YA MUAYENEHANE, YA HASTANE

[bluemoon24]

Sağlık Bakanlığı, 2008 yılında devlet hastanelerinde çalışan hekimleri, ya muayenehanede ya da tam gün hastanede çalışma konusunda karar vermek zorunda bırakacak.

Sağlık Bakanlığı 2008 yılında devlet hastanelerinde çalışan hekimleri tercih yapmak zorunda bırakacak. Hekimlerin kamuda tam gün çalışmasını sağlayabilmek için performans ek ödemelerini arttıran Bakanlık, devlet hastanelerinde çalışan hekimlerin muayenehanelerini değil, hastanede tam gün çalışmalarını tercih sebebi yapmak istiyor. Hekimler ise Sağlık Bakanlığının bu düşüncesine destek veriyor. Ancak görüşlerini aldığımız hekimler, uygulamanın sadece devlet hastanelerinde çalışan hekimler için yapılması halinde iş barışını bozacağı endişesini taşıyor. Hekimler, uygulamanın üniversite hastanelerinde çalışan hekimleri de kapsaması gerektiğini savunuyor.

Hekimlerin bir diğer görüşü ise uygulamanın ileride hak kaybına neden olmaması. Bunun için uygulamanın büyük titizlikle yürütülmesi gerektiğini belirten hekimler, bunun yanısıra performans ek ödemelerinin, sosyal haklarına eklenecek şekilde bir yasal düzenleme yapılarak emekliliklerine de yansıtılmasını istiyor.

Konu ile ilgili görüşler şöyle:

Muayenehaneden çok para kazanılmıyor

Eğitim Hastanesi Uzman Hekim: Doktorların aldığı döner sermayenin, doktorları tatmin edecek şekilde artırılmasının muayenehanelerin kapatılması yönünde pozitif etki yaratacağını düşünüyorum. Bu belki şu şekilde negatif etki yapabilir. Bazı hocaların muayenehaneden kazandıkları paralar çok fazla. Onları tatmin etmeyebilir. Ancak bizim gibi uzman düzeyinde veya yeni uzman olmuş ya da bir hastanenin yönetim kadrosuna yeni katılan hekimlere pozitif etki yapacağına inanıyorum.

Uygulamanın muayenelerin kapatılması yönünde etki sağlayacağını düşünüyorum. Çünkü her muayenehane açanın oradan çok para kazandığına inanmıyorum. Belli bir kesim, zamanında belli bir yerlere gelmiş bazı hekimler, çok büyük paralar kazanıyor. Onlara zaten ne yapsanız da muayenehanelerini kapatmazlar.

Eğitime olumlu yansır

Muayenehanelerin kapanmasının eğitim içinde olumlu etki yapacağını düşünüyorum. Çünkü bir hastanede hem eğitim vermek, hem hastaya bakmak hem de belli bir saate muayenehaneye gitmek ve tüm bunları bir arada doğru dürüst yürütmek pek mümkün değil. Birinden birisini mutlaka ötelemek zorundasınız. Zamanın tümünün hastanede geçirilmesi ve hocaların daha fazla eğitime eğilmeleri asistanlar için bulunmaz bir şans olacaktır.

Emekli olunca yaşam standardı düşecek

Bir nokta daha var bu performans uygulamasının hekimlerin sosyal haklarına eklenmesinin hekimlerin geleceği açısından önemli olduğunu düşünüyorum. Şu an belli bir performans, belli bir ücret alırken yaşlanıp emekli olduğunuzda bu kesilecek. Alıştığınız yaşam düzeyi gerileyecek. Oysa ki ülke çıkarları da göz önünde bulundurularak bunun emekliliğe yansıtılması için, hekimlerin sosyal haklarına eklenmesi hususunda bir yasal düzenleme yapılabilir. Hekimlerin pek çoğunun düşüncesi bu. Ben de aynı şekilde düşünüyorum.

