Soru ve Cevaplarla Myom

[Bluesky24]

Soru ve Cevaplarla MyomMyom nedir?

Myomlar rahim ve rahim ağzında görülen normal dışı düz kas dokusu büyümeleridir. Myomlar rahimde, myometrium adı verilen kas tabakasında bulunan düz kas hücrelerinin normal büyümesi ile oluşur. Çoğu zaman birden fazla sayıda myom gelişir.

Myom ne sıklıkta ve kimlerde görülür?

Myomlar her dört kadından birinde görülür. Genellikle 30-40 yaşlarında görülen myomlar, menopoz sonrasında küçülür. Kırk yaş üzerindeki kadınların %40ında myom vardır ve myomu olan kadınların yaklaşık %75i myomu olduğunun farkında değildir.

Myom neden oluşur?

Artmış Östrojen düzeyi; myomların kesin nedeni bilinmemekle beraber östrojenin (kadınlık hormonu) myomların büyümesine yol açtığı düşünülmektedir. Gebelik sırasında sanılan östrojen miktarı arttığında bu dönemde myomlar küçülür.

Kalıtım; ailesinde özellikle annesi, kız kardeşi veya ananesinden myom olan kişilerde myom gelişme olasılığı fazladır.

Myomlar ne hızda büyür?

Genellikle çok yavaş büyüyen myomlar gebelik döneminde ve östrojen içeren hormon tedavisi gören kadınlarda hızla büyür.

Doğum kontrol hapları myomlara neden olur mu?

Eskiden doğum kontrol haplarının, östrojen ve progesteron içerdiği için myomlara neden oldukları düşünülmekteydi. Fakat yapılan çalışmalarda myom oluşma riski açısından doğum kontrol hapları kullanan ve kullanmayan kadınlar arasında hiçbir fark bulunamamıştır.

Myomların değişik tipleri var mıdır?

Myomlar genellikle rahimde, nadiren de rahim ağzında görülür. Myomlar rahimde yerleşmiş oldukları tabakaya göre tiplere ayrılır:

Subseröz myomlar; rahmin dış tabakasında yerleşmiş

Intramural myomlar; rahmin orta tabakasında yerleşmiş

Saplı myomlar; rahmin dışına doğru büyüyen

Parazitik myomlar; karın içinde rahim dışında yerleşmiş myomlardır.

Myomların bulguları nelerdir?

Birçok myom hiçbir bulgu vermez. Myomların yol açtığı yakınmalar myomların büyüklüğü, yerleşim yeri ve sayısına göre değişir.

Myomların en sık yol açtığı yakınmalar:

Kasık ve karın ağrısı.

Kasıkta ve karında dolgunluk ve basınç hissi.

Cinsel ilişki sırasında ağrı

Fazla ve uzun süren menstruasyon (adet kanaması); büyük myomlar rahim içinde menstruasyon ile dökülen yüzeyi arttırarak bu yakınmaya yol açar.

Ara kanamalar; myomların mesane endometriuma(rahim içi tabakasına) basınç yapmasından dolayı menstrual kanamalar arasında anormal kanamalar görülür.

Baskıya bağlı yakınmalar; büyük myomlar mesane gibi organlara basınç yaparak çeşitli yakınmalara neden olur. Azalan mesane kapasitesine bağlı olarak sık sık idrara çıkma ihtiyacı hissedilir. Eğer myoma bağlı basıç düzeltilmezse böbrekler zarar görebilir. Rahim alt bölgesindeki myomlarkalın barsaklar ve rektuma basınç yapar. Buna bağlı barsak hareketleri güçleşir, kabızlık hemoroidler oluşabilir.

Myomlar ani ağrıya neden olabilir mi?

Myomlar büyüyebilmek için kanlanmaya ve oksijene ihtiyaç duyar. Ani büyüyen myomlar iyi kanlanamadığı ve oksijen ihtiyacı karşılanamdığı hücre ölümü gerçekleşir ve myomlar dejenere olur. Bu sırada ortaya çıkan kimyasallar ağrıya neden olur.

Myomlar infertiliteye neden olur mu?

Rahim içinde bulunan myomlar infertiliteye (kısırlığa) neden olabilir. Çocuk sahibi olamayan vakaların %2-3ünde infertilite nedeni myomlardır. Myomlar endometriumda değişikliklere neden olarak döllenen yumurtanın rahime tutunmasını engelleyebilir. Bunun ötesinde Fallop tüplerine basınç yaparak spermin yumurtaya erişmesini ve döllenmeyi engeller. Myomlar çıkartıldıktan sonra elde edilen gebelik oranları, hasta yaşı ve gebeliğe engel olan diğer nedenlerin bulunmasına bağlı olmakla beraber genellikle yüksektir.

Myomlar düşüğe neden oluR mu?

