cinselliginizi tümüyle sorgulayin

[Bluesky24]

cinselliginizi tümüyle sorgulayin



Cinsellik

CINSELLIK





Cinsellik

Normal nedir ?

Cinsellikle ilgili arastirmalar

Cinsel organlar

Erkeklerde erken bosalma

Erkeklerde sertlesme bozuklugu

Kadinda orgazm ve bozukluklari

Kadinlarda azalmis cinsel istek bozuklugu

Kadinlarda cinsel tiksinti bozuklugu

Mastürbasyon

Vajinusmus

















Cinsellik

Cinsellik, cinsel istek esas olarak bir içgüdü olup diger içgüdüler gibi merkezi sinir sisteminde Limbik sistem tarafindan yönlendirilmektedir.



Kaplan'a göre, cinsel içgüdü çift yönlü bir mekanizmaya sahiptir. örnegin, güvenilir ve rahat bir ortam ile uygun cinsel stimulus ( çekici bir cinsel partner, duygusal bir ortam, fiziksel temas, hos müzik, v.s. ) bir kadinda cinsel istegi uyarirken, tersi bir ortam ya da uygun olmayan bir partner, tam tersine cinsel istegini etkileyebilmektedir. Cinsel istek, yasam zorluklari, iliski de çatismalar, ekonomik güçlükler, is kosullari ve evlenme, bosanma, çocuk sahibi olma, sevilen bir yakinin kaybi gibi ciddi yasam degisikliklerinden zaman içerisinde olumsuz olarak etkilenebilmektedir.



Normal nedir ?

Pek çok insan normal in ne oldugu sorusuyla ilgilenir ve ortalamaya uymayan davranisi hatali kabul eder.

Bireyin karsi cinsten biriyle ya da bir el çantasi ile uyariliyor olmasi bir cinsel kosullandirma sonucudur. Her durumda ortalama davranis ve ortalama ahlaki degerler herkes için geçerli olmayabilir. Daha yalnizca 50 yil önce pek çok kisi mastürbasyonun hem zararli hem de günah olduguna inanmaktaydi. Bugün ise çok sayida insan bunun zevk verici ve normal olduguna inanmaktadir.



Cinsellik öylesine bireysel bir konudur ki, iki kisi kalici bir iliski için bir araya geldiklerinde tercihlerinde ve davranislarinda önemli farkliliklar olabilmesi sasirtici degildir. Evlendikten sonra ya da tesadüfen kesfedilir. Transvestiler ve fetisistler genellikle böyle ortaya çikar ve bu durum agir incinmelere ve öfkeye yol açabilir. örnegin bazi kadinlar partnerlerinin dolaplarinda bir jartiyer bulup onunla ilgili baska bir kadin düsündüklerini bildirmislerdir. Iliskinin basinda küçük farkliliklar giderilebilir, ancak partnerlerden biri digeri için önemli olan cinsel eylemle katilmak istemedigi zaman öfkelenme ve çatismalar ortaya çikar. Bu durumda çiftin birbirinden uzaklasmasi, kendilerine ait ve genellikle yalniz cinsel dünyalarina dönmesi gibi üzücü sonuçlar ortaya çikabilir. Seks terapistlerinin çiftleri cinsel eylemlerini ve fantezilerini paylasmaya ikna edebilmeleri için çok zaman harcamalari gerekebilir.



Uygulamada, bir birlikteligi sürdürmek amaciyla isbirligi yapan çiftler cinsellikleri konusunda da isbirligi yapabilirler. Modasi geçmis ölçütlerin kati bir sekilde uygulanmasinin yol açtigi sorunlarda, davranis kaliplarinin nesilden nesile degistigi hatirlanmalidir.

Gelecekte neyin normal olarak kabul edilecegini görmek ilginç olabilir. AIDS yayilmaya devam ettikçe, monogami (tekeslilik) ve mastürbasyon önem kazanacak gibi görünmektedir. Bati toplumu partnerin onuru, özgürlügü, sagligi zedelenmedikçe kisinin hoslandigi davranislarda bulunma hakkina sahip olmasi gerektigini savunarak bir cinsel özgürlük çaginda yasamaktadir.



Bir baska seçenek, sekse hayir demek. Cinsel egilimleri olmayan insanlar nadirdir, ancak kisinin kendi seçimiyse cinselligin yasanmadigi bir durumun mutlu bir seçenek olmadigini ileri sürmek için bir neden yoktur.

