ikizler paradoksu

[bluemoon24]

* zamanda yolculuk düşüncesine dayanır kökü.







ikiz kardeşler alınır ve birisi dünyada bırakılır, diğeri ise bir uzay aracında ışık hızına yakın bir hızda seyahat etmektedir.







dünyada 10 yıl geçtikten sonra uzay aracının içinde uzayda gezen ikiz kardeş dünyaya döner ve kendi ikiz kardeşinin torunlarının torunlarıyla karşılaşır.







oysa bu kardeş henüz 10 yaşındadır.







sebebine gelelim: uzayda 10 yıl boyunca ışık hızına yakın bir hızda seyahat eden kardeş, izafiyet teorisine göre ışık hızına yakın hızlarda gidilince zamanın yavaşladığı varsayımıyla, sadece 10 yıl yaşlanmıştır. oysa dünyada kalan kardeş izafiyete yaklaşmadığı ya da ulaşamadığı için ona göre zaman çok daha hızlı akmıştır. böylece dünyadaki kardeş evlenmiş, torunları olmuş ve o torunların da torunları olmuştur.







saçma sapan bi şey yani. zaten paradoks dediğin nedir ki...



* sadece teoride olabilitesi olan bir şeydir. şimdi c/100 ve daha yüksek hızlarda madde artık ışığa dönüşmeye başlar öyleki c'ye yani ışık hızına ulaştığınız vakit artık siz de bir ışık olmuşsunuzdur, camdan felan geçebilirsiniz.lakin bütün bunlardan sonra tekrar yavaşlayınca atomlar eski düzenine oturur mu onu bilemeyeceğim.



* olabiletesi en yuksek teoridir. ama isik hizinda tum maddelerin isiga ve enerjiye donustugunu dusunmesek tabi.



* paradoxun gercege yakla$abilmesi icin i$ik hizina ula$ilmasina gerek yoktur, keza i$ik hizinin yarisinda bile seyahat eden diger ikiz karde$, yine dunyada sabit duran diger karde$e gore daha az ya$lanacaktir.



ancak ba$ligi tanimlayan entry'de



* verilen surelere bir ekleme yapmak istemekteyimdir



eger uzayda gezinen karde$ 10 yil uzayda kaliyorsa, dunyadaki karde$ bu surecte 10 yil ya$amayacaktir, bu sure bir formulle aciklanmalidir.



yani atiyorum "i$ik hizina yakin hizda gecirilen 10 yil, dunyada x yila e$ittir"



* $eklinde formulize edilebilir. bu durumda paradox sacma olmaktan biraz cikar, dunyadaki karde$in gecen sure zarfinda nasil cocuk~torun sahibi oldugu aciklanabilir.



* kizin azami olarak isik hizinda olmasi gerekmektedir yarisi felan olmaz cunku madde isik hizindan sonra sabitlesir isik hizindayken enerjiye donusur yani isik hizini gecmesi veya isik hizinda olmasi gerekmektedir bu paradoks icin. ayrica isik hizinda hicbir madde sekilini ve hicbir canli yasamini koruyamaz.



* i$ik hizina yakin olmak, gelecege yolculugu mumkun kilmaktadir, bu yuzden 10 yil boyunca bu hiza yakin seyreden ikiz karde$, dunyadaki karde$ten 20 yil sonrasina yolculuk yapmaktadir. dunyaya kendi yolculuguna ek olarak 20 yil sonrasinda ineceginden diger karde$ 30 yil daha fazla ya$lanmi$ olacaktir. bu paradox yakla$ik olarak boyle aciklanabilir.



* aynı deneyi bir baba ve çocuğuyla yapalım. babayı yüksek hızda uzayda seyahat ettirelim. çocuk dünyada kalsın. teoriye göre baba çocuktan daha yavaş yaşlanacaktır. bir zaman gelecek çocuğun yaşı babanın yaşından büyük olacaktır. bu kabul edilemez. çocuğun var olmasının nedeni babasıdır ve bu teori mantığa, nedenselliğe aykırıdır, saçmadır.



edit:



babayı derin dondurucuda dondursak, çocuk babasından yaşlı olunca da mikrodalgaya verip eritsek, buna kimse paradoks demez. çünkü bu nedenselliğe aykırı değildir. baba çocuğun nedenidir, bir noktada hareketi durdurulmuştur. ama çocuğun üzerinden 30 yıl geçerse babanın üzerinden de 30 yıl geçer. kimse babanın üzerinden 10 yıl geçtiğini iddia etmez. ama paradoks örneğinde, dünyadaki 30 yıllık zaman diliminde uzayda geçen zamanın 30 yıl değil, daha az olduğu iddia edilir. bu teorinin iddia ettiği şey başka birşey zamanın yavaşlaması. 50 yaşında babanın 51 yaşında çocuğu olamaz. 50 yaşında "gorunen" babanın 50 yaşında çocuğu olabilir. 50 yaşında görünmesi de öyle olduğunu göstermez.



* ışık hızına hangi ivmeyle ulaşıldığını merak ettiğim paradoks. 40g'den fazlaysa birkaç saniye içinde kalbiniz durur, nefes zaten alamazsınız isterseniz f1'de altı sene üste üste şampiyon olmuş olun 5g'den fazlasına iki saatden fazla maruz kalmaya dayanamazsınız. eğer ivme, makul kabul edilebilecek 2g civarında ise bu yaklaşık 40 yıl sürerki o arada zaten dede olabilirsiniz.



* "benimde söyleyeceklerim var" dediğim paradoks. paradokstur çünkü zamanın göreceli olup olmadığı konusunda uyarmak istemektedir. öncelikle uzay- zaman denilen şeyi bir örtüymüş gibi düşünelim. ve bu örtü her madde tarafından az ya da çok eğilip bükülür. işte bu nedenle ışık hızına ulaşan maddede zaman kavramı alt üst olur, zaman eğilir bükülür ve yavaşlar. bu yüzden ikizlerden biri çok az yaşlanmışken, diğeri ölmüş yok olmuş bile olabilir. bu da paradoksal olarak ikizlerin aynı görünmesinin nedeninin zamanla ilgili olduğunu gösterir, bizim tüm biyokimyasal olaylarımızın yalnızca zamana bağlı olduğunu, içinde bulunduğumuz koşullardan ötesine geçilemeyeceğini ve her şeyin göreli olduğunu anlatır. elbette bir teoridir, ışık hızına ulaşacak cisim madde olmaktan çıkar, enerjiye dönüşür fakat kesinlikle ve kesinlikle saçma olarak nitelendirilemez bir düşüncedir ve nitekim ispat edilemesede doğrudur.



* bir türlü aklımın almadığı teori. diyelim ki oldu, "ışık hızından daha hızlı gidip arkana baktığında kendini görürsün" şeklindeki daha mantıklı gelmektedir bana. nitekim cisimleri ışık sayesinde görürüz, eğer cisim ışığı yansıtmadan karşısına geçersek kendimizi görmüş oluruz. bunun dışında zamanla alakasını kuramıyorum. zamanda ileri geri gitmek falan da çok saçmadır, hızla falan alakası yok bunun. herşey bir anda durursa zaman durmuş sayılır mesela, ama dışardan bunu gözleyen biri varsa zaman devam ediyordur. laf salatası yapmama lüzum yoktu tabi, zaten pek anlamam bu işlerden. bana bıraksalar telefonu falan da keşfedemezdim tarih boyu.