Engeller Aşılmak İçindir

[cent]

Engeller Aşılmak İçindir


Bir füze, hareketli bir hedefe gönderildiğinde ne olur? Sürekli bir değişim durumu yaşanır. Füze hedef bölgeye doğru ilerlediğinde, kendi gerçek pozisyonu ve hedefle ilgili pozisyonu hakkındaki bilgiyi sürekli olarak kendisini kontrol eden bilgisayara gönderir. Bu arada hedef hareket etmeye devam etmektedir.
Füze, ilk olarak hedeflenmiş yere ulaştığında hedefi artık orada değildir. Bu füze, kaçırdığı hedefle ilgili bilgiyi geri yollar ve bilgisayar, hedefin yeni pozisyonu hakkında füzeyi yeniden yönlendirir.Başka bir deyişle işlem, hemen düzeltilen, en sonunda füze hedefine ulaşana kadar süren bir hatadır.

Bu süreç, teknolojik dilde “negatif geri bildirim” olarak bilinir. İşte yaratıcı imgelemede de beyninizde tamamıyla aynı prensip işleyecektir.
Örnek olarak, diyelim ki siz aşırı kilolusunuz ve imgeleme metoduyla zayıflamaya karar verdiniz. Kendinizi, size çok iyi oturan o kıyafetleri giyerken ve zayıf görünümünüzle gurur duyarken gördünüz. Hedef kilonuza ulaşana kadar, sadece daha önceden belirlenmiş ve yavaşça, istikrarlı bir şekilde kilo kaybetmenize yardımcı olan yiyecekleri yemekten zevk aldığınızı imajine ettiniz. Beyninize canlı bir resmi mühür gibi bastınız.

Zayıflama programınızdan birkaç gün sonra, arkadaşınız size bir dilim kek ikram etti. Onu aldınız ve yemeye başladınız. Kekin son lokmasına geldiğinizde, birdenbire bu keki hiç yememeniz gerektiğini fark ettiniz. Negatif geri bildirim, programlanmış beyninize ulaştı: “Seçtiğim amaç açısından bunu yemek doğru bir şey değil.” Artık keki bitirmenin size pek hoş gelmediğini gördünüz. Bundan sonra yeniden kek yemekten kendinizi alıkoyacaksınız (bunun için içgüdüsel bir hoşlanmama durumu dahi geliştirebilirsiniz), ta ki hedefinize ulaşana ve kilonuz artık istediğiniz düzeye gelene dek.

Hatırlanması gereken nokta şudur: Siz kendinizi bir kez programladıktan sonra, artık belirli türden yiyecekleri yememek için şuurlu bir çaba göstermek zorunda değilsiniz. Bilgisayarınız, yanlış şeyleri yemenize izin vermeyecektir. Her yanlış yola girdiğinizde, beyninizde bir alarm zili çalacaktır. Bunun etkisi ise, siz sonunda amacınıza ulaşıncaya kadar sizi programa döndürmek için dürtüklemek şeklinde olacaktır.
Yoğun siste inişe geçen bir uçak, durumu daha da netleştirmek için iyi bir benzetme olabilir. Hiçbir şey göremediği için pilotun sadece kendi görüşüne güvenmesi doğru olmaz; radarı kullanmak zorundadır. Eğer pilot mükemmel bir iniş yapmaya karar verirse, radar buna uygun bir sinyal verecektir. Ama pilot yön değiştirdiğinde, tabi ki, radar sistemi onu bu durum hakkında uyaracak ve pilot, doğru bir inişi garantilemek için gerekli düzeltmeyi yapabilecektir.

Golf sopasını sallama pratiğini her kim icat etmişse, aslında negatif geri bildirim teorisini hayata geçirmiştir. Hemen hemen bütün golfçüler topa gerçek bir vuruş yapmadan önce sopayı yanlara doğru sallama pratiği yaparlar. Ama bu, birçok golfçüde aynı şekilde etki yaratacak demek değildir; onlar yine de her şekilde kötü bir vuruş yapabilirler. Ama en iyi golfçüler, hatta diğer spor alanlarındaki en iyi oyuncular bile, yıllardan beri yaratıcı imgelemeden hiç de farklı olmayan bir tekniği kullanmaktadırlar.

