OSMANLI TARIHI KRONOLOJISI 1299-1924

[bluemoon24]

1299-1300

Osmanlı tarihinin

başlaması1299

İlk müzik olayı

(Selçuklu sultanınca Osman Bey'e Beylik alameti olarak gönderilen tabl-u alem

(davul ve sancak)1302

Osman Gazi'nin

Koyunhisarı Zaferi1302

III. Alaeddin

Keykubad'ın ölümü1312

Mevlevilik tarikatını

kuran Sultan Veled'in ölümü1317

Gülşehri'nin,

kendisinden sonraki tercümelere öncülük eden Mantıku't-tayr'ı Ferideddin

el-Attar'ın aynı adlı eserini tercüme etmesi1320

Türk edebiyatında

bilinen ilk divana sahip Yunus Emre'nin ölümü1324

Orhan Gazi'nin tahta

geçişi1326

Bursa'nın

fethi1330

Aşık Paşa'nın

Garib-name'yi telif tarihi1331

İznik'in

fethi1331

İlk Osmanlı

medresesinin İznik'te Orhan Gazi tarafından kurulması1334

Karesi Beyliği'nin

ilhakı1337

Kocaeli bölgesinin

alınışı1346

Orhan Gazi'nin

Kantakuzenos'un kızı ile evliliği ve Bizans ile ittifakı1349-1352

Bizans'a yardım için

Süleyman Paşa'nın Rumeli'ye geçişi ve Çimpi Kalesinin üs olarak

alınışı1350

Davud B. Mahmud

el-Kayseri'nin ölümü1352

Osmanlılar'ın

Cenevizliler'e Osmanlı topraklarında serbest ticaret yapma imtiyazı

vermeleri1354

Gelibolu'nun

fethi1361

İlk müzikli spor

gösterisi (Edirne Kırkpınar yağlı güreşleri)1362

Orhan Gazi'nin vefatı

ve I. Murat'ın tahta çıkışı1362

Kadıaskerliğin

teşkili1363

Pençik Kanununun

çıkışı1366

Gelibolu'nun elden

çıkışı1371

Çirmen

Zaferi1376

Bulgar Krallığı'nın

Osmanlı hakimiyetini kabulü1377

Gelibolu'nun

Osmanlılar'a iadesi1385-1386

Niş ve Sofya'nın

alınışı1388

Ploşnik bozgunu ve

Balkan ittifakının teşekkülü1389

I. Kosova

Zaferi1389

I. Murat'ın şehadeti,

Yıldırım Bayezid'in tahta cülusu1390

Aydın-Saruhan-Germiyan-Menteşe beyliklerinin ilhakı1390

Karaman Seferi,

Konya'nın muhasarası1390

Gelibolu

tersanesi'nin inşası1391

İstanbul'un ilk

muhasarası1393

Mahkeme Rüsumunun ilk

ihdası1396

Niğbolu

Zaferi1397-1398

Akçay Zaferi ve

Karaman ülkesinin Osmanlı hakimiyetini kabulü1398

Kadı Burhaneddin'in

ölümü. 1398

Karadeniz

beyliklerinin ilhakı1400

İlk musiki nazariyatı

eseri (Kırşehirli Yusuf B. Nizameddin'in Kitabu'l Edvar'ı)1400

Bursa'da I. Bayezid

tarafından Ulu Cami'nin yaptırılması; İlk Osmanlı Darü'ş-şifa'sının Yıldırım

Bayezid tarafından inşa edilmesi1402

Ankara bozgunu ve

Yıldırım Bayezid'in esareti1402-1413

Fetret Devri, iç

karışıklıklar1409

Süleyman Çelebi

tarafından Türk Edebiyatı'nda ilk mevlid örneği olan Vesiletü'n-Necat adlı

eserin yazılışı; İlk besteli dini eser (Süleyman Çelebi'nin

Mevlid'i)1411

Çelebi Mehmed'in

tahta çıkışı1413

I. Mehmed'in duruma

hakim olup devleti yeniden kuruşu1413

(Celaleddin Hızır)

Hacı Paşa'nın ölümü1416

Osmanlı-Venedik Deniz

Muhaberesi ve Sulhü, Şeyh Bedreddin isyanı1416

Macar

Seferi1417

Avlonya'nın

fethi1418

Makam teriminin ilk

kullanılışı (A. Meragi'nin Makasıdu'l-elhan'ında)1418-1420

Samsun bölgesinin

zaptı1419-1424

Bursa'da Hacı İvaz'a

I. Mehmed tarafından Yeşil Külliye'nin yaptırılması1421

Çelebi Mehmed'in

ölümü ve II. Murad'ın cülusu1421-1451

İlk resmi musiki

çevresi (II. Murad Sarayı)1422

Mustafa Çelebi'nin

(Düzme) bertarafı1425

Molla Fenarı'nın ilk

Şeyhülislam olarak tayini1425-1426

İzmir Beyi Cüneyd'in

idamı1425-1426

Teke Beyliği'nin

intikali1427-1428

Germiyan Beyliği'nin

intikali1429

Manyasoğlu Murad

tarafından Türk edebiyatında Seyf Serayi'den sonra Anadolu Türk edebiyatı

sahasında ilk Gülistan tercümesinin yapılışı1429

Şeyh Hamdullah'ın

Amasya'da doğuşu1430

İlk iki Türkçe musiki

kitabı (Hızır B. Abdullah'ın Edvar'ı ve Bedr-ı Dilşad'ın Muradname'sindeki

musiki bölümü)1430

Selanik'in

fethi1430-1431

Şemsüddin Muhammed B.

Hamza el-Fenari'nin ölümü1431-1432 Kadızade, Salahaddin

Musa b. el-Kadi Mahmud el-Bursavi el-Rumi'nin ölümü1432

Fatih Sultan

Mehmed'in doğumu1434

Edirne'de II. Murad

tarafından Muradiye Camii'nin yaptırılması1436

Muiniddin B. Mustafa

tarafından II. Murad'ın isteğiyle ilk Mesnevi tercümesi olan Mesnevi-i Muradiyye

adlı eserin yazılışı1437

Ömer bin Mezid

tarafından ilk nazire mecmuasının derlenişi1439

Semendire'nin

alınışı1440

Osmanlı musiki

çalgıları üzerine ilk notlar (Ahmedoğlu Şükrullah)1440

Başarısız Belgrad

kuşatması1444

Segedin

Sulhü1444

II. Murat'ın tahttan

çekilişi, II. Mehmed'in cülusu ve Varna zaferi1445

II. Mehmed'in tahttan

çekilişi ve II. Murad'ın ikinci defa cülusu1447

Edirne'de II. Murad

tarafından Üç Şerefeli Camii'nin yaptırılması1448

II. Kosova

Zaferi1451

II. Murad'ın ölümü ve

II. Mehmed'in ikinci defa cülusu1451-1512

Geçiş devri. Fatih

Sultan Mehmed ve II. Bayezid devri1453

İstanbul'un

fethi1453

Ayasofya'nın camiye

çevrilmesi1454

İlk Devlet Musiki

Okulu (Enderun'un müzik bölümü)1458-1460

Mora'nın ele

geçirilişi1461

Trabzon Rum

İmparatorluğu'nun sonu1461

Candaroğulları'nın

ilhakı1463

Osmanlı-Venedik

Savaşı'nın başlaması1463-1470

İstanbul'da Fatih

Külliyesi'nin inşaası1466

II. Mehmed'in Arnavut

seferi1468

Karamanoğulları'nın

sonu1468

II. Mehmed tarafından

İstanbul'da Topkapı Sarayı'nın tesisi1469

Ahmed Karahisarı'nın

Afyonkarahisar'da doğuşu1470

Eğriboz'un

alınışı1471

Fatih Külliyesinin

açılışı1472

Topkapı Sarayının

inşası1473

Otlukbeli Zaferi :

Osmanlı Akkoyunlu mücadelesi1474

Ali Kuşçu'nun

ölümü1475

Kırım'ın Osmanlı

tabiiyetine girişi1476

Boğdan seferi ve

zaferi1478

Fatih tarafından ilk

altın paranın darbettirilmesi1478

Şerafeddin

Sabuncuoğlu'nun ölümü1479

Osmanlı-Venedik Sulhü

ile Fatih'in Venedikliler'e Trabzon ve Kefe'de ticaret yapma hakkı tanıyan

ahidname vermesi1480

Otranto'ya çıkış ve

başarısız Rodos kuşatması1480

Kadıaskerliğin Rumeli

ve Anadolu olarak ikiye ayrılması1481

II. Mehmed'in vefatı

ve II. Bayezid'in tahta çıkışı1481

100 dirhem gümüşten

400 akçe kesilmesi1481

Şeyh Hamdullah'ın

İstanbul'a gelişi1482

Cem Sultan'ın

mağlubiyeti, Rodos'a ilticası1483

Morova Seferi ve

Hersek'in ilhakı1484

Boğdan

Seferi1484

Kili ve Akkirman'ın

fethi1484-1488

Edirne'de

Hayreddin'in II. Bayezid'in Külliyesi'ni inşası1485

Osmanlı-Memlük

mücadelesinin başlaması1485

Şeyh Hamdullah'ın

aklam-ı sitte'de kendi üslubunu buluşu1486

Musiki ile tedavi

yapan ilk devlet hastanesi (Edirne, II. Bayezid Külliyesi

Şifahanesi)1488

Hocazade, Muslihiddin

Mustafa B. Yusuf B. Salih el-Bursavi'nin ölümü1488

Sultan II. Bayezid

tarafından Edirne'de Bayezid Darü'ş-şifası'nın yapımı1489

Memlüklere karşı

toprak kaybı1491

Osmanlı-Memlük

Barışı1492

Macar

Seferi1492

İspanya'dan çıkarılan

Yahudiler'in de Osmanlı Devleti'nin himayesine girmesi1494

Nakibüleşraflığın

yeniden ve devamlı olarak teşkili1494

Çin bulutu motifinin

tezhib'de ilk kullanılışı1495

Macarlarla mütareke,

Cem Sultan'ın ölümü, Şehzade Süleyman'ın doğumu1497

İlk Rus elçisinin

İstanbul'a gelişi1498

Lehistan

Seferleri1499

Venedik

Harbi1499

İnebahtı'nın

alınışı1499

Preveze

baskını15??

İlk mevlevi ayinleri

(Pençgah, Dügah ve Hüseyni makamlarında üç beste-i kadim)1500

Modon, Navarin ve

Koron'un alınışı1500-1505

İstanbul'da Yakub Şah

B. Sultan Şah'ın II. Bayezid'in Külliyesi'ni inşası1502

Venedikle

sulh1503

Anadolu sahasında ilk

hamse sahibi Akşemseddinzade Hamdullah Hamdi'nin ölümü1505

Bayezid Külliyesi'nin

açılışı1509

İstanbul'da kıyamet-ı

suğra (küçük kıyamet) zelzelesi1511

Şahkulu Baba Tekeli

isyanı, Şehzade Selim Hareketi1512

II. Bayezid'in

tahttan çekilişi, I. Selim'in cülusu1512

Anadolu Türk

edebiyatında ilk Şehrengiz örneğini yazan Mesihi'nin ölümü; Selim döneminden I.

