Osmanlı devleti Kuruluş 2

[bluemoon24]

Osman Gazi'nin büyükbabası Gündüz Alp'in,

kendisi gibi Kayılardan olan Mardin Artuklularının hizmetinde bir bey iken

Caber'de Fırat'ı geçerken boğulup Türk mezarına gömülmüş olması ihtimali

düşünülebilir. Osmanlı Devleti'ni kuracak aileyi bir buçuk asır sonra Ahlat'tan

oynatan sebep yaklaşan Cengiz Han'ın Moğolları olabilir.

Ahlat-Mardin yolu, güney-batıya doğru

kuşuçuşu 200 km'dir. Gündüz Alp, Artuk Arslan'ın (1201-1239) emrettiği bir

misyon için 250 km daha güney-batıya inip Caber'e gelmiş olabilir. Bu misyonda

başarılı olmayan Kayı Aşireti reisi Gündüz Alp'ı kaybedip onun oğlu Ertuğrul

Gazi'nin başkanlığında 1230 yazında Yassıçemen meydan muharebesinde 39

yaşlarındaki Ertuğrul Bey, Türkiye sultanı Alâeddin Keykubad'a küçük fakat

yiğitçe bir hizmette bulunmuş olmalıdır.

Bunun üzerine Alâeddin, Ertuğrul Bey'e

Bizans sınırında dirlik vermiştir. Ertuğrul, Erzincan'dan kuş uçuşu 900 km yol

alarak batıdaki dirliğine erişmiştir. Muhtemelen tarih 1231 yılıdır ve Osmanlı

Devleti'nin nüvesi kurulmuştur. Ertuğrul Bey, Türkiye İmparatorluğu'nun bir uc

beyi durumundadır.

Selçuklu Türkiye'sinin Bizans'a karşı olan

batı sınırları, iki büyük uc beyi tarafından korunmaktadır, kuzey'de

Kastamonu'da oturan Çobanoğulları ve güneyde Germiyanoğulları. Ertuğrul Bey

1281'de ölünceye kadar 50 yıl bu Çobanoğullarına tabidir. Doğrudan doğruya

Konya'daki Selçuklu İmparatoru'na bağlı büyük uc beylerinden

değildir.

Ertuğrul Gazi'ye verilen yurd Bursa-Bilecik

illerinin sınırlarının birleştiği yöredir ve 1.000 km2 kadar bir toprak

parçasından ibarettir. Söğüt, sonradan Bizans'tan fethedilerek başkent

yapılmıştır.

Ertuğrul Gazi'nin yerine oğlu Osman Gazi

geçmiş ve 1324'e kadar 43 yıl saltanat sürmüştür. 1300 yılına kadar babası gibi

Çobanoğullarına tabi küçük bir uç beyi olan Osman Gazi, bu tarihte doğrudan

doğruya Konya Selçuklularına bağlı büyük bir uc beyi mevkiine

yükselmiştir. Bu suretle Osmanlı devletçiliği 69 yıl Çobanoğullarına, Kastamonu'ya tabi

yaşamıştır. 1308'de Selçukoğulları düşünce Osman Bey, doğrudan doğruya Tebriz'de

oturan İlhan'ın büyük uc beylerinden biri haline gelmiş ve İlhan'ın Anadolu

umumî valileri tarafından kontrol edilmiştir. İlhanlılara tabiiyet, 1335'e kadar

devam eder.

Osman Gazi 1281'de babasından 4.800 km2 kadar

aldığı toprak mirasını 16.000 km2'ye çıkartarak 1324'te oğlu Orhan Gazi'ye

devretmiştir.Bu toprakları Bizans'tan fethetmiştir. Osman Gazi'nin bıraktığı

miras bugünkü Bilecik ili, Eskişehir merkez ilçesi, Sakarya'nın Gevye, Akyazı,

Hendek, Kütahya'nın Domaniç, Bursa'nın Mudanya, Yenişehir ve İnegöl ilçelerinden

ibarettir.

Orhan Gazi, babasının yıllardan beri

kuşattığı Bursa'yı alarak (6 Nisan 1326) başkent yaptı. Bu suretle 1321'de

Marmara'ya erişen ve denize çıkan Osmanlılar bir Bizans şehri daha aldılar ve az

sonra Karadeniz'e de çıktılar. 1231'den 1326'ya kadar 65 yıl üç Osmanoğlu birer

prenstir. Sadece 1300'de Selçuklu sultanından tablü'l-alem alarak büyük uç beyi

olmuşlardır. 1326'dan itibaren Orhan Gazi artık gerçek bir kraldır ve Anadolu

Türkmen beyleri içinde yalnız Karamanoğlu aynı seviyededir.

