bas dönmesine neden olan hastaliklar nelerdir?

[Bluesky24]

bas dönmesine neden olan hastaliklar nelerdir?



Bas Dönmesine Yol Açan En Sik Kulak Hastaliklari



Meniere's Hastaligi

Iç kulakta bulunan sivinin dengelenmesi, ayarlanmasi ile ilgili bir problemdir. Hastaligin gerçek sebebi bilinmemektedir.

Iç kulak, isitme ve denge ile ilgilidir ve içi sivi dolu bir kapsülden olusmustur. Meniere's hastaliginda, bu sivinin basinci artar. Artan basinç, kulak çinlamasina, kulakta tikaniklik hissine, isitmede azalmaya ve bas dönmesi hissine yol açar.

Hastalik, bas dönmesi, isitmede dalgalanmalar ve kulak çinlamasi ile karakterizedir. Bulanti, kusma, denge kaybi, terleme ve ishal eslik edebilir.

Ataklar, çogunlukla ani baslangiçlidir ve süreleri, 20 dakika ile 24 saat arasinda degisebilir. Birçok vak'ada, ataklar, arka arkaya gelir. Haftalar süren, sik tekrarlayan ataklar olur ve yine haftalar, aylar süren normale dönüs görülür. Isitme kaybi, isitme sinirinde olusan hasardan dolayidir. Hastaligin ilk evrelerinde, isitme kaybi, ataklar esnasinda görülür, daha sonra normale döner. Hastalik ilerledikçe, isitme sinirinin düzelme kabiliyeti azalir ve sürekli isitme kayiplari olusur.

Nadiren, isitme kaybi, kulak basinci veya çinlama olmadan, sadece aralikli olarak bas dönmesi görülebilir. Ayni sekilde, bas dönmesi olmadan, aralikli olarak isitme kaybi, kulak basinci, çinlama olabilir.

Meniere's hastaligi, genellikle tek kulakta görülür ama iki kulak da tutulmus olabilir.

Ilaç tedavisi: Ilaç tedavisinin amaci, iç kulaktaki sivi basincini azaltmaya yöneliktir. Bu, az tuzlu yiyerek ve idrar söktürücü ilaçlar kullanarak saglanir.

Tuz, suyun vücutta kalmasina sebep olur, bu yüzden, tuz kisitlamasi yapilir. Idrar söktürücüler de ayni amaçla kullanilirlar. Bu tedavi, hastaligi kontrol altina almak amaciyla aylar, hatta yillar boyu kullanilabilir.

Denge sistemini baskilayici ilaçlar da tedaviye eklenebilir. Temelde bu ilaçlar beyinin, kulaktan gelen anormal uyarilari dikkate almamasini saglarlar.

Cerrahi tedavi: Cerrahi tedavi, ilaç tedavisinin basarili olmadigi ve siddetli bas dönmesinin bulundugu durumlarda yapilir. Isitmeyi korumak için bütün gayret sarfedilir; bu yüzden operasyonun tipi, kulaktaki isitmenin ne kadar kaybolduguna baglidir. Operasyondan sonra, isitmenin azalmasi mümkün olmasina ragmen, genellikle ayni kalir. çinlama daha iyi olabilir veya ayni kalabilir.

Operasyonun tipine bagli olarak, bas dönmesinin mükemmel tedavisi mümkündür. Bas dönmesi ataklari yarim ile bir sene kadar sersemlik seklinde ortaya çikabilir, daha sonra beyin ve diger kulak görevi üstlenince, bu durum da geçer.

Selim Pozisyonel Vertigo

Iç kulaktan kaynaklanan en sik bas dönmesi sebebidir. Sikayetlerin, iç kulakta bir yerde, kalsiyum çökmesi sonucu olduguna inanilmaktadir. Bu çöküntüler, yer çekimi ve bas hareketleriyle, iç kulak sivisinda serbestçe yüzmektedirler. Kendiliginden, viral hastaligi takiben veya bas travmasi sonrasi olusabilir.

Bu hastalikta, bas ve vücut pozisyonlarinda degisiklikle ortaya çikan, bazen bulantinin da eslik ettigi bas dönmesi, sersemlik hâli görülür. Sikayetler, birkaç saniye veya dakika sürer. Sikayetler ortaya çiktiginda, sorumlu kulak, genellikle yere dogru dönük olan kulaktir. Isitme kaybi, kulakta basinç hissi veya çinlama gibi sikayetler görülmez.

Bu durum, selim bir durumdur, çünkü kendi kendine düzelir. Düzelme, haftalar, aylar nadiren de bir yil sürebilir.

Denge sistemini baskilayici ilaçlar kullanilir. Nadiren cerrahi gerekebilir.

Vestibüler Nörinit (Labirentit)

Bu hastalikta, iç kulaktaki denge bölümünde bulunan sinir hücrelerinde sisme olur. Virüsün sebep oldugu düsünülmektedir. Kisiler, sikayetleri baslamadan önce, bir üst solunum yolu enfeksiyonu, soguk alginligi geçirdiklerini söyleyebilirler.

Ani olusan bas dönmesi, bulanti, denge kaybi görülür; isitme normaldir. Sikayetler, baslangiçta siddetlidir, kisi yürürken on gün kadar yardima ihtiyaç gösterir ve kisinin bütün islerini yapabilmesi, araba kullanabilmesi için de haftalar, hatta aylar gerekebilir. Kisi, basini ani olarak döndürdügünde, geçici bas dönmesi veya sersemlik hissetmeye devam edebilir. Bu, bir yil kadar sürebilir.

