Kadınların kabusu: Migren!

[bluemoon24]

Türkiye'de nüfusun yüzde 33'ü yani her üç kişiden biri ''Gerilim tipi'' baş ağrısı yaşıyor. Baş ağrıları arasında migrenin görülme oranı daha seyrek olmakla birlikte (Türkiye için yüzde 10 - 16), doktora götüren baş ağrısı migren olarak biliniyor.

Migren, gerilim tipi baş ağrılarından farklı olarak genetiğin önemli rol oynadığı bir hastalık. Anadolu Sağlık Merkezi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Ertaş, migren ve tedavisindeki son yenilikler hakkında sorularımızı yanıtladı. Migrenin nedeni biliniyor mu? Migrenlilerin beyniyle ilgili genetik olarak bıçak sırtı bir durumu var. Ağrı kesici alırsa beyinde ağrıyı baskılayıcı reseptörler yıkılıyor ve dolayısıyla beynin savunma mekanizması yara almış oluyor. Migren olmayan bir insanda bu denge bizim lehimize çalışıyor. Migren kimlerde daha sık görülüyor? Gerilim tipi baş ağrıları yönetici sınıfındaki kişilerde ve çalışan kişilerde oldukça sık görülürken migren herkeste görülüyor. Hatta ev kadınları ezici çoğunlukta. Migren neden kadınlarda daha sık görülüyor? Migrende kadın ve erkek farklılığı söz konusu. Migren üretken dönemlerinde, hormonlarının aktif olduğu dönemde kadınlarda erkeklere göre üç kat fazla görülüyor. Kadındaki östrojen hormonu, migren için bir davetiye. Menopoz sonrasında migrenin sıklığı azalıyor ama yine de genel olarak bakıldığında migren sıklığı kadınlarda erkeklerden iki misli fazla. Migren tedavisinde neler değişti? Günümüzde çok etkili migren ilaçları var. Spesifik tedavinin anlamı şu; tanınız yanlışsa o zaman hiç etkisi yok. Bir antidepresan herkese iyi gelebilir. Hedefe yönelik tedaviler geliştirildi. Bu spesifik tedavilerle birlikte tanı daha da önem kazandı. Tanının daha garanti olması için bazı ölçeklere kulak vermemiz gerekiyor. Bu amaçla migren ölçeği olarak üç soruluk ''ID migren testi''ni kullanıyoruz. ID migren testi nedir? Çalışan kişilerde ki çalışan kişilerde gerilim tipi baş ağrıları çok oluyor onlarda bu testi migreni ayırt edebilmek için uyguladık. Hasta eğer son üç ayda iki kez baş ağrısı çektiyse ve bu ağrısı bir doktora başvuruyu düşündürecek bir ağrıysa ya da kişiyi engelliyorsa şu üç soruyu sorduk: Ağrı sırasında hiç ışıktan rahatsız oldunuz mu? Ağrı sırasında hiç mideniz bulandı mı? Ağrınız nedeniyle en az bir gün bir kısıtlılık yaşadınız mı?

Bu üç sorunun ikisine bile evet diyorsa bu kişi yüzde 90'dan daha büyük ihtimalle migrenlidir. Bu test hekimi yönlendiren, çok etkili bir testtir. Migrenin teşhisini doğrulayan bir tanı yöntemi yok değil mi?

Evet. MR'la ya da başka bir yöntemle tanısını koyamıyorsunuz. Bunu teyit edecek olan şey, deneyimli hekimin sorularıdır. Hayattaki fırsatları kaçırıyorlar Migrenli hastaların sosyal ve kültürel durumlarının karşılaştırıldığı bir çalışmada entelektüel ve sosyoekonomik durumlarının daha düşük olduğu ortaya çıkmış. Bu, migrenlilerin hayattaki şansları fırsatları yakalayabilmeleriyle açıklanıyor. Migreniniz yüzünden yapabileceğiniz bir sürü işe başvuramıyorsunuz. Yine eğitim şansını daha çok kaçırıyorlar.

</b />Ayşegül Aydoğan Atakan