Açıklamalı 17 Soru

[bluemoon24]

SORU 1: Aşağıdakilerden hangisi Merkezi Kayıt Kuruluşu'nun ortakları arasında değildir?

A) İstanbul Altın Borsası



B) İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş.



C) İMKB



D) Türk Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği



E) Eximbank

ÇÖZÜM: 21.09.2001 tarihinde tüzel kişilik kazanan Merkezi Kayıt Kuruluşu'nun kurucu ortaklan, İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş., İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşlar Birliği, İstanbul altın Borsası ve Takasbank temsilcisidir. Merkezi Kayıt Kuruluş üyeleri, aracı kuruluşlar, ihraçcılar ve hesap temcilerinden oluşur.



Doğru Cevap E şıkkıdır.



SORU 2: Aşağıdakilerden hangisinin devri ciro ve senedin teslimi ile gerçekleşir?

A) Hamiline yazılı hisse senetleri



B) Nama yazılı hisse senetleri



C) Depo sertifikası



D) Bono



E) Hiçbiri

ÇÖZÜM: Ticaret kanunda nama yazılı hisse senetlerinin devri ciro ve senedin teslimi ile gerçekleşir. Hamiline yazılı hisse senetlerinin devri teslim ile gerçekleşir.



Doğru Cevap B şıkkıdır.



SORU 3: Hisse senedinin doğal afet veya insan fiiliyle hamilin iradesi dışında senedin elden çıkması veya kullanılamaz hale gelmesi durumu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hisse senedinin devri



B) Hisse senedinin zayii



C) Hisse senedinin iptali



D) Hisse senedinin mülkiyet devri



E) Hiçbiri

ÇÖZÜM: Kıymetli evrak olan hisse senetlerinde hak ile senet sıkı sıkıya birbirine bağlıdır. Hisse senedi zayi edildiğinde TTK'daki ödeme yasağı ve iptal prosedini uygulanarak hak ile senet arasındaki bağlılık mahkeme kararıyla kaldırılır. Doğru Cevap B şıkkıdır.



SORU 4: Senedin kimin elinde olduğu bilinmiyorsa hamiline yazılı senetlerin iptal yöntemiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Başvuru dilekçesiyle mahkemeye müracaat edilir.



B) Hisse senedi çalınmış ise ayrıca Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur.



C) Davacının sadece zilyetliğini ispat etmesi yeterlidir.



D) Hamil istirdat davası açacaktır.



E) İyiniyetli hak sahipleri için Türk Ticaret Sicili gazetesinde üç kez ilan edilir.

ÇÖZÜM: Senedin kimin elinde olduğu biliniyorsa senedi zayi eden hamil, önleyici tedbir aldıktan sonra, senedin kimde olduğunu biliyorsa istirdat davası açacaktır. Doğru Cevap D şıkkıdır.



SORU 5: Takasbank saklama hesaplarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Saklama hesaplan havuz hesabı ve müşteri alt hesaplarından oluşur.



B) Aracı kuruluşlar kullanıcı kodu ve şifrelerini kullanarak hesaplarını takip edebilirler.



C) Takas işlemleri saklama havuz hesaplan kullanılarak gerçekleştirilmek-zorundadır.



D) Aracı kuruluşlar Takasbank sisteminde müşterileri için alt hesaplar açmak zorundadırlar.



E) Aracı kuruluşlar tarafından alınan menkul kıymetler havuz hesabına aktarılmadan direkt müşteri alt hesabına aktarılır.

ÇÖZÜM: Aracı kuruluşlar tarafından alınan menkul kıymetler, müşteri alt hesaplarında saklanması gerektiğinden bu kıymetleri takas gününde takas hesabından saklama havuz hesabına aktarılması ve havuz hesabından da ilgili müşteri alt hesaplarına aktarılması gerekir.



Doğru Cevap E şıkkıdır.



SORU 6: Saklama merkezine teslim edilen ve aynı cinsten bütün menkul kıymetlerin birarada saklanması yöntemi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mislen saklama



B) Aynen saklama



C) Ayrı bir kasada saklama



D) Nakit kasasında saklama



E) Hiçbiri

ÇÖZÜM: Mislen saklama yönteminde saklama merkezine teslim edilen aynı cinsten bütün kıymetler birarada (havuzda) saklanır. İade aynen değil mislen yapılır.



