GERÇEK YAŞINIZI BİLİYOR MUSUNUZ?

[bluemoon24]

DÜNYANIN BİLİMSEL ANLAMDA KABUL ETTİĞİ GERÇEK YAŞIMIZI BİLİYOR MUYUZ?



Bilindiği gibi, hekimlikte GERİATRİ, yaşlılıktaki hastalık ve bozukluklarla ilgili bilim dalıdır. İç Hastalıkları Uzmanlık alanına girer. Yeni bir yapılanma olan GERONTOLOJİ ise, Sağlıklı Yaşlanma, Yaşlılıkta Sağlıklı Olma ile ilgili bir Bilim Dalıdır. Toplum Hekimliği (halk sağlığı) Uzmanlık alanına girer. Gelişmiş Ülkelerde GERONTOLOJİK çalışmaların sayısı artmakta, çalışma sonucuna göre de sağlıklı yaşamla ilgili olarak alınan yeni kararlar yaşama geçirilmektedir. Ülkemizde ise konu henüz gün ışığına çıkmamıştır. Az sayıda çalışmacının gerçekleştirdiği çalışmaların sonuçları da yazık ki uygulama alanı bulamamaktadır. Diğer Ülkelerde yapılan çalışmalar sonucuna göre pazarlanan ilaçlar ve yöntemler uygulama alanı bulmaktadır. Oysa toplumların yaşam koşulları ve o topludaki bireylerin yapıları farklıdır. Bu nedenle, her yaşta olduğu gibi, sağlıklı yaşlılık ile ilgili yapılanma Devletin İlgili Bakanlıklarına bağlı kurum ve kuruluşlar, Sivil Toplum Kuruluşları (STK), İşçi ve İş Veren Sendikaları ile iş birliği içinde, masaya yatırılmalı, tıbbi uygulamalarda KÜRESELLEŞMESİNİN etkinliği tartışılmalı ve Ulus Devlet olarak Halkımıza verilmesi gereken Sağlık Hizmeti konusunda doğru kararlar alınmalıdır.

Dünyada ve Türkiye'de Doğumda Beklenilen Yaşam Ümidi ya da Doğumda Yaşam Beklentisi olarak bilinen, Ortalama Yaş Değerleri günden güne artmaktadır. Çok sayıda gelişmiş Ülkede 75 - 85 yaşları ortalama değer olarak kayıtlara geçmiştir. Bu değer, tüm olumsuz koşullara karşın son beş yıldır Türkiye'de de 70 yaşı yakalamıştır. Bu değer bilimsel anlamda, Takvim Yaşı olarak bilinir.Aslında, yaşam merdiveninin basamaklarını yavaş ve emin adımlarda çıkarken, Dünya Sağlık Örgütü (WHO)'nün bilimsel olarak kabul ettiği, GERÇEK YAŞ(REAL AGE) tanımı irdelenerek, yaşlılığın çeşitleri incelenerek, Gerçek Yaşımızı bulmak zor olmadığı gibi, heyecan verici de olabilir. Olabildiğince Sağlıklı-Olabildiğince Uzun-Olabildiğince Mutlu ve Dingin yaşamak için Takvim Yaşı'mızı bir yana bırakarak, Biyolojik-Sosyal-Duygusal yaşımız ile olabildiğince genç kalmanın mutluluğu, ne para ne de altın ile satın alınamaz.

UNİCEF'in her yıl yayımladığı ve iki yıl öncesindeki verilerin sonuçlarını yansıtan Dünya Çocuklarının Durumu 2005 yılı Raporuna göre (2006 yılı raporu yayımda değil-araştırdığım tarih; 05.07.2006), Beklenilen Yaşam Ümidi'nin simgesi olan Takvim Yaşı Türkiye'de 71 yıldır. Bu değer kadınlarda erkeklere göre yaklaşık 2 yaş yüksektir. On yıllar öncesinde, ellili, altmışlı yaşlarda dolaşan Ortalama Yaş değeri gelişmiş ülkelerde yıllardır yetmiş yaşın üstünde dolaşmaktadır. Son verilere göre, yaşlı nüfusunun artmayı sürdürdüğü ülkemizde, tüm gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, yalnızca kalabalık nüfuslu büyük kentlerde değil, tüm ülke genelinde, Devletin öncülüğünde, Devletin Güçlü- sürekli- kalıcı desteği ile Yatılı ve Yatısız İleri Yaş Kurumları oluşturalım. Bu kurumları oluştururken Huzur Evi Sözcüğünü de kullanmayım derim.

