[Bluesky24]

Grip Mevsimi YaklaşıyorHer yıl milyonlarca kişiyi etkileyen bir solunum yolu enfeksiyonu olan grip, hastaneye yatışı gerektirecek kadar ağır hastalık tablolarına neden olabiliyor. Grip ve sonrasında gelişen akciğer enfeksiyonları Amerika Birleşik Devletlerindeki en sık ölüm nedenleri arasında altıncı sırada yer alıyor.

İnfluenza virüsünün neden olduğu grip enfeksiyonu hem sağlık, hem de ekonomik açıdan ciddi sorunlara neden olabiliyor. Özellikle yaşlılarda menenjit, kalp zarı iltihabı, zatürre, orta kulak iltihabı gibi komplikasyonlara yol açabilen gripten korunmak için yaşlıların ve kronik sağlık sorunu olan kişilerin özellikle aşılanması önleniyor. Grip enfeksiyonunun, en hafif seyrinde bile ortalama üç günlük iş gücü kaybına neden olduğu vurgulanıyor. Grip virüsü, Amerika Birleşik Devletleriindeki ölüm nedenleri arasında altıncı sırada yer alıyor. Her yıl bin kişi grip ve sonrasında ortaya çıkan akciğer enfeksiyonları nedeni ile yaşamını kaybediyor.Bunların yüzde 90ı 65 yaş üzerindeki kişilerden oluşuyor. Acıbadem Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Neşet Köktürk, influenza virüsünün antijenik yapısını sık sık değiştirebildiğini belirterek,"Bu yüzden bir çok virüse karşı yaşam boyu sadece 1 kez aşılanmak yeterli iken bu virüsün her yıl değişen yeni antijenlerine karşı aşılanmak gerektiğine" dikkat çekiyor. İnfluenza virüsünün A,B ve C olmak üzere,3 tipi bulunuyor. İnfluenza A, hem insan hem hayvanlarda hastalık yapabilirken influenza B ve C sadece insanlarda hastalığa neden oluyor. İnfluenza C enfeksiyonu daha hafif seyrediyor ve büyük salgınlara yol açmıyor.

Hangi Yollarla Bulaşır?

Virüs insandan insana öksürük ya da hapşırık sonrası havaya saçılan damlacıklar yoluyla bulaşıyor. Damlacıklar havada 3 gün süreyle kalabiliyor. Örneğin bir odada gripli birisinin öksürmesi, aynı odaya 3 gün sonra giren birisini enfekte edebiliyor. Bu yüzden hastalık son derece bulaşıcı özellik taşıyor ve büyük salgınlara yol açabiliyor. Dr. Neşet Köktürk,"Kuzey yarım kürede Ekim aynın başından, Nisan ayının ortalarına kadar influenza virüsü görülüyor. En sık salgın yaptığı dönem Aralık ayı ortası ile Mart ayı başlarıdır" diyor. Grip aşılarının Ağustos sonunda piyasaya çıktığını hatırlatan Dr. Neşet Köktürk,"Ne kadar erken aşılama yapılırsa, aşının o kadar uzun süre koruyuculuk sağladığını ve aşının etkisinin yapıldıktan 15 gün sonra ortaya çıktığını" belirtiyor.

Kimler Özellikle Aşılanmalı?

İnfluenza virüsünün yol açtığı hastalıkların ve ölümlerin çoğu yıllık grip aşıları ile önlenebiliyor. Dr. Neşet Köktürk, bu konuda şu değerlendirmeyi yapıyor.

"Grip aşısı gripten korunmak isteyen herkese önerilir. Çünkü en hafif seyrinde bile grip ortalama 2.8 günlük bir iş gücü kaybına yol açabiliyor. Ancak influenza aşısının kuvvetle önerildiği grup, influenza enfeksiyonu sonrası akciğer enfeksiyonları hatta ölüm gibi ciddi komplikasyonlar ortaya çıkarma riskinin yüksek olduğu gruptur. Bu gruba dahil olanlar:

·65 yaş üzerindeki herkes: 2000 yılında 50-65 yaş grubu arasındaki insanlar da kuvvetle grip aşısı önerilen gruba dahil edildi. Çünkü bu kişilerin büyük çoğunluğunda onları grip komplikasyonları açısından yüksek risk grubuna sokan en az 1 kronik hastalık bulunuyor.

·Kronik akciğer, kalp ve böbrek hastaları (astım dahil)

·Diyabetik hastalıklar, bağışıklık sistemi yetmezliği olanlar, ciddi anemisi olanlar

·Grip sezonunda gebeliğinin ilk 3 ayını bitirmiş olan kadınlar

·Kronik aspirin kullanımı zorunlu olan çocuklar (bunlarda grip, Reye sendromu adı verilen ciddi bir hastalığa yol açabiliyor)

·Huzur evlerinde, bakım evlerinde kalanlar

·Yüksek risk grubu hastalarla yakın temas içinde olan sağlık personeli (hastaları korumak adına)

Grip Aşısı Yeterince Koruyucu mu?