Cinsellikle ilgili arastirmalar

1938 - 1852 yillari arasinda ilk cinsel davranis biçimleri ile ilgili arastirmalar yapan Kinsey ve arkadaslari, istatistiklerini yayinladiklarinda bilim dünyasinda ve toplumda büyük yanki uyandirdilar. O güne kadar hiçbir sistematik ve kapsamli yayin yoktu ve tabularin arkasinda Bilinmeyen olarak kalan Cinsellik , ilk kez sosyolojik bir boyut kazanarak bilimsel ölçütler içinde arastirilabilir ve en önemlisi incelenebilir duruma dönüsüyordu.

1954 yilinda Washington üniversitesi Tip Fakültesi'nde baslatilan, Insandaki cinsel tepkinin anatomisi ve fizyolojisi W.H.Masters ve V.E.Johnson tarafindan 10 yilda tamamlanan arastirma 1966'da Insanda Cinsel Davranis adli bir kitapta yayinlandi. Bugünkü cinsellik ve fizyolojisi ile ilgili bilimsel bilgilerin temelin bu çalismalar olusturulmustur.

Masters ve Johnson, insan cinselligini ilk kez laboratuvar ortaminda incelemisler, yüzlerce gönüllü kadin ve erkek üzerinde, deneklerin cinsel uyaranlara verdikleri yanitlari dogrudan gözlemislerdir.



Son 20 yilda gelisen teknoloji, kadin erkek cinsel davranisinin fizyolojisini, merkezi sinir sistemi, endokrin (hormonal) sistem ile, nörokimyasal, nörofizyolojik ve psikolojik süreçlerin karsilikli etkilesimi ile karakterize olmus, kompleks bir davranis örüntüsü oldugunu ortaya koymustur. Saglikli ve doyumlu bir cinsel yasam ancak bu süreçlerin tümünün tam olarak islev görmesi ile olusabilir.

Cinsel organlar

RAHIM ( UTERUS )Uterus karin boslugunda, bas asagi armut biçiminde, önden arkaya yassi, kalin duvarli ve içi bos bir organdir. Kastan olusmustur ve yumruk büyüklügündedir.



Kadin genital organlari üstlendikleri üreme fonksiyonu nedeniyle sürekli yapisal degismelere sahne olmaktadir. Iste dokulardaki bu asiri gelisme ve gerileme dengesizlikleri çok çesitli tümörlerin ortaya çikmasina uygun ortam yaratmaktadir. Tümörler iyi huylu ve kötü huylu ( habis ve selim ) olmak üzere ikiye ayrilirlar. Iyi huylu tümörler polipler , kistler ve miyomlardir ( kas uru ). Habis tümörler kanser tümörleridir. Her tümör çesidi rahim içinde ve disinda olabilecegi gibi, üreme sisteminin çesitli yerlerinde görülebilir. Gerekirse cerrahi müdahale ile rahim alinabilir. Kadin rahminin yani uterusun alinmasi cinsel iliskiyi etkilemez.KLITORISKlitoris dis genital organlarda küçük dudaklarin olusturdugu kukuleta içerisinde ufak erektil bir organdir. Yapisi sünger gibi olan klitoris duyarli sinirler açisindan çok zengindir. Yaralanmasi durumunda çok siddetli kanamalar görülebilir.KIZLIK ZARI (HIMEN)Kizlik zari tam yuvarlak, yarim ay ya da kalbur seklinde bir deri kivrimidir. Vajinanin sonuna dogru yer alir. Herkesin vücut yapisina göre vajinadan 2,3 - 2,5 cm. kadar ileridedir. Kizlik zari kendi temizligini yapamayan bebekler için disaridan gelebilecek bütün mikroplardan korunmak için gereklidir. Kizlik zari kanamasi parlak kirmizi bir renk tasir ve miktar olarak standart bir kagit mendili islatacak kadardir. Yapilan çalismalarda kizlik zarinin ilk birlesmede % 66 oraninda bir oranda yirtilmakta oldugu saptanmistir. Yirtilan bu zar günümüzde basit bir operasyon ile dikilebilmektedir.

Erkeklerde erken bosalma

Erkekte erken bosalma sürekli olarak ya da yineleyici biçimde , çok az bir cinsel uyarilma ile ve kisinin istemesinden önce kadin cinsel organi vajinaya girme öncesi, girer girmez ya da hemen sonra bosalmanin olmasi olarak tanimlanir. Ancak bir doktor erken bosalma tanisi koyarken yas, cinsel es ya da durumun yeni olmasi ve son zamanlardaki cinsel etkinligin sikligi gibi uyarilma evresinin süresini etkileyen faktörleri göz önünde bulundurmalidir.



