Mikroenjeksiyon (ICSI)

[Bluesky24]

İnfertilite problemi yaşayanlar kadar

konuya uzak olanlar da gerek çevrelerinden gerekse medya

organlarından mikroenjeksiyon sözcüğünü mutlaka

duymuşlardır. Özellikle erkek faktörüne bağlı

infertilitenin tedavisinde çığır açan mikroenjeksiyon ya da

başka bir deyişle İntrasitoplazmik sperm enjeksiyonu (ICSI),

yardımla üreme teknolojilerinde yaygın kullanıma giren yeni

bir teknolojidir. ICSI sayesinde neden ne olursa olsun tek bir

spermi olan ya da testis biopsisi ile tek bir sperm dahi elde

edilen erkekler kendi çocuklarına sahip olma şansını

bulmuşlardır. Ülkemizde yasal olmamakla birlikte bazı

ülkelerde başka kişilerin spermi ile yani sperm bankalarından

elde edilen spermler ile tüpbebek uygulamaları legaldir. ICSI

yardımı ile pekçokerkek için bu gereklilik ortadan

kalkmıştır.



ICSI nedir?



ICSI erkekden elde edilen tek bir spermin çok küçük, kılcal

kataterler yardımı ile ve mikroskop altında kadından elde

edilen yumurta hücresinin içine verilmesidir. Bu sayede doğal

yollardan gerçekleşmeyen döllenme labovatuar şartlarında

yapay olarak sağlanır. Tüp bebek yönteminde ise elde edilen

spermler yumurtanın içine verilmez ancak labovatuarda yumurta

ile aynı ortama bırakılarak spermin yumurtayı kendiliğiden

döllemesi beklenir. ICSI'nin üstünlüğü tek bir spermle

bile, hatta bu sperm hareketli olmasa bile döllenmenin

sağlanabilmesidir. ICSI yardımı ile ejekülatlarında sperm

sayısı çok düşük hatta sıfır olan erkekler bile bebek

sahibi olabilirler.



ICSI nasıl

yapılır?



Mikroenjeksiyon yapabilmek için öncelikle bir sperm ile

birlikte kadının yumurtasına gereksinim vardır. Yeterli

sayıda yumurta hücresi elde edebilmek için kadında ovülasyon

indüksiyonu yani yumurtalıkların uyarılması işlemi

yapılır.(bkz. ovülasyon indüksiyonu). Bu amaçla kadına

belirli bazı ilaçlar verilir. Gelişen yumurtalar daha sonra

ultrason eşliğinde toplanır. (bkz. yumurta toplama). Daha

sonra gelen aşama ise sperm elde etmedir. Bu amaçla ilk önce

erkekden mastürbasyon yolu ile semen örneği alınır.

Labovatuarda bu örnek incelenir ve canlı sperm olup olmadığı

araştırılır. Ejekülatında sperm sayısı çok düşük olan

(oligospermik) erkeklerde işlem birkaç kez tekrarlanabilir.

Eğer örnekde 1-2 tane bile canlı sperm bulunur ise bu spermler

ICSI için kullanılabilir. Azospermik erkeklerde ise semende 1

tane bile sperm bulunmaz. Bu durumun değişik nedenleri vardır.

Örneğin erkekde spermleri testisten taşıyan kanallarda

tıkanıklık olabilir ya da sperm üretiminde bir bozukluk

vardır.



Ejekülatta sperm elde edilemez ise bu

kez cerrahi işelemler ile sperm aranır. İlk önce kanallara

ince iğneler ile girilerek aspirasyon yapılır. Gelen sıvıda

sperm bulunamaz ise bu kez yine iğneler ile testis dokusundan

örnek aspire edilir. Son aşamada ise cerrai olarak testis

açılır ve direk olarak testisten parça alınarak sperm

aranır. Genel anestezi altında yapılan bu işlemler ile elde

edilen spermler mikroenjeksiyonda kullanılır. Artan spermler

ise daha sonra kulanılmak üzere dondurularak saklanabilir.



Kadından elde edilen yumurta ile,

erkekden elde edilen sperm labovatuar şartlarında birtakım

işlemlerden geçirildikten sonra çok özel mikroskoplar altına

alınır. Bundan sonraki işlemler tüp bebek merkezindeki

embryoloğun yeteneği ve tecrübesine bağlıdır. Bu özel

mikroskoplar yaklaşık 400 kat büyütme yeteneğine sahiptir ve

bir saç telinden daha ince kataterler içerirler. Bunlara

mikromanüpülatör adı verilir ve genelde camdan imal

edilmişlerdir.