Muayenehane kalite getiriyor

Eğitim Hastanesi Uzman Hekim: Hepimiz bu mesleğe bize tanınmış bir takım özlük haklarını bilerek başladık. Biliyorsunuz hekimlik hem özelde hem kamuda çalışılabilen tek meslek. Kamu sektörünün maddi manevi bir takım olumsuzluklarını hekim bir ölçüde bu şekilde karşılamaya çalışıyor. Bence muayenehanecilik genel sağlık sektörüne de önemli bir kaliteyi getiriyor. Hiçbir hastanede, muayenehanede ulaşılan hasta hekim ilişkisi kalitesine ulaşılamaz. Bunu kabul etmek lazım. Hem yoğunluk nedeniyle, hem ortamın müsait olamayabileceği gibi nedenlerle, hastanede muayenehanedeki kaliteyi yakalamak çok zor. Bir de herkes şöyle düşünüyor: Muayenehaneci hekim hastanede iş görmez' bu düşüce de son derece yanlış. Bizler burada eğitim veriyoruz. Bizim verdiğimiz eğitimle birçok hekim arkadaşımız ihtisasını yapıyor.

Hocaların hastanede kalmasını sağlamak zor

Eğitime ayrılan zaman muayenehanecilikte daha az oluyor. Ne yapılması lazım derseniz, hekimlerin çok iyi tatmin edilmesi lazım. O zaman hekim muayenehane kapatır. Eğitici hekim hastanede sadece eğitimle uğraşır. Belki işlerini genel anlamda olması gerektiği gibi yönlendirir. Maddi sıkıntısı olmayınca sorunu olmaz.

Ancak bu maddi düzeyi yakalamak da son derece zor. Bir hoca belirli bir yaşam seviyesinde yaşamak zorunda. Bunun altında yaşarsa bir hekim kendisini kabul ettiremez. Saygınlıkla ilgili problemler çıkabilir. Artı hekim tatmin olamıyorsa bunu mesleğini icraatına yansıtamaz. Bu seviye de öyle az buz değil. Şu anda ödenen döner sermayeler belki az değil. Eskisine göre daha iyi, buna bir şey demiyorum. Hoş bir sürüde haksızlık getirdi. Hastane içerisinde döner sermayeye yönelik etik olan ve olmayan ekstra çabalar çıktı ortaya. Ama sonuçta sistem olarak düşünüldüğü zaman, belki de yaklaşım olarak doğru bile olsa, ne kadar döner sermaye verirseniz verin belli bir seviye üzerindeki eğitici öğretici kadrosundaki hekimlerin kendi rızalarıyla hastanede kalmalarını sağlamak biraz zor. Bu seviye ciddi bir rakam. Bunu veremeyince zaten toplum arasında belli bir yere gelmiş, eğitimde öğretimde bilinen kariyeri yapmış birçok hoca maddi ve manevi yönden mağdur olacak. Hastanede kalma kararını gözden geçirmek zorunda kalacak.

Sadece performans yetmez

Uygulama mümkün değil gibi gözüküyor. Bu 5-10 yıl gibi bir zamana yayılırsa belki. Düşünce olarak güzel ama uygulama zor. Denilebilir ki 5 yıl içerisinde maaşlar uygun hale getirilecek, hastanelerin yapısı özel muayenehanelerin yapısına dönüştürülecek, alt yapı uygun hale getirilecek Ama bu kadar hastayı hastanede muayenehanedeki gibi muayene etmek mümkün değil. Bu gün 5-10 bin poliklinik yapan hastane var. Bu sadece kağıt üzerinde kalır. Böyle derseniz kandırmaca olur. Bunların yapılması için alt yapı değişikliğinin yıllar içerisine dağılan kademeli bir plan dahilinde olması gerekir.

Maaşların arttırılması ve Şu yıllarda muayenehanesini kapatanlar şu kadar gelir elde edeceklerdir denmesi lazım. Onların özel odaları, özel sekreterleri olması lazım. Her bir doktora özel sekreter vermeniz mümkün mü? Günümüzde hâlâ toplum hekimliğinde sekretersiz çalışan hekim arkadaşlarımız var. Kapıda 20-30 hasta birikiyor. Daha bunları çözemedik ki. Tekrar söylüyorum. Düşünce doğru ama bu şekilde uygulamaya geçilmesi büyük hata olur. Bu işler böyle hop yaptım, ben yaptım oldu ile olmaz.