Grip aşısının etkinliği kişiden kişiye göre değişiyor. Genç erişkinlerde aşının hastalığı önleme oranının %70-90 arasında olduğu belirtiliyor. Aşının etkisi konusunda Dr. Neşet Köktürk şu bilgiyi veriyor:

"Kronik tıbbi sorunları olan yaşlılarda aşı, influenza enfeksiyonunu önlemekte daha az etkili olsa da hastalığın şiddetini, komplikasyonları ve ölüm oranını azaltmakta oldukça etkin bulunmuştur. Yaşlılarda aşının hastaneye yatışları %70 ölüm oranını ise %85 oranında azalttığı görülmüştür. Ancak birçok kişi, yeterince etkili olmadığını düşünerek aşı yaptırmayı rededebiliyor. Böyle düşünmeleri için insanların çeşitli nedenleri olabiliyor. En sık neden, grip aşısı yapıldıktan sonra gribe benzer bir üst solunum yolu enfeksiyonunun ortaya çıkmasıdır. Unutulmamalıdır ki , influenza virüsünün neden olduğu grip, toplam üst solunum yolu enfeksiyonlarının sadece %40ını oluşturur. Oysa başka virüslere ve bakterilere bağlı olarak ortaya çıkan grip benzeri üst solunum yolu enfeksiyonları da vardır. Aşı bunlara karşı koruyucu değildir. Ancak çoğu zaman bu enfeksiyonların seyri gribe göre çok daha hafiftir. Grip aşısı yapılmış birsinde influenza virüsüne bağlı gerçek gripde ortaya çıkabilir. Grip virüsü antijenik yapısını değiştirebilen bir virüstür. Grip aşısındaki influenza virüs suşları grip sezonundan 9-10 ay önce belirlenir. Eğer bu süre içinde virüsün antijenik yapısında değişiklik olursa aşının oluşturduğu antikorun virüse karşı koruyuculuğu azalır."

Grip Aşısının Yan Etkileri Neler? Grip Aşısı Yaptırmaması Gereken Grup Var mı?

Diğer tüm aşılar ya da ilaçlar gibi virüs aşısı da alerjik reaksiyonlara neden olabiliyor. Ancak bu aşıya bağlı olarak bildirilen ciddi alerjik reaksiyonların oranı son derece düşük. Grip aşısı yapılan insanların çoğunda ciddi yan etkiler olmadığını belirten Dr. Neşet Köktürk, şöyle devam ediyor:

"En sık görülen yan etki enjeksiyon bölgesinde ağrıdır . Bu ağrı bazen 2 güne kadar uzayabilir. Ancak genellikle hafiftir ve kişinin günlük aktivitelerine engel olmaz. Nadiren çocuklarda aşı sonrası 6-12 saat kadar sürebilen ateş ve vücut aşıları görülebilir. Bazı insanlar grip aşısının gribe neden olacağını düşünerek aşı olmayı reddeder. Bu yanlıştır. Türkiyede kullanılmakta olan aşılar canlı aşı değildir ve enfeksiyon meydana getirmeleri söz konusu olamaz. Grip aşısı 6 aydan büyük olan herkese güvenle yapılabilir. Grip sezonunda, 14 haftadan daha uzun süre gebe olacak olan kadınlar grip aşısı yaptırmalıdır. Başka tıbbi problemleri olan gebe kadınlar, gebeliğin dönemi ne olursa olsun grip sezonundan önce aşılanmalıdır. Aşı canlı virüsden elde edilmediği için son derece güvenlidir. Emziren kadınlar da aşılanabilir. Aşı ne anneye, ne de bebeğine zarar verir."

Korunmak İçin Neler Yapılmalı?

Gribe neden olan influenza virüsü son derece bulaşıcı bir virüs olduğu için gripli kişilerden uzak durma, sağlıklı beslenme gibi basit önlemlerle önüne geçilmesinin mümkün olmadığını hatırlatan Dr. Neşet Köktürk, şöyle konuşuyor:

"Hastalığı önlemek için aşılanma, antiviral ilaçlarla korunma ve hastalığın erken başlangıç döneminde antiviral ilaç kullanma yöntemleri arasında karşılaştırmalı çalışma yapılmış ve aşılanma en etkili yol olarak bulunmuştur. Bir başka konu da vitaminlerin koruyuculuğu. Sadece ülkemizde değil dünyanın her yerinde vitaminlere altından kalkabileceklerinden çok daha ağır misyonlar yükleniyor. Vitamin sözcüğünün kökeni vital amindir yani protein yapısındaki yaşamsal maddeler. Ancak zaman göstermiştir ki, bu bileşikler ne amin yapısındadır ne de o kadar yaşamsal işlevleri vardır. Vitaminimiz eksik olmasın mutlaka, ancak vitaminlere güvenerek hem aşılanmayı hem de gerektiğinde ilaç kullanmayı aksatmayalım."

Nezle İle Grip Arasında Ne Fark Vardır?

Halk arasında nezle ve grip sık sık birbirine karıştırılıyor. Dr. Neşet Köktürk,"Nezle ve grip farklı virüslerin neden olduğu farklı enfeksiyonlardır. Hastalığın seyri, komplikasyonları ve tedavisi farklıdır" diyor ve aradaki farkla ilgili şu özet bildileri veriyor:







Belirtiler

Nezle

Grip



Ateş

Nadiren

Yüksek(38-39derece)



Baş ağrısı

Nadiren

Belirgin



Vücut ağrıları

Hafif

Sık,Şiddetli



Halsizlik

Hafif

2-3 hafta sürebilir



Aşırı yorgunluk

Hiçbir zaman

Belirgin



Burun akıntısı

Sık

Bazen



Hapşırık

Sık

Bazen



Boğaz ağrısı

Sık

Bazen



Öksürük

Hafif

Şiddetli olabilir



Komplikasyon

Sinüslerde dolgunluk, kulak ağrısı

Bronşit,Pnömoni



Tedavi

Şikayetlerin azalmasına yönelik

Antiviral ilaçlar