Sikayetlerin geçmesi için, denge sistemini bastiran ilaçlar kullanilir. Ilaçlar, günde üç defa alindiklarinda en etkili olurlar. Bas dönmesi azalmaya basladiginda, ilaçlar da azaltilir ve sonunda kesilir. Nadir olarak, sikayetler bir yildan fazla sürerse, operasyon yapilabilir.

Beyin ve diger kulak, islevleri üzerlerine aldiklari zaman, tam iyilesme olur. Bu süreç, bir yil olabilir ve arada psikolojik ve fiziksel stresler, sikayetlerin geçici olarak artmasina yol açabilir. Sikayetler, stresle artsa bile, zamanla fiziksel aktiviteyi arttirmak önemlidir. Basiniza gelen seylerin normal iyilesme süreci oldugunu bilin; kulaginiza veya iyilesmenize kötü yönde etki etmediginizi aklinizda bulundurun.

Perilenf Fistülü

Bu rahatsizlik, uçagin inise geçmesi, derine dalma, kafa travmasi gibi durumlarda ani basinç degisikligi sonucu olusabilir. Basinç degisikligi, orta kulak ile iç kulagi birbirinden ayiran zarlarda yirtik meydana getirebilir ve iç kulak sivisi, orta kulaga akar.

Bas hareketleri ile bas dönmesi ve sersemlik hissi olusur. Isitme kaybi, kulakta basinç veya çinlama eslik edebilir veya etmez.

çogu kez bu yirtik kendiliginden iyilesir, tedaviye gerek kalmaz. Nadir vak'alarda, bas dönmesi kalici hâl alir. Ilerleyici isitme kaybi olusursa, operasyon gerekebilir.

Operasyonda, bu yirtik bölgenin tespiti ve onarilmasi gerçeklestirilir.

Akustik Nörinom

Akustik nörinom, denge sinirinde en sik olusan selim tümöre verilen isimdir. Tümör, çok yavas büyür, bu yüzden sikayetler belirgin olmadan yillar boyu sürüyor olabilir.

Bas dönmesi, genellikle görülmez, çünkü tümör yavas yavas büyür, beyin ve diger kulak, onun görevini üstüne alir. Bunun yerine hasta, dengesizlik hissine kapilabilir. Ortaya çikan ilk sikayet kulak çinlamasi olabilir. çinlama, büyüyen tümörün siniri uyarmasiyla ortaya çikar. Tümör büyüdükçe sinirin isitme bölümü de etkilenir ve isitme azligi ortaya çikar.

Teshis, bilgisayarli tomografi veya manyetik rezonansli tetkikler ile konur.

Tedavi, tümörün operasyonla çikartilmasidir.

Yasliliga Bagli Bas Dönmesi

Yaslilikta olusan birçok degisiklik gibi, dengeyi saglamakla görevli sistemlerde de degisiklikler olur.

Dengeyi etkileyen degisiklikler: Yaslilarda, isitmenin azalmasi gibi, denge sinirinde de, dönme, ivmelenme gibi degisikliklere olan hassasiyette azalma olur. Sinirdeki uyarilarda azalma olabilir veya beyin kendisine gelen uyarilari tam olarak degerlendiremeyebilir; her iki durumda da, rahatsizlik, kendini bas dönmesi olarak ortaya koyar.

Görüste azalma, bulanik görüs veya yakin bakista göz yorgunlugu da buna eklenir. Gözdeki lenslerin elastikiyetinin azalmasi buna yol açar ve bifokal gözlüklerle bu durum düzeltilebilir. Göz tansiyonu, katarakt gibi durumlar da görmeyi etkileyerek, beyine giden bilginin azalmasina yol açarlar.

Kol ve bacaktaki kaslarda, liflerde, eklemlerde bulunan sinir uçlarinda da degisikler olur. Omurgada ileri derecede egim olusabilir veya genel kas kütlesi azalmis olabilir. Seker hastaligi, romatizma gibi hastaliklar, el ve koldaki his sinirlerinin zayiflamasina yol açarlar, böylece, vücud pozisyonu hakkinda beyine iletilen bilgilerde azalma olur.

Yaslanmaya bagli bas dönmesinin belirtileri:

1-Hizli bir sekilde dönerken veya pozisyon degistirirken, egilirken veya birden dogrulurken, asagi veya yukari bakarken, basta sersemlik, dönme, boslukta olma gibi hisler olusabilir.

2-Yürürken, bir yandan bir yana sallanmaya meyilli gibi hissedilebilir.

Sikayetler nasil en aza indirilir? Yaslilikla ortaya çikan sikayetleri ortadan kaldiracak ilaçlar yoktur, fakat yardimci yollar vardir:

1-Sabah uyaninca yataktan kalkmadan önce, yatagin kenarinda birkaç dakika oturunuz.

2-Pozisyon degistirirken veya dönerken yavas hareket ediniz. Yaninizda kendinizi dengelemeye yardimci olacak bir sey bulundurunuz.

3-Yukari veya asagi bakmak, egilmek, birden dogrulmak, bas dönmesi yapabilecegi için, bu sirada yaninizda, tutunacaginiz bir sey bulundurunuz.

4-Hiç bir zaman karanlikta yürümeyiniz. Gece kalktiginizda, parlak bir isik yakiniz. Banyonuzda gece lambasi bulundurunuz.

5-Yürürken fazla probleminiz varsa baston kullaniniz. Unutmayiniz, bu cisimlere dayanmiyorsunuz; beyninize, kol ve bacaklarinizdan giden bilgilerin artmasini sagliyorsunuz.

6-Seker hastaligi, göz tansiyonu, yüksek tansiyon, romatizma gibi rahatsizliginiz varsa bunlari da uygun ilaç ve diyetlerle kontrol altinda tutunuz.

[b]