Lokomotif

[bluemoon24]

İcadını yalnız Merthyr-Tydvil Firması kabul etti (1804), fakat bu

büyük bir yarar sağlamadı. Araç, beygirin yerini tutmasına tutuyordu ama, ne

ondan daha hızlı gidebiliyor, ne de güven verebiliyordu. Perdahlı bir yüzey

üzerinde tekerlekli araçla taşıma, ancak hafif yükler için mümkündü. Çünkü belli

bir ağırlık aşılınca, kayma yapıyordu. Mühendisler bu sakıncayı giderici çareler

aramaya koyuldular. Bu yoğun çalışmalar, kömürün buharlı araçla taşınması işinin

gerçek bir ihtiyaç halini aldığını ispatlamaktadır. Trevithick ve

Vivian, artık rahatça lokomotif diyebileceğimiz bu makinenin tekerleklerine

çıkıntılar işlemeyi önerdiler. 1811'de John Blenkinsop (1783-1831), ray ve

tekerlekleri bir dişli bindirmelik şeklinde imal etmenin gerektiğini ileri

sürdü. 1812'de William Chapman (1749-1832), lokomotifi bir yana koyup yol

boyunca sabit makineler kurmak, böylece yükü kablolarla ve bu makineler

aracılığıyla çekmek gerektiği fikrini ortaya attı. 1813'te Brunton daha da saçma

bir fikri, tekerleği bir yana atıp lokomotife atınki gibi ayaklar takılması

gerektiğini savunmaya koyuldu. İşin garibi bunları dinleyenler hatta taraftar

olanlar da çıktı.Sonunda havadan sözler etmektense rayda kayma işinin ne

olduğunu anlamak için deneyler yapmayı düşünen biri ortaya çıktı: Bu Wylam maden

ocaklarında mühendis olan William Hedley idi. Lokomotife belli bir ağırlık

verildiğinde tekerleğin raya yapıştığını ve kayma yapmadığını gözlemledi. Bunun

üzerine Hedley, bütün ağırlığın yük çekmeye harcanması için çift dingilli bir

lokomotif inşa ederek, bu aracın ağır yük taşımaya elverişli olduğunu ispatladı.

Hedley'in lokomotifinin Wylam'da, Blenkinsop'unki Middleton'da başarıyla

işleyince yeni yük taşıma aracı dikkati çekmeye başladı. Makineyi görmek için

koşanlardan çoğu mühendis ve teknisyenlerdi Bunlardan biri de Killing-worth

taşkömürü ocaklarında teknisyen olan Stephenson idi. Wylam'da 9 Haziran

1781'de doğan George Stephenson'un çocukluğu yoksulluk içinde geçmişti, önce

çobanlık yapmış yedi ile on bir yaşları arasında, tarım işçisi olmuştu. Bir süre

sonra da babasının çalıştığı maden ocağına kazancı olarak girdi. Görevi, başka

birkaç işçiyle birlikte ocağa kömür atmaktan başka bir şey değildi. Buharlı

makineye karşı büyük ilgi duymuş ve işleyişini incelemişti. Bu arada aracın

değerini takdir etmekle kalmayıp kusurlarını bulmuş, bunları gidermenin

çarelerini araştırmaya koyulmuştu, işte çalışmaları bu safhaya vardığında bu

konuyla ilgili bilgisinin çok yetersiz olduğunu anladı. Sıfırdan

başlaması ve çok şey öğrenmesi gerektiğini itiraf etmek cahil kişilerde büyük

bir zekâ belirtisidir. Bu tekniğin temeli olan bilimi iyice incelemeden ve

sindirmeden en o ıfoV Kir teknik aelisme yöntemi ya da bir yenilik ileri

sürmenin doğru olmayacağını düşünmesi mucit için takdire değer bir davranıştır.

