Altın Kurallar

[bluemoon24]

- Riskinizi önceden sınırlayın. Spekülasyona

ayıracağınız parayı kaybedebileceğinizi önceden kabullenin. Başka bir amaç için

biriktirilen paralarla yapılan spekülasyonlarda, alınan kararların sağlıklı

olmadığı gözleniyor. Başarılı alım/satım kararları için zihnin bağımsız olması

gerekir. Kararların, kaybetme korkusu altında verilmesi hatalı sonuçlar

doğurabilir.

- Kendi kendinizi tanıyın. Spekülatif hareketlerde

duygulara hakim olmak gerekir. Eğer girdiğiniz bir pozisyon gece uykularınızı

kaçırıyorsa, o pozisyonu mutlaka kapatmalısınız. Borsalarda olaylar çok çabuk

geliştiği için, pozisyon almış kişiler günlük olayların etkisinde kalmamalıdır.

- Küçük başlayın. Borsada tecrübeniz yoksa, ilk

alışlarınızı küçük miktarlarda ve fazla hareketli olmayan hisselerde yapın. Bu

işe ilk defa başlıyorsanız, hareketli hisselere girmeden önce, alım/satımdaki

zamanlamanın önemini kavrayın.

- Ara verin. Hergün yapılan alım satımlar, kişinin karar

verme yeteneğini köreltebilir. Başarılı spekülatörler, hatalı kararlarının

artmaya başladığını hissettiklerinde, borsayı unutup tatile giderler.

- Seans içinde karar vermeyin. Kararlarınızı

etkilenmeyeceğiniz bir ortamda verin. Seans anında, görüşlerinize ters düşen

hareketlerin planlarınızı etkilemesine izin vermeyin. Daha önce düşünmediğiniz

yeni fikirler oluşturmayın. İyice incelemeden yapılan hareketlerin genellikle

zararla sonuçlandığı gözlenir.

- Çoğunluğa uymayın. Yapılan istatistikler, çoğunluğun

her zaman yanlış düşündüğünü göstermiştir. Herkesin bildiği fikirlerden,

haberlerden kaçının. Bazı istatistik büroları, bankalar ve aracı kurumları

arayarak borsa hakkında görüşlerini düzenli olarak sorar. Bu görüşler iyimserlik

yüzdesi olarak her hafta yayınlanır. % 85'in borsayı çok iyi görmesi, düşüş

belirtisi olarak kabul edilir. İyimserliğin % 25'in altına düşmesi ise, yükseliş

belirtisidir.

- Kendi fikrinizle, başkalarının fikrini birbirinden

ayırın. Kendi kararlarınızı verdikten sonra, başkalarının sizi etkilemesine

müsaade etmeyin. Dış görüşlerden etkilenirseniz, sürekli karar değiştirmek

zorunda kalabilirsiniz. Çevrenizde herzaman sizi ikna edecek mantıklı sebepler

olabilir. Kararınızı değiştirirseniz, daha sonra ilk kararınızın daha doğru

olduğunu göreceksiniz.

- Emin olmadığınız zamanlarda işlem yapmayın. Kendinizi

hergün alım/satım yapmak zorunda hissetmeyin. Başarılı sonuca ulaşabilmek için

disiplinli olmanız ve sabırla iyi fırsatları beklemeniz gerekir. Bir pozisyona

girmişseniz sonucunu bekleyin. Şüpheleriniz varsa, pozisyonunuzu kapatıp kenara

çekilin.

- Serbest fiyatlı emir vermeyin. Kısa vadeli alım satım

yapan spekülatörlerin serbest fiyatlardan kaçınması gerekir. Limitli fiyat

emirleri kullanmak daha doğrudur. İnandığınız hissede bir kaç basamak ucuz alma

hesabı yapmayın.

- Aşağı doğru ortalama yapmayın. Önceden aldığınız bir

hisse ucuzlayınca ek alımlar yaparak maliyetlerinizi düşürmeye çalışmayın. Aşağı

giden fiyatlarda hiç bir zaman ortalama yapılmaz. Eldekilerin satışı daha

doğrudur.Yükselen fiyatlarda ek alım yapılması mümkündür. Bunun da piramit gibi

kademeli olması gerekir.

