ironiden anlamayan sözlük yazarı

[bluemoon24]

ironi güzel birşey. ama anca ironiyi karşıdaki anladığı, algılayabildiği zaman ironiyi yapan istediği hazzı alabilir. aksi takdirde ironi havada kaldığı gibi ironiyi anlamayan kişi karşıdakini aptal, kendi çapında komik, espritüel, şakacı veya cool, götü kalkık, elit gibi sıfatlarla tanımlamakla kalmaz, anlamsız kıldığı ironinin içine ettiği gibi karşıdakini de etkisiz bir maymun haline getirir. bu durumda ironi verilip giri süslenirken gelen cevaplara, algıdan yoksun ve manasız tepkilere kayıtsız ve şartsız kalırken kafalarda oluşturduğumuz etkisiz maymun imajı da kısmen bir tarafımıza batmaktadır, sözlük yazarı olarak bizi dağlara taşlara vurdurmaktadır.



ironi diyorum, algılayamamak diyorum, etkisiz maymun diyorum. sözlük yazarı olarak ironiyi algılayamanların önünde etkisiz maymun olmaktan korkuyorum. her aklı başında olgun insan evladı gibi ironimi yapıştırmak ve karşıdakine arkasını yalatmak istiyorum. bunun haricinde ironiyi algılayamıyorsa kendisini önümde etkisiz maymun kılmak istiyorum. sağ eline muzu verip, sol elindem tutup sözlükte bir gezintiye çıkartmak istiyorum. çok şey mi istiyorum?

yaşam içinde dil kanalıyla idame ettirilen despotikliğin sözlükteki yılmaz bekçileridir.



içinde yaşamaya zorunlu olduğumuz dil hapishanesinde nefes alabilmek için kendimize yollar ararız, bazen bulduğumuzu da sanarız. bu kaygıyla açmazın kendisini çözücü olarak kullandığımız, dolaylılıkla başka bir dolaylılığa ulaşmaya çalıştığımız, çelişkili olanı kendi kendine tercüme ettiğimiz de olur. bu anlamda ironi belki de insanın elindeki tek oksijen tüpüdür insan demekte olduğu şeyin absürdlüğünü kendi eliyle deklare etmiştir çünkü.



bir insanın ironiye başvurmasının altında, çelişkili gibi görünse de, söyleyeceği her neyse - belli ki anlatılması güç bir şey bu- o şeyden ziyade, o şeyin anlatılması kaygısının yattığı görülüyor. jonathan swift 'alçakgönüllü bir öneri' adlı denemesinde en iyisi biz fakir ailelerin çocuklarını bir güzel pişirip yiyelim derken elbette ki bunu kast etmiyordu, bu kesip pişirip yeme fikrinin doğrudan işaret ettiği bir alternatif de yoktu ama. swift'in yapmaya çalıştığı şey, on dokuzuncu yüzyıl ingiliteresinde yoksul insanların içine atıldığı rezalet durumu , dar gelirlilerin hiçbir şekilde sosyal güvencesinin olmayışını, hatta temel hak ve özgürlüklerin bile onlar için geçerli olmadığını hatırlatmaya, açın gözlerinizi! yattığınız utanç verici uykudan bir an önce uyanın! diye haykırmaya yönelikti her şeyden önce. fakat tahmin edeceğiniz üzere ilkin swift'i anlamayanlar, kendisini barbarlıkla itham edenler oldu.



ne hepimiz swift kadar müthiş yazılar yazan insanlarız deme derdindeyim -ki kesinlikle öyle değil, ne de yazdıklarımızın swift'inkiler kadar etkili ya da önemli olduğunu/olacağını düşünüyorum. ama gelin görün ki yazarın çok açık bir şekilde bir durumun varlığına işaret etmek için bunca ter dökmesinin karşılığı giriyi bir kez, yarım yamalak okuyup, kendi değişmez ve doğruluğu şüphe götürmez unsurlarla tıkabasa dolu zihninin süzgecinden geçirip, ikinci kez düşünmeye bile tenezzül etmeyip, bir de üstüne yazarın düşünceleri üzerinden aldığını sandığı sağlamayla o kişiye giydiren, işin kötüsü, bunu olabilecek en banal şekilde yapan başka yazarların bugün kendim için ne yaptım listesine atılacak bir çentikten ibaret olabiliyor.



geceleri yatağıma yattığımda allahım ne olacak bu sözlük ortamındaki halimiz filan diye kaygılanmaktan gözüme uyku girmediğini, kendi kuyruk acımı dindirmek için buralarda mızmızlık yaptığımı sanmayın. ironi yapma kaygılı ve mütemadiyen ezilen gencin sözlükteki avukatı olarak da görmüyorum kendimi. sadece varolan durumu ortaya koymak istedim bunu yazarken. bunlar oluyor ve olacak ironi yaptığını düşünüp başarısız olanı da göreceğiz, ironi yapanın demek istediğini anlamamakta direnerek, doğru dürüst konuş, açık konuş lan! diyerek kendi tektipçi-teksesçi anlayışını gözümüze sokanı da. çok da önemli bir şey değil bu mesele aslında. dil aracılığla yapılan daha ne barbarlıklar var: sevdiğimiz insanlar kendilerine nasılsın diye sorduğumuzda iyi diyelim iyi olsun derken bazen hiç de iyi olmadıklarını kast edebiliyolar ve biz domuz gibi anlamayabiliyoruz bunu. amerika'da adamın biri çıkıp özgürlük getireceğim diyerek ülkeleri esarete sürükleyebiliyor. bunların yanında, dert midir ki bu şimdi? nedir yani. ne halimiz varsa görelim en iyisi.

espiriden anlamayan kız kadar sıkıcı olan yazardır.

hepsinin allah belasını versin.*

insanı yoran yazardır.

isn't it ironic, don't you think denilesi sözlük yazarıdır.

adamı yazdığına yazacağına pişman eden yazar güruhudur.



hayır, bir de yanlış anlaşıldığı için açıklama yapmak zorunda hissediyorsun ya kendini, ver mermiyi namluya, vur kendini daha iyi yani. bütün günün piç olur bunların yüzünden.


kendisi seri eksi oy veren ibnedir. yazılanı anlamaz, at gözlüğü takmış gibi tek yönden bakıp, güzel beynini yormadan eksi oya basar...

bazı yazarların aşina olmadığı nesile ait yazarlardır.

başlı başına bir ironidir. ironi içermeyen girileri de anlamaz...



Kaynak: İtüSözlük