Dikdörtgen Formasyonu

[bluemoon24]

Dikdörtgen formasyonu, fiyatların iki yatay paralel çizgi arasında yana doğru hareket ettiği, trendin bir duraklamasını ifade eder. Dikdörtgen formasyonuna bazen işlem aralığı da denir. Dow Kuramı'nın sözlüğünde ise dikdörtgen formasyonuna çizgi denir. Her ne denirse densin, bu formasyon varolan trendin bir erteleme dönemini temsil eder ve çoğunlukla formasyon ortaya çıkmadan önceki trend yönünde çözülür. Tahmin değeri anlamında dikdörtgen formasyonunu, birleşen trend çizgileri yerine yatay trend çizgilerinin olduğu bir simetrik üçgene benzetebiliriz.



Şekil 6.9a Bir yukarı-trendde bir boğa piyasası dörtgeni örneği görülüyor. Bu model "işlem aralığı" olarak da adlandırılır ve fiyatların iki yatay trend çizgisi arasında hareket ettiği bir durumu gösterir.

Yukarı ya da aşağı çizginin dışında gerçekleşen bir kapanış, dikdörtgenin tamamlanmış olduğuna işaret eder ve trendin yönünü gösterir. Ancak, dikdörtgen formasyonunun bir erteleme formasyonundan bir tersine-dönüş modeline dönüşüp dönüşmediği konusunda analizci her zaman uyanık olmalıdır. Örneğin, bir yukarı-trendin görüldüğü Şekil 6.9.a'daki üçlü tepe muhtemelen tepede oluşan bir üçlü dönüş modeline benzetilebilir.



Şekil 6.9b Bir ayı piyasası dörtgeni örneği görülüyor. Dörtgenler çoğunlukla süreklilik modelleri olarak düşünülse de bir üçlü taban gibi tersine-dönüş modeli haline dönüşebilecekleri de unutulmamalıdır.

İşlem Hacmi Modelinin Önemi

Önemli bir ipucu, işlem hacmi modelinin incelenmesidir. Her iki yöne doğru olan fiyat dalgalanmaları oldukça geniş olduğu için analizci hangi hareketlerin yüksek işlem hacmiyle gerçekleştiğine dikkat etmelidir. Eğer yukarı hareketler daha yüksek işlem hacmiyle ve geriye dönüşler düşük işlem hacmiyle oluyorsa o zaman formasyon muhtemelen yukarı-trend yönünde süreklilik ifade eder. Yüksek işlem hacmi eğer aşağı doğru olan hareketlerde ortaya çıkıyorsa, o zaman bu durum muhtemel bir trend dönüşümünün uyarısı olarak değerlendirilebilir.



Şekil 6.9c Sabah Yayıncılıkın grafiğinde bir boğa piyasası dörtgeni görülüyor

Diğer Benzerlikler ve Farklılıklar

Dikdörtgen formasyonu, oluşma süresi olarak üçgenlere ve takoz formasyonuna benzer biçimde, çoğunlukla bir aydan üç aya uzanan bir süre içinde oluşur. İşlem hacmi modeli diğer süreklilik modellerinden, büyük fiyat dalgalanmalarının diğer modellerde görülen olağan işlem hacmi düşüşünü engellemesi anlamında farklılaşır.

Dikdörtgen formasyonuna uygulanan en genel ölçme tekniği fiyat aralığının yüksekliğinin ölçümüne dayanır. Fiyat aralığının yüksekliği tepeden tabana ölçülür ve daha sonra bu uzunluğun kopuş noktasından izdüşümü alınır. Bu yöntem önceki bölümlerde değinilmiş olan düşey ölçüm tekniklerinin benzeridir ve piyasanın hareketliliğine dayanır.

Kopuşlar sırasındaki işlem hacmi ve geri dönüş hareketleri konusunda şu ana kadar söylenen her şey dikdörtgen formasyonu için de geçerlidir. Üst ve alt sınırlar yatay oldukları için ve bu şekilde daha iyi tanımlanabildikleri için dikdörtgen formasyonunda destek ve direnç seviyeleri daha iyi görülür. Bu, yukarı kopuşlarda, kopuşun olduğu fiyat seviyesinin daha ilerideki bir zamanda olabilecek bir geri-dönüş hareketinde bu seviyenin bir destek seviyesi olacağı anlamına gelir. Aşağı-trendlerdeki bir aşağı doğru kopuştan sonra, bir önceki destek alanı bölgesi şimdi piyasanın herhangi bir yukarıya doğru tepki hareketinde bir direnç bölgesi haline gelmiştir.