Masters ve Johnson 1970'lerde erken bosalmayi, bir çiftin cinsel birlesmelerinin en az % 50'sinde, erkegin bosalmayi kadinin orgazma ulasmasina kadar yetecek kadar erteleyememesi olarak tanimlamislardir. Onlara göre, cinsel zevke önem vermeyen kadinlarla, hayat kadinlariyla veya yakalanma korkusu olan bir ortamda kiz arkadaslarla yasanan erken cinsel deneyimler, düsük fizyolojik uyarilma esiginde bosalmanin ögrenilmesine ve kosullanma yoluyla sürdürülmesine neden olur. Amerikali terapist H.S.Kaplan'a göre erken bosalma vajinal giristen bosalmaya kadar geçen zaman , giris çikis sayisi veya bosalmadan önce kadinin orgazm olup olmamasi gibi terimlerle tanimlanamaz. önemli olan süre degil, bosalma refleksi üzerinde ISTEMLI DENETIMIN olmamasidir. Yüksek uyarilma düzeylerinin bosalma ortaya çikmadan sürdürülebilmesi ise bosalma denetimi ni gösterir. DSM III(PSIKIYATRIK TANI KITABI) bu anlayisla bosalmanin, erkegin isteginden önce ortaya çikmasini, erken bosalma için tanimlama ölçüsü olarak kabul eder.

Erken bosalma 25 yildir tartisilmaktadir.



Erkeklerde sertlesme bozuklugu

Sertlesme bozuklugu sorunu olan çiftler bir terapiste basvurarak bozuklugun giderilmesine çalismalidir. çiftin cinsel yasam öyküsünü anlatma asamasindan baslanarak, kisilerin sosyo-kültürel düzeyine uygun ortak bir dil gelistiren terapist, degerlendirme asamasinda cinsel sorunun nitel ve nicel boyutlarini içeren bir tanimlamayi, her iki es için de yapar. Sorun alanlarini belirler, açiklar ve çiftle tedavinin anlamini ve basamaklarini konusur. Terapist terapiyi yönlendirir ve seanslarin içerigini belirler. Yanlis cinsel bilgilerini düzelterek , dogru cinsel bilgiler verir. Cinsel mitleri konusup , cinsel teknikler ögreterek bir egitimci rolü oynar. çiftin genel ve cinsel iletisiminin gelismesini saglar. çifte, cinsel istegini belli etme, iliskiyi baslatma, esin cinsel istegini reddetme durumlarinda uygun ifade yollari gelistirmeleri için yardim eder.



Klasik cinsel terapinin ilk basamagi, Sensate Focus (SF) , yani Duyumsal Kesif dönemidir. çiftin iliskiyi birlesme ve orgazmdan ibaret, mekanik bir olay olarak degil, duygusal ve bedensel hazzin paylasilmasi olarak kavramasina yardim eder. Cinselligin odagi organlardan kaydirilarak tüm bedene yayilir. Bu bakis açisini yerlestirebilmek için davranisçi terapistler, beklentileri ve alisilmis hedefleri ortadan kaldiran ev ödevleri verirler. Performans anksietesini azaltmak için cinsel birlesmeyi ve orgazmi bir süre yasaklayabilirler. Böylece ihmal edilen dokunsal ve duygusal hazlar önemsenir ve hedeflenir. çiftin birbirlerine geri bildirim vermeleri istenerek, hem aralarindaki iliski, hem de cinsel iliski ve iletisim gelistirilir. çiftin oksayan ve oksanan rolleri almalari saglanir. Eslerden birinde anksiete - stress yaratan veya kaçinilan alanlar ( çiplaklik , genitaller, meni ) söz konusu ise, imgesel ve yasantisal duyarsizlasma çalismalari da ev ödevlerine davranisçi terapistler tarafindan eklenmektedir.



Sertlesme bozukluklarinda klasik cinsel tedaviler, performans anksiyetesinin azaltilmasini ve cinsel teknikleri gelistirmeyi hedefler. Bütün cinsel tedavilerde oldugu gibi , sertlesme bozukluklarinda da tedavi planlanirken, cinsel islev bozuklugu öyküsünün ayrintilari büyük önem tasir. Sertlesme güçlügünün ne zaman basladigi, hangi cinsel etkinlikler sirasinda ortaya çiktigi sorgulanmalidir. Sertlesmenin sabah uyanildiginda, gün içinde spontan olarak veya MASTüRBASYON esnasinda, partnerli cinsel etkinliklerin bazilarinda veya hepsinde olmamasi, tani ve tedavi için önemli ipuçlari verecektir. Sertlesme bozuklugu tüm cinsel etkinliklerde ayni sekilde ortaya çikiyor ve süreklilik gösteriyorsa, öncelikle organik incelemeler yapilmasi ve ürolojik konsültasyon istenmesi gereklidir.



