Doğumun ikinci evresi

[Bluesky24]

Doğum denildiğinde hemen herkesin aklına sancıların çok

yoğun şekilde yaşandığı, ağrıların en kuvvetli ve en

uzun olduğu birinci evre gelir.



Gerçekten de bu dönem kimi anne adayları için oldukça zor

geçer. Doğumun birinci evresi anne adayının kendisinin doğum

eylemi üzerinde etkisinin olmadığı bir dönemdir. Rahim

ağzının 10 santim açılması bir başka deyişle tam açık

olması ile bu evre sona erer.



Bu aşamada bebek artık kendisini dış dünyaya taşıyacak

kanalın içinden başarı ile geçecek hareketleri yapacaktır.

Kemik çatı ya da pelvis olarak adlandırılan bu kanal düz

değildir. Pekçok kıvrım, girinti ve çıkıntı içerir.

Bebek buradan geçebilmek için kendini bu girinti ve

çıkıntılara uydurmak amacıyla bazı hareketler yapar. Bu

hareketler doğumun kardinal hareketleri olarak adlandırılır.

Bebeğin kafatasını oluşturan kemikler erişkinlerdeki gibi

sabit olmayıp hareket etme yeteneğine sahiptir. Bu özellik

bebeğin kafası doğum kanalından geçerken kemiklerin bir

miktar birbiri üzerinde kayması, bu şekilde kafanın şeklinin

doğum kanalına uyması ile sonuçlanır ve bebek doğum

kanalından geçerek dış dünyaya çıkabilir.



İkinci evre ile birlikte anne adayının doğuma etkli

olduğu zaman başlamıştır.İkinci evrenin başlaması ile

birlikte doğum sancıları yani kasılmalar da karakter

değiştirir. Araları açılır ve şiddetleri azalır. Anne

adayı artık iyice yorulmuş hatta bazı durumlarda tükenme

sınırına gelmiş olabilir. Bebeğin başı artık vajina

içerisindedir ve doğuma çok yaklaşmıştır. İşte bu

aşamada doğumunuzu yaptıracak olan doktorunuz sizden çok

önemli bir yardımda bulunmanızı isteyecektir: IKIN.





Doğum esnasında doktorunuzdan en çok duyacağınız söz

budur. Ikınma hissi bebeğin başının bir grup sinir yumağı

üzerine yaptığı baskıdan kaynaklanır. Buna Fergusson

Refleksi denir. Tıpkı barsağın en son kısmı olan

rektum dolduğunda tuvalete gitme ihtiyacı duyduğunuz gibi

bebeğin başı da rektuma bası yaptığında aynı şekilde bir

his ortaya çıkar. Bu his ağrısız doğum durumunda büyük

ölçüde kaybolur ve anne adayı ne zaman ıkınacağını fark

edemeyebilir. Bu durumda hekimin hastanın yanında olarak

kasılmaları eli ile ya da monitör ile saptaması ve

kasılmanın en kuvvatli anında anneyi ıkındırması gerekir.



Tam açılma olduktan sonra bir süre kasılma olmaz. Bu süre

1 saate kadar uzayabilir. Bu zaman zarfında yorgun olan anne

adayı biraz dinlenme ve soluklanma fırsatı bulur. Doğumun

ikinci evresinde anne adayının başının hafif yukarıda

olduğu durumlar yerçekimi gücünden de faydalanmak

açısından önemlidir. Ikınma esnasında güç almak için

pekçok doğum masasında tutacak saplar ya da ayak pedalları

vardır.



Bazı hekimler ise bu evrede hastayı doğum masasında

yatırmak yerine çömeltmek veya özel sandalyelere oturtmayı

tercih ederler. Ülkemizde eskiden yaygın olarak uygulanan,

günümüzde ise kullanılmayan başka bir yöntemde anne

adayının tavandan sarkıtılan bir ipe tırmanmaya

çalışmasıdır. Bütün bu teknikler teorik olarak doğru ve

mantıklıdır.Bu aşamada yana dönük olarak yatmak önerilmez.





Doğru ve etkili ıkınmak için dikkat edilmesi gereken bazı

kurallar vardır. Sancı en yüksek noktaya ulaştığında

alınabildiği kadar derin bir nefes alınır. Baş öne doğru

kaldırılır ve çene göğüse değdirilmeye çalışılır.

Kabaca tanımlamak gerekirse vücut geniş bir C şeklini

almalıdır.Ağız ve burundan hava ve ses kaçmayacak şekilde

bütün güç ile sanki dışkı yapıyormuşcasına

ıkınılır. Bu aşamada bağırmak, ciğerlerdeki havayı

dışarı kaçırmak ya da sadece boğazı şişirmek anne

adayının kendini yormasından başka hiçbir işe yaramaz.

Ikınmanın amacı bebeği aşağıya doğru itmektir. İki

kasılma arasında anne adayının dinlenmesi gerekir. Bu

aşamada bir sonraki kasılma sırasında etkili bir şekilde

ıkınabilmek için enerji toplanmalıdır. Bu amaçla derin

derin nefes alınıp verilmesi gerekir. Doktorunuz duruma göre

bu aşamada size maske ile oksijen verebilir.



Epidural ile ağrısız doğum yapacak olan bir anne adayı

kasılmaları sancı olarak hissetmediği için etkili bir

şekilde ıkınamayabilir. Eğer anne adayı etkili bir şekilde

ıkınamıyor ise veya ıkınmaları yetersiz ise ve bebeğin

kalp sesleri düşmeye yani kalp atım hızı yavaşlamaya

başlıyor ise bu durumda doğumu çabuklaştırmak için

üçüncü bir şahıs yukarıdan annenin karnına bastırabilir.

Buna Kristeller manevrası adı verilir. Eğer bu manevraya

rağmen doğum gerçekleşmez ise ve bebeğin kalp sesleri

düşmeye devam eder ise vakum ya da forseps takılması

gerekebilir.



Her kasılma ve ıkınma ile birlikte bebeğin başı biraz

daha aşağıya iner. Kasılmalar sırasında bebeğin kalp atım

hızında geçici azalmalar olması normaldir. Ancak bu

düşüşler devamlılık gösteriyor ise bebek sıkıntıya

girebileceğinden dikkatli olunması gerekir.



Bebeğin başı aşağıya doğru ilerledikçe saçları da

vajina kanalında görülmeye başlar. Kasılma sona erdiğinde

baş tekrar biraz yukarı gider ama genelde her seferinde

eskisinden biraz daha aşağıda kalır.



Bebek çıkıma yaklaştığında her kasılma ile birlikte

kafası vajina ile makat arasında kalan perine kısmını

germeye başlar. Vajina yan duvarları bebeğin kafasının tepe

noktasını bir taç gibi sarar. Bu olaya taçlanma adı verilir.

Doğum artık çok yakındır. Taçanma gerçekleştiğinde eğer

doktorunuz gerek görür ise epizyotomi açabilir.

Kaynak: Dr. Mumcu