Bu arada, ilgili kurum ve kuruluşlarının yanı sıra, halkımıza; tüm dünyanın kabul ettiği Gerçek Yaşı bulmamıza yardımcı olacak Yaşlılığın bilimsel anlamda sınıflandırılmasını öğretelim. Bizi sağlıklı ve mutlu geleceğe taşıyacaktır bu ÖĞRETİ…

I. TAKVİM YAŞIMIZ; TAKVİM YAŞIMIZA GÖRE YAŞLILIK SINIRI; 64 YAŞIN BİTİMİ, 65 YAŞIN BAŞLAMASIDIR…YAŞLILIKTA 3 EVRE VARDIR:

* 65-75 YAŞ ARASI ERKEN YAŞLILIK EVRESİ.,

* 75-85 YAŞ ARASI; ORTA YAŞLILIK EVRESİ.,

* 85 YAŞ VE ÖTESİ; İLERİ YAŞLILIK EVRESİ…

Günümüzde gelişmiş toplumlarda, İhtiyarlık sözcüğü de kullanım dışı bırakılmıştır.

II. BİYOLOJİK YAŞIMIZ; HÜCRELERİMİZİN DEĞİŞİMİ. ANNE KARNINDAN BAŞLAR.. EN ERKEN YAŞLANAN HÜCRELERİMİZ/ ORGANIMIZ; GÖZÜMÜZDEKİ LENS HÜCRELERİDİR. SEÇTİĞİMİZ YAŞAM-YAŞAM BİÇİMİMİZ, HÜCRELERİMİZİN YAŞLANMASINI YAVAŞLATABİLDİĞİ GİBİ HIZLANDIRABİLMEKTEDİR DE...

III. SOSYAL YAŞIMIZ; BİZİMLE İLGİLİ KARARI, YAŞADIĞIMIZ TOPLUM BİREYLERİ; ÇOK YAŞLANMIŞSIN YA DA YAŞINI GÖSTERMİYORSUN SÖZLERİ İLE VERMEKTEDİR. BU SÖZLER GÖZ ARDI EDİLEMEZ. İÇİNDE GİZLENEN GERÇEK, YOL GÖSTERİCİDİR.

IV. EKONOMİK YAŞIMIZ; EMEKLİ OLMAKLA BAŞLAYAN EVRE DE GÖZ ARDI EDİLEMEZ.. EMEKLİ OLMA YAŞI, ÜLKELERİN SOSYAL YAPILANMALARINA GÖRE DEĞİŞMEKTEDİR. SEN NE ZAMAN EMEKLİ OLUYORSUN, DAHA EMEKLİ OLMADIN MI? SORUSUNU YANITLARKEN Kİ RUHSAL DURUMUMUZ ÇOK ÖNEMLİDİR. BİREYLERİN BU VE BENZER SORULAR KARŞISINDA NASIL DAVRANMASI GEREKTİĞİ KONUSUNDA RUHSAL OLARAK, HAZIRLIKLI OLMALARI GEREKMEKTEDİR. MESLEKSEL ÇALIŞMALARININ YANISIRA, HOBİ SÖZCÜĞÜ İLE ANLATILAN UĞRAŞLAR TERAPİ OLARAK NİTELENDİRİLMEKTEDİR.

V. FİZYOLOJİK YAŞIMIZ; VÜCUDUN FİZYOLOJİK OLARAK YETERLİLİĞİNİN BEKLENENDEN ERKEN YAŞLARDA AZALMASININ ALTINDA YATAN GERÇEKLER, YAŞAMA BAKIŞ VE YAŞAMLA İLETİŞİM YÖNTEMLERİNDE BAŞARISIZLIKTIR. BU BAĞLAMDA, PROFESYONEL OLARAK RUHSAL DESTEK ALMAK GEREKİR.

VI. PSİKOLOJİK YAŞIMIZ; ANILARDA YAŞAMA, GEÇMİŞE ÖZLEM, GEÇMİŞE TAKILI KALMA, GEÇMİŞTEN KOPAMAMA. GELECEĞE GÜVENSİZLİKTEN KAYNAKLANAN KORKU, KAYGI, ÜZÜNTÜ VB. DUYGULARIN TÜMÜ PSİKOLOJİK ÇÖKME YARATIR. MUTLAKA PROFESYONEL ANLAMDA DESTEK ALINMALIDIR.