- Yüksek miktarlardaki alımı tek fiyattan yapmayın.

Büyük portföyler için yapılan alımı, bir kaç güne ve değişik fiyatlara yayın.

İlk alım yapıldıktan sonra hareketin doğru olup olmadığını gözleyin. Pazarın

yönünde aksi bir değişiklik yoksa alıma devam edin.

- Kaybeden bir pozisyona hiç bir zaman ek alım yapmayın.

Kendinize ve aldığınız hisseye ne kadar güvenirseniz güvenin, eğer zarar

ediyorsanız ek alım yapmayın. Aldığınız hissenin düşüyor olması, sizin piyasanın

yönüne uyum sağlayamadığınızı gösterebilir. Maliyet düşürme çabası pozisyonu

daha da kötüleştirir.

- Zararı kesin. Piyasa sizin düşüncenize ters hareket

ediyorsa, hata ettiğinizi kabul edin. Zararın neresinden dönülse kardır. Borsaya

yeni girenlerin başarısız olmalarındaki en büyük etken, hata yapmış

olabileceklerini kabullenmemeleridir. Piyasa istediğiniz yöne dönsün diye

beklemek yerine, pozisyonu zararla kapatmak disiplin ve irade gerektirir.

Başarının sırrı buradadır.

- Zararı sevin. Zarardayken satış yapmak çok zordur

fakat zararı sevmeyi öğrenmelisiniz. Çünkü zarar, karın kardeşidir. Onurunuzu

zedelemeden zarar etmeyi kabullenirseniz, zararınız sınırlanacak ve başarınız

artacaktır.

- Beklenenin tersini yapın. Piyasada beklenen bir

olayın, beklenen reaksiyonu görmemesi al/sat sinyalidir. Beklenen olumlu bir

haberin açıklanmasından sonra fiyatlar hala yükselemiyorsa, düşüş olacaktır.

Olumsuz olay ve haberler piyasayı aşağı doğru etkilemiyorsa, yükseliş olacaktır. - Tepe ve dipnoktalardan kaçının. Alçalan trendde

fiyatın her yukarı çıkışı, trendin o seviyeden değişeceğini göstermez. Her dönüş

noktasında, burası en düşük yerdi diye alım yapmak size çok pahalı bir ders

olabilir. Tepe ve dip noktaların kendilerini ispat etmelerini beklemek daha az

zararlıdır. En tepede satmak, en dipte almak çabasında olmayın.

- Söylentiyi alın, gerçeği satın. Eğer bir hisse senedi

için olumlu söylentiler yayılmaya başlıyorsa alın. Söylentilerin kesinleştiği

anlaşılınca satın. Söylentiler ilk duyulduğunda hisseye talebi arttırır.

Dedikodular resmiyet kazandığında fiyat zaten yükselmiştir. Satış yapın. Satış

yaparak mutlaka karı realize edin.

- Çok kısa vadede oluşan karı alıp, hisseden uzaklaşın.

Bazen satın aldığınız hisse, birden hiç beklemediğiniz kadar hızlı yükselmeye

başlar. Yükselişin hep aynı tempoda devam edeceğini sakın düşünmeyin. Satış

yaparak mutlaka karı realize etmelisiniz.

- Küçük hesaplar yapmayın. Seçtiğiniz hissenin

yükseleceğine gerçekten inanıyorsanız, ucuz almaya çalışmayın. Piyasa fiyatının

100 lira altında almaya çalışırken, hisseyi kaçırabilirsiniz. Birkaç kademe ucuz

almaya çalışmak bazen çok önemli fırsatların kaçmasına sebep olur. Kararlı olun.

Karar verdiğiniz zaman beklemeyin, uygulayın.

