Şizofreniyle İlgili Güncel Soru ve Yanıtlar 1

[Bluesky24]

Şizofreniyle İlgili Güncel Soru ve Yanıtlar 1Soru: "Şizofrenisi olan bir çocuğumuz var. Çocuğun yaşı ondukuzu geçti. Rahatsızlığı nedeniyle devamlı ilaç kullanması gerekiyor. Rahatsızlığın şiddetlendiği dönemlerde hastanede yatması gerekiyor. Tedavi masrafları çok ağır. Bir çözüm bulabilir miyiz?"

Cevap: Şizofrenisi olan çocuklar, yaşları kaç olursa olsun, aile yardımından süresiz yararlanabilirler. Kendisine bakmakla yükümlü olan yakını; memur, emekli, sigortalı ya da Bağ - Kur mensubu olabilir. Sonuç değişmez. Hasta yakını memur, emekli ya da Bağ - Kur'luysa devlet hastanelerine, sigortalıysa SSK hastanelerine dilekçeyle başvurmalıdır. Tercihen tedavi görülen hastaneye başvurmak uygun olur. 'Çocukta şizofreni denilen akıl hastalığının bulunduğu ve süregenlik kazandığı bu durumla çalışarak hayatını kazanamayacağını, bir başkasının bakımına muhtaç olduğunu, babasının (ya da annesinin) sosyal haklarından yararlanmasının uygun olduğunu' belirtir resmi bir sağlık kurulu raporu alınır. Bu raporla kurumunuza başvurarak, çocuğunuza sağlık karnesi çıkartabilirsiniz. Rahatsız olan çocuğunuz süresiz olarak aile yardımından yararlanır.

Soru: "Şizofreni tanısıyla tedavi gören bir yakınım var. Babası memur (ya da emekli ya da Bağ - Kur mensubu). Sağlık karnesi var. Ancak hastanede ilaçları birer kutu yazıyorlar. Çabucak bitiyor. Takdir edersiniz ki, ayda birkaç kere şizofrenisi olan bir kişiyi hastaneye götürmek, poliklinikte beklemek, muayene ettirmek hem çok zor oluyor, hem de kişinin tüm gününü alıyor. Bir de ilaç ücretinin yüzde 20'sini ödüyoruz. Maddi yönden de zorlanıyoruz. Bunlara bir formül bulunabilir mi?"

Cevap: Aslında bu konuda hekiminiz size yol göstermeliydi. Bir dilekçe ile rahatsızlığı olan kişinin tedavi gördüğü hastanenin baştabipliğine başvurursanız, sorun çözülür. İlgili hastanenin sağlık kurulunca 'Hastanın şizofreni tanısıyla tedavi gördüğü, devamlı ilaç kullanması gerektiği, bu nedenle yüzde 20 ilaç katılım payından ve bir kalemde bir adetten fazla ilaç yazılmaması maddesinden muaf tutulmasının uygun olduğuna' dair bir rapor düzenlenir. Artık yakınınızın muayenesinde hekiminiz 2 - 3 aylık ilacı bir reçeteyle yazar. Bu ilaçların yüzde 20 katılım payını da ödemezsiniz. Yani eczaneye hiç para vermeniz gerekmez. Bunun için de hekimizinin reçetenin arkasına '...... hastanesinin ......tarih ...... sayılı raporu ile muaftır.' diye yazıp imzalaması gerekir. Reçeteyi hastane idaresine onaylatırken bu ibareyi de onaylattırmayı unutmayın. Ayrıca eczane sizden raporunuzun tasdikli bir fotokopisini isteyecektir. Yanınızda bulunsun.

Soru: "Şizofreni tanısı ile tedavi görmekteyim. Yeşil kartım var. Hastanede yatmam gerektiğinde ya da muayene için polikliniğe gittiğimde ücret ödemiyorum. Ancak ayaktan muayene edildiğimde yazılan ilaçları kendi paramla almak zorunda kalıyorum. Bu ilaçları ücret ödemeden elde etmenin bir imkanı yok mu?"

Cevap: Evet var. Bir dilekçi ile tedavi gördüğünüz hastaneye başvurunuz. Hastaneden 'şizofreni rahatsızlığı nedeniyle çalışarak hayatınızı kazanamadığınız ve bu ilaçları devamlı kullanmanız gerektiğine' dair bir sağlık kurulu raporu alırsanız, sorun çözülür. Bu rapor ile ikamet ettiğiniz ilçenin kaymakamlığına başvurmalısınız. İlçe sosyal dayanışma fonu ilaç masraflarınızı karşılayacaktır.

