Fazla kilo eklemleri de yıpratıyor

[bluemoon24]

Yaşla birlikte görülen ve ideal kilonun üzerine çıkılması, uzun süre ayakta kalınması ve günde 3 - 4 saat spor yapmak gibi nedenlerle hızlanan eklemlerdeki aşınma, diz protezleriyle tedavi edilebiliyor. Medical Park Bahçelievler Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Murat öztürk, yaşlanmaya bağlı, eklemlerin yıpranmasıyla ortaya çıkan sorunlarda uygulanan protez tedavisi hakkında merak edilenleri yanıtladı. Diz ve kalça protezine ne zaman ihtiyaç duyuluyor? Yaşam süresinin uzamasıyla birlikte yaşa bağlı ortaya çıkan hastalıklar artıyor. Yük binen eklem yüzeylerinin aşınmasıyla ortaya çıkan ortopedik problemlerde de artış görülüyor. Eklemlerin kıkırdak yüzeylerinin aşınması yaşla birlikte görülen, cildin kırışması, saçların ağırması gibi doğal bir süreçtir. Bu süreci hızlandıran başlıca nedenlerden biri; ideal kilonun üzerine çıkılmasıdır. Diğer bir faktör ise eklemi aşırı kullanmaktır; uzun süre ayakta kalmak, günde 3 - 4 saat spor yapmak gibi. Yaşla birlikte ortaya çıkan ortopedik problemler hastanın yaşamını nasıl etkiliyor? Ağrıya, şekil bozukluğuna ve hareket kısıtlılığına neden olan ortopedik problemler, merdiven çıkma, oturup-kalkma, bazen kişisel hijyeni sağlamada belirgin zorluklara yol açarak hayat konforunu azaltır. Hareketsiz bir yaşamın etkisiyle hasta, depresyona meyilli hale gelir. Daha ağrısız ve hareketli bir yaşam için eklem protezleri ameliyatlarını uygulamak yüz güldürücü sonuçlar veriyor. Ama ''Ameliyatla birlikte ağrı şikâyeti sıfırlanacak'' beklentisi gerçekçi bir yaklaşım olmaz. 10 üzerinden 8-9 şiddetinde hissettiği ağrının tedaviden sonra sıfırlanabileceği gibi, bazen 2-3 şiddetinde hissedebileceği konusunda hasta bilgilendirilmeli. Ameliyata karar verirken hangi faktörler etkili oluyor? Ameliyat kararını etkileyen faktörler; hastanın ağrısı ve hareket kısıtlılığıdır. Hastanın yaşı ve kilosu ameliyat kararını yapılmasını önleyici nedenler arasında yer almıyor. Protez cerrahisinde hekimle hasta birlikte karar verir. Kulaktan dolma bilgiler, yetersiz yapılmış cerrahi tedaviler nedeniyle protez cerrahisi alternatifi harcanmamalıdır. Hastanın günlük hayatını olumsuz yönde etkileyecek, engelleyecek kadar çok ağrısı varsa ve başka yöntemlerle tedavisi mümkün değilse protez ameliyatı yapılır. Protezlerin ömrü ne kadar? Tüm cerrahi branşlar içerisinde ortopedik cerrahi, teknolojik açıdan çok hızlı ilerliyor ve birçok çözüm yolunu içinde barındırıyor. Son teknolojik olanaklarla eklemin tamamı aşınmamış ise sadece sorunlu bölgenin yüzey değişimi mümkün. Hastanede yatış süresi kısalıyor, hasta daha erken hareket etmeye başlıyor. Protez değişimi için ikinci ameliyata ihtiyaç duyulursa kemiği koruyan bir yaklaşım da sağlıyor. Protezlerde hem tasarım hem de malzeme açısından çok ciddi gelişmeler kaydedildi. Her hastaya, yaşa, vücut tipine, gerekli ameliyata uygun protez seçenekleri var. İyi yapılmış bir protez ameliyatının ömrü yaklaşık 20 yıldır. Hasta günlük yaşama ne kadar sürede dönebilir? Ameliyattan sonra 2-3 günde hastayı ayağa kaldırıyoruz, birinci haftanın sonunda kişisel ihtiyaçlarını tek başına yapabiliyorlar. Ameliyat sonrası rehabilitasyon amaçlı önerilen egzersiz programında zorlananlar, profesyonel yardımla desteklenebilir. Tedavinin gecikmesi başka problemleri de tetikler mi? Yaş faktörü nedeniyle eklem yüzeyinin aşınmasına bir ya da birden fazla hastalık eşlik edebilir. Yürümekte zorlanan hastanın kalbine binen yük, yüzde 20-25 oranında artar ki bu hipertansiyon hastası için çok önemlidir.

</b />Ayşegül Aydoğan Atakan