Dow Kuramı

[bluemoon24]

Dow'un çalışması, neden önemli olarak kabul

edilir? Bunun nedeni, genel olarak herkesçe kabul edilen, teknik analizin en

önemli başlıklarının şu veya bu biçimde Dow Kuramı'ndan türemiş olmasıdır. Dow,

teknik analizin büyükbabası olarak kabul edilir. Bugünün bilgisayar teknolojisi

dünyası içinde bile, Dow'un düşüncelerinin hala uygulama alanı

vardır.Teknik analizcilerin büyük çoğunluğu, kullandıkları modern

araçların ne ölçüde Dow'un ilkelerine yaslandığının muhtemelen farkında

değillerdir. Bu nedenlerle, teknik analizin incelenmesine başlamadan önce, Dow

Kuramı'nı hiç olmazsa genel hatlarıyla incelemenin önemli bir yararı

olacaktır.TEMEL İLKELERPiyasaların ortalaması her şeyi hesaba

katar.Bu ifade, teknik kuramın temel varsayımlarından bir tanesidir.

Burada, yalnızca tek bir piyasa yerine, piyasaların ortalaması referans

alınıyor. Bu ilke, arz ve talebi etkileyen her türlü etkenin piyasaların

ortalamasına yansıyacağını ifade ediyor. Deprem gibi doğal afetler, sözü edilen

etkenlere dahil olmayan istisnalardır. Piyasa, doğal afetler gibi etkenleri daha

önceden tahmin edemese de, bu tür etkenler hızlı bir biçimde piyasa tarafından

değerlendirilir ve fiyat hareketine dahil olurlar.Piyasanın Üç Trendi

Vardır.Dow'un trend tanımı şöyledir: Her bir yüksek değer ve düşük

değer, bir önceki yüksek değer ve düşük değerden daha yukarıda oluşuyor ise, bir

yukarı trend varlığını sürdürüyor demektir. Diğer bir deyişle bir yukarı trend,

yükselen tepeler ve tabanlara sahip olan bir görünümde olmalıdır. Bir aşağı

trendde ise bunun tersi olarak, düşen tepe ve tabanlar görülür. Bu tanım,

trendin temel tanımı ve bütün trend analizlerinin başlangıç noktasıdır. Dow,

trendi üç bölüme ayırır: Birincil trend (primary trend)

İkincil trend

(secondary trend)

Küçük trend (minör trend) Dow'un asıl ilgi alanı,

genellikle bir yıldan daha uzun süren, çoğunlukla birkaç yıla uzanan birincil

trend olmuştur. Dow, hisse senedi piyasası yatırımcısının büyük çoğunluğunun,

piyasanın ana yönüyle ilgilendiğine inanırdı.Dow, trendin üç bölümünü

sırasıyla; akıntı, dalga ve çırpıntıya benzetirdi. Birincil trend akıntıya

benziyordu. İkincil trend ya da ara trend, akıntıyı oluşturan dalgalara

benziyordu. Küçük trendler de, dalgaların üzerindeki çırpıntılara benziyordu.