Sertlesme bozuklugu bireyin yalnizca partnerli etkinliklerinde görülüyorsa, herhangi bir durumda tam sertlesme varsa, bu sorunun psikolojik oldugu yönünde önemli bir ipucu sayilabilir. Sertlesme organik bir bozulmanin her durumunda ortaya çikar.



Sertlesme partnerli cinsel etkinligin basinda olusup olusmadigi, olustuktan sonra istek ve uyarilmanin sürüp sürmedigi, sürerken kaybolup kaybolmadigi, kayboldugunda yeniden olusup olusmadigi, cinsel birlesmeye kadar sürüp sürmedigi, cinsel birlesmeyle ne kadar arttigi ya da azaldigi, bosalma sirasinda sertlesmenin olup olmadigi, sertlesme kayboluyorsa bosalmanin olup olmadigi ayrintili olarak ögrenilmelidir. Bunlar cinsel islev bozuklugunun gereksiz ayrintilari olmayip, ayirici tani ve tedavi planlamasinin vazgeçilmez parçalaridir.



Cinsel islev bozuklugu bir çiftte psikolojik olarak tanimlanmissa, Cinsel terapiler gerekir. çift bir birim olarak kabul edilerek tedavi seanslari çiftle birlikte düzenlenir. Ancak düzenli bir partner iliskisi olmayan veya herhangi bir nedenden dolayi tedaviye esiyle birlikte katilamayan erkeklere , bireysel terapi uygulanabilir. Tedavi süresi daha uzun olsa da, daha etkin olmasi olasidir. Terapi seanslarini siklik ve sayisi terapistlerin uygulamalarinda degisiklik gösterir. çiftin, bireyin durumuna, bozuklugun siddetine göre de degisir.



Kadinda orgazm ve bozukluklari

CINSEL ISLEV BOZUKLUKLARIGabbard 1990 Cinsel islev bozukluklarini ISTEK, UYARILMA VE ORGAZM olma ile ilgili bozukluklar olarak, 3 grupta toplamistir. Amerika ve Bati ülkelerinde kisa süreli sex therapy yöntemleriyle psikopatolojiden kaynaklanmayan orgazm güçlükleri tedavi edilebilmektedir.



(Reid 1989) Istek ve uyarilma güçlüklerinde daha derinlemesine tedaviye gereksinim duyulabilecegini söylemistir. Hastanin bir partneri varsa, tutuklugu bu kisiyle mi sinirli oldugu incelenmelidir.

çiftlerin cinsellikle ilgili sorunlariyla cinsel çekiciligini yitirmesine neden oldugunu söylemistir.

Bu durumlarin disinda kalan cinsel islev bozukluklari ise çogu kez bir baska psikiyatrik bozukluga eslik eden belirtilerden biri olarak ortaya çikabilir.

ORGAZM OLMA VE UYARILMAOrgazm seksüel ereksiyonun çözülme fazidir. Bir anlamda cinsel birlesmeden alinan haz diye de tanimlalabilir. Orgazm esnasinda deride genel ya da lokal kizarma görülebilir. Orgazma yaklasirken solunum derin ve siktir ( Dakikada 40'in üzerinde ). Hatta apne ( Solunum durmasi ) ve düzensizlik içerisindedir. Tasikardi 180'e kadar çikabilir. Kan basinci maksimuma yükselir ( 30 - 80 mm Hg ) ve kardiak debi artar (20 - 40 mm Hg ).



Orgazm olma cinsel uyarilma ile ilgilidir. ülkemizde sik olarak birlikte görülür. Esas olarak ülkemizde cinsel egitim ve deneyimin çok yetersiz olmasindan ve en temel cinsel tekniklerin bile çiftler tarafindan bilinmemesinden kaynaklanmaktadir.



