İnsan Genomu Projesi

[bluemoon24]

1953 James

Watson ve Francis Crick DNA'nın ikili sarmal yapısını keşfettiler. 1972

Paul Berg va arkadaşları ilk Rekombinant DNA molekülünü

yarattılar.1977 Harvard Üniversitesi'nden Allan Maxam ve Walter

Gilbert ile Britanya Tıp Araştırma Konseyi'nden Frederick Sanger, birbirlerinden

bağımsız olarak DNA dizgesinin belirlenmesi için yeni yöntemler geliştirdiler.

1980 Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden David Botstein,

Stanford Üniversitesi'nden Ronald Davis ve Utah Üniversitesi'nden Mark Skolnick

ile Ray White, RFLP'lere dayalı tüm insan genom haritasının oluşturulmasına

yarayacak bir yöntem önerdiler. 1982 Şimdi Japonya'daki RIKEN'de

bulunan Akiyoshi Wada, otomatik dizge önerisinde bulunarak bu yönde robotların

oluşturulması için Hitachi'den destek alır. 1984 Columbia

Üniversitesi'nden Charles Cantor ve David Schwartz, atar alanlı elektroforez i

geliştirdiler.Britanya Tıp Araştırma Konseyi bilim adamları,

Epstein-Barr virüsünün DNA dizgesini tümden çözdüler. 1985

California Üniversitesi'nden Robert Sinsheimer, insan gen haritasının

çıkartılması tasarısının uygulanabilirliğini tartışmak üzere bir toplantıya ev

sahipliği yaptı. Cetus Corp. Şirketi'nden Kary Mullis ve meslektaşları,

çok sayıda DNA kopyasının elde edilmesine yarayan PCR adlı bir yöntem

geliştirdiler.1986 Britanya Tıp Araştırma Konseyi'nden Sydney

Brenner, insanın gen haritasının oluşturulması amacıyla Avrupa Birliği'ne

ortaklaşa bir program başlatılması çağrısında bulundu. Bu arada kendisi, Konsey

bünyesi içinde ufak çapta bir gen projesi başlattı.ABD Enerji Bakanlığı

Santa Fe'de insan gen haritasının oluşturulması yönünde bir toplantıya ev

sahipliği yaptı. Salk Enstitüsü'nden Renato Dulbecco, bir gazetede insan gen

haritasının çıkartılmasına destek verdi. New York'taki Cold Spring

Harbor Laboratuvarı'nda yapılan Homo Sapienelerin Moleküler Biyolojisi adlı

toplantıda insan gen haritasının çıkartılmasının yararları ateşli bir biçimde

tartışıldı. California Teknoloji Enstitüsü'nden Leroy Hood, Lloyd Smith

ve arkadaşları ilk otomatik DN dizge makinesini kamuya duyurdular.

