[bluemoon24]

* bütün varlıklar allahın bir parçasıdır anlamına gelen tasavvufi bir görüştür.



bu sebeoten mutasavıfından tutunda cahiline kadar bir çok insan ben tanrıyım diye kendini sarhoş eder. enel hakk





* varlığın birliği demektirpanteizmle karıştırılmamalıdır...



* tanrı ile tanrısal olanla özdeşleşme,bir olma,birlik olma,onu kendinde hissetme,duyma yaşama.



* bu kavrama göre, gördüğümüz ve göremediğimiz tüm varlıklar tek bir özden, kaynaktan doğmuştur ve tekrara bu kaynağa geri döneceklerdir.



batı felsefesindeki panteizm ile benzerlik gösteren vahdet-i vücud kimi yönleriyle bu felsefeden ayrılır. panteizmde tabiattaki tüm varlıklar tanrının kendisidir. tasavvufta ve vahdet-i vücudta ise, kainat demek tanrı demek değildir: kainat tanrının tecelli ettiği bir yerdir.



* siradan insanlara anlatilmamasi zararli olan dusuncedir. cunku vahdetu'l vucud yolu, Cenab-i Hak hesabina kainati adeta inkar etmek iken, avama girdikce, gafil avamlara, hususan fikirler madde etrafinda dondugunden, kainat ve maddiyat hesabina uluhiyeti inkar etmeye goturur.



* isbat ettinse, varın var olduğun,







Çözüldü esrar, bitti yorgunluğun.







isbat-ı vücut, yoku yok etmektir.







işte bu hikmeti: LÂ vü illa nın.







LÂ ile söyle yokun yok olduğun,







Hem iLLA ile VAR'ın var olduğun.







Gerçek budur. Alem-i Eşya ise,







Zahiridir, bir tek mutlak varlığın.







Coşar deniz, ilân eder birliğin,







Tekliğine köpük şahit denizin,







Teklikte çokluk var, çoklukta teklik.







Zuhurudur çokluk, tek bir vücudun







Denizden var olan yüz bin köpüğün







Açıktır, evveli. Deniz olduğun.







Köpükler yok olur gene denizde,







Bu da isbatıdır, âhir olduğun.







Bir bütündür, olmaz kenarı varın







Zira yok yok ki ola haddi varın,







işte Ulûhiyet budur, SONSUZLUK...







Eşya, hep kendi zuhurudur Hakkın.







Hiçbir şey yoktan olmamıştır kesin,







Halk olan nurundandır Zat-ı Hakkın.







Sınırsızı tam görmek mümkün olmaz.







Açık gizli O, O'dur zahir batın.







'Hüvel evvelü vel âhir' buyruğun,







Bildirdi zahir batın kendolduğun.







ilk HU'dur, son HU, dış HU'dur içde HU







Şerhi bu var yokun, LÂ vü iLLÂ'nın













tanım: okuyarak öğrenilemez, dinlemekle öğrenilemez, tamamen tasavvuf yolunda yükselmeyle elde edilebilen bir bilgidir. yaşanması gerekir, kavranabilmesi için. yaşayarak öğrenen kişi ise, kendi mertebesindekiler hariç başkasına anlatamaz, çünkü karşısındaki anlayamaz. hallac-ı mansur'un ölüm sebebi de bu olmuştur. iradesi dışında söylemiş, ancak karşısındakiler demek istediğini anlayamadıkları için derisi yüzülmüştür.

















* tasavvuf'un temel düşüncesini oluşturur. varlık tektir. bu tek varlık, mutlak varlık olan allah'tır.



* fena fillah da denir. kur'an ve sünnet te yoktur, ortaya koyarak ispat etme imkanıda yoktur.



* tamamen yanlış istikametlere çekilmeye çalışılan bir terim. yaratıcının birşeye hululu veya eşya ile birleşmesi asla sözkonusu değildir!







islam alimleri



* tarafından bildirilen manası gayet açık ve basittir:







"hiçbir şey yoktur sadece o vardır"



* Arapça bir ibare olan vahdet-i vücud, varolanların birliği anlamına gelir. Tam sözlük anlamı "varlık birliği"dir. Vahdet-i vücud tabiri bu öğretinin en büyük sözcüsü olan Muhyiddin ibn Arabi'nin eserlerinde geçmez. ifadeyi ilk kullanan, ibn Arabi'nin öğrencisi Sadreddin Konevi'dir.



tanrı'nın halifesi olarak dünyaya gönderilen insanın onun özünde, dünyadaki yansımasının olduğu anlatılır.



derin tasavvuf bilgisi gerektirir,yanlış anlaşılmalara yol açtığının en net örneği hallac i mansur'dur.



Hallac diğer sûfîlerin halkla paylaşmayı uygun bulmadığı sûfî öğretilerini halkın önünde ve yazılarında açıkça ifade etmekten çekinmezdi. Bu tavrı düşman kazanmasına yol açtı ve yöneticiler tarafından varlığı tehdit olarak algılandı. Yaşadığı vecd hallerinden birinde "Enel Hakk", "Ben Hakkım" anlamına gelen ifadeler sarfetti. Enel Hakk ifadesindeki Hakk'ın Allah'ın doksan dokuz isminden biri olması onun ilahlık iddiasında bulunduğu kanaatini doğurmuştu.







Abbasi yöneticileri Hallac'ın sözlerinin devletin güvenliğini tehdit ettiğini düşündüklerinden uzun bir mahkemeden ve onbir yıl Bağdat'da bir hapishanede tutulduktan sonra halkın gözü önünde işkence edilip öldürüldü. Bazı kayıtlar elleri ve ayaklarının kesildiğinden söz ederler.



* . Yine bazı kaynaklarda Hallac'ın işkence sırasında bile sükûnetini bozmadığı ve kendisine işkence yapanlar için af dilediği yazılıdır. infazı 26 Mart 922'de gerçekleştirilmiştir.



* islamda en tartışmalı konulardan biridir. kimileri bunun islam dışı olduğunu savunuyor. buna gerekçe olarak da hint mistizmi ve zerdüştlüğün etkisi gösteriliyor. hatta vahdet-i vücut fikrinin panteist filozofların görüşlerinin islam'a entegre edilmek istenmesi neticesinde ortaya çıktığını savunuyorlar.







diğer bir görüş ise bunun islamın bir parçası olduğunu savunuyor ve panteizm ile arasındaki ince çizginin ayrılması gerektiğini söylüyor.







her hali ile karmaşık bir durumdur vahdet-i vücut.



* kelimelerle anlamlandırmaya çalışmak beyhude sonuçlara gebedir. nitekim "hal" gereklidir ki anlaşılsın. işin ehli bu "halden" yoksun olup bu mevzuları kurcalamayı samimiyetsizlik olarak addetmişlerdir. eğer idrak edilmek isteniyorsa kati suretle bir rehber eşliğinde ilerlemek icab etmektedir.







peşinen eklenilen not: gaye ders vermek değildir. maksudumuz, başlıktaki mevzuyu işin ehline sorduktan sonra aldığımız cevapları kendimizce not düşmektir.



* hallac i mansur ve nesimi nin uğruna öldüğü düşüncedir. ham sofuların yanlış anlamalarına karşı kendilerini anlatmaya çalışmamışlardır: sevgiliye kavuşmak bu kadar yakınken yolu uzatmak niye?



* vahdet in vücutçu halidir.