Ahmed dönemine kadar olan dönemi ihtiva eden devre.1514

Çaldıran Zaferi,

Tebriz'e giriş1514

Şahkulu'nun Yavuz

Sultan Selim'in Tebriz'i işgaliyle Amasya'ya sürgün

gönderilişi1514

Çaldıran Zaferi,

Tebriz'e giriş

1516

Mısır Seferi ve

Mercidabık Zaferi1517

Ridaniye Zaferi ve

Kahire'ye giriş1517

Haremeyn'in himaye

altına alınması1517

Haliç'te tersane

yapımının tamamlanması1517

Piri Reis'in Mısır'da

Sultan Selim'e ilk dünya haritasını sunması1519

Celali

isyanı1519

Cezayir'in

iltihakı1520

I. Selim'in vefatı,

I. Süleyman'ın cülusu1520

Şeyh Hamdullah'ın

İstanbul'da vefatı; Şahkulu'nun İstabul'a gelip Ehl-i Hiref teşkilatına girişi;

Hattat Şeyh Hamdullah'ın vefatı1520-1550 Şahkulu'nun

nakkaşhanede faaliyet göstermesi1521

Belgrad'ın

fethi1521

Piri Reis'in Kitab-ı

Bahriye adındaki eserini hazırlaması1522

Kanuni Sultan

Süleyman'ın validesi, Yavuz Sultan Selim'in eşi Ayşe Hafsa Sultan tarafından

Manisa'da bimaristan inşa edilmesi1522

Rodos adasının

ilhakı1524

Mısır'da Hain Ahmed

Paşa isyanı1524

Ahi Çelebi, Ahmed

(Mehmed) Çelebi B. Kemal el-Tebrizi'nin ölümü1525

Yeniçeri

isyanı1525

İlk Fransız elçisi

İstanbul'da1525

Şeyhülislam Zembili

Ali Efendi'nin ölümü1525

Mirim Çelebi, Mahmud

B. Muhammed B. Muhammed B. Musa Kadızade'nin ölümü1526

Mohaç

Zaferi1526

Ahmed Karahisari'nin

İstanbul'da vefatı1527

Bosna'nın fethi'nin

tamamlanması1528

Piri Reis'in Kanuni

Sultan Süleyman'a ikinci dünya haritasını takdim etmesi1528

Nizameddin Abdülali

B. Muhammed B. Hüseyin el-Bircendi'nin ölümü1529

Viyana kuşatması,

Budin'in istirdadı, Barbaros'un Marsilya'ya çıkması1530-1540

Divan-ı Selimi'nin

yazılması1530-1560

Nasuh'un tarihçi,

hattat ve ressam olarak faaliyet göstermesi1530-1588

Sinan'ın

imparatorluğun baş mimarı olarak faaliyet göstermesi1532

Alaman

Seferi1533-1534

Barbaros'un Osmanlı

hizmetine girişi ve Cezayir beylerbeyliğine tayini1534

Irakeyn seferinin

açılışı, Tebriz'e ikinci defa giriş ve Bağdat'ın alınışı1534

Şeyhülislam İbn-i

Kemal'in ölümü1536

Fransızlara kendi

bayrakları ile Osmanlı limanlarında ticaret hakkı veren ahidname

verilmesi1536

Veziriazam İbrahim

Paşa'nın idamı1537

Körsof - Avlonya

seferi1538

Preveze

Zaferi1538

Hadım Süleyman

Paşa'nın Hint Seferi1540

Venedik

ahidnamesindeki Karadeniz'de ticaret imtiyazının

kaldırılması1540-1560

Kara Memi'nin

nakkaşhanede faaliyet göstermesi1541

Budin'in kati olarak

ilhakı ve beylerbeyiği olması1543

Estergon'un ve

İstolni Belgrad'ın fethi1543

Batı musikisiyle ilk

resmi temas (I. François'nın Kanuni'ye gönderdiği saray

orkestrası)1547

Osmanlı-Habsburg

Sulhü1547

Avusturyalılar'a

Osmanlı topraklarında emn ü aman üzere ticaret yapma hakkının tanınması

1547

San'a'nın

fethi1548

İkinci İran

seferi1550

Süleymaniye

Külliyesi'nin inşaası1551

Trablusgarb'ın

fethi1552

Piri Reis'in

Portekizlilere karşı seferi1553

Piri Reis'in

ölümü1553-1554

Turgud Reis'in

Akdeniz seferi1553-1554

Nahcıvan

Seferi1555

İlk Osmanlı-İran

antlaşması : Amasya Müsalahası1556

Şankulu'nun vefatı;

Kara Memi'nin saray nakkaşhanesine Sernakkaş oluşu; Hattat Ahmed Karahisari'nin

vefatı1557

Dokuzuncu Akdeniz

seferi, Fas'ın fethi1557

Süleymaniye

külliyesinin açılışı1558

Şakayık-ı Nu'maniye

telifi1558

Arifi'nin

Süleyman-name'sinin tamamlanması1559

Şehzade Bayezid ile

Selim'in Konya Savaşı ve Bayezid'in yenilerek İran'a

sığınması1560

Cerbe'nin

alınışı1560-1600

Osman'ın Nakkaşhanede

faaliyet göstermesi1561

Taşköprüzade'nin

ölümü1562

Osmanlı-Habsburg

Sulhü1563

Seydi Ali Reis, Ali

B. Hüseyin el-Katibi'nin ölümü1565

Başarısız Malta

kuşatması1565

100 dirhem gümüşten

450 akçe kesilmesi1566

Kanuni Sultan

Süleyman'ın son seferi : Sigetvar ve Sultanın vefatı, II. Selim'in

cülusu1567

Yemen

isyanı1568

Davud el-Antaki'nin

Tezkire adlı eserini telif etmesi1569

Astarhan

seferi1569

Kaptan Kurdıoğlu

Hızır Beyin Sumatra seferi1569-1595

Lokman'ın şehnameci

olarak vazife görmesi1571

Kıbrıs fethinin

ikmali1571

İnebahtı

hezimeti1571

Mustafa B. Ali

el-Muvakkit'in ölümü; Takiyyüddin'in müneccimbaşılığa tayin

edilmesi1574

Buğday

Zaferi1574

Tunus'un

fethi1574

Selimiye'nin

açılışı1574

II. Selim'in vefatı

ve III. Murad'ın cülusu1575

Münşeat'üs-Selatın'in

III. Murad'a takdimi1575

Edirne'de Sinan

eliyle II. Selim için Selimiye Camii'nin inşası1577

Takiyüddin'in

gözlemlerine 1577'de de kısmen tamamlanan Daru'r-Rasadü'l-Cedid'de (İstanbul

Rasathanesi) devam etmesi1578

Osmanlı-İran

Savaşı'nın başlaması1578

Fas'ta

el-Kasrü'l-kebir Zaferi1578

Kafkaslarda

hareket1580

İlk İngiliz

ahidnamesinin verilişi22 Ocak

1580

İstanbul

Rasadhanesi'nin yıktırılması18 Kasım

1583

Cizvitlerin

Galata'daki Saint Benoit Kilisesi'ne yerleşerek burada St. Benoit mektebini

açmaları1583

Meşale

Zaferi1584-1588

Lokman'ın iki ciltlik

Hüner-name'sinin tamamlanması1585

Tebriz'in

alınışı1585

Takiyüddin

el-Rasıd'ın ölümü1586

İlk Sikke

tashihi1587

Gürcistan

harekatı1588

Gence

seferi1588

Resm-i tashih-i sikke

konulması1588-1606

Bosnalı Mehmed'in

saraydaki kuyumcuların (zergeran bölüğünün) başı olarak vazife

görmesi1589

İkinci sikke

tashihi1590

Osmanlı-İran

Antlaşması1590

Yeniçerilerin et

ihtiyaçlarını karşılamak üzere gümrük resmine zarar-ı kassabiye adıyla %1

oranında ilave yapılması1593

Osmanlı-Habsburg

Savaşları1595

Estergon'un

düşüşü1595

III.Murad'ın vefatı,

III. Mehmed'in cülusu1596

Eğri Kalesi'nin

alınışı ve Haçova Zaferi1598-1663

Davud ve Mehmed

Ağalar tarafından İstanbul'da valide sultanlar için Yeni Camii'nin

inşası1599

Osmanlı sarayında ilk

Batı müziği aleti (Elizabeth I.'in IV. Mehmed'e gönderdiği org); Davud

el-Antaki'nin ölümü1600

Sikke

tashihi1601

Kanije

Zaferi1601

İngiliz tüccarının

ödeyeceği gümrük resminin %3'e indirileceğinin ahidnameye

derci1603

Osmanı-İran

Savaşı'nın başlaması1603

III. Mehmed'in

vefatı, I. Ahmed'in cülusu1603-1703

I. Ahmed döneminden

III. Ahmed dönemine kadar olan dönemi ihtiva eden devre1607

Asi Canbolatoğlu ve

Maanoğlu'nun Oruç ovasında bozguna uğratılması1609-1610

Celali tenkili için

Kuyucu Murad Paşa Anadolu'da 1612

Osmanlı-İran

Antlaşması1612

Hollandalılara

ahidname verilmesi1613

Ömer B. Ahmed el-Ma'I

el-Çulli'nin ölümü1614

Ali B. Veli B. Hamza

el-Mağribi'nin ölümü1615

İran Savaşı'nın

yeniden başlaması1615

Revan

Seferi1617

I. Mustafa'nın

cülusu1617

İstanbul'da Mehmed

Ağa tarafından Sultan Ahmed Camii'nin inşası1618

I. Mustafa'nın hal'I

ve II. Osman'ın cülusu1618

Sikke

tashihi1621

II. Osman'ın Lehistan

seferine çıkışı (Hotin seferi)1622

II. Osman'ın katli ve

I. Mustafa'nın yeniden tahta çıkışı1623

I. Mustafa'nın

tahttan indirilip IV. Murad'ın cülusu1624

Sikke

tashihi1629

Cizvitler tarafından,

1629'da İstanbul'da Saint Georges Fransız okulu ile yine St. Louis Dil

Oğlanlar Mektebinin kurulması1634

İlk Şeyhülislam katli

(Ahizade Hüseyin Efendi)1635

IV. Murad'ın Revan

seferine çıkışı1638

Bağdat Seferi ve

Bağdat'ın alınışı1638

Hekimbaşı Emir

Çelebi'nin ölümü1639

Osmanlı-İran sulhü :

Kasrışirin Antlaşması1640

IV. Murad'ın ölümü,

İbrahim'in tahta çıkışı, sikke tashihi1642

Hafız Osman'ın

İstanbul'da doğuşu1642-1698

Hattat Hafız

Osman1645

Girit seferinin

açılışı, Hanya'nın alınışı1648

İbrahim'in hal'ı, IV.

Mehmed'in cülusu1648

Kandiye

kuşatması1650

Osmanlı musikisi

eserlerinin ilk notalı tesbiti (Ali Ufki'nin eseri)1656

Çanakkale Boğazı'nın

Venedik ablukası altına alınması1656

Çınar

Vak'ası1656

Köprülüler devrinin

başlaması1658

Katip Çelebi'nin

ölümü1660

Varad Kalesi'nin

alınışı1663

Uyvar seferi,

Uyvar'ın fethi1664

St. Gotthard bozgunu

ve Vasvar Antlaşması1666

Türk Divan

edebiyatında sebk-ı Hindi'nin öncülerinden Naili'nin ölümü1669

Kandiye'nin alınışı,

Girit'in tamamıyla Osmanlı hakimiyetine girişi1670

Hekimbaşı Salih B.