Cinsel iliskide orgazm olamayan kadinlarin çogunda, iliskinin süre ve biçim özelliklerinin uyarilma ve orgazm ortaya çikarmak için yetersiz oldugu görülmüstür. Cinsel istek, cinsellikle ilgilendikçe artabildigi gibi, yasanan cinsellikten alinan hazzin artmasiyla da artacaktir. Uyarilmadiklarini, cinsellikten zevk almadiklarini ve dolayisiyle cinsel istek de duymadiklarini söyleyen kadinlarin büyük bir bölümü, bunun esleriyle aralarinda sorun olusturmasi nedeniyle tedavi arayisina girer. Bazi kadinlarda cinsel iliskinin süresinin kisalmasi, cinsel organlarin dogrudan uyarilmamasi gibi kadinda uyarilma sorunu yarattigi bilinen özellikler, kendi istekleri ile olusmustur. Burada haz alamama ve haz yaratabilecek cinsel deneyimleri engelleme arasinda olusan kisir döngü, uyarilma bozuklugunun olusmasini ve sürmesini saglamaktadir. Bu döngüyü kirmak için cinsellik kavrami üzerinde konusulmali, cinsel gereksinimlerin önemi, cinsel hazzin degeri ve yasamdaki yeri tartisilmalidir. Kadinin cinsel hazzi, uyarilmayi kendisi için istemesi ve bu çabanin sorumlulugunu almasi saglanmadikça tedavinin basari sansi düsük olacaktir. Cinsel isteksizlik ve uyarilma sorunlarinda es reddi nin söz konusu olup olmadigindan emin olunmalidir. Bunun için elimizdeki en önemli ölçüt, tüm cinsel etkinliklerde, (mastürbasyon, erotik rüyalar, erotik materyale verilen tepkiler, es ile cinsel iliski, varsa baska eslerle cinsel iliski ) uyarilma sorunun ortaya çikip çikmayacagidir. Eger es reddi söz konusu ise, cinsel tedavi girisiminin basarili olamayacagi unutulmamalidir.



Cinsel iliski, esler arasindaki genel iliskinin ayrilmaz bir parçasidir. Genel iletisimdeki aksakliklar , çatismalar, cinsel iliskinin her boyutunu etkileyebildigi gibi, cinsel uyarilma ve orgazmi da bozabilir. Nedensel bir iliski kurulamasada, belirgin ve yogun çatismalari olan çiftlerde cinsel tedavi ertelenir. önce iliskinin iletisim sorunlari ele alinir. çatismalar çözümlendikten sonra cinsel tedavinin planlamasi yapilir. Yalnizca fizyolojik uyarilma bozuklugu olan kadinlar, nörolojik, endekrinolojik, jinekolojik, açidan incelenmeli, organik nedenler dislanmalidir.



ORGAZM BOZUKLUKLARIPsikiyatrik bozukluklar siniflandirmasinda DSM ( PSIKIYATRIK TANI KITABI ) - IV kadinda orgazm bozuklugu Olagan bir cinsel uyarilma evresinden sonra orgazmin sürekli olarak ya da hiç olmamasi olarak tanimlanmaktadir. Kadinlar, orgazmi tetikleyen uyarinin türü ya da yogunlugu açisindan büyük degiskenlik gösterirler.



Orgazm bozukluklari kadinlarda daha sik görülmektedir. Ilerleyen yasla kazanilan deneyimle, kadin nasil orgazma ulasacagini ögrenir. Kadinin kazandigi bu yetiyi daha sonra kaybetmesi ya da unutmasi mümkün degildir.Eger böyle bir durum varsa depresyon, evlilik içi çatisma, iliski problemleri v.s. baska bir neden aranmalidir.

KADINDA ORGAZM BOZUKLUKLARINDA CINSEL TEDAVIBir kadinin orgazm bozuklugunu degerlendirirken, kadinin yeterli ve uygun uyari alip almadigi büyük önem tasir ve uzman bir doktor bunu degerlendirebilir. Benzer bir sekilde kadinin kendi bedeninin tepkilerini taniyip tanimadigi, kendini cinsel bakimdan uyarmayi bilip bilmedigi, bedeninin hangi uyariya nasil bir cinsel yanit verdiginin farkinda olup olmadigi, yasami boyunca herhangi bir sekilde orgazm olup olmadigi terapiste tedaviyi planlamakta yol gösterecektir.



Orgazmi bunu hiç yasamamis bir kadina tanimlamak zordur ama her kadin orgazm oldugunda bunun ne oldugunu algilayabilir. Her kadin kendine haz alma izni verdiginde, uygun sekilde ve yeterli süre uyarildiginda orgazm olabilir. Orgazm bozuklugunun tipi, tedavinin nereden baslayip nereye gitmesi gerektiginin göstergesidir.