Şampiyon bir golfçü, basitçe bir sallama pratiğinden daha fazlasını yapar; güçlü bir şekilde topa vurduğunu, topun doğru hızda hareket edip tamamen doğru açıda döndüğünü imajine eder. O, topun havada hızla hareket ettiğini ve yeşil çimenlere indiğini görür. Şampiyon bir golf oyuncusu, sallama pratiği yaptığında, bütün olaylar zihninde net ve canlı bir şekilde yerini bulur.

Bundan sonra sadece topa doğru bir adım atar ve golf sopasıyla birlikte sallanır. O anda, hafızasının hücreleri önceden yaptığı pırıl pırıl vizyonla programlanmıştır ve bu, belirgin bir şekilde, olayın zihinsel imajına uymak için gereken kassal çabayı yaratır. Sporcu aslında, daha önceden imajinasyonunda yaşadığının aynısını tekrarlar.
Bu tekniği bundan birkaç yıl önce genç bir golfçüye öğretmiştim ve oyunu büyük bir ölçüde gelişmişti.

Topa gerçek bir vuruş yapmadan önce “düşünme” pratiği içeren prosedürü, doğal olarak izlemişti.
Onun hareketlerini gözlemleyen ve golf oyunculuğunun kalitesinin geliştiğini gören -ama onun zihninde ne olup bittiğine dair hiçbir fikre sahip olmayan- arkadaşları bu işin sırrını, sallama pratiğine yordular. Böylece, onu taklit etmeye başladılar ama kendi sallama pratiklerinin kendi oyunlarında neden aynı vurucu etkiyi yaratamadığını bir türlü anlayamadılar.


Bizler negatif geri bildirimi her zaman kullanıyoruz ama birçok durumda, beynimiz bunu içgüdüsel bir şekilde gerçekleştirdiği için ne yaptığımızın kesin olarak farkına varmıyoruz.

Bu metodun işlemesini sağlamak için şuurlu bir şekilde çabalamamayı hatırlamak çok önemlidir. Beyniniz işlevini oldukça otomatik bir biçimde yerine getirecektir. Örneğin, aniden soğuk bir ortama dalarsak bedenimiz bunu bize otomatik olarak bildirir. Sıcakladığımız ya da korktuğumuz zamanı bize söyler. İnsan beyninin, bilimin daha anlamaya başlamadığı “saatleri” ve “metreleri” vardır.

Yaratıcı imgelemenin ilkelerini biraz abartılı şekilde anlatmak için bilgisayar ve füze karşılaştırmasını kullandım. Ama başka cihazlar da görsel düzeyde negatif işaretler verirler.
Örneğin, evlerimizde kullandığımız ütüyü düşünelim. Ütü aşırı kızdığında bunu işaret etmek için üstünde kırmızı bir ışık yanar. Bu çeşit bir eşyayı kullanan kişi, negatif işaretlerin, çok aşırı uçta olmamakla beraber farkındadır. Bu farkındalık bizi, kafamıza koyduğumuz işi yapmaktan, örneğin çarşafları ütülemekten alıkoyamaz.
Aynı davranış, yaratıcı imgeleme metodunun kullanılışına da uygulanabilir. Bizler olumsuz yanlarımıza, onlar tarafından ele geçirilmeden bakabilmeliyiz çünkü bunların ters tepki yaratan etkileri olabilir.
Eğer bir golfçü, yolunun üzerinde kumdan bir tuzak olduğunu bilirse, bu bilgiye sahip olması onun için yeterlidir. Eğer bu tuzağın üzerine aşırı bir şekilde konsantre olursa, topu tam onun üzerine kondurması oldukça mümkündür.

Onun hedefi, tehlikelerin farkında olmaya devam ederek yeşil alana konsantre olmaktır. Başarı için kendimizi programladığımızda, negatiflerin yerine pozitifleri geçiririz. Beynimizin bizi tehlikeden korumasına izin veririz. Eğer kendinizi iyi bir şekilde programlamışsanız, beyniniz sizi problemden uzak tutacak ve otomatik refleksin ve negatif geri denetlemenin yardımıyla sizi başarı yoluna götürecektir.
Azmedin!
Bazı uzun vadeli problemlerden dolayı acı çektiğinizde, bir süre için çabalamak ve sonra çaba göstermekten yorulup vazgeçmek çok kolaydır. Yaratıcı imgelemeyle sonuçlar göreceli olarak hızlı bir biçimde oluşmaya eğilim gösterebilir, bu yüzden bu kolayca vazgeçme eğilimi azaltılabilir. Unutmamanız gereken bazı noktalar vardır:
• İlerleme her zaman pürüzsüz ve düzenli olmayabilir. İlerisi için kendinizi dev adımlar atarken gördüğünüz durumlar olabileceği gibi, bazı zamanlarda, yapabileceğiniz şey küçük bir adım atmaktır.

