Kendini Algılama Teorisi

[bluemoon24]

• Bireyler, kendi

tutumlarını, duygularını ve benzeri içsel durumlarını, kendi davranışlarından ve

bu davranışların içinde yer aldığı koşullardan hareketle yordayarak

tanırlar.• İçten gelen işaretler belirsiz, zayıf ve güç yordanır

oldukları ölçüde birey, işlevsel olarak, tıpkı bir dış gözlemcinin konumundadır,

yani o da kendisini tanıma çabasında iken, dış gözlemcinin ona baktığı gibi

bakar ve dışa yansıyan işaretlerden çıkarsama yapar.Özetle bu teori,

insanın kendisini bir gözlem objesi gibi aldığını ve kendi tepkilerine ve

tutumlarına bakarak yorumda bulunduğunu öne sürmektedir. Kendini algılama

teorisi, bilişsel çelişki teorisine ve bireyin kendine atıfları konusuna

getirdiği farklı bakış ya da katkılar bakımından da sıklıkla

tartışılmaktadır.Bem, bireyin tutumuna aykırı bir davranış yapmasının,

onda iç gerilimi azaltmaya yönelik bilişsel bir çabaya yol açtığı fikrini

temelsiz bulmaktadır. Ona göre bu durumdaki birey, kendi davranışını ve onu buna

iten koşullan irdeler; en çok ücret ya da ödül alanların, tutum değişikliğine

gitmemesini, buna karşılık az ücret veya ödülü az olanların tutum değiştirmesini

doğal bulur.Festinger ve Carlsmith'in deneyinde denekler, davranışlarını

ödülün sonucu gibi algılamakta ve dolayısıyla kendi gerçek tutumlarını

yansıtmamaktadır. Eğer buna aykırı davranmışsa, önemli düzeyde bir Ödül aldığı

içindir. Bern'e göre dış gözlemcilere, bu deneklerin davranışı ve deney

koşulları açıklansa, onlar da aynı davranışları ortaya koyarlar.Nitekim

Bem, gözlemci deneklere (aktör değil) durumun verilerini sunarak aktör

konumundaki deneklerin ne tür çıkarsamalar yapacaklarını sorar. Bern'in

denekleri (gözlemci), gerçek deneklerle aynı sonuçlan gösterirler (Bem,

deneyinde, gözlemci deneklere, aktör deneklerin ilk tutumlarını belirtmemiş

olması dolayısıyla eleştirilmiştir).



Dr.charles V.ford ..yalan, Yalan, Yalan, Yalancılığın PsikolojisiSosyal Kuralların Psikolojisi (Muzaffer Şerif)Diyabetik Hastada Psikolojik SorunlarPsikolojik Cilk HastalıklarıYaratıcılıkYapısalcılıkSürrealist YaklaşımPragmatik YaklaşımKişisel Modernlik Yaklaşımlarıİşlevselcilikİnşacı YaklaşımFenomenolojik YaklaşımDiferansiyel YaklaşımPsikodinamik YaklaşımDavranışçı YaklaşımBiyolojik YaklaşımBilişsel Öğrenme YaklaşımıVroom'un Beklenti TeorisiTutkulu Aşk TeorisiSosyal Karşılaştırma Teorisi