Doğru Cevap A şıkkıdır.



SORU 7:

I. Yıpranmamış



II. Yargı merciilerince üzerine tedbir konulmamış



III. iptal edilmemiş



IV. İtfa edilmemiş



V. Anapara ödeme süresi geçmemiş

Yukarıdakilerden hangisi saklamaya kabul edilecek menkul kıymetlerin özellikleri arasındadır?

A) I, II ve V



B) I, II, III, IV ve V



C) Yalnız V



D) I, II, IV



E) Yalnız III

ÇÖZÜM: Bu özelliklere sahip olmayan menkul kıymetler saklama merkezi tarafından kabul edilmez.



Doğru Cevap B şıkkıdır.



SORU 8: Teslim alınan menkul kıymetin sahte, yasaklı veya eksik olduğunun anlaşılması halinde sorumluluk kime aittir?

A) Aracı kuruma



B) Takasbanka



C) Menkul kıymeti teslim alan



D) Menkul kıymeti saklama merkezine en son teslim eden müşteriye



E) Hiçbiri

ÇÖZÜM: Sorumluluk, menkul kıymeti saklama merkezine en son teslim eden müşteriye aittir.



Doğru Cevap D şıkkıdır.



SORU 9: Aşağıdakilerden hangisi kıymet saklama işlemlerinde kullanılan saklama kasalarından değildir?

A) Kıymet alma kasası



B) Kıymet verme kasası



C) Saklama kasası



D) İstinye kasa



E) Nakit kasa

ÇÖZÜM: Nakit kasası yoktur. Doğru Cevap E şıkkıdır.



SORU 10: Müşteri ismine saklama sistemiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) İMKB üyesi aracı kurumlar ve bankalar Takasbank müşterileri adına hesap açtırmak zorundadır.



B) Aracı kurum ve bankaların müşterilerinin kimlik bilgilerim Takasbank'a iletmesiyle "Takasbank Sicil Numarası" oluşturulur.



C) Alo Takas numarası O 212 315 22 22'dir.



D) Yeni açılan hesaplara ait kimlik bilgilerinin Takasbank'a iletilmesi süresi 30 gündür.



E) Aracı kurumların müşterileri adına Takasbank'ta hesap açtırmaları isteğe bağlıdır.

ÇÖZÜM: İMKB üyesi tüm Aracı Kurum ve Bankalar Takasbank nezdinde saklamak zorunda oldukları hisse senetlerini bu kıymetlerin sahibi olan müşterileri adına Takasbank sisteminde alt hesaplar açarak izlemek zorundadırlar.



Doğru Cevap E şıkkıdır.



SORU 11: Takasbank borsa para piyasasıyla ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Saat 16:3°'a kadar kapatılan borçlar için 2 katı kadar temerrüt faizi uygulanır.



B) Saat 16:3°'a kadar kapatılan borçlar için temerrüt faizi üst sınırı 1.000.000.000 TL + BSMV'dir.



C) Temerrüt sayısı 5 - 8 olan aracı kuruluşa 5 işgünü işten uzaklaştırma cezası verilir.



D) Alıcı ve satıcı aracı kuruluşlardan anaparanın % 0,002 (yüzbinde ikisi) oranında komisyon + BSMV alınır.



E) Takasbank Borsa Para piyasasında işlem yapılacak minimum tutar 10 milyar TL olup emir tutarı l milyarın katları olarak artar.

ÇÖZÜM: TBPP'da işlem yapılacak minimum tutar 5 milyar TL'dir. 10 milyar değildir. Emir tutan l milyon katları olarak artar.



Doğru Cevap E şıkkıdır.



SORU 12: Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Yatırımcı blokaj hesabı; yatırımcının sicil numarası ve sicil şifresini kullanarak Alo - Takas aracılığı ile bloke koyduğu hisse senedi miktarını gösteren hesaptır.



B) Satış blokajı hesabı; yatırımcı tarafından satıldığı gerekçesi ile ilgili aracı kuruluş tarafından takas gününe kadar üzerlerine blokaj uygulanan hisse-senedi miktarını gösteren hesaptır.



C) Menkul kıymet sahipleri sattıkları, menkul kıymetler üzerine de blokaj koyabilirler.



