Madde
30-[/b] Karayolundan faydalanan herkes <b style="color: black; background-color: rgb(160, 255, 255);">trafik[/b] işaret, levha ve cihazlarıyla
bildirilen veya gösterilen hususlara ve trafiği tanzim ve murakabe
ile vazifeli zabıta memurlarının tembih ve ihtarlarına uymaya mecburdurlar.
Madde
31- Uyuşturucu ve keyif verici maddelerle alkollü içki kullanmış
olanlar nakil vasıtası veya müteharrik makine kullanamazlar.
Bu
gibiler zabıtaca nakil vasıtası kullanmaktan men olunurlar.
Madde
32- Profesyonel veya hususi (ağır vasıta) ehliyetnamesi sahiplerinin
nizamnamede tespit olunacak çalışma süresi dışında nakil vasıtası
veya müteharrik makine kullanmaları veya kullanmaya teşvik veya icbar
edilmeleri yasaktır.
II Nakil vasıtalarına
ait kaidelerMadde
33- Şoför ve sürücüler, <b style="color: black; background-color: rgb(160, 255, 255);">trafik[/b] işaret levhalarında gösterilen
sürat hadlerine riayet etmeye mecbur oldukları gibi lüzumu halinde
süratlerini yolun ve <b style="color: black; background-color: rgb(160, 255, 255);">trafik[/b] durumunun icap ve şartlarına da uydurmakla
mükelleftirler.
Her
nakli vasıta veya müteharrik makinenin, önünde, gidişine açık
olan en kısa mesafede durdurabileceği bir süratle sürülmesi mecburidir.
Madde
34- Şoför ve sürücülerin, diğer bir nakil vasıtasını veya
müteharrik makineyi, kendi süratleriyle yol ve <b style="color: black; background-color: rgb(160, 255, 255);">trafik[/b] durumunu göz
önünde tutarak makul bir mesafeden daha yakın olarak takip etmeleri
yahut vasıta veya makinelerini trafiği tehlikeye düşürecek şekilde
kullanmaları yasaktır.
Kol
veya grup halinde seyreden nakil vasıtaları, müteharrik makineler,
insan toplulukları veya hayvan sürüleri arasında, gelip geçecek
diğer vasıta ve makinelerin emniyetle girebilecekleri açıklıklar
bırakılması mecburidir.
Madde
35- Aksine bir işaret veya karar bulunmadıkça nakil vasıtalarıyla
müteharrik makinelerdeki ses cihazlarının bu kanunda gösterilen
haller dışında icapsız olarak veya umumun huzur ve istirahatını
bozacak şekilde kullanılması yasaktır.
Madde
36- Kavşaklarda ve dönemeçlerde, sapış işareti verildikten
sonra:
A)
Sağa sapma için ilerleme ve sapma, mümkün olduğu kadar yoğun sağ
kenarına yakından var dar kavisle;
B)
Sola sapma için ilerleme, sapış noktasına kadar yolun gidişe ayrılmış
olan son kenarına en yakın kısmında ve kavşağa girdikten sonra
girilen yolun orta çizgisi solda bırakılmak suretiyle geniş kavisle;
yapılır.
Sola
sapacak olan bir nakil vasıtasının veya müteharrik makinenin şoför
veya sürücüsü, aksi istikametten gelecek kavşağa girmiş veya
emniyetle durdurulması mümkün olmayacak kadar yaklaşmış bulunan
diğer nakil vasıtalarının veya müteharrik makinelerin geçmesini
beklemeye mecburdur.
Madde
37- Aynı cihete gitmekte olan bir nakil vasıtasını veya müteharrik
makineye geçmek için, geçecek vasıta veya makinenin şoför veya
sürücüsü:
A)
Emniyetli bir geçiş için yolun serbest ve görüş sahasının elverişli
olmasını gözetmeye;
B)
Emniyetli bir mesafeden sola yanaşarak yetişip geçtiği vasıta veya
makineden emniyetli bir mesafe uzaklaşmadan yolun sağına geçmemeye;
C)
Yolun ortasından giden tramvaylarla sola sapmak üzere olan veya vazife
icabı yolun solunda durmuş bulunan geçiş üstünlüğünü haiz
vasıta veya makineler dışında hiç bir nakil vasıtasının veya
müteharrik makinenin sağından geçmemeye;
D)
Geçeceği vasıta veya makinenin şoför veya sürücüsünü ses veya
ışık cihazlarıyla haberdar etmeye;
Mecburdur.