Nasrullah B. Sellüm'ün ölümü1672

Lehistan seferi,

Kamaniçe'nin alınışı1672

Bucaş

Antlaşması1673

Fransız tüccarının

ödediği gümrük resminin %3'e indirilmesi1676

Osmanlı-Lehistan

sulhü : Zorawna Antlaşması1678

Ukrayna'da Çehrin

seferi1678

Hafız Osman'ın kendi

üslubunu gerçekleştirmesi1680

Mehter etkisinde ilk

Batı müziği eseri (N. A. Strungk'un Esther operası)1682

Osmanlı-Rus

Antlaşması1682

Seyahatname'nin

yazarı Evliya Çelebi'nin ölümü1683

II. Viyana kuşatması

ve büyük bozgun1683

Ebu Abdullah Muhammed

b. Süleyman el-Fasi b. Tahir; el-Rıdvani'nin ölümü1685

Uyvar'ın elden

çıkışı1685

Saraydaki altın ve

gümüşten sikke basımı1686

Budin'in

düşüşü1687

IV. Mehmed'in tahttan

indirilmesi, II. Süleyman'ın cülusu1687

Eğri kalesinin

düşüşü1687

Bir akçe itibarı

değerli mankur un piyasaya çıkarılması1688

Belgrad'ın elden

çıkışı1690

Kanije kalesinin

düşüşü1690

Belgrad'ın geri

alınışı1690

Fransızların Mısır'da

ödediği gümrük resminin %3 olarak tesbiti1691

Ebu Bekr Behram b.

Abdullah el-Dımaski'nin ölümü1691

II. Ahmed'in tahta

çıkışı1691

Salankamen

bozgunu1691

Enflasyonu

körüklediği için mankur darbının yasaklanması1695

II. Ahmed'in

ölümü1695

II. Mustafa'nın

cülusu, Malikane sisteminin uygulanmaya başlanması1697

Zenta

bozgunu1698

Şehremini Baruthanesi

yangını1698

Hafız Osman'ın

İstanbul'da vefatı1699

Karlofça

Antlaşmasının imzalanması1700

Ruslar'la İstanbul

Antlaşması'nın imzalanması1702

İskender Çelebi

Bahçesi'ndeki (bugünkü Ataköy) yeni baruthanenin faaliyete

geçmesi1702

Müneccimbaşı Ahmed

Dede b. Lütfullah'ın ölümü1702

İstanbul çuka

imalathanesinin faaliyetinin durdurulması1703

Edirne Vak'ası

1703

III. Ahmed'in tahta

çıkışı1703

Tuğralı altın

paranın piyasaya çıkarılması1708

İstanbul'da Selanikli

ustaların çalıştığı çuka imalathanesinin kurulması1709

Tersane içinde bir

lengerhane yapımı1711

Prut Zaferi ve

Barışı1711

Rıdvan b. Abdullah

el-Razzaz el-Feleke'nin ölümü1713

Zincir altının

çıkarılması1715

Venedik'e savaş

açılması ve Mora Seferi1716

Osmanlı-Avusturya

Savaşı, Varadin bozgunu, Temaşvar'ın elden çıkışı1716

Fındık altınının

piyasaya çıkarılması1718

Pasarofça

Antlaşması1718

Valilerin sefer

masraflarını karşılamak üzere imdadiyye-i seferiyye toplamalarının

kabulü1718-1730

İlk bestekarlar

antolojisi (Şeyhülislam Es'ad Efendi'nin Nevşehirli İbrahim Paşa'ya sunduğu

Atrabu'l Asar'ı)1720

İstanbul'da devlet

tarafından bir ipekli imalathanesinin kurulması1720

Batıya hediye

gönderilen ilk mehter takımı (III. Ahmed tarafından

Lehistan'a)1720

III. Ahmed için

tasvirleri Levni tarafından yapılan Surname-i Vehbi1721

Çelebi Mehmed

Efendi'nin sefaret vazifesiyle Fransa'ya gidişi1723

İran seferinin üç

cepheli olarak açılışı1724-1725

Azerbaycan harekatı,

Tebriz ve Cence'nin alınışı1726

İbrahim Müteferikka

tarafından ilk Türk matbaasının kuruluşu1727-1839

Türk matbaasının

kuruluşu ve yeni unsurlar devresi1729

Zer-i mahbub adıyla

yeni bir altının piyasaya sürülmesi1729

Cevheri'nin Lügat-ı

Sıhah'ının Vankulu tarafından yapılan tercümesinin matbaada basılan ilk kitap

olması1730

Yanyalı Mehmed Esad

b. Ali b. Osman'ın ölümü1730

Patrona Halil isyanı,

III. Ahmed'in hal'i, I. Mahmud'un cülusu1732

Osmanlı-İran

barışı1733

İran Savaşı'nın

hızlanması, Nadir Şah'ın başarıları1733

Kefe Mukataası'nın

İstanbul Mukataası Kalemi ile birleştirilmesi 1735

Bonneval Ahmed Paşa

(Comte de Bonneval) nezaretinde Humbaracı Ocağı'nın

kurulması1736

Osmanlı-Avusturya-Rus

Savaşları1736

Abdullah b. Ebi Bekr

b. Süleyman el-Maraşi'nin ölümü1739

Belgrad

Antlaşması1739

Rus tüccarlarına

Karadeniz hariç olmak üzere, Osmanlı suları ve topraklarında ticaret hakkı

tanınması1742

Ömer Şifai'nin

ölümü1743

Osmanlı-İran

Savaşı'nın yeniden hızlanması1745

Matbaanın kurucusu

İbrahim Müteferrika'nın ölümü1746

Osmanlı-İran

barışı1747

Humbaracıbaşı

Bonneval Ahmed Paşa'nın ölümü1748

Avlonya ve Eğriboz

mukataalarının Bursa Mukataası Kalemi'ne katılması1748-1755

İstanbul'da I. Mahmud

ve III. Osman tarafından Nuruosmaniye Camii'nin inşa

ettirilmesi1751

Osmanlı musikisi

üzerine Batıda yazılan ilk eser (Charles Fonton'un

Essai…'si)1754

I. Mahmud'un ölümü,

III. Osman'ın cülusu1757

III. Osman'ın ölümü,

III. Mustafa'nın cülusu1757-1758

Haremeyn

mukataalarının satış ve iltizam işlerinin defterdar tarafından yürütülmeye

başlanması1758

Mustafa Rakım'ın

Ünye'de doğuşu1760

(1173)

Abbas Vesim Efendi b.

Abdurrahman b. Abdullah'ın ölümü1766

Haremeyn

mukataalarının darphanece idare olunmaya başlanması1768

Osmanlı-Rus

Savaşı'nın başlaması1770

Rus filosunun

İngilizler'in yardımıyla Akdeniz'e girmesi1770-1776

Fransız Subayı Baron

de Tatt'un İstanbul'da bulunması1771

Kırım'ın

işgali1772

Tersane yakınlarında

Topçu Mektebi'nin kurulması1773

Mühendishane-i

Bahri-i Hümayun'un kuruluşu1773-1774

Darphanenin Hazine-i

Amire'nin yedeği vazifesini görmeye başlaması1774

Avrupa tarzında

teşkil edilmiş olan Sürat Topçuları Ocağı'nın kurulması; Bedreddin Hasan b.

Burhaneddin İbrahim el-Ceberti'nin ölümü1774

Sür'at Topçuları

Ocağı'nın kurulması21 Temmuz

1774

Küçük Kaynarca

Antlaşması ve Ruslar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakkı

tanınması29 Nisan

1775

Tersane ambarlarında

bir odada Hendese Odası nın kurulması1776

Mühendishane-i

Bahri-i Hümayun'un açılışı; Boğdan Prensi Alexandır İspilanti Bey'in Bükreş ve

Yaş'ta Rum Ortodoks cemaatinde yeni tarz eğitimin ilk adımları atması; Hendese

odasına nizam verilmesi10 Mart

1779

Aynalıkavak

Tenkihnamesi1780

Mehmed Esad

Yesari'nin ta'lik hattında Osmanlı üslubunu buluşu1781

Hendese odasının

Mühandishane olarak isimlendirilmesi1783

Rusya'nın Kırım'ı

ilhakı1784

Avusturyalılar'a

Karadeniz'de seyrüsefer hakkı verilmesi1784

Fransız Lafitte-Clave

ve Monnier'in Tersane'deki mühendishanede istihkam dersleri

vermeleri8 Ocak

1784

Osmanlı Devleti'nin

Rusya'nın Kırım'ı ilhakını bir sened ile resmen tanıması1787-1788

İstanbul'da bulunan

Fransız uzmanların ve subayların tamamen ülkelerine

dönmeleri17 Ağustos

1787

Osmanlı-Rus

Savaşı'nın ilanı9 Şubat

1788

Rusya'nın müttefiki

sıfatıyla Avusturya'nın da savaşa girmesi1789

Kıymetli maden

işlenmesinin yasaklanması ve neticesiz dış istikraz

teşebbüsüOcak

1789

Özi Kalesi'nin Ruslar

tarafından zaptı7 Mayıs

1789

I. Abdülhamid'in

ölümü ve III. Selim'in tahta çıkması11 Temmuz

1789

Osmanlı-İsveç

ittifakı1790

İlk resmi Ermeni

mektebinin Kumkapı'da açılması; Gelenbevi, İsmail b. Mustafa b. Mahmud'un

ölümü31 Ocak

1790

Osmanlı-Prusya

ittifakı27 Temmuz

1790

Avusturya'nın Prusya

tarafından barışa zorlanması. Reichenbach Konvansiyonu18 Eylül

1790

Yergöğü

MütarekesiEkim - Kasım

1790

Kili ve İsmail

kalelerinin Rusya tarafından zaptı1791-1799

Mevlevi ayininde

piyano (!) (Galata Mevlevihanesi, Şeyh Galib/III. Selim

zamanı)4 Ağustos

1791

Avusturya ve Osmanlı

Devleti arasındaki son savaşın bitirilmesi. Ziştovi

Antlaşması11 Ağustos

1791

Rus Savaşı'nın sonu.

Kalas Mütarekesi1792

Nizam-ı Cedid

hareketinin başlaması1792

III. Selim devrinde

100'lük guruş basılması10 Ocak

1792

Kırım'ın Rusya'ya

bırakılması10 Ocak

1792

Yaş

Antlaşması1793

Daimi elçiliklerin

ıslahı ve Londra, Paris ve Viyana'da daimi elçilik ihdası1793

Nizam-ı Cedid

Ordusu'nun Kuruluşu1793

Hasköy'de Humbaracı

ve Lağımcı Ocağı kışlasında Mühendishane-i Cedide'nin açılması; Fazıl Hüseyin'in

III. Selim'in sarayında hazırladığı Huban-name ve Zenannamesi'nin resimli bir

nüshası1793

Zahire Nezareti'nin

kurulması1793-1794

Baruthane-i Amire'de

İngiliz perdahı barut imaline başlanması1794

Halkalı'da yapılan

Azadlu Baruthanesi'nin faaliyete geçmesi1795

Lehistan'ın Avrupa

haritasından silinmesi 1795

Mühendishane-i Berr-i

Hümayun'un açılışı; Kara Mühendishanesi binasının inşası; Osmanlı sarayında ilk

yabancı bando (Napolyon'un III. Selim'e gönderdiği)1795

Zahire Hazinesi'nin

kurulması1797

Mühendishane'de

açılan Matbaanın faaliyete geçmesi1797

Paris, Viyana ve

Berlin'de daimi elçilikler ihdası1797

Pazvandoğlu

isyanı1797

Rumeli'de dağlı

eşkiya hareketleri ve isyanları17 Eylül

1797

Venedik Devleti'nin

ortadan kaldırılması1798

Mehmed Es'ad

Yesari'nin İstanbul'da vefatı3 Ocak

1798

Fransa'ya karşı

Osmanlı-Rus ittifakı1 Temmuz

1798

Fransa'nın Mısır'a

saldırması3 Eylül

1798

Fransa'ya savaş

ilanı1799

Neticesiz dış

istikraz teşebbüsü5 Ocak

1799

Fransa'ya karşı

İngiltere ile ittifakŞubat

1799

Napolyon'un El-Ariş

ve Gazze'yi ele geçirmesiMayıs

1799

Napolyon'un Akka'da

Cezzar Ahmed Paşa tarafından mağlup edilmesiAğustos

1799

Napolyon'un Fransa'ya

dönmesi, Mısır'ın işgalinin devamı 1800

Takvimlerin Jacques

Cassini Zicine göre hazırlanmaya başlamasıMart

1800

Rus ve Osmanlı

kuvvetlerinin Yedi Ada Cumhuriyeti'ni kurmaları1801

Kara Mühendishanesi

hocalığına Hüseyin Rıfkı Tamani'nin getirilmesi; Gevrekzade Hafız Hasan

Efendi'nin ölümüAğustos

1801

Mısır'ın tahliyesine

dair mütareke1802

Fransız ve İngiliz

gemilerinin kendi bayrakları altında Karadeniz'e çıkmalarına müsaade

edilmesi1802

Avrupa ile ticaret

yapan Osmanlı gayri müslim tüccarına Avrupa devletleri tüccarı statüsünün

tanınmasıyla Avrupa tüccarı denilen sınıfın ortaya

çıkması25 Haziran

1802

Paris Antlaşması.