- İçinde bulunduğunuz trendleri izleyin. Fiyat trendi en

iyi dosttur. Bir hissenin uzun vadeli trendi, orta vadeli trendi ve kısa vadeli

trendi hakkında bilginiz olmalıdır. Bazen biri yukarı diğeri aşağı doğru

olabilir. Hangi zaman diliminde spekülasyon yapmak istediğinizi tayin

etmelisiniz.

- Trend dönüşlerini kollayın. Bazı spekülatörler,

alım/satım kararlarını oluştururken, dikkatlerini bu noktaya toplarlar. Fiyatın

trend çizgisi dışına çıkması ve orada kendini ispat etmesi çoğunlukla trend

dönüşünü ortaya koyar. Yükselen çizginin aşağı doğru geçilmesi sat, alçalan

çizginin yukarı doğru geçilmesi al sinyali sayılır.

- Fiyat hareketleri ile birlikte işlem miktarlarını da

izleyin. Fiyat ile işlem miktarının birlikte artması alış sinyalidir.

Yükselişin devam edeceğini gösterir. Fiyat azalırken, işlem miktarının artış

göstermesi satış işaretidir. Kararsız fiyat hareketlerinde işlem artıyorsa,

fiyatın yönü belli olana kadar bekleyin.

- Pazarın değişen momentumuna bakın. Eğer borsa hergün

yükseliyor fakat yükseliş hergün daha azalıyorsa, bu piyasanın aşağı döneceğini

gösterir. Momentum zayıflamaktadır. Borsa günlerdir düşüyor fakat düşüş hızı

gittikçe azalıyorsa, yön değiştirme zamanı yaklaşmaktadır. Piyasanın momentumu

artmaktadır.

- Kuvvetli hareketlerin ardından düzeltme geleceğini

unutmayın. Bir hisse kısa zamanda çok hızlı yükselmişse, alım için

gerilemesi beklenmelidir. Bazen bu gerileme toplam yükselişin % 60'ına

varabilir. Hızlı bir düşüşte satış kararı alındıysa, düzeltme yaparak fiyatın

biraz yükselmesi beklenir.

- Alım/satım kararlarınızı o günkü fiyata dayandırmayın.

Fiyat çok düştü, artık düşmez veya çok yükseldi artık yükselmez sanmayın.

Fiyatların alt ve üstüne kendiniz sınır koymayın. Çünkü fiyatlar sınır tanımaz.

Birkaç senede hiç ummadığınız kadar yükselebilir veya alçalabilir.

Kaynak: Borsa'da Teknik Analiz - Yusuf Sarı



2) Bunları Unutmayın!

Aşağıdaki kurallar da, Time dergisinin dünyanın bir numaralı

fon yöneticisi olarak tanımladığı Peter Lynch'in, Best Seller kitabı

Borsa'da Tek Başına kitabının sonunda yazdığı altın kurallar. Her ne kadar Wall

Street için yazılmış olsa da, kurallar ve insan davranışları aynı. Hem zaten

artık globalleştik, öyle değil mi?

Bizim borsamızın henüz tam oturmamış olması, rutubetten nem

kapıyor olması, derinliğinin az olması nedeniyle spekülasyonlara açık olması,

ülke gündemimizin baş döndürücü hızlarla değişiyor olması bu kuralları devre

dışı bırakmıyor. Sadece şunu aklınızda tutmanız gerekiyor: Yazar teknik analize

çok fazla inanmayan bir temel analizci.

* * * * *

- Önümüzdeki ay, önümüzdeki yıl ya da üç yıl içinde borsa

mutlaka düşecektir.

- Borsadaki düşüşler istediğiniz kuruluşların hisselerini almak

için eşsiz bir fırsattır. Son derece başarılı şirketlerin hisseleri inanılmaz

fiyatlara düşebilir.

- Borsanın önümüzdeki bir, hatta iki yıl içinde ne yöne

gideceğini tahmin etmek olanaksızdır.

- Borsada karlı çıkmak için sürekli haklı çıkmanıza gerek

yoktur.

