[bluemoon24]

Yemek ağza gönderilmeden önce, gözler dış

görünüşü hakkında beyine bilgiler gönderirler. Sonra yiyecek ağza

yaklaştırılırken koklanır. Yemeğin kokusunun alınabilmesi için burun içinde hava

akımı olması gerekir. Nezle olunduğunda burun tıkanıp hava akımı durduğundan

koku alınamaz. Eğer burun parmaklarla iki yandan sıkılırsa, soğan mı yoksa elma

mı yendiği anlaşılmaz.İnsanlar çoğu yiyecekleri sıcak yemeyi severler.

Sıcaklığı, ağzın içinde bulunan sıcaklık alıcıları saptar ve beyine bildirirler.

Tadı ve kokusu iyi olan bir yiyecekten sırf soğuk olduğu için lezzet

duyamayabiliriz. Yiyeceğin yumuşak olması ve görüntüsünün güzelliği de daha

büyük bir iştahla yenilmesini sağlar.Bazı kişiler acı olarak sevdikleri

bir yiyeceği, bibersiz ve baharatsız yerlerse lezzet alamazlar. Ağızdaki ağrı

duyusunu akmaya yarayan alıcıların da lezzet duygusunun alınmasında rolleri

vardır.Ağızda sayıları 9-10 bin civarında olan tat alıcılarının 45

yaşından sonra azalmaya başlar. 80 yaşında normalin beşle birine düşer. Genç

yaşlarda sevilmeyen bazı yemeklerin ilen yaşlarda sevilerek yenilmesinin sebebi,

bu tat alıcılarının sayılarının azalmaları, yiyeceğin tadının tüm

ayrıntılarının, daha önce hoşlanılmayan kısımlarının artık algılanmaması

olabilir.Dişlerdeki protezler hem damaklardaki sıcaklık ve dokunma

alıcılarının üzerlerini kapadıklarından hem de tadın alınmasında ana etken olan

tükürük salgı miktarını etkilediklerinden tat alma duygumuzu önemli derecede

etkilerler.Ağrı duyusunu alan alıcılar dışında, ağız ve burundaki

alıcılar uyarılara çabuk adapte olurlar. Ağza alınan bir yiyeceğin lezzeti

başlangıçta iyi bir şekilde alınırken zaman geçtikçe bu alıcıların gönderdikleri

sinyal seviyesi azalır. Bu nedenle daha iyi lezzet alabilmek için yemeklerin

azar azar ve İki lokma arasında bir süre beklenerek yenilmesi tavsiye

edilir.İlk insanlar av hayvanlarının etlerini çiğ olarak yiyorlardı.

Sonra ateşte pişirmeye başladılar. Yıllar geçtikçe pişirdikleri yemeklerin daha

lezzetli olmalarını sağlamak ve çeşidi arttırmak için birbirleri ile

karıştırmaya başladılar. Yemekler zamanla toplumların tarihsel gelişimleri ve

çevre etkileriyle, geleneklere göre şekillendiler. İnsanların lezzet anlayışları

da bulundukları toplumlara göre gelişti.Yemek yeme alışkanlığı ve damak

tadı denilen lezzet anlayışında, sadece kültür ve coğrafi koşullar değil,

toplumun sosyolojik ve ekonomik yapısı, göçebelik, tarım, hayvancılık,

ormancılık, balıkçılık gibi yaşam alanları, iklim koşulları, din ve komşu

kültürler de etkili oldular.Bütün bunlara rağmen, aynı toplumdaki iki

insanda veya aynı insanda değişik yaşlarda oluşan farklı lezzet anlayışının

nedenleri tam anlaşılabilmiş değildir. Araştırmacılar en çok insan tükürüğündeki

kimyasallar ve bunların insandan insana fark eden genetik yapıları üzerinde

duruyorlar.



Ü-V-Y-ZŞ-T-USP-RN-O-ÖMJ-K-LH-I-İGE-FC-Ç-DBAY-ZU-Ü-VŞ-TSP-RO-ÖN