Horlama Kontrolü için Nefes Kullanımı

Horlama kontrolü için Nefes teknikleri
Horlamayan kişilerin tanısında üst solunum yollarının incelenmesi önemlidir. Horlamanın yanında aşırı güniçi uykuya eğilim, apne, obezite ve damarsal bir hastalığın bulunması durumunda uyku çalışması ve nefes egzersizleri önerilir.
Öncelikle burun kanalları üzerinde çalışarak mevcut olan sürekli veya kısmi tıkanıklığı açmak gerekir. Nefes teknikleri çalışmaları başlatılırken kilo verilmesi, yatış pozisyonunu düzeltilmesi, alkol ve sigaranın kesilmesi önerilir.
Nefes Teknikleri çalışmalarının iyileştirmede başarı şansı çok yüksektir. Nefes teknikleri ile amaç aşırı derecede hareket edip ses oluşturan damağın ve küçük dilin gerginliğinin arttırılarak hareketinin azaltılması, horlamaya yol açan anatomik bozuklukların düzeltilmesidir. Teknik kullanımla yumuşamış ve sarkmış olan damak dokusunda bir miktar gerilme amaçlanmaktadır. Burun kanallarında oluşan konkaların şişmesi, alerji, sinüzit, enfeksiyon ve psikolojik nedenlere bağlı tıkanıklıkları açmanın en kolay ve emin yolu nefes tekniklerini kullanmaktır. Uygulanması basit olan bu yöntemde genellikle 2-3 aylık bir dönemde düzelmeler görülmektedir. Basarı oranı %50’nin üzerinde olan bu yönteme kişinin iyileşme isteği ve verilen egzersizleri düzenli olarak uygulaması başar�!�yıbelirleyen faktörlerdir.
Kapalı burun kanalını açmak
Burun kanallarınızı kontrol ettiğinizde psikolojinize ve otonom sinir sistemi algınıza bağlı olarak burun kanallarınızdan birinin daha açık birinin daha kapalı olduğunun farkına varabilirsiniz. Kapalı olan tarafı açmak için parmağınızla kapalı kanalın nefes girişini tamamen engelleyerek zaten açık olan diğer burun kanalından derin nefesler almaya ve vermeye başlayın. Elli nefes üzerine kurgulayacağımı z nefes alış verişlerini yirmi beş den sonra iyice derinleştirin ve süratlendirin. Elli sayı bittiğinde parmağınızla kapattığınız tarafın inanılmaz derecede açıldığını ve çok rahat nefes akışı sağlandığını göreceksiniz. Öbür kanalı açmak içinde yine açmak istediğiniz tarafı kapatarak diğer kanaldan elli derin ve süratli nefes almaya çalışmalısınız.
Yumuşak damak çalışması
Etkin ses elde etmek için yumuşak damak çok önemlidir. Şarkıcı ve konuşmacıların ses eğitiminde, öğretmenleri tarafından “sesi damağa yönlendir, sesi damağında kubbelendir” anlatım tarzı sıkça kullanılmaktadır. “Neden damak?, Damağın etkin ses oluşumuna rolü nedir?” gibi sorular ışığında ağız içinin yapısını incelersek, damağın istem dışı sesleri engellemesindeki payının büyük olduğu görülür.
Pedagojik açıdan yumuşak damağın önemi;
Akustik çözümlere daha objektif yaklaşabilmek için, öncelikle, “Damağın ses karşısında önemi nedir?” sorusunu sormamız gerekir. Yumuşak damak devre dışı bırakılarak ve tamamen damak kullanımı sağlanarak yapılan çalışmalarda, söylenen şarkılar arasındaki farklı tınılar algılanır. Sesler aradaki ses formatlarındaki fark gözlendiğinde özellikle ağız boşluğunun değişik kullanımı sonucunda farklı tınılar elde edildiği bilinmelidir.
Ses eğitmenleri, sesi damağa yönlendirmenin önemine dikkat çekerler. Sonuç olarak söyleyici yumuşak damağını gerdirerek, kubbe formu almasını sağladığında uyku anlarında en kontrollü durum gerçekleşir ve horlama gürültüsü engellenir
Yumuşak damağın etkili kullanımı
Ağız içini mekan gibi değerlendirebilmek için, alt-üst çene açımını aynı tutarak, damak düşünülmeden, damağın gerdirilerek sesin kubbeleşen damak yapısı içindeki yayılımı incelendiğinde sesi çoğaltan etkinin yumuşak damağın kubbe şeklini alarak akustik bir ortamla oluşturduğu gözlenmektedir.
Damak yapısını kubbe formuna benzer bir duruma getirmek için esneme çalışmaları ve yumuşak damağı yukarı çekme çalışmaları yapılmalıdır.