Hukuka aykırılığı var

Bir de işin hukuksal açıkları yönü var. Uygulama eğitim hastanelerinde olur da üniversitelerde nasıl olamaz? Bunun hukuka bir aykırılığı var. Herkes aynı eğitimi alıp 657 ile yola çıkarken, mesleğe girerken çıkarken aynı şartlara tabi olacaksınız ama Mesleki çalışmalarınıza bundan böyle orada değil burada devam edeceksiniz deniyor. Ama diğer hekimler için bu geçerli değil. Bir sınıf ayrımı oluşturuluyor. Mağdur hekimler gurubu ortaya çıkıyor Bu nereden bakarsanız iş hukukuna aykırı. Eğer üniversitelerde uygulanmaz sadece bizim eğitim hastanelerinde uygulanırsa Anayasa'ya da aykırı.

Eğitim hastaneleri hizmet hastanesine döndü

Döner sermaye olayı çıktıktan sonra muayenelerin kapanmasında önemli bir artış var. Ancak bu kapatanlar zaten muayenehane açma hakları olduğu için ufak bir katkısı olsun diye açanlar. Bir gurupda var ki geçimini muayenehanesinden elde ettiği ciddi gelirle sağlıyor. Bunlar genelde hocalarda, eğitenler eğitimi verenler. Bunların ne yapacağı sorgulanabilir. Sonucun da çok olumlu olacağı beklenemez. Sağlık Bakanlığının şu an eğitim hastanelerinde verdiği eğitim zaten sınırlı bir düzeyde. Hepsi hizmet hastanelerine dönmüş durumda. Son derece kalabalık, fiziki yapılar yetersiz, her kes istediği gibi gidebiliyor, herkese açık. O anlamda uygulama bu düşük hizmet içi eğitim seviyesini daha da düşürüp belki de hekim eğitimi fonksiyonunun sonu olabilir.

Sağlık çalışanları olumsuz etkileniyor

Eğitim Hastanesi Klinik Şefi: Her ne kadar Bakanlığı siyasi yapı olarak onaylamasam da Sezar'ın hakkını Sezar'a vermek lazım. Bakanlık birçok uygulamayı bir anda başlatarak kendi kendini zora sokmuş durumda. Pek çok uygulamayı gerekli alt yapı, fiziki yapı, ekonomik durumu düzenlemeden bir araya sokmak istiyor. Bu sefer de pek çok aksaklık yaşanıyor. Bu da tabii ki öncelikle sağlık çalışanlarını olumsuz yönde etkiliyor.

Bununla birlikte Bakanlığın muayenehanelerin kaplatılması yönündeki uygulamasını yerinde bir karar olarak görüyorum. Performans uygulaması ne kadar eşit, ne kadar objektif yürütülüyor, insanlar performanslarını artırma hususunda ne kadar etik çizgide davranıyor tartışılabilir.

Muayenehaneciliğe gelince, muayenehanecilik tamamen etik kurallar dışında işleyen bir sistem. Tabiri yerindeyse hastaların yolunacak kaz olarak görüldüğü bir yer. Muayenehanesi olan pek çok kişi hastaları bir de özelde bakalım. Muayenehanede bir görelim diyerek yönlendirmekteydi. Hasta muayenehaneye gelince para muayenehane işleticisinin cebine tetkikler tahliller yine hastanede. Bu nedenle Bakanlığın muayenehanelerin kapatılması yönünde başlattığı ya da başlatacağı uygulamaları olumlu karşılıyorum. Bunun sağlanması için de elbette ki insanlara karşılığında bir şeyler sunmak zorundasınız. Performans ödemelerinin artırılmasının etkili olacağını düşünüyorum.

Hak kaybı önlenmeli

Ancak bizlerin arzuladığı başka bir husus daha var. Bu performans ödemeleri malum olduğu gibi görevde olduğunuz sürece geçerli. Bu performans ödemelerinin en azından belli bir bölümünün emekliliğe de yansıyacak şekilde bir düzenleme yapılmasını arzuluyoruz. Bu şekilde yapılacak bir sosyal düzenleme ile yıllarca gece gündüz çalışmış hekimlerin emekliliklerinde hak kaybı ve mağduriyetlerinin önüne geçilmiş olacaktır.