nesne

[bluemoon24]

* Belli bir ağırlığı ve hacmi, rengi, maddesi olan her türlü cansız varlık, şey, obje.



* dilbilgisi:



Geçişli fiili bütünleyen yalın veya belirtme durumunda bulunan tümleç.



* öge, unsur,eleman.

ne ise ne?* kelimelerinden elde edilmiş bir kısaltma sözcük... somut varlıklar için kullanılır genelde.







bir de cumlenin ogeleri'nde kullanılanı vardır ki, ikiye ayrılır



1- belirtili nesne: ek almış nesnedir. fakat bu ek rastgele bir ek değil belirtme hali, yani ismin -i hali olması gerekir. yükleme *neyi-kimi* soruları sorularak bulunur.



örn: geçen yıl bu evi satın aldık.



* bu evi



* ev



* hortum... peekiii, hortum ne yıktı?===



* kullanılmadığı zamanlarda türk dilini en çok çekiştirilmesine neden olan öğe..*









* bilen ile bilinen arasındaki herşeydir.



* felsefede bilinen adıyla obje.



* Dilbilgisinde eylemden etkilenen varlık ya da kavramı ifade eder. Eylemden etkilenen varlık olduğu için yüklemi isim olan cümlelerde genel kural olarak bulunmaz. Ancak farklı kullanımlarda ilginç bir biçimde isim cümlelerinde yüklemin nesne aldığı görülür. Örneğin:







"romanlarımdaki hayal gücünü babamdan dinlediğim masallara borçluyum." cümlesinde "borçluyum" yüklemdir ve isim soylu bir sözcüktür. Buna rağmen "neyi?" sorusunu sorduğumuzda "romanlarımdaki hayal gücünü" yanıtını alıyoruz yani nesneyi buluyoruz. Bu da dilbilgisinin ilginç yönlerinden biridir.







Nesnenin bir diğer ilgi çekici özelliği de eylem edilgen yapıldığında sözde özneye dönüşmesidir. Örneğin:







"Bulaşıkları yıkadık." cümlesinin eylemini edilgen yapalım. "Bulaşıklar yıkandı." Bulaşıklar sözcüğü sözde özne olur. Dolayısıyla kuralı şöyle özetleyebiliriz: Geçişli eylemler * edilgen yapıldığında nesne sözde özneye dönüşür.