Myomu olan kadınlarda düşük görülme ihtimali %40 gibi yüksek oranlara ulaşabilir. Endometrial doku ve rahim kanlanmasındaki bozukluklar erken dönemde düşüklere neden olur. Gebelik döneminde artan östrojen etkisi ile ilgili myomlar büyür, rahimdeki yerleşim ve büyüklüklerine göre bebeğin ve plasentanın gelişmesini engelleyerek düşüklere yol açar. Myomlar gebeliğin ilerleyen dönemlerinde de erken doğuma yol açabilir. Myomların cerrahi ile çıkartılmasından sonra myoma bağlı düşük yapan hastaların %80i sağlıklı çocuk sahibi olabilir.

Myom varlığında doğum şekli sezaryan mi olmalı?

Myom, nadiren gebelik sırasında rahim ağzına yakın bölgeye doğru büyüyerek bebeğin normal doğum sırasında geçişini engelleyebilir. Bu durum gebelikte bebeğin gelişimini olumsuz etkilemez ve ultrason ile doğumdan önce teşhis edilebilir. Bu gebelerde sezaryen ile doğum yapılması kaçınılmazdır. Sezaryen sırasında myomun çıkartılması aşırı kanama riskinden dolayı önerilmez.

Myom ameliyatlarından sonra doğum şekli nasıl olmalıdır?

Ameliyatla rahim duvarının tüm kalınlığını kaplayan bir miyom çıkartıldıysa veya ameliyat sonrası rahimdeki yara iyileşmesi kesin değilse takip eden doğumun sezaryen ile yapılması önerilir.

Myomlar kanserleşebilir mi?

Myomu olan hastalarda kanser gelişme riski (1/10000) onbinde birdir. Özellikle menopozdan sonra myomlarda ani büyüme görülmesi kanser şüphesini doğurur. Böyle durumlarda rahim çıkartılmalıdır.

Hızlı büyüyen myom kanser anlamına gelir mi?

Myomlar genel olarak iyi huylu tümörlerdir. Leiomyosarkom olarak adlandırılan kötü huylu myomlar oldukça nadir görülür. Ameliyat edilen her bin myom vakasının sadece ikisi leiomyosarkom olarak teşhis edilir. Leiomyosarkomlar çoğunlukla 50-60 yaşları arasındaki kadınlarda görülür. Hızlı büyüyen myomlar üç-altı aylık aralıklarla kontrol edilmeli ve yakınmalara neden olduğunda ameliyat ile çıkartılmalıdır. Menopozdan sonra saptanan ve hızlı büyüyen myomlar mutlaka çıkartılmalıdır.

Myom ve kist arasındaki fark nedir?

Myom düz kas hücrelerinin bir araya geldiği çoğunlukla rahmin içinde veya çevresinde bulunan katı tümörlerdir. Kist ise yumurtalık içinde içi sıvı dolu keselerdir. Her ikisi de iyi huyludur.

Myomların tanısı nasıl korunur?

Basit jinekolojik muayene ile myomların tanısı konulabilir. Myomlar erken dönemdeki gebelik, yumurtalık ve barsak tümörleri ile karışabildiğinden hastalara mutlaka detaylı inceleme yapılmalıdır. Myomların tanısında aşağıdaki yöntemler kullanılır:

·Ultrasyon yüksek frekanstaki ses dalgalarını kullanarak üreme organlarının görüntülenmesini sağlar. Myomlar 1 cmden küçük veya çok büyük ise ultrason ile inceleme sağlıklı sonuç vermeyebilir.

·Bilgisayarlı Tomografi ile üç boyutlu görüntüsü elde edilir, myomların tanısında bu yönteme genellikle gerek duyulmaz.

·Magnetik Razonans myomların tanısında nadiren baş vurulan bir yöntemdir. Bu işlem myomun büyüklüğü ve yeri hakkında bilgi verir.

·Histerosalpingografi adı verilen inceleme ile rahim ve fallop tüplerdeki anormallikler tanısına imkan veren bu yöntem ile myomların da tanısı konur.

·Diagnostik Histeroskopi incelemesinde histeroskop olarak adlandırılan teleskopik bir cihaz ile rahim içi değerlendirilir. Lokal anestezi altında uygulanabilen bu yöntem ile aynı zamanda myomlar çıkartılabilir.

·Diagnostik Laparoskopi ile myomların tanısı konur ve tedavisi yapılabilir. Laparoskop olarak adlandırılan teleskopik bir cihaz ile karından girilerek üreme organları değerlendirilir. Genel anestezi altında yapılan işlem esnasında histeroskopi de uygulanabilir.

Myomlar nasıl tedavi edilir?

Düzenli takip; tüm myomların cerrahi ile çıkartılmasına gerek yoktur. Ağrı, basınç hissi, düzensiz ve aşırı kanama yakınmaları olmayan hastaların düzenli kontrolleri yapılarak myom boyutları takip edilir.

Cerrahi; yakınmalara yol açan ve hızlı büyüyen myomlar cerrahi olarak çıkartılmalıdır. Rahim bırakılarak sade myomların çıkartıldığı ameliyatlara myomektomi denir. Myomun yeri ve büyüklüğü cerrahi işlemin tipini belirler.