- En karlı hisse herzaman sürprizdir. Hangi şirketin ne zaman

nereye satılacağı da öyle. Sonuca ulaşmak için değil aylar, yıllarca beklemek

gerekebilir.

- Farklı kategorilerdeki hisselerin riskleri ve avantajları da

farklıdır.

- Orta tempolu şirketlerden elde ettiğiniz yüzde 20-30'luk

karları toplayarak büyük paralar kazanabilirsiniz.

- Hisse fiyatları kısa vadede beklenenin tam tersi yöne hareket

etse de, uzun dönemde şirket kazançları ile orantılı bir gelişme gösterecektir.

- Bir şirketin durumunun kötü olması, daha da kötüleşmeyeceği

anlamına gelmez.

- Elinizdeki hisse senedinin fiyatının yükselmesi, haklı

olduğunuz anlamına gelmez.

- Elinizdeki hissenin fiyatının düşmesi yanıldığınız anlamına

gelmez.

- Hisselerin büyük bölümü yatırımcı kuruluşların elinde

bulunan, Wall Street analistlerinin peşinde koştuğu, hisse fiyatı borsa

ortalamasının üzerinde artış gösteren ve gerçek değerinin üzerinde olan

şirketlerin hisseleri ya yakında değer kaybedecek ya da aynı düzeyde kalacaktır. - Sırf fiyatı düşük diye vasat bir şirketin hisselerini satın

almak zarar getirir.

- Fiyatı gerçek değerinin biraz üzerine çıktı diye hızla

büyüyen, karlı bir şirketin hissesini satmak zarar getirir.

- Şirketlerin gelişmelerinin arkasında belli nedenler vardır ve

hızlı büyüyen şirketler, bu hızı zamanla yitirirler.

- Karlı bir hisseyi zamanında satın almamış olmak size zarar

getirmez.

- Bir hisse, sahibinin kim olduğunu bilmez.

- Asla karlı hisseleri kendi haline bırakıp, kuruluşun

gelişimini izlemekten vazgeçmeyin.

- Bir hissenin değeri sıfıra düşerse, hisseye ister 50, ister

25, 5 ya da 2 dolar ödemiş olun, zararınız aynı olacaktır: yatırdığınız herşey.

- Şirketlerin gelişimlerini izleyerek yatırmlarınızdan

alacağınız karları arttırabilirsiniz. Hisseler gerçek değerlerinden sapma

gösterdiklerinde, ortada daha gerçekçi bir alternatif varsa, elinizdekileri

satıp yeni hisselere yönelin.

- Bir şirketin durumu iyiye gidiyorsa, elinizdeki hisselerin

sayısını arttırın, durumu kötüleşmekteyse bu sayıyı azaltın.

- Çiçekleri koparıp, otları sulayarak karınızı arttıramazsınız. - Karınızın borsa ortalamasını aşamayacağına inanıyorsanız,

paranızı bir müşterek fona yatırın, böylece zaman ve paradan tasarruf etmiş

olursunuz.

- Her zaman endişelenecek bir şeyler vardır.

- Yeni fikirlere açık olun.

- Etraftaki bütün kızları öpmek zorunda değilsiniz. Pek çok

karlı hisseyi kaçırmış olsanız da, borsa ortalamasının çok üzerine çıkmayı

başarabilirsiniz.

Afyon Jeotermal Merkezi Isıtma Sistemi, Ekonomisi Ve Hava Kirliliğini Önlemedeki KatkKserofitlik Ve Su Ekonomisi ÖkofizyolojisiFloresanların EkonomikliğiVarlık Vergisi1987-1993 Türkiye Ekonomisi1983-1987 Türkiye Ekonomisi1980-1982 Türkiye Ekonomisi1923-1980 Türkiye Ekonomisi19 Şubat KriziSermaye Piyasası Kurulu (SPK)İMKB PazarlarıİMKB'de Kote İşlemiMilli Korunma Kanunu5 Nisan KararlarıElliot Dalga KuramıDow KuramıDirectional MovementDikdörtgen FormasyonuDestek ve DirençBollinger Bands