Hiç orgazm olmamis bir kadin, büyük bir olasilikla kendi cinsel organlarini tanimiyordur ve cinsel yanit olusturacak uyariyi hiç almamis demektir. Cinsellige karsi genel bakisi ya da yaygin tabular nedeniyle mastürbasyon deneyimi yoktur. Mastürbasyon kendi bedenimizin cinsel tepkilerini ve cinsel hazzi tanimakta ilk adim sayilabilir. Cinsel deneyimimiz adim adim gelistikçe, kendi bedenimizi bir baskasinin bedeniyle paylasarak haz almayi yani fiziksel anlamda cinselligi ögreniriz. Kisiler arasindaki iliskiye duygusal boyut eklendiginde, fiziksel hazlari zenginlestiren sevisme olusur. Ancak duygular kendi baslarina islevsel ve doyumlu bir cinsel beraberlik yaratamayabilir. Hiç orgazm olmamis bir kadina önce cinsel organlarin anatomisi ve fizyolojisi anlatilir. Genel cinsellik anlayisi üzerine konusularak, olasi yanlis inanislari degistirilmeye çalisilir. Cinsel hazzin kendisi için önemli oldugu ve buna ulasmak için önce kendisinin çaba harcamasi gerektigi anlatilir. Mastürbasyon ile baslamak yeglenebilir zira uyariyi alan ve veren ayni kisi oldugunda ögrenme daha kolay olacaktir. Bazi kadinlarin mastürbasyona karsi olumsuz önyargilari asilamadiginda, tedaviye esli çalismalarla baslanmasi daha kolay olabilir. Mastürbasyon ödevleri verilirken , kullanilmayan fantezi dünyasinin gelismemis oldugu göz önüne alinarak, erotik fantezilerin gerçek cinsel yasamda gerçeklesmesi gerekmedigi , hangi fantezinin hangi kimseyi cinsel olarak uyaracaginin bilinemeyecegi, bazi fantezileri itici bulmasinin dogal oldugunu, kendisini uyaracak fantezileri bulabilmesi için bu örneklerin yol gösterecegi vurgulanir.



Cinsel organlardaki islanma, kadinin uyarildiginin göstergesidir. Vajinal duyarlilik arttirma çalismalarinda uyarilmayi kolaylastiricidir.



Orgazm cinsel yanitin son asamasidir. Istek ve uyarilma asamasindaki her aksaklik orgazma da yansiyacaktir. Eger cinsel istek veya cinsel uyarilma asamalarinda bir bozukluk varsa, terapist daha uygun ve etkin bir tedavi için bu asamalara yönelecektir.



Kadinlarda azalmis cinsel istek bozuklugu

Psikiyatrik siniflandirma sistemi olan DSM ( PSiKiYATRiK TANI KiTABI ), azalmis cinsel istek bozuklugu, sürekli olarak ya da yineleyici bir biçimde, cinsel fantezilerin ve cinsel etkinlikte bulunma isteginin az olmasi ya da hiç olmamasi olarak tanimlanmakta. Bu tanimlamayla birlikte, bu taninin konulabilmesi için klinisyenin, kisinin yasi ve yasam kosullari gibi cinsel islevselligini etkileyen etkenleri göz önünde bulundurarak cinsel istegin azaldigi ya da hiç olmadigi yargisina varmasi gerektigi vurgulanmaktadir. Azalmis cinsel istegi degerlendirmek, kültürel, sosyal, dini, psikolojik ve bedensel bir dizi etkenle son derece karmasik bir etkilesim içerisinde olmasi nedeniyle ciddi güçlükler içerir.



Cinsel istegi degerlendirmede ölçünün ne olacagi uzun yillardir tartisilmaktadir. Geçmiste temel ölçü, cinsel birlesme sikligi, cinsel düsünce, fanteziler ve orgazm ile sonlanan cinsel etkinlik sayisi gibi cinsel davranislar temel alinmaktaydi. Sonraki yillarda kisinin cinsel ilgi ve istegi de eklendi. Leiblum ve arkadaslari cinsel istegi degerlendirmede varolan cinsel etkinlik sikligi kadar gerçekte istenilen, ideal cinsel istek sikliginin önemini vurguladilar. Buna göre bosanmis, yasi ilerlemis ya da bedensel hastaliklari , sakatliklari nedeniyle partner bulma sorunu olan kisilerin böyle bir degerlendirmeye tabi tutulmalari çok daha uygun bulunur.

Azalmis cinsel istek bozuklugu bulunan kadinlarda bu sorun puberte döneminden (11 - 15 yaslar ) baslayarak gelisebilecegi ve global olarak bütün cinsel etkinlikleri kapsayabilecegi gibi, yasamin herhangi bir döneminde depresyon, psikolojik travma ya da ilaç kullanimi gibi belirgin bir olay ya da duruma bagli olarak da ortaya çikabilir. Ayrica cinsel istek azligi, özel olarak belli bir duruma ya da kisiye özgü olabilir. Ayrintili cinsel öykü ve degerlendirme önemlidir.



