Dişlere Gelen Ani Darbeler Sonucu Oluşan Zararlar

[Bluesky24]

Çocuklarda özellikle basketbol , voleybol gibi spor faliyetleri sırasında veya düşme nedeniyle oluşan travmalar sonucunda özellikle ön dişler zarar görebilir.



Ancak genelde hastalar böyle bir durumda büyük bir kırık oluşur veya ağrı hissederlerse hemen dişhekimine giderler. Eğer rahatsızlık duymuyorlarsa gitmezler. Oysa bu dişlerde sinir, nekroze olmuşsa ( ölmüşse) bir kaç sene sonra hastanın yüzünde şişlik , ağrı ve dişinde renkleşme meydana gelir.



Kısaca dişlere gelen bu darbeler sonucu kırık meydana gelmese bile dişin sağlığı tehlikeye girebilir.Bu bölgedeki sinir ve damar sıkışmaları nedeniyle bir süre sonra bu dişler canlılığını yitirebilirler.Bu nedenle derhal bir dişhekimine başvurmalıdır. Travma sonrası oluşan diş kırıklarında kırığın büyüklüğü, konumu ve dişin sinirinin açığa çıkıp çıkmaması önemlidir.



· Kırık dişin sadece mine ve dentin tabakasında meydana gelmiş olabilir. ( Eğer dişin siniri açığa çıkmamışsa) bu durumda kırık bölge kompozit dolgu ile ( estetik dolgu ) ile restore edilir veya çok geniş bir alan ise kuron ( kaplama ) yapılması gerekebilir.



Ayrıca dişin canlılığı 2 ay boyunca dişhekimi tarafından kontrol edilmelidir. Çünkü travma sonrası bu bölgedeki damar ve sinirlerin sıkışması sonucu bir süre sonra dişin siniri canlılığını kaybedebilir ve bu durumda kanal tedavisi yapılması zorunludur.Aksi taktirde ileride dişin çekimini gerektirecek sorunlar meydana gelir.



· Kırık sonucu dişin siniri açığa çıkmışsa kanal tedavisi yapılır ve kırık bölgesi yukarıda bahsedilen yöntemlerden biri ile restore edilir. (şekil 1-c)



· Dişle birlikte kökü de kırılmış olabilir.



Eğer bu durum süt dişlerinde meydana gelmişse diş çekilir ve yerine YER TUTUCU yapılması gereklidir. Aksi taktirde komşu dişler çekim boşluğuna kayar ve ileride sürecek olan sürekli dişe yer kalmaz, sonuçta ortodontik bozukluklar ( dişlerde çarpıklık ) meydana gelir..



Fakat kırık sürekli dişlerde meydana gelmişse ve



Kökün 1/3 den fazlası kırılmışsa veya dikine bir kök kırığı mevcutsa diş çekilir. ( şekil 2-c )



Ancak 1/3 den azı kırılmışsa tedavi edilebilir. ( şekil 2-b )



· Bazı durumlarda ise darbe sonrasında diş yerinden oynar ve dişte sallanma görülebilir. Bu durumda sallanan diş normal pozisyonuna getirilir ve dişhekimi tarafından komşu dişlere geçici olarak bağlanarak sabitlenir.



Travma sonrası diş yerinden çıkmışsa :



Çocuklarda sürmekte olan dişlerin etrafındaki periodontal lifler gevşek olduğu için darbe veya düşme sonrası dişler kolaylıkla yerinden çıkabilir. Bu durumda :



< Yerinden çıkan diş kesinlikle atılmamalı ve temizlenerek serum fizyolojik ile yıkanmalı. Hiç bir şey yapılamıyorsa su ile yıkanmalıdır.



< Ancak kesinlikle kök yüzeyine el sürülmemelidir.



< Daha sonra yerinden çıkan diş serum fizyolojik veya süt içinde bir kap içinde saklanarak derhal en kısa zamanda bir diş hekimine başvurmalıdır.







AĞIZ KORUYUCULAR



Ağız koruyucu apareyler özellikle basketbol , voleybol gibi top ile oynanan sporları yapan çocuklarda düşme veya top çarpması sonucu özellikle ön dişlerde meydana gelebilecek kırılmaları engellemek amacıyla kullanılmaktadır.



Aslında bu apareyler 1920 li yıllardan beri sporcular arasında dişleri korumak amacıyla spor esnasında takılmaktadır. Bunlar ortalama 3 mm kalınlığında plastikten yapılır ve özellikle ön dişleri örter, böylece herhangi bir darbe geldiğinde kuvvetlerin dişlere iletilmesini engelleyerek dişlerin aynı zamanda da çene kemiklerinin kırılmasını önler. Çocukların sevmesi için çeşitli renklerde veya şeffaf yapılabilir.