[Bluesky24]

Sedef Hastaligi (psoriasis) çesitli biçimlerde ortaya çikabilen, tekrarlayici, kronik bir deri hastaligidir. Deride tipik olarak üzeri sedef rengi pullarla kapli kizarik alanlar mevcuttur. Derinin üst katmani (epidermis) asiri derecede büyümekte, kalinlasmaktadir.

Oldukça sik görülen bir deri hastaligidir. Toplumun yaklasik %1-2 sinde görülür. Hemen her yasta görülebilmesine ragmen 15-35 yas arasinda daha sik rastlanmaktadir.

Hastalik zaman zaman siddetlenir, zaman zaman bulgular azalir.Ailesel yatkinligi olan kisilerde daha sik görülür. Vücudun her tarafinda küçük belirtileri ortaya çiksa da büyük parçalar daha çok gövde, dirsek, diz , kafa derisinde,derinin kat yerlerinde ve tirnaklar da ortaya çikar.

Normal sartlarda deri yaklasik bir ayda kendini yeniler. Ancak sedef hastaliginda bu süre birkaç güne kadar inmistir ve ölü deri hücrelerindeki artis kalin plaklar olusturmaktadir.

Deri yüzeyine zarar veren yaralanmalar, kesikler, yaniklar, böcek sokmalari hastaligi alevlendirebilir. Kanser tedavisinde kullanilan bagisiklik sistemini baskilayici ilaçlar, romatizmal eklem hastaligi, viral veya bakteriel enfeksiyonlar, alkol kullanimi, sismanlik, günes isigindan yararlanamama veya asiri günes isigi alma, stres, genel saglik durumu bozukluklari, çok soguk iklim de alevlendirici etkenlerdendir.

Sedef hastaligi bulasici degildir.

BELIRTILER:

Deri Döküntüleri:Kuru, kizarik, keskin sinirli, genellikle gümüs-sedef renkli pullarla kapli, kazindiginda tabaka tabaka kalkan ve toz gibi beyazlasan, alttaki zeminde ise küçük kanayan noktaciklar birakan olusumlardir.Daha çok gövde, dirsek, diz , kafa derisinde,derinin kat yerlerinde yerlesmislerdir.

Tirnak Belirtileri: Hastalarin yaklasik yarisinda el tirnaklarinda daha az bir kisminda ise ayak tirnaklarinda toplu igne basi büyüklügünde çukurlasmalar, tirnakta kalinlasma, sararma görülmektedir.

Kasinti

Eklem yerlerinde agri ve yanma olabilir.

TANI:

Tani genellikle derideki lezyonlarin görülmesi ile konulabilir. Ancak bazen ayirici tani için deriden biyopsi almak, kazinti materyalinde kültür yapmak gerekebilir.HLA (human leukocyte antigens) antijen kan testi pozitif çikabilir.

TEDAVI:

Tedavide öncelikle alevlenmelerin önüne geçilmeye çalisilir. Hasta hastaliginin sügen oldugu konusunda bilinçlendirilir. Hastanin derisinin kurumasi engellenmelidir. Bu amaçla deriyi nemlendirici bir takim losyonlar kullanilabilir.Ayrica D3 vitamini türevleri ve kortizonlu pomatlar kullanilmaktadir.

Fototerapi denilen günes isigi veren özel lambalar ile tedavi de yararli olabilmektedir.Ayrica bazi kanser ilaçlari da tedavide iyi sonuçlar verebilmektedir.

HASTALIGIN GIDISI:

Sedef hastaligi uygun tedavi ile kontrol edilebilen ancak ömür boyu sürerek yasam kalitesini etkileyen bir hastaliktir. Genellikle vücudun diger sistemlerini olumsuz etkilemez.

KORUNMA:

Bilinen bir korunma yolu yoktur.Herhangi bir diyet önerilemez. Cildi zedeleyecek etkenlerden ve stresten kaçinmak gerekir.