Charles DeLisi, 1987 mali yılı bütçesinden 5.3 milyon dolar ayırarak,

Enerji Bakanlığı bünyesinde genetik çalışmalara başladı.1987

Walter Gilbert, ABD Ulusal Araştırma Konseyi, gen heyetindeki görevinden

istifa ederek, insan geni haritasının oluşturulması ve veri satışını hedefleren

Genome Corp. ile çalışmayı tasarladığını bildirdi. Bir danışmanlık ekibi

insan gen haritasının oluşturulması ve genetik dizilimin belirlenmesi için

Enerji Bakanlığı'nın 7 yıl içinde 1 milyor dolarlık bir yatırım yapmasını

istedi. Washington Üniversitesi'nden David Burke, Maynard Olson ve

George Carle, klonlamaya yarayan YAC'leri üreterek ekleme boyutunu 10 katına

çıkarttılar. Collaborative Research Inc.'den Helen Donis-Keller ve

meslektaşları 403 imden oluşan ilk gen haritasını yayımlayarak kredi ve

ayrıcalıklar konusunda bir tartışmanın alevlenmesine yol açtılar. DuPont

bilim adamları ışınırlı zincirleme-sonlu dideoksinükleotidlerden oluşan ve DNA

dizgesini hızla belirleyen bir yöntem geliştirdiler. Applied Biosystems

Inc. Şirketi, Hood teknolojisine dayalı, ilk otomatik dizge makinesini piyasaya

sundu.1988 Ulusal Araştırma Konseyi, İnsan Genomu Projesi'ni

onaylayarak bu alanda yılda 200 milyon dolarlık ek bir ödenek ayrılması ve

aşamalı bir yaklaşım uygulanması isteminde bulundu. Reston,

Virginia'daki bir toplantıda destek gören ve o sırada Ulusal Sağlık

Enstitüsü'nün başkan olan James Wyngaarden, insan genomu projesinde sorumluluğun

öncelikle Enstitü'ye verilmesi gerektiğini öne sürerek önderliği Enerji

Bakanlığı'ndan devraldı. İlk genom toplantısı Cold Spring Harbor

Laboratuvarı'nda gerçekleştirildi. Ulusal Sağlık Enstitüsü İnsan Genomu

Araştırma bölümünü kurarak başına Watson'u geçirdi. Watson, genom çalışmalarına

ayrılan bütçenin bir bölümünün toplumsal ve törel konularla ilgili araştırmalar

için harcanması gerektiğini bildirdi. Ulusal Sağlık Enstitüsü ve Enerji

Bakanlığı aralarında bir ortak çalışma ve hoşgörü antlaşması

imzaladılar.1989 Rockefeller Üniversitesi'nden Norton Zinder,

İnsan Genomu Projesi ile ilgili ilk program danışmanlık heyeti toplantısına

başkanlık etti.Olson, Hood, Botstein ve Cantor STS'lerden yararlanılan

yeni bir haritalama stratejisinin ana hatlarını çizdiler. Enerji

Bakanlığı ile Ulusal Sağlık Enstitüsü, İnsan Genomu Projesi'nin törel, yasal ve

toplumsal etkilerini incelemek üzere ortak bir heyet oluşturdular.

Ulusal Sağlık Enstitüsü ofisi, devlet destekli Ulusal İnsan Genomu

Araştırma Merkezi'ne taşındı.1990 Üç grup tarafından kılcal

(kapiler) elektroforezi üretildi. Ekiplerden birine Lloyd Smith (Nükleik Asitler

Araştırması, Ağustos, ikincisine Barry Karger (Analitik Kimya, Ocak), üçüncüsüne

ise Norman Dovichi (Journal of Chromatography, Eylül) önderlik etti.

Ulusal Sağlık Enstitüsü ve Enerji Bakanlığı, 5 yıllık bir plan

hazırladılar. Planın hedefleri arasında eksiksiz bir gen haritasının

oluşturulması, her 100 kb'de bir imleri olan fiziksel bir harita ve 2005 yılına

dek örnek organizmalardaki toplam 20 Mb DNA'lık dizgenin belirlenmesi yer

alıyordu. Ulusal Sağlık Enstitüsü, dört örnek organizma üzerinde geniş

kapsamlı dizilim belirleme deneylerine başladı. Organizma örnekleri, Mycoplasma

cpricolum, Escherichia coli, Caenorhabditis elegans ve Saccharomyces cerevisiae

idi. Araştırma ekiplerinin her biri üç yıl içinde 3 Mb dizgesinin 75 sentten

belirlenmesini kabul etti. İnsan Genomu Projesi'nin resmi olarak

başlatıldığı tarihi 1 Ekim olarak ilan ettiler. Ulusal Biyoteknik Bilgi

Merkezi'nden David Lipman, Eugene Myers ve arkadaşları dizilimlerin

sıralanmasıyla ilgili işlemsel süreci içeren BLAST'i yayınladılar.1991

Ulusal Sağlık Enstitüsü'nden J. Craig Venter, özel genlerin bulunmasına

yarayan bir yöntemi kamuya sundu. Bir ay sonra, Ulusal Sağlık Enstitüsü'nün bu

tür kısmi genlerden binlercesi üzerinde patentli uygulamaya geçtiğini belirtince

kıyamet koptu. Japonlar, pirincin genetik dizilimini belirleme

çalışmalarına başladı. Tennessee, Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı'ndan