1335'te Sultan Orhan artık İlhanlılara

bağlılıktan kurtulur ve tamamen müstakil, askerî bakımdan çok güçlü, fevkalâde

dinamik bir devletin başı olur. 1324 Şubatı'ndan 1362 Mart'ına kadar 38 yıl

süren saltanatı fetihlerle geçer. Babasının dehasını, belki daha büyük çapta

tevarüs etmiştir. Son derece mahir bir diplomasi ile hem Anadolu Türkmen

Beylikleri, hem Balkan devletleri, hem de Bizans ile münasebetlerini devam

ettirir ve daima Osmanlı Devleti'nin lehine durumlar meydana

getirir.

1329 Mayısında, o sırada çok mühim bir şehir

sayılan İznik'i fetheder. Şehri geri almak isteyen Bizans imparatoru III.

Andronikos Paleologos'u Türk topraklarına sokmadan Boğaziçi'ne 40 km mesafede,

Gebze civarında yakalar. Yapılan savaşta imparator yaralanıp kaçar ve iki

imparatorluk prensi muharebe meydanında kalır. Bu Pelekanon meydan muharebesi (2

Mart 1313) Osmanlı hükümdarının şöhretini bütün cihana yayar. Zira Avrupa'nın

unvan ve protokol bakımından birinci hükümdarı sayılan Bizans İmparatorunu açık

sahra muharebesinde yenmiştir. 1345'te ilk Türkmen beyliği olarak Balıkesir-Çanakkale çevresinde saltanat

süren Karesi beyliğinin topraklarını Osmanlı Devleti'ne katar ve Çanakkale

Boğazı'nın Asya yakasını tutar. 1354'te Orhan Gazi'nin büyük oğlu Veliahd Gazi

Süleyman Paşa Gelibolu yarımadasına, Rumeli'ye, Balkanlara, Avrupa'ya ayak

basar. Türk tarihinin dönüm noktalarından biridir. Rumeli Fâtihi şanını

kazanır. Gelibolu yarımadasını fetheder. 1354'te Ankara'yı da alır. 1359'da

attan düşerek ölür ve Bolayır'daki büyük millî ziyaret yerlerinden olan

türbesine gömülür. Yerini kardeşi Gazi Murad Bey (I. Murad) alır. Murad Bey daha

1359'da Meriç'i aşarak Dimetoka'yı alır ve İstanbul surlarına kadar akınlar

yapar. 1362'de babası Orhan Gazi'nin yerine geçer. 4 ay sonra 1362 Temmuzunda da

Edirne'yi fetheder. Artık Osmanlı Devleti bir imparatorluktur. Dünyanın güçlü

devletlerinden biridir ve çekinilecek bir askerî güçtür.

Sultan Orhan'ın oğluna bıraktığı servet

95.000 km2 dir. Bugünkü Bilecik, Bursa, Balıkesir, Sakarya, Kocaeli, Bolu

illerinin tamamını, Çanakkale ve Eskişehir illerinin en büyük kısmını, İstanbul

ilinin Asya topraklarının büyük kısmını, Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, Ankara,

Manisa, Kütahya, İzmir illerinden de bazı parçaları içine alır. Bu topraklar

üzerinde Orhan Gazi'nin devletinin nüfusu, o zamanki İngiltere krallığının

nüfusundan çok fazladır. Ve bu topraklar o çağda dünyanın en zengin ülkeleri

arasındadır. Boğazlar, Marmara, Ege, Karadeniz arasında iki kıtaya yayılmıştır.

Dehşetli bir jeopolitik ehemmiyet arz etmektedir.

I. Sultan Murad, 1362'de babasının yerine

geçtikten bir kaç ay sonra Edirne'yi aldığı zaman, büyükbabasının babası

Ertuğrul Gazi'nin Sakarya çevresinde yurt tutması üzerinden 131 yıl geçmiştir.

131 yılda Sakarya'dan Meriç'e varılmıştır. Bu toprakların mühim kısmı gaza ve

cihad yoluyla Hristiyanlardan fethedilmiş ve Türkleştirilmiştir. 1335'ten

itibaren Türkiye'nin en güçlü hükümdarı ve lideri olan Sultan Orhan'dan sonra

1362'de Sultan Murad artık hiç bir Anadolu Türkmen beyliğince münakaşa

edilemeyecek bir dereceye erişerek saltanatına başlamıştır.