Gebelikte Beslenme

[bluemoon24]

Annenin beslenmesi yetersizse, çocuğun büyümesi için gerekil olan besin, annenin dokuları ve organları tarafından karşılanamaz. Annenin gıdası büyüyen çocuğun gereksinimlerine göre düzenlenmelidir. Anne için yararlı genel şudur: Her zaman yediği besinleri yemelidir ama buna ek olarak yeterli süt ve eskisinden daha fazla meyve ve sebze yemelidir. Aldığı vitaminlere, kalsiyum, demir, iyot gibi mineral tuzlara dikkat etmelidir. Süt ve süt ürünleri gerekli kalÂ*siyumu karşılar ama bazen ek olarak kalÂ*siyum vermek gerekebilir.



Demir, alyuvarların oluşması için zorunluÂ*dur. Çoğu bebeğin kansız doğması, gebe annelerin diyetinde demirin az olduğunu ortaya koymaktadır. Anne adayları, içinÂ*de demir bulunan yiyeceklerden fazla milktarda yemeli ve eğer gerekirse doktorum önerdiği miktarda ek olarak demir preparatları almalıdırlar: Mineral tuzlar içinde iyotun önemi büyükÂ*tür. Eğer yeterli iyot alınmazsa, bu hem annenin hem de doğacak bebeğin tiroid bezini etkiler. Annenin bu dönemde daha çok proteine ihtiyacı vardır. İçinde, tiamin, riboflavin, niasin gibi vitaminleri de bulunduran et, balık, kümes hayvanları ve yumurta önemli birer protein kaynağıdırlar. Yağlar kısmen tereyağı, krema ve peynir şeklinde diyette yer almalıdır. Gebenin A vitamini ihtiyacı bu gıdalarla karşılanabilir. Şeker, baklagiller, ekmek ve patates enerji sağlamak için gereklidir. Fakat yağlar, şeÂ*ker ve nişasta çok miktarda kalori içerdiğinden ve gebeyi şişmanlattığından fazÂ*la yenmemelidir. Kızartma ve yağlı yiyeÂ*ceklerden, ağır soslardan mayonezler, pastalar ve tatlılardan kaçınılmalıdır. A ve D vitamini taşıyan balıkyağı alınmalıÂ*dır. Taze sebze ve meyveler, özellikle tuÂ*runçgiller ve domates A, B, C vitaminleri içerir. Sigara günde beş veya altı tane içilebilir, ama alkol alınmamalıdır. Son araştırmaÂ*lar sigara içen annelerin bebeklerinin norÂ*malden daha ufak geliştiğini göstermiştir. Eğer uykusuzluk yapmıyorsa gebelik döÂ*neminde çay ve kahve içmeye devam ediÂ*lebilir. Gebeliğin ilk aylarında ortaya çıkan bulanÂ*tı ve kusmalar üç öğün yemek yerine iki buçuk saat ara ile sık yemek sayesinde önlenebilir. B,, vitamini bulunduran bazı ilaçlar (Adervit, Benexol v.b.) antiemettk denilen ilaçlar (Emedur, Postadoxin) süÂ*rekli bulantıyı önleyebilir. Gebeler özellikle doğuma yakın aylarda rahat giysiler giymelidir. Kan damarlarını sıkan ve varise yol açan lastik jartiyerler kullanmamaya özen göstermelidir. Eğer mümkünse gebeler yürüyüş yapıp açık haÂ*vada güneşlenmelidirler. Gebenin ruhsal durumunun, çocuğun fiÂ*ziksel durumunu etkilememesine rağmen, hem kendisi, hem de bebeği için sinirlenÂ*mekten, yorgunluktan, fazla duygusal reÂ*aksiyonlardan uzak kalması gerekmekteÂ*dir.