Edward Uberbacher, çok sayıda gen bulma programlarından ilki olan GRAIL'i

üretti. Dönemin Ulusal Sağlık Enstitüsü Başkanı Bernadine Healy ile

kısmi genlerin patentlenmesi konusundaki bir tartışma sonucunda, Watson Ulusal

İnsan Genomu Araştırma Merkezi'ndeki görevinden istifa etti. Venter Ulusal

Sağlık Enstitüsü'nden ayrılarak, Rockville, Maryland'deki kâr amacı gütmeyen

Genom Araştırma Enstitüsü'nü kurdu. William Haseltine ise, enstitü ürünlerinin

pazarlanması amacıyla kurulan kardeş şirketi İnsan Genomu Bilimleri'nin başına

geçti. Britanya'nın Wellcome Trust Şirketi, 95 milyon dolarlık bir

yatırımla İnsan Genomu Projesi'ne katıldı. Caltech'ten Mel Simon ve

arkadaşları klonlama için BAC'ler ürettiler. ABD ve Fransa'dan ekipler

ilk fiziksel kromozom haritalarını tamamladılar. Whitehead

Enstitüsü'nden David Page ve meslektaşları Y kromozomunun haritasını

çıkarttılar. Centre d'Etude du Polymorphisme Humain'den Daniel Cohen ile

Généthon ve arkadaşları 21. kromozomun haritasını oluşturdular. Ulusal

Sağlık Enstitüsü ve Enerji Bakanlığı veri ve kaynakların paylaşılması, bu konuda

hızlı bir iletişimin sağlanması ve araştırmacıların verilerini 6 ay boyunca

gizli tutmalarına olanak tanınması amacıyla bir tüzük yayınladılar.

ABD'li ve Fransız ekipler, fare ve insanın genetik haritalarını

tamamladı.1993 Michigan Üniversitesi'nden Francis Collins, İnsan

Genomu Araştırma Merkezi'nin başkanlığına getirildi. Ulusal Sağlık

Enstitüsü ve Enerji Bakanlığı 1993-98 dönemi için yeniden gözden geçirilmiş bir

tasarı yayınladılar. Tasarının hedefleri arasında, 1998 sonuna dek 80 Mb'lik DNA

diziliminin belirlenmesi ve insan genom haritasının da 2005'e dek tamamlanması

yeralıyordu. Wellcome Trust ile Tıp Araştırma Konseyi, ortaklaşa olarak

Güney Cambridge'deki Hinxton Hall Sanger Merkezi'ni açtılar. John Sulston

yönetimindeki merkez, uluslararası konsorsiyumun en önde gelen dizilim belirleme

laboratuvarlarından biri konumuna geldi. GenBank'ın veritabını, resmen

Los Alamos'tan Ulusal Biyoteknoloji Bilgi Merkezi'ne taşındı.1994

Iowa Üniversitesi'nden Weffrey Murray, Généthon'dan Cohen ve

meslektaşları insan genomunun genetik bağlantılarını tam olarak gösteren bir

harita yayınladılar.1995 California Üniversitesi'nden Richard

Mathies ve arkadaşları, geliştirilmiş dizilim belirleme boyaları üretti.

Michael Reeve ve Carl Fuller, sabit ısılı polimeraz ürettiler.

Genom Araştırma Enstitüsü'nden Venter ve Claire Fraser ile John

Hopkins'den Hamilton Smith, serbest yaşayan bir organizma olan, Haemophilus

influenzae ile ilgili ilk dizilimi yayınladı. Japon hükümeti, 5 yıllık

bir dönem için, Tokai, Tokyo ve Keio Üniversitelerinden çeşitli dizilim

belirleme ekiplerine toplam 15.9 milyon dolarlık bir fon ayırdı.

Stanford Üniversitesi'nden Patrick Brown ve arkadaşları, cam baskı bir

mikro dizgeden yararlanarak, tamamlayıcı DNA araştırmaları üzerine bir rapor

yayınladılar.Whitehead ve Généthon'dan araştırmacılar, (Whitehead'den

Lander ve Thomas Hudson başkanlığında) fiziksel bir insan genom haritası

yayınladılar.1996 Uluslararası İnsan Genomu Projesi'nin

ortakları, dizilimle ilgili verilerin 24 saat içinde kamu veritabanına

aktarılmasını kabul ettiler.Ulusal Sağlık Enstitüsü, insan genom

dizgesiyle ilgili geniş kapsamlı araştırma yapan altı ekibe mali destek sağladı.

Afimetriks, DNA yongalarını piyasaya sundu. Enerji Bakanlığı,

BAC klonlarının uçlarındaki dizilimlerin belirlenmesi amacıyla, toplam 5 milyon

dolarlık altı pilot proje başlattı.Uluslararası bir konsorsiyum, S.

cerevisiae adlı mayanın tam genetik dizgesini kamuya açıkladı.

RIKEN'den Yoshihide Hayashizaki ve ekibi, farenin tamamlayıcı

DNA'larının tam boy ilk dizisini tamamladı.1997 Ulusal İnsan

Genomu Araştırma Merkezi, terfi ederek, Ulusal İnsan Genomu Araştırma

Enstitüsü'ne dönüştüEnerji Bakanlığı Ortak Genom Enstitüsü'nü kurdu.