Fransa ile barış1803

Ayvalık İkonomos

Akademisi'nin kurulması; Kuruçeşme Rum Mektebi (Helleno Philosophical

School)nin kurulmasıŞubat

1804

Sırp isyanlarının

başlaması1805

Avrupa tarzında ilk

hastane'nin Kasımpaşa'daki Tersane-I Amire'de açılması1805

Osmanlı Devleti'nin

Napolyon'un İmparator unvanını tanıması1805

Tersane Hazinesi'nin

kurulması1805

Beykoz Çuka ve Kağıt

Fabrikası'nın faaliyete geçmesiTemmuz

1805

Mehmed Ali Paşa'nın

Mısır'a vali olarak tayini1806

Nizam-ı Cedid'in

başarısızlığı ve gerilemesi. İkinci Edirne Vak'ası1806

Osmanlı-Rus

Savaşı1806

III. Selim'in

Mühendishan-i Berri-i Hümayun kanunnamesiOcak

1806

Tersane Tıbbiyesi'nin

kurulmasıEkim

1806

Memleketeyn 'in Rusya

tarafından işgal edilmesi1807

Vehhabi isyanının had

safhaya varması. Haccın engellenmesi20 Şubat

1807

İngiltere'nin

Rusya'nın yanında Osmanlı savaşına iştiraki ve İngiliz filosunun İstanbul

önlerine gelmesiMart - Eylül

1807

İngiliz filosunun

İskenderiye'ye saldırması ve Mehmed Ali tarafından mağlup

edilmesi25 Mayıs

1807

Nizam-ı Cedid'e karşı

ayaklanma29 Mayıs

1807

III. Selim'in tahttan

indirilmesi ve Nizam-ı Cedid'in ilgası29 Mayıs 1807 - 28

Temmuz 1808

IV. Mustafa devri.

Siyasi istikrarsızlıklar ve darbeler 1808

Mustafa Rakım'ın celi

sülüs ve tuğra'ya yeni üslubunu getirişi28 Temmuz

1808

Alemdar Mustafa

Paşa'nın müdahalesi, IV. Mustafa'nın tahttan indirilmesi, III. Selim'in katli,

II. Mahmud'un tahta çıkması28 Temmuz 1808 - 16

Kasım 1808

Alemdar'ın kısa süren

sadareti29 Eylül

1808

Sened-i İttifak :

Devletin ayanlarla uzlaşması15-16 Kasım

1808

Yeniçeri Ayaklanması

: Alemdarın Sonu5 Ocak

1809

İngiltere ile süren

savaşın sonu : Kal'a-i Sultaniyye Antlaşması1810

II. Mahmud devrinde

beşlik cihadiyyelerin basılması1810

İzmir Jimnasium'unun

kurulması; Yesarizade Mustafa İzzet'in ta'lik'e son şeklini

verişi1812

Vehhabi

ayaklanmasının Mehmed Ali Paşa tarafından bastırılması1812

Fransız postalarının

ilk kuruluşu28 Mayıs

1812

Rus Savaşı'nın sonu :

Bükreş Antlaşması, Sırbistan'a özerklik verilmesi1816

Miloş Obronoviç'in

başknez olarak tanınması ve Sırbistan'ın özerliğinin

temini1817

Hüseyin Rıfkı

Tamani'nin ölümüŞubat - Mart

1821

Eflak ve Mora'da Rum

isyanlarının başlaması1823

Avrupa ile ticaretin

Türk gemileriyle yapılmasına teşebbüs edilmesi1824

Rum ayaklanmasını

bastırmak üzere Mısır kuvvetlerinin çağrılması1824

Fatih Külliyesindeki

Darü'ş-Şifa'nın yıkılması; Sultan II. Mahmud'un Talim-i sıbyan adı ile ferman

yayınlaması; St. Pierre mektebinin kurulması1826

İhtisab müessesesinin

düzenlenmesi1826

Şinasi'nin doğumu;

Mustafa Rakım'ın İstanbul'da vefatı; Ermeni ustalara Nakkaşlık hakkının

verilmesi14 Haziran

1826

Yeniçeri Ocağı'nın

ortadan kaldırılması, Asakir-i Mansure-i Muhammediyye'nin

kurulması7 Ekim

1826

Rusya ile Akkerman

Antlaşması'nın akdi1827

Osmanlılar'ın İngiliz

yapısı ilk buharlı gemiye sahip olmaları 1827

Tıphane-i Amire'nin

kurulması; İlk Marş-ı Sultani bestesi (G. Donizetti, II.

Mahmud'a)1827

Mukataa Hazinesi'nin

Hazine-i Amire'den ayrılması4 Nisan

1827

İngiltere ile Rusya

arasında Yunanistan'ın bağımsızlığına dair Petersburg

ProtokolüTemmuz

1827

Mısır kuvvetlerinin

Rum isyanını bastırmaları, Atina'nın teslimi20 Kasım

1827

Navarin saldırısı :

Osmanlı-Mısır donanmasının yakılması 26 Nisan

1828

Rusya'nın savaş ilan

etmesi1829

Ziya Paşa'nın doğumu;

Mahmud Celaleddin'in İstanbul'da vefatı; Şevki Efendi'nin İstanbul'da

doğuşu1829

Deli Teşkilatının

kaldırılması14 Eylül

1829

Edirne Barışı :

Yunanistan'ın bağımsızlığı1830

Mühendishane-i

Bahri'nin Heybeliada'daki kışlaya taşınması; İshak Efendi'nin Mühendishane

başhocalığına getirilmesi; Avrupa'ya talebe gönderilmeye

başlanması1830

Tiftik keçisinin

Güney Afrika'da yetiştirilmeye başlanması1830

Katolik ermeni

cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması1830-1831

Nüfus

sayımları5 Temmuz

1830

Fransızlar'ın

Cezayir'e saldırmaları ve ele geçirmeleri1831

İlk saray

konservatuarı (Mızıka-i Hümayun ve Saray Harem Orkestrası)1831

Timarların

kaldırılması (müessese sembolik olarak daha uzun süre devam

etti)1831-1834

İshak Efendi'nin dört

ciltilik Mecmua-i Ulum-ı Riyaziye adlı eserinin basılması1 Kasım

1831

İlk gazete Takvim-i

Vekayi'nin neşri1832

Tıphane-i Amire'nin

Şehzadebaşı'ndan Cerrahhane'nin bulunduğu binaya

nakledilmesi1832

Memuriyette, ilmiyye

ve mülkiyyede rütbelerin yatayına eşitlenip derece ve elkabın (titulature)

tesbiti1832

Mısır Valisi Mehmed

Ali Paşa'nın isyanı1832

İstanbul-İzmit posta

yolu nun yapımı1832

İngiliz postalarının

kuruluşu29 Ocak

1832

Topkapı Sarayı'na

bitişik Gülhane bahçesinde mevcut binalarda Cerrahhane-i Amire'nin

açılması12 Aralık

1832

Mısır kuvvetlerinin

Konya'da Osmanlı ordusunu yenmeleri1833

Feshanenin

kuruluşu2 Şubat

1833

Mısır kuvvetlerinin

Kütahya'ya kadar ilerlemeleri5 Nisan

1833

Rus kuvvetlerinin

yardım amacı ile Beykoz'a asker çıkartmaları ve Rus filosunun İstanbul'a

gelmesiMayıs

1833

Mehmed Ali'nin

uzlaşmaya zorlanması : Kütahya Sözleşmesi8 Temmuz

1833

Mehmed Ali Paşaya

karşı Osmanlı-Rus ittifakı : Hünkar İskelesi Antlaşması, Boğazlar'ın diğer

devletlere kapatılması18 Eylül

1833

Münchengraetz

Antlaşması1834

Maçka Kışlası'nda,

Mekteb-i Harbiye'nin kurulması1834

Mukataat Hazinesi'nin

isminin Mansure Hazinesi olarak değiştirilmesi1835

Hazine-i Amire ile

darphanenin birleştirilmesi 1835-1845

İlk halk konserleri

[Tanburi Aleksan Efendi (1815-1864) İstanbul Süleymanpaşa Hanı'ndaki

kahvede]1836

Başhoca İshak

Efendi'nin ölümü1836

İslimye Çuka

Fabrikası'nın devlet tarafından işletilmeye başlanması1836

Başhoca İshak

Efendi'nin ölümü1836

İslimye Çuka

Fabrikası'nın devlet tarafından işletilmeye başlanması11 Mart

1836

Umur-ı Hariciye

Nezareti'nin kurulması (hatt-ı hümayun tarihi 23 Zilkaade

1251)26 Kasım

1837

Osmanlı yapımı

Eser-i Hayr adlı buharlı geminin denize indirilmesi1838

Mekteb-i Adli'nin

açılması; Üsküdar'da Cemaran adlı Ermeni yatılı yüksek okulunun kurulması;

Müderrishane-i Bahri'nin Tersane'deki yeni binasına nakledilmesi; Sultan II.

