Alplerin Eteklerinde Piemonte - 2

[bluemoon24]

Piemontede beyaz şaraplar tüm üretimin sadece dörtte birini oluşturuyor. Sek beyazların en gözdesi Gavi kasabasında Cortese üzümünden 17. yüzyıldan beri yapılıyor. Meyvemsi ve aromatik bu şaraplarda kimi zaman çiçeksi kokularla birlikte mineralite özelliğine; yani burunda ve bazen damakta çakıl taşı, maden suyu sodası gibi lezzetlere de rastlanıyor. Bitişleri ise narenciye gibi ekşimtrak tatlarla kalıcı ve özellikle kızartmalarla yakışacak canlılığa sahipler. Kaliteli üreticilere örnekler: Occhetti, Chiarlo ve La Zerba.

Gavi şaraplarının artan popülerliğinden fırsat sağlamak için 90li yılların başında "Gavi di Gavi" ibaresi kullanılıyordu. Hiçbir yasal anlamı olmayan pazarlama uydurması isim "Gavinin Gavisi" anlamına geliyor. Bu uygulama tam İtalyanlara yakışacak bir üslupla bazı yüksek miktarda düşük kaliteli üretim yapan firmaların öncülüğünde başlamıştı. Zaten başka yerde üretimine izin verilmeyen bu şarabı sanki etiketlerinde sadece Gavi yazan örneklerinden daha kaliteliymiş gibi gösterme hinliği sonunda yasaklandı.

Bir diğer aramaya değer Piemonte beyazı ise Roero bölgesinde üretiliyor ve Arneis üzümünden yapılıyor. Geleneksel olarak Nebbiolo üzümüyle harmanlanarak Barolo şaraplarını yumuşatmak amaçlı ekildiğinden bu üzümden yapılan şarapların en iyi örnekleri hayranları tarafından Beyaz Barolo olarak da adlandırılabiliyor. Barolo ve Barbaresconun büyük üstadı Bruno Giacosanin Arneisi akıl almaz lezzette bir beyaz. Meşeden pek haz etmeyen ve genç tüketilmesi tercih edilen bu şarapların diğer dikkate değer üreticileri arasında Malvira, Almondo ve Cascina Val del Prete sayılabilir.

Sek Cortese di Gavi ve Roero Arneis tüm beyazların arasında küçük bir azınlığı teşkil ediyorlar. Piemonte beyazlarının çoğunluğu köpüklü ve yarı sek şaraplar. Asti ve yakın zamana kadar Asti Spumante adı altında üretilen köpüklüler İtalyanın en yüksek miktarda üretilen beyazları. Bölgede büyük bir endüstri haline gelen bu ucuz ve kalitesiz köpüklü sanayisine başta Martini & Rossi ve Cinzano olmak üzere 18 kadar dev fabrika hakim. Her sene yüz milyonlarca şişesi dünyanın dört bir yanına ihraç ediliyor. Ne acıdır ki bu köpüklü ve hafif tatlı olmasalar ağıza konulmayacak şaraplar için harcanan üzüm cinsi en kişilikli ve aromatik beyazlardan ülkemizde de yetişen Misket.

Peki bu güzelim üzümden butik üretim yapan şaraphaneler yok mu? Var neyseki! Onlar Asti adı altında toplanan kişiliksiz köpüklülerle aynı kefeye konmamak için bambaşka bir şarap tarzı geliştirmişler. Moscato dAstinin tek kelime ile Asti adı altında geçen köpüklülerle tek ortak noktası Misket üzümünden yapılması. En ufak taneli ve olgun üzümler seçilerek yapılan Moscato dAstinin hem köpükleri daha narin, hem daha düşük alkollü (kanunen maksimum yüzde 5.5 olarak kısıtlı) hem de içerdiği şeker daha yüksek miktarda.

İki ilginç konuya değinmek gerek. Asti şişeleri bildiğimiz köpüklü şişeleri gibi içerdikleri 4 atmosfere varan yüksek basıncı koruyabilmek için özel mantarlarla ve tel veya iple güvenceye alınıyor. Moscato dAstide ise izin verilen en yüksek basınç 1 atmosfer ile kısıtlanıyor. Bu sayede Moscato dAsti klasik Barolo ve Barbaresco şişelerine konulabiliyor. Sadece mantarları normal şarap mantarından biraz daha kalın o kadar. Bir başka özellikleri de seçilen üzümün kalitesi sayesinde şeker oranları daha yüksek olmalarına rağmen Astiler gibi damakta iç bayıltıcı bir izlenim bırakmıyorlar. Aksine olabildiğince hafif ve dengeliler.

Asti ve Moscato dAsti arasındaki en önemli teknik fark ise sınıflandırmaları. Asti şarapları İtalyanca "spumante" yani köpüklü olarak adlandırılıyor. Moscato dAsti ve benzeri şaraplar ise "frizzante" yani fışırtılı olarak geçiyor. Asti gibi spumatelerin köpüklerinin karbondiyoksit eklenerek elde edilmelerine izin verilirken frizzante şaraplar üretim sırasında şişeye hapsolan mayalar sayesinde doğal yöntemlerle ortaya çıkarılıyor. İki şarabın yapım metodlarının farkı sonucu kaliteleri arasında da dünyalar kadar fark oluyor.

Moscato dAsti düşük alkolü sayesinde meşrubat niyetine yüksek miktarda tüketilebiliyor. Zaten öyle lezzetli ki içerken durmak imkansız! Bizim evimizde kasalarca tükettiğimiz bu karşı konulmaz lezzet için keşfettiğimiz en ilginç yemek eşleşmesi ise akla en son gelecek zıtlıkta. Piemonte bölgesinde yetişen Porcini mantarının özellikle kurutulmuş cinsinden yola çıkılarak yapılan, içine bol Parmigiano Reggiano rendelenen bir risotto ile içtiğinizde mantarın güçlü topraksı tadı, tereyağı ve peynirin saflığı Moscato dAstinin yoğun şeftali ve çiçek parfümü içerisinde dans ediyorlar!

Piemontenin hafif köpüklü ve tatlı bu yoğun aromatik cevherini keşfettiğinizde tamam artık, bunun üstüne yok dediğinizde karşınıza daha da az rastlanan bir Brachetto dAcqui çıkabiliyor. Acqui Terme tıpkı Asti gibi bir Piemonte kasabası, Brachetto ise bu bölgeye özgün bir üzüm cinsi. Tıpkı Misket gibi buram buram kokulu ve üstelik kırmızı bir üzüm. Kabuklarıyla fazla bekletilmeden yapılan Moscato dAstinin bu kuzeni hem renk hem de lezzet olarak en olgun ve kokulu çileklere taş, hatta "şiselenmiş bir aşk" misali en ummadığınız kişiyi dahi baştan bile çıkartabilir!

Sizlere iyi şarap dolu günler diliyorum, çünkü ömür vasat şarap içmek için çok kısa!

Gence Alton ile Her Kadehten kategorisine ait tüm yazılar için tıklayınız

Kaynak: Şarap Günlüğü