Fred Blattner, Guy Plunkett ve Wisconsin Üniversitesi'nden

meslektaşları, 5 Mb'lik E. coli'nin DNA dizgesini tamamladılar.Molecular

Dynamics, bir kılcal dizilimini makinesi olan, MegaBACE'yi kamuya

tanıttı.1998 Ulusal Sağlık Enstitüsü, SNP'lerin bulunması

amacıyla yeni bir proje başlattığını ilan etti. Japonya, ABD, AB, Çin ve

Güney Kore'den temsilciler, pirinç gen diziliminin belirlenmesi amacıyla

oluşturulacak uluslararası bir ortak çalışmanın ana hatlarını görüşmek üzere

Japonya'nın Tsukuba Kenti'nde bir araya geldiler. Washington

Üniversitesi'nden Phil Green, Brent Ewing ve arkadaşları dizge belirlemede

kullanılan verileri kendiliğinden yorumlayan phred adlı bir program

yayınladılar. PE Biosystems Inc. PE Prissm 3700 adlı kılcal dizgeleme

makinesini piyasaya sundu. Vender Celerra adlı yeni bir şirketin kurulduğunu

ve bu şirketin, 300 milyon dolarlık bir yatırımla, üç yıl içinde insan genom

diziliminin belirleyeceğini bildirdi. Buna karşılık, Wellcome Trust, İnsan

Genomu Projesi'ne ayrılan fon miktarını ikiye katlayıp, 330 milyon dolara

çıkartarak, dizge belirleme çalışmalarının üçte birini üstlendi. 2001

yılına dek insan genomunun geçerli bir taslağını oluşturmak hedeflendi. Bu

arada taslağa son şeklinin verilmesi ile ilgili tarihi 2005 yılından 2003'e

alındı. Sanger Merkezi'nden Sulston ile Washington Üniversitesi'nden

Robert Waterston ve arkadaşları, C. elegans'ın genetik dizgesini belirleme

çalışmalarını tamamladılar.1999 Ulusal Sağlık Enstitüsü, ilk

taslağın tamamlanma tarihini yeniden öne alarak, bu kez 2000 baharı olarak

belirledi. Wellcome Trust'un yanısıra on şirket verilerin her üç ayda

bir kamuya iletilmesi amacıyla SNP konsorsiyumunu başlattı. Ulusal

Sağlık Enstitüsü, üç yıl içinde farenin genom diziliminin belirlenmesi amacıyla,

130 milyon dolarlık bir proje başlattı.İngiliz, Japon ve Amerikalı

araştırmacılar insanın 22 numaralı kromozomunun ilk dizilimini

tamamladılar.2000 Celera ve arkadaşları, 180 Mb'lik Drosophila

melanogaster adıyla bilinen meyve sineğinin genetik dizgesini belirlediler.

Böylelikle, bu tarihe dek belirlenmiş en büyük gen dizgesine imzalarını atan

ekip, aynı zamanda Venter'in tartışmalı (shut-gun seqvencing) tüm-genom atışı

yönteminin geçerliliğini de kanıtlamış oldular. Alman ve Japon

araştırmacılar başkanlığındaki İnsan Genomu Projesi Konsorsiyumu, 21. kromozomun

tam dizgesini yayınladı. Beyaz Saray'da yapılan bir törenle, İnsan

Genomu Projesi ve Celera, ortaklaşa olarak insanın genetik diziliminin ilk

taslağının tamamlandığını ilan ederek, aralarındaki çekişmenin sona erdiğini ve

birlikte çalışmayı sürdüreceklerini belirttiler.



Siyaset, Bilim Ve Tarih Bilinci (Doğan Özlem )The Benefits Of TreesEnerji TasarrufuAlternatif Ucuz Enerji KaynaklarıErozyonun Tanımı Ve ÇeşitleriDünyamızın HareketleriDoğalgazDeve KuşlarıTeknolojik CellatlarımızKüresel IsınmaÇimento İşkolu Ve SorunlarıAtmosferin Başlıca Gaz KirleticileriNükleer EnerjiYapay KristallerHyrogen Fuel  The Fuel Of FutureKentiçi Ulaşımı Ve Çevre SorunlarıPrcı HakkındaÇevre Kirliliği Ve SonuçlarıSivil SavunmaUluslararası Hukuk Ve Çevre