Deniz kıyısında, birbiri arkasına gelen her bir dalganın en yüksek noktalarının

bir sopayla ölçümüyle, ana akıntının yönü ölçülebilirdi. Eğer, en son gelen

dalga, bir önceki dalgaya göre karanın daha içlerine gidiyor idiyse, akıntı

yönünü sürdürüyor demekti. Gözlemci, ancak dalgalar geri çekilmeye başladığı

zaman okyanusun akıntısının geriye döndüğünü bilebilirdi.İkincil (ya da

ara) trend, birincil trendin düzeltmelerini temsil ediyordu ve genellikle üç

hafta ile üç ay arasında sona eriyordu. Bu orta vadeli düzeltmeler bir önceki

trendin genellikle 1/3'ü ile 2/3'ünü geri alıyordu.Küçük trend (ya da

kısa dönemli trend), çoğunlukla 3 haftadan daha kısa süreliydi ve orta vadeli

trendin kısa dönemdeki salınımlarını temsil ediyordu.Ana trendlerin 3

aşaması vardır.Ana trend, genellikle 3 farklı aşamadan geçer. Birikim

aşaması da denilen ilk aşama, kötü ekonomik koşulların piyasada çok önceden

satıldığı bir dönemde, piyasa hakkında geniş bilgiye sahip en akıllı

yatırımcıların alıma geçtiği aşamadır. İkinci aşama, fiyatlar hızla değişirken

ve ekonomik haberler gelişirken, trendi takip edenlerin piyasadaki yerlerini

almaya başladığı bir dönemdir. Üçüncü ve sonuncu aşama, ekonomik haberlerin her

zaman olduğundan çok daha iyi olduğu, boğa hikayelerinin anlatıldığı, yayın

organları piyasa hakkındaki yayınlarını giderek artırırken, halkın büyük

yığınlarla piyasaya koştuğu ve spekülatif işlem hacminin arttığı bir

aşamadır.Hiç kimse alım yapmak istemezken, ayı piyasasının tabanında

toplanmaya başlayan bilgili yatırımcılar, hiç kimsenin satmak istemediği işte

bu son aşamada dağıtıma başlamışlardır.Elliott Dalga Kuramı'nı

bilenler, ana boğa piyasasının üç farklı aşamaya bölündüğünü hatırlayacaklardır.

R. N. Elliott, kuramını oluştururken, Rhea'nın 1930'lardaki Dow Kuramı

çalışmasının temelleri üzerinde yükseldi. Elliott aynı zamanda, bir boğa

piyasasında üç ana yukarı hareketin varlığını da kabul

ediyordu.Piyasaların ortalamaları birbirini onaylamalıdır.Dow'a

göre, farklı piyasalar aynı sinyali vermediği sürece, önemli bir boğa ya da ayı

piyasası ortaya çıkamazdı.İşlem hacmi trendi onaylamalıdır.Dow,

işlem hacmine, fiyat grafiklerinde ortaya çıkan sinyalleri onaylamakta ikincil

fakat önemli bir değer yüklüyordu. Bir yukarı trendde, fiyatlar yükseldikçe

işlem hacmi de artmalı, düzeltme hareketleri sırasında ise azalmalıydı. Bir

aşağı trendde ise bunun tersi olmalı, fiyatlar düştükçe işlem hacmi artmalı,

düzeltme hareketleri sırasında ise azalmalıydı.Tersine dönüşün kesin

sinyalleri alınıncaya kadar, bir trendin yürürlükte olduğu kabul

edilir.Bu düşünce, bugün de kullanılmakta olduğu üzere, trend takipçisi

yaklaşımın temellerinin büyük bir bölümünü oluşturur. Bir başka söyleyişle,

hareket halindeki bir trend hareketini sürdürme eğilimindedir. Tersine dönüş

sinyallerini belirleyebilmek hiç de görüldüğü kadar kolay bir iş

değildir.Destek ve direnç noktalarının incelenmesi, fiyat grafikleri,

trend çizgileri ve hareketli ortalamalar, varolan trendin değişebileceğine

işaret eden pek çok teknik analiz aracından bazılarıdır. Momentum kaybının erken

uyarı sinyallerini elde etmede osilatörlerin kullanımı yarar sağlar.Bir

Dow kuramcısı için ve bir trend takipçisi için en güç olan şey, aksi yönde yeni

bir trendin ilk ayağı ile, yürürlükteki bir trendin normal ikinci düzeltmesi

arasındaki ayrımı yapabilmektir. Dow Kuramı'nın kullanıcıları arasında, tersine

dönüş sinyallerinin alınması konusunda bazı anlaşmazlıklar vardır.Şekil

2.3a ve 2.3b iki farklı piyasa senaryosunu gösterir. Şekil 2.3a'da, C tepesinin

B noktasının altına düşmeden önce, önceki A tepesini geçemediği görülüyor. Bu

durumda, iki düşük tepe ve iki düşük tabanla, B tabanının kırıldığı noktada (S

noktası), açık bir sat sinyali verilmiş oluyor. Bu trend dönüşümü örneği bazen

eksik salınım diye de anılır.Şekil 2.3a Bir eksik salınım örneği. C tepesinin A tepesini

geçemeyişi ve bunun arkasından B noktasındaki düşük seviyenin kırılışı S

noktasında bir sat sinyali oluşturur.Şekil 2.3b Bir tam salınım örneği. C tepesinin B'nin altına

düşmeden önce, A tepesini geçmiş olduğuna dikkat edelim. Bazı Dow kuramcıları,

S1 noktasında sat sinyali görürken diğer bazıları, S2 noktasının altına

düşülmeden önce E noktasında daha düşük bir tepe görmeye de ihtiyaç

duyarlar.Bu tür Dow kuramcıları, C tepesini geçemeyen bir E tepesi ve D

noktasının altında yeni bir düşük değer görmek isterler. Onlara göre sat

sinyali, iki düşük tepe ve iki düşük tabanın ortaya çıktığı S noktasında

verilmiş olacaktır. Şekil 2.3b'deki örneğe tam salınım adı verilir. Bir eksik

salınım (Şekil 2.3a), bir tam salınımdan (Şekil 2.3b) daha zayıf bir modeldir.