Soru: "Şizofrenisi olan bir yakınım var. Çok mağdur durumda. Kendisine maaş bağlanabilir mi?"

Cevap: Evet. 2022 sayılı yasa gereği kendisi hakkında bir resmi sağlık kurulunca malüllük raporu düzenlenirse maaş bağlanabilir. Bunun için durumunu bildirir bir dilekçe ile ikamet ettiği ilçenin kaymakamlığına başvurması gerekir. Kaymakam dilekçeyi Mal Müdürlüğü'ne havale eder. Mal müdürlüğünde, bu yasadan yararlanacaklar için özel hazırlanmış rapor formları vardır. Mal Müdürlüğü ilgili hasteneye bir üst yazıya ek olarak iki rapor formunu gönderir. Gönderilen hastanenin sağlık kurulunca 'Şizofreni olduğu, çalışma gücünü yüzde 70'in üzerinde kaybettiğine' dair rapor düzenlenir. Hastane tarafından bu rapor Mal Müdürlüğü'ne gönderilir. Gerekli işlemler sürdürülür. Ve 2022 sayılı yasaya göre şizofrenisi olan kişiye maaş bağlanır. Ayrıca da yeşil kart verilir.

Soru: "Şizofreni tanısıyla tedavi gören bir öğrenci var. Okuluna devam edemiyor. Öğrencilik haklarını kaybetmemesi için ne yapılabilir?"

Cevap: Okulundan resmi bir yazı yazılarak tedavi gördüğü kuruma durumu sorulursa ya da ailesi dilekçe ile başvurursa, tedavi edildiği hastanede durumu değerlendirilir. Sağlık kurulunca 'hastalığı sebebiyle kayıt haklarının dondurulmasının uygun olduğu' şeklinde rapor düzenlenir. Tedavi ile alevlenme dönemi geçince okula devam edilir.

Soru: "Oğlumuz şizofreni tanısı ile tedavi görüyor. Askerlik çağı geldi. Ne yapmalıyız?"

Cevap: Tedavi gördüğü kurumdan veya özel psikiyatrından epikriz (rahatsızlığın belirtileri ve tedavisine ilişkin bilgi içeren rapor) alarak askerlik şubesine başvurmalısınız. Şube sizi asker hastanesine sevkedecektir. Ordaki psikiyatr oğlunuzu muayene eder, epikrizi inceler, gerekirse ileri tetkikler yaptırır. Sonuçta askeri hastanenin sağlık kurulunca şizofreni tanısı almış bir kişinin askerliğe elverişli olmadığı şeklinde rapor düzenlenir.

Soru: "Şizofrenisi olan bir devlet memuru işinden olur mu?"

Cevap: Bir devlet memuruna şizofreni tanısı konulursa yasal olarak uzun süreli istirahat kullanma hakkı vardır. Belli bir süre tedaviden sonra klinik durumu uygun olursa istirahati kesilip daha hafif bir görevde çalıştırmak üzere işe başlatılabilir. Ancak klinik gidiş uygun değilse istirahat hakkı sonuna kadar kullandırılabilir. Sağlık kurulu raporları ile şizofrenisi olan kişiye azami 6 aylık dilimler halinde 36 aya kadar istirahat verilebilir. Bu sürenin sonunda da malülen emeklilik yoluna gidelebilir.

Soru: "Bir tanıdığımız memur, işyerinde kendisiyle uğraştıklarını söyleyerek doğru dürüst işe gitmez oldu. 'Göreve gitmiyor' diye müstafi saymışlar. Daha kötü oldu, evden dışarı çıkmıyor. Şimdi şizofreni tanısı konmuş. Memuriyette bunca yıllık emeği var. Ne yapılabilir?"

Cevap: Bugün için şizofreni tanısı kesinlik kazanmış ise muhtemelen işi bırakmasına neden olan sorunlar rahatsızlığının ilk belirtileridir. Tedavi ekibi de bu kanıda ise kurumuna bir yazı ile durum bildirilir. Kurumu resmi bir yazı ile duruma açıklık getirilmesini isterse; ilgili hastanenin sağlık kurulunca kişide 'Şizofreni denilen akıl hastalığının saptandığı, bu hastalığa sebep olduğu düşünce bozuklukları nedeniyle işini bıraktığı bu nedenle müstafi sayılma işleminin iptal edilerek malulen emekli edilmesinin uygun olduğu' kanaatini bildiren bir rapor düzenlenir. Bu raporu dikkat alınarak kurumunca gerekli işlemler yapılır ve kişinin mağduriyeti giderilir.