Madde
38- Aşağıdaki hallerde öndeki bir nakil vasıtasını veya müteharrik
makineyi geçmek yasaktır:
A)
Geçme yasağı olduğunu gösterir bir işaret levhası varsa;
B)
Öndeki bir nakil vasıtası veya müteharrik makine başka bir vasıta
veya makineyi geçmekte ise;
C)
Kavşaklarda, dönemeçlerde, hemzemin geçitlerde, tepe üstlerine
yaklaşırken, köprü, tünel, menfez veya yaya geçidi gibi yerlerde;
D)
Emniyet adası (refüjü) olmayan duraklarda durmakta olan bir tramvayın
sağından.
Madde
39- Şoför veya sürücüler:
A)
Duyulur veya görülür bir geçiş işareti alınca yolun sağına
yanaşmaya, sol yanını geçişe serbest bırakmaya ve tamamiyle geçilinceye
kadar süratini arttırmamaya;
B)
Geçiş üstünlüğünü haiz bir nakil vasıtasının veya müteharrik
makinenin duyulur veya görülür bir geliş işaretini alınca yolun
sağına yanaşıp durmaya ve bu vasıta veya makineler tamamen geçinceye
kadar beklemeye;
C)
Park ettikleri veya durdukları yerden yola çıkmadan evvel çıkış
işareti vermeye ve yola çıkmaları için makul emniyet şartları
bulunmadığı müddetçe hareket etmemeye;
mecburdurlar.
38
inci maddede yazılı haller bulunmadıkça geçecek vasıta veya makinelere
yol vermemek veya geçilmekte olduğu sırada başka bir vasıta veya
makineyi geçmeye veya sola sapmaya kalkışmak yasaktır.
Madde
40- Aksini gösteren bir işaret işareti, levhası veya cihazı
bulunmayan kavşaklara yaklaşan şoför veya sürücüler:
A)
Kendisinden evvel kavşağa girmiş olan veya durdurulması mümkün
olmayacak kadar yaklaşmış bulunan vasıta ve makinelere;
B)
Her ikisi de aynı durumda olarak kavşağa girmişlerse soldaki sağdakine;
C)
Müteharrik makinelerle motorsuz nakil vasıtaları ve hayvan sürücüleri
motorlu nakil vasıtalarına;
D)
Bütün vasıta ve makineler geçiş üstünlüğünü haiz vasıta
ve makinelere;
İlk
geçiş hakkını vermeye mecburdurlar.
Madde
41- ( 232 sayılı kanunla değiştirilen şekli) Şoför ve sürücüler,
aksine işaret bulunmadıkça taşıtlarını, müteharrik makinelerini
veya lastik tekerlekli traktörlerini, gidiş istikametlerine göre
yolun en sağ kenarında durdurmaya ve yolcularının iniş ve binişlerini
sağ taraftan yaptırmaya mecburdurlar.
Taşıtların,
müteharrik makinelerin veya lastik tekerlekli traktörlerin aşağıda
gösterilen yerlerde ve gerekli tedbirleri almaksızın şehirlerarası
karayolları üzerinde durdurulmaları veya bırakılmaları (park edilmeleri)
yasaktır:
A)
Yayalara mahsus yerlerde;
B)
Hususi veya umumi bir geçit önünde;
C)
Trafiğe mani teşkil edecek şekilde garaj, servis istasyonu veya otoparklar
gibi yerler önünde;
D)
Demiryolu ve tramvay rayları üzerinde;
E)
Gidiş istikametlerine göre yolun sol tarafında;
F)
Aksi istikametten gelen taşıtların, müteharrik makinelerin veya
lastik tekerlekli traktörlerin, yan yana duruşları halinde diğer
birinin geçmesi mümkün olmayan yerlerde;
G)
Kavşak ve dönemeçler yakınında veya içinde;
H)
Yakın ilerisi görülmeyen yerlerde;
I)
Alt, üst ve hemzemin geçitler üzerinde, tüneller içinde veya bu
gibi yerlerin önlerinde;
J)
Yolda tehlike olduğunu gösteren işaretlere 25 metrelik mesafe içinde,
K)
Geçiş üstünlüğünü haiz taşıtların, müteharrik makinelerin
veya lastik tekerlekli traktörlerin park yaptıkları yerlere 25 metrelik
mesafe içinde;
L)
Diğer taşıtların, müteharrik makinelerin veya lastik tekerlekli
traktörlerin, amme hizmeti gören taşıtların durak yerlerinde;
M)
<b style="color: black; background-color: rgb(160, 255, 255);">Trafik[/b] işaret, levha ve cihazlarının durmaya veya park yapmayı menettiği
yerlerde;
N)
Durmuş veya park yapmış olan bir taşıtın, müteharrik makinenin
veya lastik tekerlekli traktörün sol yayında.
