takipler-Kontroller

Kontroller doktorunuzun tavsiye ettiği aralıklarla olur. Kontrollerde egzersizlerin gidişi, yara durumu, bandaj değişimi, şikayetleriniz değerlendirilir.

Hatırlatmalar

Şişlik, ağrı, kızarıklık devam ediyorsa...

Pansuman akıntısı sarı, yeşil renkte ise..

Pansuman akıntısı kırmızı ama çok fazla ise...

Ateş 38° C olarak devam ediyorsa doktorunuza başvurun.