Spermler işlem öncesinde hareketlerini

yavaşlatan özel sölüsyonlar içinde bekletilirler. Mikroskop

altına alınan yumurta hücresi özel bir tutucu yardımı ile

sabitlenir.Daha sonra kullanılacak lan spermin kuyruğu

kırılarak hareket kabiliyeti engellenir. Spermin immobilize

edilmesi önemlidir. Bu sayede yumurtanın içine girdikten sonra

burada hareket etmesi engellenir. Bu hareketsiz sperm

mikroenjektöre alınır. Çok dikkatli bir şekilde yumurta

hücresinin içindeki sitoplazma adı verilen bölgeye

bırakılır ve mikroenjektör yumurtadan

çıkartılır.İşlemden 60 saniye kadar sonra yumurta zarını

onarır ve eski haline gelir. Embryoloğun yeteneği burada

kritik faktördür. Tecrübesiz bir embryolog yumurtaya ya da

zarına zarar verebilir.



Enjekte edilen yumurta daha sonra özel

ortama alınır ve 14-16 saat sonra döllenmenin olup olmadığı

kontrol edilir. Döllenme olur ise elde edilen hücreye embryo

adı verilir ve bu embryolar işlemden 3-5 gün sonra kadının

rahimine transfer edilir. Enjekte edilen yumurtalarda döllenme

oranı çok yüksektir. Bizim kliniğimiz de dahil olmak üzere

dünyadaki isim yapmış tüp bebek kliniklerinde bu oran %90'ın

üstündedir.



Mikroenjeksiyon genelde erkek faktörü

için uygulandığından ve kadın genç ve sağlıklı

olduğundan bu çiftlerde mikroenjeksiyon ileelde edilen gebelik

oranları tüp bebeğe (IVF) daha yüksektir. Bazı kliniklerde

ise IVF çok nadir kullanılmakta genelde hemen her hastada

mikroenjeksiyon uygulanmaktadır. Ülkemizde her iki tekniğinde

maliyeti aynı olduğundan bu son derece akıllıca bir

yaklaşımdır. IVF ile karşılaştırıldığında herhangi bir

olumsuz yanı olmayan mikroenjeksiyon sayesinde döllenme kesine

yakın oranda elde edilebilir. Oysa IVF'de her zaman döllenme

olmayabilir ve tüm emekler boşa gidebilir.



Mikroenjksiyon tekniği genetik olarak

anomalili ya da doğumsal anomlili bebek görülme

sıklıklarını etkilemez.



Risk Faktörleri



Yeni bir teknik olmasına karşın tüm dünyada 10.000'den fazla

bebek ICSI yardımı ile dünyaya merhaba demişlerdir. Yapılan

detaylı çalışmalar bu yolla doğan bebeklerde doğum defekti

ya da genetik anomali açısıdan artmış bir rsik olduğunu

göstermemektedir. Ancak bazı erkek bebeklerde tıpkı

babalarında olduğu gibi sperm üretim bozuklukları olması

beklenebilir.



Gelecek



Bazı durumlarda erkekden biopsi yolu ile dahi sperm elde etmek

mümkün olmamaktadır.Bu kişiler maalesef kendi çocuklarına

sahip olamamakda ve sperm bankalarına başvurmaktadırlar.

Günümüzde çalışmalar bu tür erkeklerden elde edilecek

olgunlaşmamış sperm öncüllerinin enjekte edilmesi ile

gebelik elde edilmesi yönündedir. Tüm dünyada bu yönde

araştırmalar büyük bir hız kazanmıştır.



Doğumsal olarak testisi ve dolayısı

ile spermi olmayan erkeklerde ise genetik çalışmalar ve

klonlama teknikleri ile sperm hücresi üretme çalışmları

yapılmaktadır. Sperm yerine erkeğin herhangi bir hücresinin

genetik materyalini eşinin yumurtasına enjekte ederek elde

edilecek gebelikler çok uzak değildir.





























































10 Şubat 2008



Saat: 14:20







UYARI



Çin

Malı ürünlere dikkat !

















































































































































Unutmayın!





Çalışan

anne adayları: Doğum

öncesi iznine ayrılmak için yapmanız gereken

işlemleri unutmayın













































Kaynak: Dr. Mumcu