Mahmud'un ilk öğretim alanında yeni bir teşebbüse girişmesi; Sami Efendi'nin

İstanbul'da doğuşu1838

Maliye Nezareti'nin

kurulması ve Hazine-i Amire'nin darphaneden ayrılıp Mansure Hazinesi'yle

birleştirilmesi1838

Defterdarlığın Maliye

Nazırlığı'na çevrilmesi24 Mart

1838

Meclis-i Vala-yı

Ahkam-ı Adliyyenin kurulması16 Ağustos

1838

İngiliz tüccarına

geniş imkanlar tanıyan Balta Limanı Ticaret Muahedesi'nin imzalanması. Bu

muahede ile gümrük resmi oranının ihracatta %12, ithalatta %5 olarak

tesbiti1839

Kaime-i mutebere-i

nakdiyyenin çıkarılması1839

Ali Süavi'nin doğumu;

Mekatib-i Rüşdiye Nezareti'nin kurulması; Mekteb-i Tıbbiye'nin Galatasaray'daki

yeni binasına taşınması ve mektebin adının Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane

olarak değiştirilmesi; Mekteb-i Ulum-ı Edebiye'nin açılması; Notre Dame de Sion

Kız Lisesi'nin kurulması1839-1844

Dr. Bernard'ın

Mekteb-i Tıbbiye nazırlığı dönemi1839-1845

Mekteb-i Fenn-i

Nücum'un faaliyet dönemi24 Haziran

1839

Mehmed Ali ile

savaşın tekrar başlaması, Osmanlı kuvvetlerinin Nizip

mağlubiyeti1 Temmuz

1839

II. Mahmud'un vefatı

üzerine Abdülmecid'in tahta çıkması, Osmanlı donanmasının Mehmed Ali'ye

teslimi3 Kasım

1839

Tanzimat Fermanı'nın

ilanı3 Mayıs

1840

Ceza Kanunname-i

Hümayunu'nun Fransa'dan mülhem bir biçimde düzenlenmesi ve kabulü (14 Temmuz

1851'de bu kanun, kanun-u cedid olarak tadilatla yeniden yürülüğe

girer)1840

Gayri müslim tebaadan

Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması1840

Tanzimat'ın tatbik

edildiği yerlerde temettü vergisi konulma kararı1840

Bütün hazinelerin

Maliye Hazinesi'ne katılması1840

Posta Nezareti'nin

kurulması21 Aralık

1840

Namık Kemal'in

doğumu1841

Lübnan

olayları1841-1906

Ahmed Ali Paşa'nın

doğumu. (ressam)24 Mayıs

1841

İngiltere'nin

yardımıyla Mısır meslesinin halli, Mısır'ın veraset usulü ile Mehmed Ali Paşa'ya

bırakılması13 Temmuz

1841

Londra Boğazlar

Mukavelenamesi1842

Askeri Baytar

Mektebi'nin açılması1842-1910

Osman Hamdi (ressam,

eğitimci, müzeci, arkeolog)1843

Hereke Fabrikası'nın

kurulması1843

Zeytinburnu Demir

Fabrikası inşaatına başlanması1843

Muhdes kara

gümrüklerinin kaldırılması1843

Feshane'ye çuka

dokuma tezgahlarının ilavesi1 Şubat

1844

Tashih-i

sikke1844

Feshane'de buhar

makinelerinin kullanılmaya başlanması 1845

İzmir'de su

kuvvetiyle çalışan kağıt fabrikasının kurulması 1845

Bahriye Mektebi'nin

Heybeliada'daki binasına taşınması; Kadı yetiştirmek için Süleymaniye'de

Muallimhane-i Nüvvab medresesinin kurulması; Rüşdiyelerin Darü'l-fünun'a

öğrenci yetiştiren orta dereceli mektepler olarak kabul

edilmesiOcak

1845

Sultan Abdülmecid'in

Meclis-i Vala'yı ziyareti13 Mart

1845

Meclis-i Muvakkat'ın

(Geçici Maarif Meclisi) çalışmalarına başlaması10 Nisan

1845

Polis (zabıta)

teşkilatının kuruluşu (12 Rebiülevvel 1261 tarihli

nizamname)1846

Meclis-i Maarif-i

Umumiye kurulması; Mekatib-i Umumiye Nezareti'nin kurulması; Başhoca Seyyid Ali

Paşa'nın ölümü1846

Rus Ticaret

Muahedesi16 Şubat

1846

Zabtiye müşiriyetinin

kurulmasıDarü'l-Fünun kurmada

ilk teşebbüs1847

Timarlı Sipahi

Teşkilatı'nın ilgası1847

Telgrafın Beylerbeyi

Sarayı'nda denenmesi1847

Dersaadet Bankası'nın

kuruluşu1847

İstanbul'da ilk

piyano resitali (Liszt Abdülmecid'e Donizetti'nin Mecidiye Marşı'nı çalıyor);

Yeşilköy'de bulunan Ayamama Çiftliğinin ziraat talimhanesi şekline getirilerek

ilk pamuk ziaati uygulama eğitiminin burada verilmeye

başlanması1 Mart

1847

Recaizade Ekrem'in

doğumu1848

Avrupa'da liberal

ihtilaller : Polonya ve Macaristan'da milliyetçi

ayaklanmalar1848

Protestan Ermeni

cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması1848

İstanbul'da ilk

Sanayi Mektebi'nin kurulmasına teşebbüs edilmesi16 Mart

1848

İstanbul'da

Darü'l-Muallimin açılması18 Kasım

1848

Osmanlı yapımı ilk

demir vapurun denize indirilmesi1849

Veteriner öğretim

faaliyetlerine başlanması; Yesarizade Mustafa İzzet'in İstanbul'da

vefatı1850

1847'den geçerli

sayılmak üzere gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında ithalatta

%20, ihracatta %16 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi

kararı1850

Ticaret Kanunname-i

Hümayunu'nun kabulü1850

İlk faizsiz kaimenin

çıkarılması1850

Muallim Naci'nin

doğumu12 Mart

1850

Darü'l-Maarif'in

öğrenime başlaması1851

Ceza Kanunname-i

Hümayunu'nun kabulü1851

Londra

Sergisi1851

Akademik karakterde

ilk ilmi dernek olan Encümen-i Daniş'in açılması18 Temmuz

1851

Encümen-i Daniş'in

kurulması1852

Abdülhak Hamid'in

doğumu; İstanbul Şark Cemiyetinin (Societe Orientale de Constantinople)

kurulması1853

Mukaddes yerler

meselesi, Rusya'nın tazyikleri ve Kırım Savaşı'nın

patlaması1853

İstanbul'da I.

Abdülmecid tarafından Dolmabahçe Sarayı'nın inşa

ettirilmesi1854

İlk dış istikraz :

Borçlanma devrinin ve alışkanlığının başlaması1854

Meclis-i Vala'nın

Meclis-i Ali-yi Tanzimat ve Meclis-i Ahkam-ı Adliye'ye

ayrılması1854

İhtisab teşkilatının

lağvı12 Mart

1854

Rusya'ya karşı

İngiltere ve Fransa ile ittifak1855

Piyanonun yüksek

sosyeteye geçişi [Leyla (Saz) Hanım'ın babası Hekimbaşı İsmail Paşa'nın köşküne

İtalya'dan getirtilen]1855

Gayri müslimlerden

alınan cizyenin kaldırılması1855

Paris

Sergisi16 Ağustos

1855

İstanbul'da

Şehremanetinin kurulması (modern belediye idarelerinin

başlangıcı)9 Eylül

1855

Osmanlı

İmparatorluğu'nda telgrafın hizmete girmesi14 Kasım

1855

Et ve Ekmek dışında

hemen bütün maddelerden narhın kaldırılması1856

Rusya'nın Asya'da

Türk illeri istikametinde fetihlere başlamasının şartlarının

oluşması1856

Bank-ı Osmani'nin

kurulması1856

Arap alfabesinin Mors

alfabesine uyarlanmasıyla telgrafların Türkçe olarak çekilmeye

başlanması1856

Islahat Fermanı

1856-1860

Köstence-Çernevo'da

demiryolu hattının yapımı1856-1866

İzmir-Aydın demiryolu

hattının yapımı15 Şubat

1856

İstanbul Tıp

Cemiyeti'nin (Societe Medicale de Constantinople) kurulması18 Şubat

1856

Islahat Fermanı'nın

ilanı30 Mart

1856

Paris Barış

Antlaşması30 Mart

1856

Rusya'nın bozguna

uğraması30 Mart

1856

Karadeniz'in tarafsız

ve silahsız bir hale getirilmesi22 Mayıs

1856

İstanbul Tıp

Cemiyeti'ne Şahane ünvanının verilmesi ve cemiyetin adının, Cemiyet-i Tıbbiye-i

Şahane olarak değişmesi1857

Orman Mektebi

açılması hususunda ilk teşebbüs1857

Cidde olayları ve

İngiliz kuvvetlerinin, müslim-gayri müslim çatışmalarına

müdahalesi1857

Gümrük resminin,

eşyanın vardığı değil çıktığı yerde alınması usulünü getiren Mahrec

Nizamnamesi'nin yayımlanması1857-1862

Beyrut - Şam

şosesinin yapımı17 Mart

1857

Maarif-i Umumiyye

Nezareti'nin kurulması6 Kasım

1857

Paris'te Mekteb-i

Osmani adında bir Osmanlı mektebinin açılması1858

Ceza Kanunname-i

Hümayunu'nun kabulü1858

Kız rüşdiye

mekteplerinin açılması1858

Kaimelerin iptali

için dış istikraz yapılması1858-1859

Emlak, arazi ve

temettü vergilerinin ayrılması6 Haziran

1858

Arazi Kanunnamesi'nin

kabulü8 Haziran

1858

Beyoğlu ve Galata'da

kurulacak Altıncı Daire-i Belediyye'nin nizamname-yi umumisi (ilk örnek

belediye)1859

Kaimelerin piyasadan

toplanabilmesi için iane-i umumiyye toplanması1859

Fransızca'dan yapılan

ilk şiir tercümesi risalesi, Şinasi'nin Tercüme-i Manzume'sinin

neşri12 Şubat

1859

Mekteb-i Mülkiyye'nin

kuruluşu1860

Ticaret

mahkemelerinin kuruluşu1860

İlk basılı yerli

tiyatro, Şinasi'nin Şair Evlenmesi'nin tefrika edilmesi1860-1861

Lübnan ve Suriye

Olayları1860-1861

Lübnan'ın imtiyazlı

bir eyalet haline getirilmesi22 Ekim

1860

Tercüman-ı Ahval

gazetesinin yayına başlaması1861

Abdülmecid'in vefatı

ve Abdülaziz'in tahta çıkması1861

Cemiyet-i İlmiyye-i

Osmaniye'nin kuruluşu1861

Usul-i Muhakemat-ı

Ticaret Nizamnamesi'nin kabulü 1861-1866

Rusçuk - Varna

demiryolu hattının yapımı9 Haziran

1861

Cebel-i Lübnan

mutasarrıflığı'nın hususi statüsünün tesbiti ve Cebel-i Lübnan

nizamnamesi9 Haziran

1861

David Paşa'nın

Lübnan'a vali olarak atanması29 Nisan

1861

Fransız ve

İngilizler'le Kanlıca Ticaret muahedelerinin yapılması. Bu muahede dış ticarette

gümrük resmi oranının %8'e yükseltilmesi ve esnaflıkta inhisar sisteminin

kaldırılması1862

Tuna vilayetinin

kuruluşu ve Mithad Paşa'nın vali olarak tayini1862

Gümrük resimlerine

esas teşkil eden mal fiyatlarında %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resmi

alınmaya başlanması1862

Kaimelerin piyasadan

tamamıyla toplanması1862

Altının değerinin 100

kuruş olarak tesbiti1862

Roman türünde Batıdan

yapılan ilk tercüme, Fenelon'dan Tercüme-I Telemak'ın Yusuf Kamil Paşa

tarafından yayınlanması; Cemiyet-I Tıbbiye-i Osmaniye'nin

kurulması1862

Mahrec-i Aklam'ın

kurulması20 Temmuz

1862

Mekteb-i Maarif-i

Adliye'nin, Mekteb-i Aklam adı altında yeni bir şekle

sokulması8 Ekim

1862

Islah-ı Sanayi

Komisyonu'nun teşkil edilmesi1863

Abdülaziz'in Mısır'a

seyahati1863

Mithad Paşa

tarafından Niş'te ilk Islahhane'nin (sonraki yıllarda Sanayi Mektebi) kuruluşu

1863

İstanbul Eczacılık

Cemiyeti'nin (Societe de Constantinople) kurulması; Protestan Robert Koleji'nin

açılması1863

Menafi Sandığı'nın

kurulması1863

Mektuplara pul

yapıştırılmaya başlanması1863

Ticaret-i Bahriyye

Kanunnamesi'nin kabulü13 Ocak

1863

Darü'l-Fünun'da,

halka açık serbest konferans şeklinde derslere başlanması18 Şubat

1863

Sultanahmet

Sergisi'nin (Sergi-i Umumi) açılışı1864

Mekatib-i Sıbyan-ı

Müslime Komisyonu'nun kurulması; Mekteb-i Harbiye dahilinde Erkan-ı Harp

sınıfının açılması; Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye'nin (Darü'ş-Şafaka)