Zabıta,
bu yasaklara aykırı olarak durmuş veya park yapmış olan taşıtları
müteharrik makineleri veya lastik tekerlekli traktörleri o yerden
kaldırmaya yetkilidir.
Madde
42- Günün kararmasından itibaren veya görüş imkanlarını
azaltan hava şartları altında seyreden nakil vasıtası veya müteharrik
makinelerdeki ön lamba ve farlarla arka lambaların ve plaka lambasının
devamlı olarak yakılmaları mecburidir.
Meskun
mahallerde veya karşılaşma halinde geçiş, uzağı gösteren huzmelerin
öne eğitilmesiyle veya kısa hüzmeli farların yakılmasıyla yapılır.
Farları yakıp söndürmek suretiyle veya yalnız park lambalarıyla
geçiş yasaktır.
Madde
43- Nakil vasıtalarına istiap haddinden fazla yük veya yolcu
almak, gabari dışında eşya yüklemek ve açık yük üzerine veya
nakil vasıtası dışına yolcu bindirmek veya nizamnamede tespit olunarak
şekil ve şartlar dışında tehlikeli maddeler yüklemek yasaktır.
<b style="color: black; background-color: rgb(160, 255, 255);">Trafik[/b]
ruhsatnamesinde gösterilen istiap haddinden fazla olduğu veznen sabit
olan veya gabari dışında olduğu veya tespit edilen şartlara aykırı
bulunduğu görülen yüklerle fazla olan yolcular en yakın meskun
mahalde indirilir.
Madde
44- Bisiklet kullananların diğer nakil vasıtalarının seyrini
aksatacak, tehlikeye düşürecek şekilde veya başka nakil vasıtalarına
asılarak veya yanyana ikiden fazla olarak gitmeleri veya
in
yapılışındaki hususiyete göre taşıması icabeden miktardan fazla
kimseleri bindirmeleri yasaktır.
III Yayalar,
hayvanlar ve yarışlar hakkındaki kaideler Madde
45- Yayalar mevcut yaya kaldırımları, banketler, emniyet adaları
(refüjler) ve geçitler dışında yol üzerinde yürüyemezler.
Bu
yerler dışında yolu aniden ve ihtiyatla geçmeye, ilk geçiş hakkını
nakil vasıtalariyle müteharrik makinelere vermeye mecburdurlar.
Yayaların,
trafiği güçleştirecek şekilde yol üzerinde durmaları, grup halinde
yürümeleri veya başkalarının geçişini zorlaştıracak surette
eşya taşımaları yasaktır.
Madde
46- Hayvanları ve hayvan sürülerini, bunları sevk ve idareden
aciz kimselere tevdi etmek veya başı boş bırakmak, hayvanları meskun
yerlerdeki karayollarında süratli sürmek yasaktır.
Madde
47- Vilayet <b style="color: black; background-color: rgb(160, 255, 255);">Trafik[/b] Komisyonundan izin alınmadıkça karayolları
üzerinde her çeşit yarış ve koşu yapılması veya yaptırılması
yasaktır.
SEKİZİNCİ
BÖLÜM Kazalar Madde
48- Ölüm veya müteessir fiil ile neticelenen, yahut eşya, vasıta
veya hayvanlara zarar veren herhangi bir <b style="color: black; background-color: rgb(160, 255, 255);">trafik[/b] kazasına karışmış
olan nakil vasıtası veya müteharrik makinenin şoför veya sürücüleri,
vasıtalarını veya makinelerini derhal durdurmaya mecburdurlar.
Madde
49- Şoför ve sürücüler, yukarıdaki maddede yazılı kazaların
vukuunda gerekli ihtimam ve yardımı göstermek, tedbirleri almak ve
vakayı en yakın zabıtaya, mümkün olan en kısa zamanda, bildirmekle
mükelleftirler.