Gebeliğin son haftalarında kontroller daÂ*ha önemlidir. Lohusalık için annenin duÂ*rumu, tekrar gözden geçirilir. Bu arada bebek o denli büyümüştür ki, rahim içinde artık hareket edip dönemez. Bebek başı aşağıda olarak doğum duruşunu almıştır. Doktor bebeğin doğumda geçeceği yolun uygun olup olmadığını araştırır ve sezarÂ*yene gerek olup olmadığına karar verir. İlkdoğumlardaki ayak veya makat gelişleÂ*rinde çocuğun sağlığı açısından sezaryen yapılması daha uygun görülmektedir.



Anne adayının izlemesi gereken sağlık kuÂ*ralları vardır. Ama bu,sosyal faaliyetlerini engellemez. Gebelik kadının çekiciliğini kay betmesine neden olmamalıdır. Ayakta durÂ*mayı ve yürümeyi zorlaştıran ve bel ağrıÂ*sına neden olan yüksek topuklu ayakkaÂ*bılar yerine, kısa topuklu ayakkabılar giyÂ*mek daha doğrudur. Bazı gebelere, karın kaslarına yardımcı bir gebelik korsesi tavÂ*siye edilebilir. Bu korse, esnemeyen bir kumaştan yapılmalı ve vücuda iyi oturmaÂ*lıdır. Göğsü içine alıp kaldıran, meme başÂ*larını içeri çökertmeyen sutyenler tercih edilmelidir. Gebelerin her zaman, özellikle son haftaÂ*larda iyi havalandırılmış bir odada uyumaÂ*ya, dinlenmeye gereksinimleri vardır. İkinÂ*di uykuları yararlıdır. Uyuyamasa bile, yatÂ*mak faydalıdır, dinlenmeyi sağlar. Dinlen-mektergüçlük çekiyorsa, doktor ilaçla raÂ*hatlamasını sağlayabilir. Gebelik sırasında doğumdan önce, kolostrum adı verilen bir sıvı meme uçlarında belirebilir. Tahriş etmesini önlemek için bu sıvı, sabunlu ılık suyla silinmelidir. Gebe daha gebeliğin ilk devresinde dişÂ*çiye gitmeli ve diş sağlığı için doktorun öğütlerini yerine getirmelidir. Gebelik esnasında banyo yapmaya devam edilebilir. Anoak duş almak ya da sünÂ*gerle yıkanmak, banyo teknesine su dolÂ*durarak yıkanmaktan daha emniyetlidir. Soğuk ya da ılık suyu tercih edenler için bile suyun derecesi 75-85°C arasında olÂ*malıdır. Sıcak hamama gitmek tehlikeli olabilir. Gebe kadının doğuma hazırlanması için beden hareketleri (jimnastik) yapması fayÂ*dalıdır. Derin nefes almayı sağlar, akciÂ*ğerlere ve kana daha çok oksijen gelir ve dokulara dağılır. Ama, bu egzersizler asla yorucu olmamalıdır. Kötü havalar hariç yürüyüş iyi bir spordur. Yavaş yürünmeli ve kalabalıktan kaçınılmalıdır. Her gün ortalama 2 km. yürünmelidir. Güneş fayÂ*dalıdır, ancak güneşte çok kalınması saÂ*kıncalıdır. İnsanı çok yoran hareketler ve zıplamak, gerinmek, uzanmak gibi tehlikeli olabileÂ*cek hareketler yapılmamalıdır. Kısmen zaÂ*rarlı hareketler ise koşu, tenis, yüzme, paÂ*ten, kayak, ata binmedir. Gebeliğin ilk devÂ*relerinde dans edilebilir ama çarpışma, düşme olabilecek kalabalık dans pistlerinden, diskolardan kaçınılmalıdır. Eğer anne odayı araba kullanmayı seviÂ*yorsa, bozuk yollardan kaçınarak, kısa yolÂ*culuklar yapabilir. Eğer mümkünse, son aylarda yolculuk göze alınmamalıdır.