VII. TOPLUMSAL YAŞIMIZ; BİREYLERİN TOPLUM İÇİNDEKİ YAŞAMINDA, ÇALIŞMA VE SOSYAL İLETİŞİMİNDE GÜÇ VE YETENEĞİNİN AZALARAK KAYBOLMASIDIR. İÇE KAPANIKLIK, DIŞ ORTAMDAN UZAKLAŞMA VE YALNIZLIK DUYGUSU NEDEN OLUR BÜTÜN BUNLARA. SOSYAL VE PSİKOLOJİK DESTEK GEREKMEKTEDİR.

YENİ YÜZYILDA, DÜNYA NÜFUSU 7 MİLYARA ULAŞMIŞTIR. ÇOK SAYIDA ÜLKEDE, YAŞLI NÜFUS ORANI GİTTİKÇE ARTMAKTADIR. BUNA GÖRE DE GELİŞMİŞ TOPLUMLARDA; YAŞLILAR İÇİN SOSYAL YAŞAM ÜNİTELERİ İLE İLGİLİ YENİ KARARLAR ALINMAKTA VE HEMEN UYGULANMAKTADIR. TÜRKİYE BU KONUDA GELİŞMİŞ ÜLKELERDEKİ YAPILANMAYA YÖNELİK KARAR AŞAMASINA BİLE GİREMEMİŞTİR. AİLELERİN YAŞLILARI İLE BİRLİKTE YAŞAMALARININ ZORUNLU OLMASININ YANISIRA, TÜRKİYE, YAZIK Kİ, DOĞURGANLIK HIZI YÜKSEK, EKONOMİK- KÜLTÜREL-EĞİTİMSEL-SOSYAL ANLAMDA GELİŞEMEMİŞ ÜLKELER ARASINDADIR. BİR ANLAMDA, DÜNYA SAĞLIK ÖĞGÜTÜNE-UNİCEF'E GÖRE; HALA GENÇ NÜFUSLU ÜLKE OLARAK KABUL EDİLMEKTEDİR. DİĞER YÖNÜ İLE DE SON! YILDA; ORTALAMA YAŞ; 70 YIL'A KADAR YÜKSELMİŞTİR. BU YÖNÜ İLE DE KURUMLAŞMANIN HIZ KAZANMASI VE GERONTOLOLOJİ ÜNİTELERİNİN KURULMASI ZORUNLULUĞU ORTAYA ÇIKMAKTADIR.

BİLİMSEL OLARAK YAŞLI NÜFUSU İLE İLGİLİ BİR SINIFLAMA DAHA YAPILMIŞTIR. TAKVİM YAŞIN 65 YAŞ ÜZERİNDE OLMASI GÖZ ÖNÜNE ALINARAK, NÜFUS ORANLARI SAPTANMIŞTIR. BU SAPTAMA TOPLUMDAN TOPLUMA(ÜLKEDEN ÜLKEYE) GÖRE DEĞİŞMEKTEDİR. BUNA GÖRE TOPLUMLAR;

1- GENÇ NÜFUSLU TOPLUMLAR; 65 YAŞ VE ÜSTÜ NÜFUS ORANI % 4 DEN DÜŞÜKTÜR. DOĞU AKDENİZ VE AFRİKADA ORANLAR % 2 - 3 ORANLARDADIR. ÖZELLİKLE DE SAHRA ÜSTÜ AFRİKA'DA HIV/ AİDSTEN SONRA ORTALAMA YAŞAM SÜRESİ KISALMIŞTIR.

2- ERİŞKİN NÜFUSLU TOPLUMLAR; 65 YAŞ VE ÜSTÜ NÜFUS % 4 - 7 ORANINDADIR. GÜNEYDOĞU ASYA, PASİFİKTEKİ 0RANLAR % 5 - 7 ARASINDADIR.

3- YAŞLI NÜFUSLU TOPLUMLAR; 65 YAŞIN ÜSTÜNDEKİLERİN ORANI  ve ÖTESİDİR. ALMANYA; AVUSTURYA, BELÇİKA, HOLLANDA VB. BAZI AVRUPA ÜLKELERİNDE, İSKANDİNAV ÜLKELERİ, RUSYA, JAPONYA, YENİ ZELANDA DA DEĞERLER YÜKSEKTİR.

BU BİLGİLERİN IŞIĞINDA GERÇEK YAŞIMIZI BULMAK KOLAY OLACAKTIR. UZUN VE SAĞLIKLI YAŞAMI YAKALAYABİLMEK DE ZOR OLMAYACAKTIR. KANIMCA, İSTEMEK VE EYLEME GEÇMEK YETERLİ OLACAKTIR

Prof. Dr. Yıldız TÜMERDEM

Çocuk Sağlığı Hastalıkları Uzmanı

Toplum Hekimi Uzmanı

Türk Kalp Vakfı