Şekil 2.4a ve 2.4b, bir piyasa tabanında aynı senaryoyu gösteriyor.Şekil 2.4a Tabandaki bir

eksik-salınım örneği. Al sinyali B noktasının B1 noktasında geçilmesiyle

ortaya çıkar.Şekil 2.4b

Tabandaki bir tam salınım örneği. Al sinyali B1 ya da B2 noktalarında ortaya

çıkar.DOW KURAMINA YÖNELTİLEN BAZI ELEŞTİRİLERDow Kuramı, uzun

yıllardan bu yana, büyük ayı ve boğa piyasalarını tanımlamada oldukça

başarılı olmasına karşın yine de bazı eleştirilerden kaçamamıştır. Sanırız, bu

eleştirilerden en sık duyulanı, sinyallerin çok geç

alındığıdır.Genellikle, bir Dow Kuramı alım sinyali, bir önceki tepenin

geçilmiş olduğu bir yukarı trendin ikinci aşamasında ortaya çıkar. Sinyal

alınmadan önce, trendin ortalama olarak %20 ve %25 kadarı kaçırılmış olur. Bu

aynı zamanda, hemen hemen tüm trend takipçisi teknik sistemlerin, ortaya çıkmış

olan trendleri tanımladıkları ve trende katıldıkları yerdir.Bu eleştiri,

trend-takipçisi teknikleri kullananlara yabancı değildir. Şu hatırlanmalıdır ki

Dow Kuramı hiçbir zaman trendleri başlatma niyetinde olmamıştır. Onun amacı,

büyük ayı ve boğa piyasalarının ortaya çıkışının sinyalini vermektir. Dow

Kuramı'nın başarılarının verileri, onun üstlendiği işlevi oldukça iyi bir

şekilde yerine getirdiğinin göstergeleridir.Hemen hemen tüm

trend-takipçisi sistemlerde olduğu gibi amaç, önemli piyasa hareketlerinin büyük

orta aşamalarını yakalayabilmektir. Bu nedenle eleştiriler, aynı zamanda

trend-takipçisi felsefenin anlaşılamamış olduğunu da gösteriyor. Gerçekte, en

tepe ve en dip noktaları yakalamaya çalışan trend-takipçisi sistem yoktur. Bu

tür çabalar nadiren başarılı olurlar.Dow Kuramı, elbette ki yanılmaz

değildir. Kuram, yıllar boyunca yanlış sinyallerden nasibini almıştır. Fakat bu

durum, genel olarak herhangi iyi bir sistem için de doğrudur.Dow,

kuramını belirgin olarak hiçbir zaman hisse senedi piyasasının yönünü tahmin

edebilmekte kullanma düşüncesinde olmamıştır. O, kuramının gerçek değerinin,

hisse senedi piyasasının yönünün, iş dünyasının genel koşullarının bir

barometresi olarak kullanılmasında olduğunu düşünüyordu. Dow'un fiyatları tahmin

edebilmekte bugün de kullanılan birçok formülasyonuna ek olarak, onun hisse

senedi piyasalarının ortalamasının bir öncü ekonomik gösterge olarak

kullanabilmekteki yararını çok önceden görebilmiş olmasına ancak şaşırarak

bakabiliriz.



Afyon Jeotermal Merkezi Isıtma Sistemi, Ekonomisi Ve Hava Kirliliğini Önlemedeki KatkKserofitlik Ve Su Ekonomisi ÖkofizyolojisiFloresanların EkonomikliğiVarlık Vergisi1987-1993 Türkiye Ekonomisi1983-1987 Türkiye Ekonomisi1980-1982 Türkiye Ekonomisi1923-1980 Türkiye Ekonomisi19 Şubat KriziSermaye Piyasası Kurulu (SPK)İMKB PazarlarıİMKB'de Kote İşlemiMilli Korunma KanunuAltın Kurallar5 Nisan KararlarıElliot Dalga KuramıDirectional MovementDikdörtgen FormasyonuDestek ve DirençBollinger Bands