Damak gerdirme işlemi oluşurken önemli olan; damak yapısında sertleşme ve incelmeler sebebiyle gerilimi azalan duvarları tekrar eski haline getirebilmektir. Yumuşak damağın yükseltilmesiyle gevşeyen dokular tekrar sıkılaşmaya başlarlar.
Damak gerdirme işlevinde larenks daralır. Dilin aşağı doğru çekilmesi, yumuşak damağın yukarı kalkması sonucunda sarkan damak yapısı gerginleştirilir.
Soluk yolunda nefesi ses tellerinini çalıştırmadan baskıladığınızda duyulan ses homurtudur. Periyodik bir ritimle akan ses dalgaları, derinliksiz ham ses şeklindedir. Homurtu veya hırıltıyı ses kaynağı olarak düşünürsek bu ham ses, üzerindeki yapılara göre şekillenmektedir. Kaynaktan çıkan ses, genişleyen küresel dalgalar halinde ilerler ve kubbe alanında birleşerek birbirine karışırlar.
Ağız yapısına bakacak olursak ana kubbe damak, yan kubbeler de yanak boşluklarıdır. Bu yapı ana kubbeden yansıyan sesin iç mekana yayılarak tınılanma süresini çoğaltır, tonların dolmasını ve birbirine bağlanmasını sağlar. Yanakların yumuşak dokusu, fazla ses dalgalarını emerek kendi içinde bütünlük oluşturur. Ses emicilik katsayısı için şöyle denebilir; yüzeye çarpan ses dalgasının enerjisinin yüzde 30’u yüzey tarafından emilmiş, yüzde 70’i yansımışsa, o yüzeyin emicilik katsayısı yüzde 30 dur. Örneğin, mermerin emicilik katsayısının yüzde 1, pamuklu kumaşın emicilik katsayısının yüzde 11 olduğu gibi. İnsan doğasında damak yapının ayarlanabilir olması da alçak ve yüksek frekanslara göre emicilik katsayısını ayarlayarak uygun şartlar oluşturmamızı sağlar.
Damak ve üzerindeki burun boşluğunda oluşan akustik taşmalar, yansıma kanunlarına göre, yansıtıcı yüzeyin arkasında, eko dediğimiz tekrarlar meydana getirmektedir. Yansıyan sesler buradan geliyormuş gibi yayılır. Ayrıca sesli vokallerle, sessiz vokallerden özellikle “m, n” gibileri, ağız içi kapatılarak burun boşluğuna yönlendirildiğinde, burun boşluğu, bazı vokaller için tını alanı oluşturur.
Üst üste ve arada hava boşluğu bırakılarak oluşturulan kubbeler, ses yalıtımı açısından da önem taşımaktadır. Bir şekilde sesin mekan dışına taşması önlenmekte ve ses izolasyonu oluşturmaktadır. İnsan yapısındaki damak kubbesinin üzerindeki burun boşluğu; ses dalgalarının, beyin, göz sinirleri gibi hassas yapılara zarar vermesini de engeller. Rezonans uyumunda kristal kadehleri kıran sesin gücünün içeride yapabileceği tahribatın büyüklüğünü düşündüğünüzde ses dalgalarının öncelikle burun boşluğunda, sonra sinüslerde emilerek yok edilmesi ile bu bölgede bulunan organ ve dokuların zarar görmemesi doğal olarak temin edilir. Sinüslerin ve koruyucu hava boşluklarının bulunduğu yerler, bu görüşü doğrulamaktadır. Son yapılan araştırmalarda, sinüslerin içine mikrofon yerleştirilmiş ve ses alınamadığı gözlenmiştir. Bundan anlaşıldığı gibi, sinüslerin, koruyucu ve fazla ses dalgalarını yok eden yapılar olduğu anlaşılmaktadır. Bizlere yıllarca söylenen “Sinüsler tını alanlarımızdır” iddiası da böylece çürümektedir.
32 diş sırasından oluşan yarım daire, damak kubbemizin simetriğidir. Diğer yarımı 32 diş sırasının toplamı olan 64 dişe tamamlayarak düşünürsek rezonatör küplerin benzerliği gibidir. Uyarıcı ses enerjisinin etkisiyle titreşim yapan sisteme rezonatör denir. Rezonatöre uyarıcı titreşim olan ses enerjisi ile belli bir uyuma girmesi olayına da rezonans denir.
Sürtünmeden ve sallanmadan kaynaklanan ham ses dalgaları, gerek burun boşluğunda, gerek sinüslerde, gerek ağzın içyapısında, gerekse damak kubbesinin bitimindeki diş-dudak arasında azaltılırken; geri kalan ses dalgaları kubbesinin iç yüzeyinden ve dişlerin iç yüzeyinden belli bir seviyede söndürülürler. Yumuşak damağı kubbe şeklinde kullanma becerisini oluşturarak sarkmaları engellemek istem dişi seslerin çıkmasına tamamen engel olur.
mustafa kartal