Cinsel istek sikligi herkes için farklidir, bunun bir normali ya da standarti bulunmamaktadir. önemli olan nokta, çiftin istek frekansinin birbirine yakin olmasidir. Böyle olmadigi durumda daha nadir cinsel birliktelik isteyen partnerin azalmis cinsel istek bozuklugu oldugunu öne sürmek dogru olmaz. Bu durumda ortada bir sorun vardir, ancak bu sorun siklik uyumsuzlugudur.



Azalmis cinsel istek bozuklugu saptanmis bir durumda kadinin varsa evlilik disi iliskisinin sorgulanmasi gerekir. Kötü giden iliskiye bir tepki olarak da ortaya çikabilir. Mutsuz ve çatismali bir iliski içerisinde yasayan kadinin cinsel isteginin olumsuz yönde etkilenmemesi ender görülen bir durumdur.



Yas faktörü dikkat edilmesi gereken bir noktadir. Yaslanma ile birlikte fizyolojik bir dizi cinsel degisiklik olusur. Cinsel istek ve frekansi düsebilir. Bu hastalik degil fizyolojik bir degisimdir.

Cinsel istek azligi toplum ve kültürlerde, cinselligin yasaklandigi, baski altinda tutuldugu, suçluluk ve günahkarlik duygularinin, cinsel fobi ve günahkarlik duygularinin olusmasi, cinsel fobi ve obsesyonlarina sik rastlanmasi kaçinilmazdir. Bu toplumlarda, dogal olarak, formel cinsel egitimin olmamasi, cinsellikle ilgili yanlis inanç ve beklentilerin yayginlasmasina ve kisilerin cinsel yasamlarini olumsuz yönde etkilemesine yol açmaktadir. özellikle kadinlarin cinsellikten zevk almalarinin, MASTüRBASYON yapmalarinin, cinsel fanteziler kurmalarinin, sevismeye etkin olarak katilmalarinin ya da cinsel etkinligi baslatmalarinin ayip, yasak ya da günah olarak algilanabildigi ortamlarda büyüyen genç kizlar, küçük yaslardan baslayarak her türlü cinsel güdülerini bastirmaya ve her türlü cinsel etkinligi kafalarindan silmeye kendilerini kosullandirmaktadirlar. Bu sürecin dogal sonucu, kadinin cinsellige hatta kendi bedenine yabancilasma sürecidir.



Cinsel istek azligi, siklikla uyarilma ve orgazm bozuklugu ile iliskilidir. Herhangi bir cinsel islev bozuklugu olan bir kadinin tekrarlayan olumsuz deneyimlerinden sonra giderek cinsellikten sogumasi ve uzaklasmasi beklenebilen bir sonuçtur.



Sonradan olusan cinsel istek azalmasinin altindan depresyon ya da psikolojik travma, anksiete bozukluklari çikar ve zamanla kalici hale gelebilir.

Son yillarda yaygin olarak kullanilan çok sayida ilacin cinsel istekte azalmaya yol açtigi anlasilmistir ( Tansiyon düsürücü ilaçlar v.s. gibi ).



çok sayida bedensel hastalik, menapoz, escinsellikte karsi cinse karsi isteksizlik gibi olgular cinsel isteksizlik olarak degerlendirilmedigi gibi, parafiliklerde (fetisistler ) ise yalnizca belirli durum, uzuv ya da objelere karsi cinsel istek ve uyarilma durumu da cinsel isteksizlik olarak degerlendirilmez.



Kadinlarda cinsel tiksinti bozuklugu

Cinsel tiksinti bozuklugu DSM ( PSIKIYATRIK TANI KITABI ) IV'de Sürekli olarak ya da yineleyici biçimde, bir cinsel es ile genital cinsel iliski kurmaktan asiri tiksinti duyma ve bundan tümüyle kaçinma olarak tanimlanir. Bu bozuklukta kisi, esiyle bir cinsel iliski firsatiyla karsilastiginda anksiete, korku, igrenme tanimlamakta, bazen panik atak yasamaktadir. Cinsel istek azalmistir. ülkemizde cinsel istegi yeterli olmayan kadinlarin sik olarak bunu eslerine söylemekten kaçinmalari, sorunun çözümlenmemesine neden olmaktadir.



Cinsel fobiler, obsesyon, panik bozukluk, travma sonrasi stres bozuklugu bulunanlar ile Myokard enfaktüsü, serebro vasküler olaylar, hipertansiyon ataklari olan kisilerde cinsel etkinlikten kaçinma davranislari görülmektedir.

Cinsel tiksinti bozuklugu, cinsel yakinmalarla hekime basvuran kisilerde yüksek degildir, ancak toplumdaki yayginligin bu kadar nadir olup olmadigina dair yeterli veri bulunmamaktadir. Tutucu toplumlarda arastirildiginda daha yaygin olabilecegi düsünülmektedir.