kurulması; Saint Joseph okulunun kurulması; İlk basılmış nazariyat kitabı (Haşim

Bey'in Mecmu'atü'l-Makamat'ı)1864

İyonya adalarının

(Yedi Ada Cumhuriyeti'ni oluşturan adalar) İngiltere tarafından Yunanistan'a

verilmesi1864

Karadan Hindistan'ı

Avrupa'ya bağlayan telgraf hattının tamamlanması1864

Islah-ı Sanayi

Komisyonu'nun kuruluşu1864

Nizamiye

mahkemelerinin kuruluşu1864-1876

Paris'e talebe

gönderilmesi8 Ekim

1864

Vilayet

Nizamnamesi'nin kabulü1865

Müstakil Romen

kilisesinin kurulması1865

İstanbul Birinci

Şehir Postası'nın kuruluşu1865

Darü'l-Fünun

binasının inşasının tamamlanması ve Maliye Nezareti'ne tahsis edilmesi; Mekteb-i

Tıbbiye'nin nazırlığına Cemaleddin Efendi'nin getirilmesiEylül

1865

Mekteb-i Osmani'nin

lağvedilmesi1866

Girit isyanları ,

Yunanistan ile birleşme faaliyetleri1866

Tezkire türünün son

örneği olan Hatimetü'l-Eş'ar'ı yazan Fatih'in ölümü; Halid Ziya'nın

doğumu1866

Mısır veraset

usulünün değiştirilmesi 1866

Ahmed Süreyya Emin

Bey'in modelini hazırladığı seri ateşli topla Osmanlılar'ın topçulukta hamle

yapması1866

Simkeşler Şirketi'nin

kuruluşu 1866

Dahilde sarfedilecek

malların rayiç fiyatından %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin

tesbit edilmesi kararı1866-1867

Avusturya'nın Prusya

karşısında mağlup olması ve Macaristan ile eşit bir birlik kurması :

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu1867

Sırbistan'daki son

Osmanlı askeri temsiliyetinin ortadan kaldırılması, Sırp kalelerinin

tahliyesi1867

Rüşdiyelere gayri

müslim talebe alınmaya başlanması; Beyrut Amerikan Üniversitesi'nin

kurulması1867

Mısır Valisi İsmail

Paşa'nın hıdiv olması1867

Genç Osmanlılar'ın

Avrupa'ya kaçmaya başlamaları1867

Yabancılara mülk

edinme hakkının verilmesi1867

Bahriye Nezareti'nin

Kuruluşu1867

Saraçlar Şirketi'nin

kuruluşu1867

Menafi Sandığı'nın

bütün vilayet ve sancak merkezlerine yayılması1867-1876

İzmir Rıhtımı'nın

inşası22 Şubat

1867

Eğitim sahasında

Fransız notasının verilmesi8 Haziran

1867

Mısır'a hıdivlik

statüsünün verilmesi21 Haziran

1867

Sultan Abdülaziz'in

Avrupa seyahati1868

Ali Paşa'nın Girit

isyanlarını teskin etmesi ve Girit'e özerk bir statü verilmesi

1868

Galatasaray

Sultanisi'nin açılması1868

İstanbul Emniyet

Sandığı'nın kurulması 1868

Demirciler ve

Dökümcüler şirketlerinin kuruluşu1868

Yunan postasının

kapatılması1868

Feshane'nin modern

bir dokuma fabrikası haline getirilmesi 1868

Darü'l-Muallimin-i

Sıbyan'nın açılması; Mekteb-i Hiref ve Sanayi'nin kurulması; Sanayi Mektebi'nin

kurulması1 Mart

1868

Adliye Nezareti'nin

kurulması1 Nisan

1868

Şura-yı Devlet'in

teşekkülü ve Divan-ı Ahkam-ı Adliyye'nin ayrı bir temyiz organı olarak

ayrılması1 Eylül

1868

Mekteb-i Sultani'nin

açılması1869

Süveyş Kanalı'nın

açılması1869

Osmanlı Ordusu'nun

Nizamiye, Redif ve Mustahfız diye üç bölüme ayrılması1869

Mecelle-i Ahkam-ı

Adliyye'nin ilk kitabının kabulü1869

Mekteb-i Harbiye

dahilinde bir Baytar sınıfının açılması8 Nisan

1869

İkinci Darü'l-Fünun

binasının inşasının tamamlanması ve Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin

kurulması26 Ağustos

1869

Turuk Nizamnamesi'nin

kabulü2 Eylül

1869

Maarif-i Umumiyye

Nizamnamesi ile ilk ve orta tedrisatın düzenlenmesiEkim

1869

Darü'l-Fünun-ı

Osmani'de talebe kaydına başlanması1870

Müstakil Bulgar

kilisesinin kurulması ve Bulgarlar'ın Rum Patrikhanesi'nin nüfuzundan

çıkmaları1870

Fransa'nın, Almanya

ve Prusya Savaşı'nda ağır mağlubiyet alması1870

Cenab Şehabeddin'in

doğumu; Batılı tarzda ilk roman hikaye türünde, Ahmed Midhat'ın Su-i Zan-Esaret

adlı kitabının neşri; Mühendishane'nin Maçka Harbiye Mektebi içerisinde topçu ve

istihkam sınıflarında eğitim faaliyetlerine devam etmesi; Sıbyan mekteblerinin

ıslahı ve iptidai adı altında yeni mekteplerin açılması; Darü'l-Fünun'ı

Osmani'yi teşkil eden şubeler arasında İlm-i hukuk şubesinin de yer alması;

Tıp eğitiminin Türkçe yapılmaya başlanması1870

Karadeniz'in tekrar

silahlandırılması ve Rusya'nın Paris Antlaşması'nın hükümlerini

tanımaması1870

Darülfünunun açılması

teşebbüsü1870-1927

Kemaledin Bey

(mimar)20 Şubat

1870

Darü'l-Fünun-ı

Osmani'nin büyük bir merasimle açılması26 Nisan

1870

Darü'l-Muallimat'ın

açılması2 Temmuz

1870

Kavanin ve Nizamat

Dershanesi'nin açılmasıEkim

1870

Darü'l-Fünun müdürü

Tahsin Efendi'nin umuma açık konferanslar (ders-I'am) tertip

etmesi1871

Sadrazam Ali Paşa'nın

vefatı1871

Saint-Esprit okulunun

kurulması1871

Abdülaziz'in şahsi

idaresinin artması, Mahmud Nedim Paşa sadareti1871

Dersaadet Tahvilat

Borsası Nizamnamesi'nin yayımlanması1871

Posta ve Telgraf

nezaretlerinin birleştirilmesi ve İkinci Posta Nizamnamesi'nin

neşri22 Ocak

1871

İdare-yi Umumiyye-i

Vilayat Nizamnamesi13 Eylül

1871

Şinasi'nin

ölümü1872

Emniyet Sandığı'nın

şubelerinin açılması1872

Darü'l-Maarif

idadisinin kurulması; Maadin Mektebinin kurulması1873

Meclis-i Tetkikat-ı

Şer'iyye'nin kuruluşu1873

Mehmed Akif'in

doğumu; Türkçe ilk modern tıp lugatı olan Lügat-ı Tıbbiye'nin neşredilmesi; Sava

Paşa'nın yeni bir Darü'l-Fünun kurmakla görevlendirilmesi; Darü'l-Fünun-ı

Osmani'nin kapanmasıHaziran

1873

Mekteb-i Sultani'nin,

Gülhane Bahçesi'ndeki Saray'a bitişik binalara nakledilmesi1874

Rusya'nın

kışkırtmaları ve Panislavist faaliyetlerin artması1874

Hukuk Mektebi,

Mülkiye Mühendis Mektebi ve Edebiyat Mektebi'nden oluşan Darü'l-Fünun-ı

Sultani'nin açılması; İstanbul Darü'l-Muallimi'nin açılması; İlk basılmış nota

(Notacı Emin Efendi, 1845-1907)1874

Kara gümrüklerinin

lağvı1874

Islah-ı Sanayi

Komisyonu faaliyetinin durdurulması1874-1875

Darü'l-Fünun-ı

Sultani'nin eğitime başlaması; Osmanlı İmparatorluğu'nda sivil mühendislik

eğitiminin başlaması1875

Bosna-Hersek

isyanları1875

Askeri rüşdiye

mekteplerinin açılması; Mora Yenişehir İdadisi'nin açılması1876

Bulgar

isyanları1876

Karadağ'ın Osmanlı

Devleti'ne savaş ilanı1876

Abdülaziz'in tahttan

indirilmesi, V. Murad'ın tahta çıkması, hal'i ve Abdülhamid'in

cülusu1876

Meşrutiyet'in

ilanı1876

İstanbul'da Balkan

krizini görüşmek üzere internasyonal bir konferansın toplanması : Tersane

Konferansı1876

İstikrazların

mürettebat ödemelerinin durdurulması 1876

Mecelle-i Ahkam-ı

Adliyye'nin son kitabının kabulü1876

Edebi roman

hüviyetinde ilk eser olan, Namık Kemal'in İntibahı'nın neşri; İzmir ve

Manastır'da yaıtılı idadiler açılması23 Mart

1876

Ziya Gökalp'in

doğumu23 Aralık

1876

I. Meşrutiyet'in

(Kanun-ı Esasi) ilanı1877

Rusya'nın tecavüzü ve

Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması: Balkanlar'ın ve Doğu Anadolu'nun Rus işgaline

uğraması1877

Mahrec-i Aklam'ın

Mekteb-i Mülkiye'nin idadi sınıflarıyla birleştirilmek suretiyle kaldırılması;