Stephenson 18 yaşında okuma yazma öğrenmeye koyuldu. Sonra da gece

kurslarına yazılarak matematik, fizik ve mekanik öğrenmeye başladı. Böylece

kendi kendini yetiştiren mucitlerin en önemlilerinden birisi oldu. Halk diliyle

yazılmış birkaç bilim kitabı okuyup bir konu hakkında az çok bilgi edindiler mi

bilgiçlik taslayan insanlara günümüzde de rastlarız.Stephenson da bu

kuralın dışında kalmadı, ama çok zeki bir insan olduğundan Newton mekaniğini

yıkmaya varan tasarıları hakkında hayallere kapılmadan önce, yıkmayı kurduğu

mekaniği köklü bir şekilde bilmesi gerektiğini anladı. Hemen oğlunun okul

kitaplarına sarıldı. Onu, kendisi gibi cahil kalmaması için koleje göndermişti.

Kendisi de onun aracılığıyla kolej derslerini izlemeye koyuldu. Newcastle'daki

Felsefe ve Edebiyat Derneğinin seminerlerine de katılıyordu. 1820'den başlayarak

Edinburg Üniversitesine giden oğlunun teşvikiyle de onunla birlikte

üniversitenin kurslarını izlemeye koyuldu. Bilimsel eğitimi, teknik

yeteneklerinin düzeyine yükseldikçe mucit dehası meydana çıkmakta ve şeflerinin

dikkatini çekmekteydi. O kadar ki, 1814'te Hedley'in makinesiyle ilgilenip bir

benzerini Killingworth'da imal etmeyi önerdiğinde, madende artık bir işçiden çok

bir mühendis olarak çalışmaktaydı. Stephenson ilk lokomotifini aynı yıl imal

etti. Bu, 4 tekerleğin üzerinde monte edilmiş yatay duran bir silindirdi, iki

yanında, bir manivela aracılığıyla tekerlekleri çeviren pistonların işleticisi

iki ufak silindir daha bulunmaktaydı. 1816'da Stephenson bu prototipi

geliştirdi. Tekerleklerin uyumlu gidişini sağlamak için bunları, birleştirici

bir devrim koluna bağladı ve ocağın çekimini artırmak için silindirden çıkan

buharın bir bacayla dışarıya atılmasını sağladı. 1817'de yeni bir model sundu.

Bunda kazan, bir basmatulumba aracılığıyla sürekli olarak su almaktaydı. 70 ton

yükle dolu vagonları 8-10 km. hızla götüren bu son lokomotif Killing-worth

demiryolunda on yıl hizmet gördü. Bu başarı Stephenson'un madenden ayrılıp bir

lokomotif fabrikası kurmasına yetecek kadar büyüktü ve mucit 1822'de

Newcastle'da fabrika açtı. İlk önemli siparişini 1825'te aldı:

Newcastle'ın güneyinde, birbirinden 39 km. uzakta bulunan Stockton-Darlington

şehirleri arasındaki demiryolu için üç lokomotif... Hat büyük bir törenle

açıldı. 90 ton yük alıp saatte 20 km. hızla gidecek olan lokomotife 'resmi

zevatı' ve müzikçileri taşıması için bir de vagon bağlandı. İlk yolcu treniydi

bu. Treni atlıların izlemesine karar verilmişti, ama o dönemde 40 km. gibi

inanılmayacak bir hızla bayırı inerek atları pes ettirdi.



Siyaset, Bilim Ve Tarih Bilinci (Doğan Özlem )The Benefits Of TreesEnerji TasarrufuAlternatif Ucuz Enerji KaynaklarıErozyonun Tanımı Ve ÇeşitleriDünyamızın HareketleriDoğalgazDeve KuşlarıTeknolojik CellatlarımızKüresel IsınmaÇimento İşkolu Ve SorunlarıAtmosferin Başlıca Gaz KirleticileriNükleer EnerjiYapay KristallerHyrogen Fuel  The Fuel Of FutureKentiçi Ulaşımı Ve Çevre SorunlarıPrcı HakkındaÇevre Kirliliği Ve SonuçlarıSivil SavunmaUluslararası Hukuk Ve Çevre