Cinsel tiksinti bozuklugu tanisi almis kisiler, bu alanda uzmanlasmis merkezlere basvurmalidirlar.



Mastürbasyon

Mastürbasyon kisinin cinsel organlarina dokunarak kendi kendini tatmin etmesidir. Mastürbasyon suçluluk ve korku hissine yer vermiyorsa yararli ve seks iliskisine hazirlayici ve egitici bir islev yapar. Yapilan çalismalarda ilk birlesmeden önce 1500 - 1800 kez mastürbasyon yapilabildigi ortaya çikmistir. Bu konuda yapilan olumsuz baskilar, yasaklar ve korkutmalar ilerki hayattaki seksüel reaksiyon bozukluklarina zemin hazirlar. Ilk gençlik yillarinda erkeklerin % 90, kizlarin %50'sinin mastürbasyon yaptiklari tahmin edilmektedir. Asiri mastürbasyonun suçluluk ve korku hissi yarattigi durumlarda cinsel gücü ( Libidoyu ) kanalize edecek, bosaltacak bir çikis yolu bulunmasi gerekir. Enerji sarfedilebilecek diger ugraslar, örnegin spor ve dans v.s. gibi, önerilebilir.

Vajinusmus

Vajinusmus'un baslica özelligi vajinanin disini çevreleyen kaslarin üçte birinin sürekli ya da yineleyici bir biçimde istemsiz kasilmasidir.



ülkemizde bati ülkelerinden daha fazla görülmektedir. Cinsel egitimsizlik, kadinlarin kendi cinsel organlarini tanimamalari, bekaret kavramina verilen abartili önem, cinsel deneyimin asamali gelismeyip dogrudan cinsel birlesme ile baslamasi ve cinsellik anlayisindaki tabularin bunda rolü oldugu söylenebilir.

Genellikle ilk cinsel birlesme denendiginde ortaya çikar. Vajinusmusla karsilasan çiftlerin çogu, bunun sadece kendi baslarina geldigini sanir. Bu sorun kadinin hem kendi kadinliginda eksiklik oldugunu düsünmesine, hem de esine karsi suçluluk hissetmesine neden olur. Erkek ise esine karsi öfke, reddedilme, istenmeme duygulari yasar. Kirginlik, ereksiyon güçlügü, bazen de bekaret süphesi yaratir. çiftin cinsellikten uzaklasmasina ve kavgalara neden olur. Kendiliginden düzelir beklentisi yaygindir. Ilk basvurulan hekim kadin hastaliklari uzmani olur. Vajinal giristeki istek disi kasilmalar nedeniyle jinekolojik muayene de zor olabilir.



Vajinusmusu olan bir kadin, düsük bir olasilik da olsa bazen hamile kalabilir, ancak tedavi görmedigi için vajinal giristeki kasilmalar bebegin çikisina izin vermeyecegi için normal dogum yapmayabilir ve sezeryan yapilabilir.

Vajinusmus iyi bir psikoterapi ile düzelme orani yüksek cinsel sorunlardan biridir. Vajinusmus sorununda öncelikle es reddi var mi, arastirilir. Varsa bu durumda cinsel tedavi etik degildir. Genç, cinsel bilgisizligi çok belirgin kadinlarda yalnizca Ilk gece korkusu olabilir. Bu durumda cinsel danismanlar, 1 - 2 seans cinsel bilgi verirler ve sorunu çözerler.



Tedaviye erkegin cinsel fonksiyonlari iyice arastirilarak baslanir. Bosalma denetimi olmayan, sertlesme problemi olan bir erkek söz konusu ise, bu sorunun da ayni tedavi sürecinde terapist tarafindan tedavi edilmesi gerekmektedir.



(BKZ. Erkekte cinsel islev bozukluklari)



Vajinusmus tedavisi terapistlerin hem erkege hem de kadina genel cinsellik anlayisi, cinsel mitler, tabular, kadin ve erkek cinsel organlari, cinsel islev fizyolojisi, vajinanin yapisi, genç kizlik zari hakkinda bilgi vermesiyle baslar. Cinselligin bedenler ve genital organlar araciligi ile beyinde yasandigi anlatilir. Erkegin yardimi, kadinin aktif çabasi ve terapistin profesyonelce yol göstermesi ile tedavinin basarili olacagi anlatilir.

Vajinusmusta düzelmeyi saglayan, kasilmanin asamali olarak üzerine gidilmesidir, ancak cinsel birlesmenin olagan bir parçasi haline gelmesi zaman alacak bir süreçtir ve terapist bunu çifte açiklar.



[b]