Cerrahi Histeroskopi; rahimde yerleşen myomlar cerrahi histeroskopi ile çıkartılabilir. Rahme yerleştirilen histeroskop ile sadece rahim içinde bulunan myomlar çıkartılabilir. İşlem basittir ve komplikasyon nadir görülür.

Cerrahi Laporoskopi; cerrahi laporoskopirahim dış duvarına yerleşen myomların çıkartılması için uygulanabilir. İnce bir kesiden laparoskop ile karın içine girilir ve myomlar çıkartılır. Hastalar genellikle bir, iki gün içinde iyileşir.

Laparatomi; myomlar çok büyük veya çok sayıda ise diğer yöntemlere göre daha büyük bir girişim olan laparatomi uygulanabilir. Hastanın cerrahiden sonra iyileşmesi dört ile altı haftayı bulur. Laparatomi geçiren hastalar ileride doğum yaparlarsa sezeryan yapılması gerekebilir.

Myom ameliyatlarının riskleri nelerdir?

Myomektomi sırasında dikkat edilmesi gerekenler, kanamanın minimal düzeyde olması ve ileride infertiliteye yol açabilecek yapışıklıkların oluşmamasıdır. Myomektomi sonrasında bazı hastalarda tekrar myom oluşabilir ve ileriki yıllarda histerektomi yapılması gerekebilir.

Myom nedeni ile rahim alınması gerekir mi?

Hızlı büyüyen ve yakınmalara yol açan myomları olan ve ileride gebelik düşünmeyen hastalara histerektomi yapılabilir.

Myomların ilaçla tedavisi mümkün müdür?

GnRH analogları olarak adlandırılan hormonlar östrojen ve progesteron üretimini tamamen durdurarak hastayı menopoz tablosuna sokar. Bu durum myomların küçülmesine neden olur. Üç aylık bir tedaviden sonra bir çok myomun boyutları küçülür. GnRH analogları altı aydan daha uzun süre kullanıldığında menopozda görülen sıcak basması, vajinal kuruluk gibi yakınmalara osteoporoza neden olur. İlaç bırakıldığında ise küçülen myomlar tekrar eski boyutlarına ulaşır. Bu nedenle bu ilaçlar çoğunlukla ameliyata hazırlık amacı ile kullanılır, ilaçlarla myomların küçültülmesi ameliyatı kolaylaştırır ve kan kaybını azaltır.

Myom tedavisinde progesteron hormonu kullanılabilir mi?

Progesteron myom tedavisinde kullanılan ilk ilaçlardan biridir. Östrojenin vücuttaki etkilerini dengeleyen bir hormon olan progesteron, östrojen etkisi ile büyüdüğü bilinen myomların tedavisinde kullanılmıştır. Progesteronun kullanıldığı vakalarda düşünülenin aksine progesteronun da myomları büyüttüğü görülmüştür. Günümüzde myomların tedavisinde progesteronun yeri yoktur.

Myomlar dondurularak tedavi edilebilir mi?

Myom üzerine özel bir prob ile ulaşılarak –196 C soğukluktaki bir sıvı nitrojen kaynağı ile myomlar dondurulur ve canlılıklarına son verilerek küçülmeleri sağlanır.

Uterin arter embolizasyonu nedir, rikleri nelerdir?

Bu tedavi myom ameliyatlarına alternatif bir tedavidir. Rahmi besleyen damarlardaki kan akımı engellenerek myomların küçülmesi sağlanır. Bu metodun üreme sağlığına olan etkisi tartışmalıdır.

Myomlar için cerrahi müdehale ne zaman kaçınılmazdır?

Cerrahi müdehalenin kaçınılmaz olduğu üç temel durum vardır. Bunlar myomun kontrol edilmeyen kanamalara ve idrar yollarına bası nedeni ile böbrek hasarına neden olması ile kanser şüphesinin olduğu vakalardır.

Myomlar vücüdun başka kısımlarına doğru hareket eder mi?

Myomlar çoğunlukla direkt olarak rahmin içine veya dışına doğru büyürler. Vücudun başka bölümüne hareket etmezler. Paraziter myom olarak adlandırılan tipler ise rahme ince bir bağ ile bağlıdır, bazen bu bağ kopar ve myom karın içinde serbest olarak hareket edebilir.

Myomun rahim ağzında vajinaya doğru büyümesi mümkün müdür?

Çok nadir olmakla birlikte myomun rahimden orijin alarak rahim ağzından dışarı doğru büyümesi mümkündür. Bu durumda rahim korunarak cerrahi işlem ile myom çıkartılır.

Büyük myomlar cerrahi olarak nasıl çıkartılır?

Cerrahi yaklaşım myomun büyüklüğüne, yerleşimine ve cerrahın tercihine bağlıdır. Ameliyat sonrası iyileşme yine bu bahsedilen parametrelere bağlı olrak değişir. Günümüzde çoğunlukla myomlar laparoskopik ve histeroskopik ameliyatlar ile çıkartılmaktadır. Böylelikle hastanın hem ameliyat hem de ameliyat sonrası hastanede kalış ve günlük yaşantısına geri dönüş süresi kısalmakta, fiziksel stresi azalmaktadır.