D) Teminat hesabı; yatırımcıların Aracı kuruluştan kullandığı kredi karşılığı olarak vermiş oldukları ve aracı kuruluş tarafından teminat hesabına aktarılmış hisse senedi miktarını gösteren hesaptır.



E) Portföy yönetim hesabı; Portföy yönetim şirketleri ve portföy yönetimi yetkisi olana Aracı kuruluşların kullandıkları ve portföy yönetimine konu olan bakiyelerin izlendiği hesaptır.

ÇÖZÜM: Menkul kıymet sahipleri sattıkları menkul kıymetler üzerine blokaj koyamazlar. Menkul kıymet sahiplerinin sattıkları menkul kıymetler satış blokajı hesabına alınır.



Doğru Cevap C şıkladır.



SORU 13:

I. Netleştirme



II. Teslim Karşılığı Ödeme



III. Kaydi Takas



IV. Merkezi Takas



V. Aynı gün valörlü işlemler

Yukarıdakilerden hangisi takas prensipleri arasında yer alır?

A) I, II ve III



B) I,II,V



C) I, II, III, IV ve V



D) I ve II



E) Yalnız IV

ÇÖZÜM 13: Hepside takas prensipleri arasında yer alır. Doğru Cevap C şıkkıdır.



SORU 14: Aracı kuruluşların takas merkezine olan borçlarını kapatmadıkça, takastan alacaklarının nezdine ödenmez prensibine ne denir?

A) Teslim Karşılığı Ödeme



B) Netleştirme



C) Kaydi Takas



D) Aynı gün valörlü işlem



E) Merkezi Takas

ÇÖZÜM: Aracı kuruluşlar takas merkezine olan borçlarını kapatmadıkça, takastan olan alacakları kendilerine ödenmez. Borcun kısmen kapatılması halinde alacak, kapatılan borca orantılı olarak ödenir.



Doğru Cevap A şıkkıdır.



SORU 15: "NORM mesajı" TETS (Takasbank Elektronik Fon Transferi sisteminde kullanılan ne tür bir mesajdır ve ne anlama gelir?

A) Nakit içerikli mesajdır. "İsme" giden nakit transferleridir.



B) Nakit içerikli olmayan mesajdır, "Hesaba" giden nakit transfer mesajlarıdır.



C) Menkul kıymet içerikli mesajdır, "Haber" nitelikli olarak mesajlardır.



D) Nakit içerikli olmayan mesajlardır, "İsme" giden nakit transferleridir.



E) Nakit içerikli mesajdır; ihalelerde TCMB'ye tebliğ verilirken kullanılan mesajlardır.

ÇÖZÜM: NORM mesajı nakit içerikli bir mesajdır ve "İsme" giden nakit transferleridir. Doğru Cevap A şıkkıdır.



SORU 16:

I. Takasbank'a yazılı talimat verebilirler.



II. Takasbank'a EFT mesajı gönderebilirler



III. Kendi/ofislerinde bulunan terminallerden virman işlemlerini gerçekleştirebilirler.



IV. Fax çekebilirler.

Aracı kuruluşlar virman işlemini yukarıdaki yıllardan hangisiyle yapamazlar?

A) I, II ve III



B) I, II ve IV



C) yalnız IV



D) I, II, III ve IV



E) yalnız I

ÇÖZÜM: Virman işlemi, hisse senetlerinin bir aracı kuruluşun saklama havuz hesabından diğer bir aracı kuruluşun saklama havuz hesabına aktarımım ifade eder. Virman yapmak isteyen aracı kuruluşlar;

- Takasbank'a yazılı talimat verebilirler.



- Takasbank'a EFT mesajı gönderebilirler.



- Kendi ofislerinde bulunan terminallerinden virman işlemlerini gerçekleştirebilirler.

Doğru Cevap A şıkkıdır.



SORU 17:

I. Nakden



II. Başka bir bankadan EFT



III. Takasbank nezdindeki başka bir hesaptan virman



IV. Diğer piyasalardan olan alacakların mahsubu

Yukarıdaki yollardan hangisi ile Aracı Kuruluşlar, Takasbank'a olan nakit borçlarını kapatabilirler?

A) I, II, III, IV



B) I ve II



C) I, II, ve III



D) yalnız I



E) I ve II

ÇÖZÜM: Hepside takas prensipleri arasında yer alır. Doğru Cevap A şıkkıdır.