Mekteb-i Tıbbiye'nin tekrar Gülhane'ye nakledilmesi; Fenn-i Resim ve Mimari

Mektebi'nin kurulması1877-1878

Darü'l-Fünun ve

Mekteb-i Sultani'nin bir yıl eğitime ara vermesi 19 Mart

1877

İlk Meclis-i

Meb'usan'ın içtimaı (o yılın 28 Haziran'ına kadar çalışır)25 Eylül

1877

Dersaadet Belediye

Kanunu (Meclis-i Mebusan'da müzakere edilerek kabul edilir)5 Ekim

1877

Vilayet Belediye

Kanunu'nun kabulü13 Aralık

1877

Meclis-i Meb'usan'ın

süresiz tatili1878

Ayastefanos ve Berlin

Antlaşmaları imzalanması1878

Sırbistan, Karadağ ve

Romanya'nın müstakil birer devlet olmaları1878

Bulgaristan

Prensliği'nin ortaya çıkması1878

Ermeni meselesinin

zuhuru1878

Ali Suavi'nin

öldürülmesi1878

Kıbrıs'ın İngiltere

tarafından ele geçirilmesi1878

Bosna ve Hersek'in

Avusturya-Macaristan'ın işgal ve idaresine terki1878

Makedonya meselesinin

ortaya çıkması13 Şubat

1878

Meclisin

kapatılmasıEkim

1878

Darü'l-Fünun-ı

Sultani'nin tekrar eğitime başlaması1879

II. Abdülhamid

devrinde basılan kaimelerin toplatılıp imha edilmesi1879

Mehakim-ı Nizamiye

Teşkilatı Kanunu'nun kabulü1879

Mekatib-i Sıbyaniye

Dairesi'nin kurulması; Maarif merkez teşkilatının yeniden

düzenlenmesi1879

Usul-ı Muhakemat-ı

Cezaiyye Kanunu'nun kabulü1880

Vergi

reformu1880

Yafa-Kudüs demiryolu

hattının tamamlanması1880

İlk köy romanı, Ahmed

Midhat'ın Bahtiyarlık'ının neşri; Darü'l-Fünun-ı Sultani Turuk u Maabir

Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi1880

Usul-ı Muhakemat-ı

Hukukiyye Kanunu'nun kabulü13 Mart

1880

İstanbul'da bir kız

idadisinin açılması17 Mayıs

1880

Ziya Paşa'nın

ölümüEkim

1880

Darü'l-Fünun-ı

Sultani Hukuk Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi20 Aralık

1880

Darü'l-Fünun-ı

Sultani'nin ilk mezunlarını vermesi; Journal de la Societe de Pharmacie de

Contantinople'un yayınlanması; Cemiyet-I İlmiye'nin

kurulması1881

Mustafa Kemal'in

Doğumu1881

Mısır'ın İngilizler

tarafından işgali1881

Düyun-ı Umumiyye

idaresinin kurulması1881

Mühendishane'de

mümtaz sınıf adı altında yeni bir sınıf teşkil edilmesi; Darü'l-Fünun-ı Sultanı

Turuk u Maabir Mektebi'nin faaliyetlerinin son bulması; Orman ve Maadin

Mektepleri'nin birleştirilmesi1882

Tunus'un Fransızlar

tarafından işgali1882

Muharrem

Kararnamesi'nin neşri2 Ocak

1882

Sanayi-i Nefise

Mektebi'nin kurulması ve Osman Hamdi Bey'in müdür olması1883

Osmanlı ordusunun

Prusya askeri heyeti tarafından ıslahına başlanması20 Haziran

1884

Mülkiye Mühendis

Mektebi kurulması1 Kasım

1884

Mülkiye Mühendis

Mektebi'nin Mühendishane-I Berri-I Hümayun'un bir odasında eğitimine

başlaması2 Aralık

1884

Yahya Kemal'in

doğumu1885

Doğu Rumeli'nin

Bulgaristan tarafından ilhakı1885

Abdülhak Hamid'in

Makber'inin neşri18 Eylül

1885

Doğu Rumeli eyaleti

valiliğinin Bulgaristan prensine verilerek bu bölgedeki kontrolün

zayıflaması1886

Adana-Mersin

demiryolu hattının tamamlanması1886

Maarif Nezareti'ne

bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin

kurulması1886

Adana-Mersin

demiryolu hattının tamamlanması1886

Maarif Nezareti'ne

bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin

kurulması1886-1887

Darü'l-muallimin'in

yatılı hale getirilmesi1887

Yedikule Havagazı

Fabrikası'nın kurulması1887

Ahmed Haşim'in

doğumu; Şevki Efendi'nin İstanbul'da vefatı5 Şubat

1887

Beşir Fuad'ın

rı1888

Haydarpaşa-İzmir-Ankara demiryolu imtiyazının Almanlar'a

verilmesi1888

Beyrut'ta Saint

Joseph Katolik Tıp Mektebi'nin açılması; Baytar sınıfının tekrar Harbiye Mektebi

bünyesine alınması2 Aralık

1888

Namık Kemal'in

ölümü1889

İttihad-ı Osmanı

Cemiyeti'nin (İttihat ve Terakki) kurulması1889

İdadi öğrenimine

dayanan dört yıllık bir Mülkiye Baytar Mektebi'nin kurulması

27 Mart

1889

Yakup Kadri'nin

doğumu1890

Bulgar Makedonya ve

Anadolu'da Ermeni ihtilal çetelerinin faaliyetlerini

arttırmaları1891

Mülkiye Baytar

Mektebi'nin Halkalı Ziraat Mektebi'ne yatılı olarak

nakledilmesi1891

Yol inşaatında

bedenen çalışma mecburiyetinin paraya çevrilmesi1891

Kadıköy -

Kurbağalıdere Havagazı Fabrikası'nın kurulması1891

Hereke Fabrikası'nın

halı kısmının açılması3 Kasım

1891

Darü'l-Muallim'in

aliye şubesi açılması1892

Haydarpaşa-İzmit

demiryolu hattının işletmeye açılması1892

Orman ve Maden

Mektebi'nin kapatılması; II. Abdülhamid tarafından Yıldız'da porselen

atölyelerinin kurulması1893-1896

İstanbul-Selanik

demiryolu hattının yapımı1894

Halkalı Ziraat ve

Baytar Mektebi'nin ilk veteriner mezunlarını vermesi; İmmaculée Conseption veya

St Marie okulunun kurulması; İlk basılmış musiki lugatı (Hoca Kazım Bey'in

Musiki Istılahatı)1894

Sasun'da Ermeni

olayları1894

Selanik-Manastır

demiryolu hattının tamamlanması1895

İstanbul'da Ermeni

olayları, yabancı devletlerin Ermeniler lehinde

müdahaleleri1895

Galata Rıhtımı

inşaatının tamamlanması1895

Gayri müslim

okullarına Türkçe muallimi tayininin kararlaştırılması1895

Baruthane-i Amire'de

dumansız barut imal edilmesi14 Şubat

1895

Sadrazam Said

Paşa'nın beş fakülteden darü'l-icaze oluşan bir darü'l-fünun kurma

teklifi1896

Tevfik Fikret'in

Servet-i Fünun'un edebi sayfalarının idareciliğini yüklenmesiyle Edebiyat-ı

Cedide devrinin başlaması1896

Ermenilerin Osmanlı

Bankası'nın İstanbul şubesine saldırmaları1896

Girit isyanının

alevlenmesi1896

Eskişehir-Konya

demiryolu hattının tamamlanması1897

Yunan kuvvetlerinin

Girit'e çıkması, Yunan çetelerinin Rumeli'deki Osmanlı sınırlarına

saldırmaları17 Nisan

1897

Osmanlı-Yunan Savaşı

ve Osmanlı zaferi1898

Girit meselesinin

devam etmesi; adaya muhtariyet verilmesi Osmanlı kuvvetlerinin geri çekilmesi,

Yunan prensi Yorgi'nin vali olarak kabul edilmesi1899

Bağdat demiryolu

imtiyazının Almanlar'a verilmesi1899

Arifiye-Adapazarı

demiryolu hattının açılması1900

Hicaz demiryolunun

inşasına girişilmesi1900

İstanbul Rıhtımı

inşaatının tamamlanması31 Ağustos

1900

Darü'l-Fünun-ı

Şahane'nin kurulması1901

Servet-i Fünun

dergisinin geçici olarak kapatılmasıyla Edebiyat-ı Cedide topluluğunun

dağılması; Lügat-ı Tıbbiye'nin ikinci baskısının yapılması; Vidinli Tevfik

Paşa'nın ölümü1901

Makedonya'da çete

faaliyetlerinin artması, büyük devletlerin müdahaleleri1901-1908

Hicaz demiryolu

hattının yapımı1902

Yemen isyanlarının

tekrar başlaması1902

Hereke Fabrikası'na

çuka ve şayak tezgahlarının eklenmesi23 Kasım

1902

Makedonya'da Bulgar

İhtilal Cemiyeti'nin faaliyeti23 Kasım

1902

Cum'a-ı Bala

ayaklanması23 Kasım

1902

Makedonya'ya özel

ıslahat planı hazırlanması8 Aralık

1902

Hüseyin Hilmi

Paşa'nın geniş yetkilerle umumi müfettiş olarak Makedonya'ya

tayini1903

İdadilerin altı yıla

çıkarılması2-3 Ağustos

1903

İlinden (Aya ilya

yortusu günü) isyanı2-3 Ağustos

1903

Bulgar-Osmanlı Savaşı

tehlikesinin doğması31 Ağustos

1903

Şam Mekteb-i

Tıbbiyesi'nin kurulmasıEylül

1903

Mürzsteg Programı :

Makedonya'ya muhtariyet verilmesi1904

Haydarpaşa

Rıhtımı'nın tamamlanarak işletmeye açılması1905

Hereke Fabrikası'nda

fes imalatına başlanması21 Temmuz

1905

Ermeniler'in II.

Abdülhamid'e bombalı saldırı tertiplemeleri 1906

Akabe olayları ve

Akabe krizi1908

Beykoz Deri

Fabrikası'nın Harbiye Nezareti'ne bağlanması1908

Osmanlı Eczacı

İttihat Cemiyeti'nin kurulması; Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi'nin

açılması; Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin kurulması23 Temmuz

1908

II. Meşrutiyet'in

ilanı5 Ekim

1908

Avusturya-

Macaristan'ın Bosna-Hersek'i ilhak ettiğini ilan etmesi.6 Ekim

1908

Girit Rumları'nın

adayı Yunanistan'a bağladıklarını ilan etmeleri17 Aralık

1908

II. Meşrutiyet dönemi

ilk Meclis-i Meb'usanının toplanması1909

Adana'da Ermeniler'in

ayaklanmaları1909

Gayri müslimlere

bedel yerine askerlik hizmeti konulması1909

Fecr-i-Ati edebi

topluluğunun kuruluşu; Cemiyetler Kanunu'nun çıkması; Dişhekimliği Okulu'nun

açılması; Orman Mekteb-i Alisi adı altında yeni bir okul açılması; Mekteb-i

Tıbbiye'nin, Mekteb-i Tıbbiye-i Askeriye ile birleştirilerek Haydarpaşa'ya

nakledilmesi; Muallimhane-i Nüvvab'ın Medresetü'l-Kuzat adını alması; Mülkiye

Mühendis Mektebi'nin Nafıa Nezareti'ne bağlanması ve Mühendis Mekteb-i Alisi

adını alması1909-1910

Osmanlı Mühendis ve

Mimar Mecmuası'nın çıkması27 Şubat

1909

Usul-i Muhasebe-ı

Umumiyye Kanunu'nun kabul edilmesi13 Nisan

1909

31 Mart

Olayı19 Nisan

1909

Hareket Ordusu'nun

Yeşilköy'e varması, İstanbul'daki kargaşayason vererek düzeni

sağlaması27 Nisan

1909

II. Abdülhamid'in

tahttan indirilmesi, V. Mehmed Reşad'ın tahta çıkarılması21 Ağustos

1909

Darü'l-Fünun-ı

Şahane'nin Vezneciler'deki Zeynep Hanım konağına taşınması17 Aralık

1909

Meclisin

açılması1910

Arnavutlar'ın

ayaklanmaları1910

Dahili gümrüklerin

tamamen kaldırılması1910

Vilayet

merkezlerindeki bir kısım idadilerin liseye dönüştürülmeye başlanması; ilk

çalgı metodu (Ali Salahi Bey, Kendikendine Ud Öğrenme Usulü, Matbaa-ı

Amire).1911

Sultan Reşad'ın

Arnavutlar'ı teskin için Rumeli seyahatine çıkartılması1911

İtalya'nın

Trablusgarp ve Bingazi'ye saldırması ve işgali1911

Gayri müslim

cemaatlerin birleşerek mektepleri konusunda yeni bir düzenleme istemeleri; 78

devirli ilk plaklar (Tanburi Cemil, Orfeon Record)1911-1912

Osmanlı İtalyan

Savaşı1912

Yeşilköy Hava Uçuş

Okulu'nun Açılışı1912-1913

Balkan devletlerinin

Osmanlı-İtalyan Savaşı'ndan istifade etmek istemeleri : Balkan

Savaşı18 Ocak

1912

Meclis-i Meb'usan'ın

feshi25 Mart

1912

Türk Ocaklarının

kurulması18 Nisan

1912

II. Dönem Meclis-i

Meb'usan'ın toplanması18 Nisan

1912

İtalyanlar'ın Rodos,

Oniki Ada ve Çanakkale Boğazı'na tecavüzleri5 Ağustos

1912

II. Dönem Meclis-i

Meb'usan'ın feshi22 Temmuz

1912

Gazi Ahmed Muhtar

Paşa hükümeti : Büyük KabineEylül - Ekim

1912

I. Balkan

Savaşı15 Ekim

1912

Trablus ve

Bingazi'nin İtalya'ya terki : Ouchy Antlaşması, Rodos ve Oniki Ada'nın İtalya

elinde kalması29 Ekim

1912

Kamil Paşa'nın

sadareti29 Kasım

1912

Arnavutluk'un

istiklalini ilan etmesi1913

Liselerin mevcut

idadilerin yerini alması23 Ocak

1913

Babıali Baskını :

