Bilgisayarın Tavla Oynaması

[bluemoon24]

Tavla o kadar bilinen bir oyundur ki, burada

kurallarından bahsetmek bile ayıp olabilir. Tavlanın bilinen en eski oyunlardan

biri olduğu, 5 000 yıl evvel Mısırlılar tarafından oynanmaya başlandığı,

Yunanlılar ve daha sonra da Romalılar tarafından oynanıp Avrupa'ya yayıldığı

biliniyor. Bu günkü oynanış kuralları 17. yüzyılda İngiltere'de tekrar

düzenlenmiş, 20. yüzyılın başlarında, 1920'lerde ise çift zarla oynanmaya

başlanmıştır. Tavla, kırda, kahvede oynanabilmesi bakımından basit bir

halk oyunu olarak bilinmesine rağmen satranç gibi stratejik bir savaş oyunu olup

en az onun kadar, hatta araya şans faktörünün de girmesi ile ondan daha zor bir

oyundur. Sonraki hamleleri düşünmeyi zorlaştıracak şans faktörü oyuna

eğlenceli bir yan katar. Oyunu kazandığınızda bunu kabiliyetinize yorarken,

kaybettiğinizde de kötü şansınızı suçlayabilirsiniz. Ancak tavla şampiyonları

şansın yanında oyunda, ihtimaller hesabını, tahayyül ve sezgi yeteneklerini

hatta psikolojik faktörleri bile kullanırlar. Günümüzde bilgisayarda,

internet aracılığıyla dünyanın öbür ucundaki kişilerle tavla oynanabiliyor.

Bilgisayarla karşılıklı tavla oynayabileceğiniz çok güzel programlar var. Ne var

ki bu programlar amatör bir seviyeden öteye geçemiyorlar. Satrançta olduğu gibi

dünya şampiyonlarını bile yenebilecek programlar üretilemiyor. Bir

bilgisayarın herhangi bir oyunu bir insan kadar veya daha iyi oynayabilmesi için

ya insandan daha akıllı olması yahut da belirli bir sürede insandan daha çok iş

yapabilmesi gerekir. Oyun programlarında genel strateji akıl üzerine kurulamaz.

Program bir insanın yapamayacağı kadar kısa bir sürede, ilerde yapılabilecek

hamleleri ve karşı oyunları hesaplayabilecek şekilde hazırlanır. Satranç

oyununda her bir oyuncunun bir hamlede yapabileceği 20-30 değişik hareket

vardır. Tavlada ise her iki zarı attığınızda zaten 21 tane değişik pozisyon

gelme olasılığı vardır. Bu her bir pozisyon da en az 4-6 değişik şekilde

oynanabileceği, bir de çift atıldığında 4 kere oynanabileceği faktörlerini de

hesaba katarsak, sadece bir kerede tavlada kaç değişik oyun oynama olasılığı

olduğu ortaya çıkar.İşte bu durum tavla oyununun herhangi bir anında çok

ileriye bakmayı, sonraki hamleleri görebilmeyi ve tedbir almayı zorlaştırır. En

basit bir hesapta bile görülebilir ki tavlada 3 kere zarları atışta

oynanabilecek pozisyon sayısı 250 milyona ulaşır. Bunun analizini yapabilmek

bilgisayar için bile zordur. Satranç gibi oyunlarda, bir kerede

yapılabilecek hamleler hesaplanırken en mantıksız ve yapılmaması gereken

hamleler çıkarıldığında geriye oynanması mümkün 5 bilemediniz 10 hareket kalır.

Halbuki tavlada her seferinde atılan zara bağlı olarak 21 değişik seçenek

vardır. İşte bu nedenle programlamada arka arkaya olabilecekler için bir

fonksiyon türetip, yazılım yapabilmek içinden çıkılmaz bir hale gelir.

Tavlada bir başka faktör de zamandır. Oyunun herhangi bir kademesindeki

durumu kavramada geçen zaman açısından insan, bilgisayardan hala üstündür. Tabii

bu arada pulları kırma, kritik yerlerde kapı alarak rakibin zarı ne gelirse

gelsin onu oynatmama, gele atma gibi durumlar da göz önüne alınırsa,

bilgisayarın tavla oyununda niçin çok başarılı olamadığı ortaya çıkar.



Ü-V-Y-ZŞ-T-USP-RN-O-ÖMJ-K-LH-I-İGE-FC-Ç-DBAY-ZU-Ü-VŞ-TSP-RO-ÖN