Bu durumun sizi endişelendirmesine izin vermeyin. Bilinçaltınız her zaman istediğiniz sonucu başarmanız için çalışıyor. Kendinize söylemeniz gereken şey, probleminizden sonsuza kadar kurtulmanın, sadece beklediğinizden bir ya da iki haftadan daha fazla bir süre alabileceğidir. Eğer bu problem, fazlasıyla uzun bir zamandır yaşadığınız bir şeyse, bu ekstra birkaç haftanın yarattığı farklılık ne kadar olabilir ki?
Kendiniz için başarılabilir amaçlar seçtiğinizden emin olun. Özellikle bu problem uzun zamandan beri süregelen, yani bir hayat boyu devam eden bir fobiyse, bunu, makul, şuurlu zihninizin çok daha kolaylıkla kabul edebileceği küçük parçalara bölmek gerekebilir.
Korkmayın çünkü bilinçaltınız bu dev adımı atarak bu durumla başa çıkabilir ama yolunuzda ilerlerken başlangıçta imkansızmış gibi görünen hedefinizle ilgili bir şüphe duyacak olursanız, bu gidişatı kendiniz için daha kolay bir hale getirmek için, sadece belirli bir zamanda tek bir aşama üzerinde yoğunlaşarak bu durumu kolaylaştırın.
Attığınız her adımın önemli olduğunu ve her birinin kendi içinde bir başarıyı oluşturduğunu hatırlayın. Sadece bu sebepten değil, yeni yeni filizlenmeye başlayan özgüveninizin iyiliği için de unutmayın ki, bu yolculuğun kendisi de gideceğiniz yere varmak kadar önemlidir.

Programınızda Ayarlamalar Yapmak:
İnsanlar genellikle varmaya çalıştıkları hedefle ilgili en küçük bir sapmada; örneğin, sigara içmekten vazgeçmeye çalışırken bir iki sigara içtiklerinde kendilerini hemen başarısız olarak görüp tekniğin işe yaramayacağına karar verirler. Oysa günde bir paket sigara içen bir kişi, çok sigara içmekten vazgeçtiği için kendini takdir etmelidir. Eğer biri ona sadece bir iki hafta önce, her gün yirmi sigara içmek yerine haftada iki sigara içeceğini söylemiş olsaydı, mutlaka ki bu kişi bundan büyük bir sevinç duyardı.Bu yüzden, bu yol boyunca elde ettiğiniz başarıları takdir etmeyi aklınızdan çıkarmayın ve vizüalizasyonunuza negatif engeller dikmeyi durdurun; bunlarla başa çıkmanın makul bir yolunu bulmak için kendinize izin verdiğinizi hatırlayın. Amacınıza hala ulaşabilirsiniz; bu, biraz daha farklı bir yaklaşım anlamına gelse bile.
Eğer arabanızla bir tatil yöresine gitmek üzere yola koyulsaydınız ve her zamanki rotanızı takip ederken bir dizi yol çalışmasıyla ve “yol değiştirme” işaretiyle karşı karşıya gelseydiniz ne yapardınız?

Gideceğiniz yere varmanın mümkün olamayacağını düşünüp tatili iptal etmek zorunda kalarak eve dönmeye karar vereceğinizi söylemeyin sakın bana. Hayır, aksine, yol değiştirme işaretlerini takip edip normalde her zaman kullandığınız yola çıkıncaya kadar size sağlanan geçici yolu izlersiniz. Yaratıcı imgeleme de sizden aynısını ister. Yaptığınız hata ya da yol boyunca karşılaştığınız güçlükler her ne olursa olsun, uzun vadeli probleminizle başa çıkma ve yeni hedefinizi başarma konusunda engellenmeyeceksiniz. Yeterince azmederseniz, istediğiniz sonuca ulaşmaktan kaçış yoktur.

İçten Dışa Değişim Teknikleri, - Ursula Markham

Meta -Yayınları, Ekim 2001.




SEVGİYLE KALDIK