Mahmud Şevket Paşa'nın sadareti13 Mart

1913

Muvakkat İdare-i

Umumiyye-i Vilayet Kanunu (kanun meclisten geçmeden yürürlüğe

girer)30 Mayıs

1913

I. Balkan Savaşı'nın

sona ermesi11 Haziran

1913

Sadrazam Mahmud

Şevket Paşa'nın öldürülmesi, Said Halim Paşa'nın sadareti29 Haziran

1913

Balkan devletleri

arasında savaş : Osmanlı mirasının paylaşılmasının kanlı

kavgası21 Temmuz

1913

Edirne'nin geri

alınması29 Ağustos

1913

Osmanlı-Bulgar barışı

: İstanbul Antlaşması14 Kasım

1913

Osmanlı-Yunan barışı

: Atina Antlaşması14 Aralık

1913

Osmanlı ordusunun

Almanya tarafından ıslahı1914

Ecnebi postalarının

hepsinin kapatılması1914

Dış ticarette gümrük

resmi oranının %15'e çıkarılması1914

Islah-ı Medaris

Nizamnamesi1914

Diş Hekimleri Mezunin

ve Talebe Cemiyeti'nin kurulması; Türk Bilgi Derneği'nin kurulması;

Medreset'ül-Hattatin'in kurulması; Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri'nin

kurulması; Medresetü'l-Hattatin'in İstanbul'da açılışı; Medresetü'l-Hattatin'in

açılışı; İlk resmi müzik ve tiyatro okulu (Darü'l-Elhan)8 Şubat

1914

Anadolu'da Ermeni

talepleri doğrultusunda ıslahatı öngören Osmanlı-Rus Antlaşması

(Muamele)14 Mayıs

1914

III. Dönem Meslis-i

Meb'usan28 Haziran

1914

Avusturya-Macaristan

veliahdının Saraybosna'da öldürülmesi28 Temmuz

1914

Avusturya

Macaristan'ın Sırbistan'a savaş ilanı1 Ağustos

1914

Almanya'nın Rusya'ya

savaş ilanı2 Ağustos

1914

Meclis-i Meb'usan'ın

süresiz tatili (IV. Ve son dönem meclis 12 Ocak 1920'de toplanacak ve 2 Nisan

1920'de İstanbul'un işgali üzerine dağıtılarak mebuslar sürgüne

yollanacak)2 Ağustos

1914

Osmanlı Devleti ile

Almanya arasında ittifak antlaşmasının imzalanması4 Ağustos

1914

Almanya'nın

Fransa'ya, İngiltere'nin Almanya'ya savaş ilanı : I. Cihan Savaşı'nın

başlaması10 Ağustos

1914

Alman savaş

gemilerinin (Yavuz ve Midilli) Boğazlardan geçmelerine izin

verilmesi9 Eylül

1914

1 Ekim tarihinden

geçerli olmak üzere kapitülasyonların kaldırılması12 Eylül

1914

İnas

Darü'l-Fünun'unun kurulması29 Eylül

1914

İslah-ı Medaris

Nizamnamesi'nin yayınlanması29 Ekim

1914

Karadeniz'e açılan

Osmanlı filosunun Rus limanlarını topa tutmasıKasım - Aralık

1914

Enver Paşa

kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Sarıkamış felaketi3 Kasım

1914

Rusya'nın Osmanlı

Devleti'ne savaş ilanı5 Kasım

1914

İngiltere ve

Fransa'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı11 Kasım

1914

Osmanlı Devleti'nin

İtilaf Devletleri'ne savaş ilanı14 Kasım

1914

Cihad-ı Ekber

ilanı14 Kasım

1914

İnas Sanayi-I Nefise

Mektebi'nin açılması18 Aralık

1914

Mısır'ın İngiltere

himayesinde bir krallık haline getirilmesi, Osmanlı Devleti'nin hukukuna son

verilmesi1915

Evrak-ı nakdiyye

çıkarılması1915

Gümrük resmi oranının

%30'a yükseltilmesi1915

Mekteb-i Tıbbiye'nin

Darü'l-Fünun'a bağlanarak bugünkü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne

dönüşmesiOcak - Şubat

1915

Cemal Paşa

kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Mısır seferi : Kanal

hezimetiOcak - 18 Mart

1915

Müttefiklerin

Çanakkale Boğazı'nı geçmeye çalışması : Çanakkale Savaşları27 Mayıs

1915

Doğu Anadolu'da

Ruslar'la işbirliği yapan Ermeni nüfusun iç bölgelere taşınması :

Tehcir1916

Hicaz ve Mekke'nin

kaybı1916

İzmit Dokuma

Fabrikası'nın kapanması1916

Tevhid-i Meskukat

Kanunu1916

Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri üstünde Medresetü'l-Mütehassısın adı

altında bir ihtisas medresesi kurulması; İlk Musiki cemiyeti (Darü't-Talim-i

Musiki)1917

Yıldırım Orduları

Grubu'nun kurulması1917

Irak ve Suriye

cephelerinin çöküşü1917

Rusya'da Bolşevik

ihtilalinin çıkması ve çarlığın sonu1917

Cemaat mahkemelerinin

kaza yetkisinin kaldırılışı1917

Hukuk-ı Aile

Kararnamesi'nin kabulü25 Mart

1917

Şer'iyye

mahkemelerinin Adliye Nezaretine bağlanması6 Nisan

1917

Amerika Birleşik

Devletleri'nin savaşa iştiraki ve Almanya'ya savaş ilanı1918

Şam Mekteb-i

Tıbbiyesi'nin Beyrut'un işgali neticesinde kapanması; Gazi Ahmed Muhtar Paşa'nın

ölümü3 Mart

1918

Brest Litowsk

Antlaşması3 Temmuz

1918

Sultan Reşad'ın

vefatı ve Vahdeddin'in tahta çıkması2 Ekim

1918

Bulgaristan'ın

savaştan çekilmesi8 Ekim

1918

Sadrazam Talat

Paşa'nın istifası, Ahmed İzzet Paşa'nın sadareti30 Ekim

1918

Mondros

Mütarekesi'nin imzalanması3-4 Kasım

1918

Almanya ve

Avusturya'nın savaştan çekilmeleri8 Kasım

1918

İzzet Paşa'nın

istifası ve Tevfik Paşa'nın sadareti13 Kasım

1918

İtilaf Devletlerinin

İstanbul önlerine gelerek şehri teslim almaları1919

Hukuk-ı Aile

Kararnamesi'nin ilgası1919

İstanbul

Darü'l-Fünun-un bir ıslahat programı ile Osmanlı Darü'l-Fünun-u adıyla yeniden

canlandırılmaya çalışılması; Harbiye Mektebi'nin adının Muhtelit Harbiye

Mektebi olması4 Mart

1919

4 Mart 1919 Damat

Ferid Paşa'nın sadareti: Hürriyet ve İtilaf Partisi'nin iktidara

geçmesi15 Mayıs

1919

Yunanlılar'ın İzmir'i

işgali ve Batı Anadolu'da ilerlemeleri19 Mayıs

1919

Mustafa Kemal

Paşa'nın İstanbul Hükümeti tarafından Anadolu'ya

gönderilmesi23 Temmuz

1919

Erzurum

Kongresi4 Eylül

1919

Sivas

Kongresi2 Ekim

1919

Damat Ferid'in

istifası ve Ali Rıza Paşa'nın sadareti22 Ekim

1919

Amasya Protokolü

24 Ekim

1919

Çıkarılan yeni bir

nizamname ile fakültelere medrese denmeye başlanması ve Darü'l-Fünun'un ilmi

muhtariyeti haiz olduğunun tasdik edilmesi29 Kasım

1919

Misak-ı Milli : Milli

gaye ve hedeflerin, milli sınırların belirlenerek ilanı1920

Mektebi Harbiye'nin

Ankara'da Sunuf-ı Muhtelife Zabit Namzetleri Talimgahı olarak açılması; İnas

Darü'l-Fünun-un lağvedilmesi16 Mart

1920

İtilaf işgal

kuvvetlerinin İstanbul'daki resmi binalara girmeleri, meclisin dağıtılması ve

kapanması, mebusların Anadolu'ya kaçmaları, ele geçenlerin İngilizler tarafından

sürülmesi5 Nisan

1920

Ferid Paşa'nın

sadareti11 Mayıs

1920

Ferid Paşa

hükümetinin Mustafa Kemal'i idama mahkum etmesi ve askerlikten

tardı10 Ağustos

1920

İstanbul Hükümeti'nin

Sevr Antlaşması'nı imzalanması2-3 Aralık

1920

Gümrü Antlaşması'nın

imzalanması1921

Edebiyat ve Fen

Fakültelerinde karma eğitime geçilmesi; askeri ve mülki baytar mekteplerinin

Baytar Mekteb-i Alisi adı altında birleştirilmesi; Salih Zeki'nin

ölümü27 Ocak - 12 Şubat

1921

Londra Konferansı :

Anadolu için söz söyleme hakkının Ankara Hükümeti'nde olduğunun

tespiti31 Mart

1921

II. İnönü

Zaferi3 Eylül

1921

Sakarya Meydan

Savaşı20 Eylül

1921

Fransa ile

barış1922

Türk Diş Tabipleri

Cemiyeti'nin kurulması; Hukuk ve Tıp Fakültelerinde karma öğretime

geçilmesi27 Ağustos

1922

Büyük Taarruz :

işgalci Yunan kuvvetlerinin imhası30 Ağustos

1922

Büyük Zafer : Yunan

Başkumandanı'nın esir edilmesi9 Eylül

1922

İzmir'in

kurtuluşu11 Ekim

1922

Mudanya

Mütarekesi1 Kasım

1922

Saltanatın

ilgası16 Kasım

1922

Sultan Vahdeddin'in

yurtdışına çıkması16 Kasım

1922

Abdülmecid Efendi'nin

halife olarak seçilmesi1923

Birinci ilmi heyet'in

Ankara'da toplanması; Darü'l-muallim'in Yüksek Muallim Mektebi adını

alması24 Temmuz

1923

Lozan Barış

Antlaşması25 Eylül

1923

Mekteb-i Harbiye'nin

Ankara'dan İstanbul'daki eski Harbiye binasına nakledilmesi13 Ekim

1923

Ankara'nın başşehir

olarak kabulü29 Ekim

1923

Cumhuriyet'in

ilanı3 Mart

1924

Hilafetin ilgası ve

Osmanlı hanedan mensuplarının yurtdışına çıkartılmaları