Emzirmenin anneye olan yararları

[Bluesky24]

Bebek

doğduğu anda en gelişmiş reflekslerinden birisi emme

refleksidir. Bu refleksin amacı artık annesi ile olan organik

bağını koparan yeni bireyin kendi beslenmesini sağlama

gereksinimidir Tüm memeli canlılarda olduğu gibi insan yavrusu

da doğar doğmaz annesinin memesini arar.



Emzirme anne ile bebek arasındaki ilk duygusal bağın

kurulmasının ve bebek için getirdiği yararların yanı sıra

anne sağlığı açısından da önemli yararlar sağlar.



Emzirmenin anneye sağladığı kısa ve uzun dönem yararlar

şunlardır:



Rahimin kasılması ve

kanamanın azalması



Emzirmenin ilk belirgin etkisi rahim kasılmaları üzerindedir.

Bebeğin doğumu ile birlikte rahim kasları çok kuvvetli

şekilde kasılır ve böylece plasentanın ayrıldığı yerden

olan kanama kesilir. Bu olaya uterin involsyon adı verilr.

Rahimin yeterli şekilde kasılması oksitosin adı verilen

hormonun etkisiyle olur. Doğum sancılarının başlatılması

ya da desteklenmesi amacıyla suni sancı amacıyla verilen

hormon da oksitosindir. Beyinin hipofiz bölgesinden salınan

oksitosinin vücutta iki etkisi vardır. Birincisi rahimin

kasılması, ikincisi ise sütün memeden dışarı atılmasını

sağlamaktır. Bu doğanın kendini koruma mekanizmalarından

birisidir. Bebek emdikçe oluşan uyarı süt yapımını

sağlayan prolaktin hormonunun üretimini arttırırken aynı

zamanda üretilen sütün meme dışına atılması için yüksek

miktarda oksitosin de salgılanır. Salgılanan oksitosin kan

dolaşımı ile rahime ulaşarak kasılmasına neden olur ve bu

sayede kanama azalır. Doğum sonrası bebeğinizi emzirirken

kasıklarınızda adet sancısını andıran ağrılar

duymanızın nedeni de bu kasılmalardır. Emziren annelerde

kanama ve kan kaybı daha az olacağından uzun dönemde

kansızlığa bağlı halsizlik, çarpıntı, çabuk yorulma gibi

yakınmalar daha seyrek görülür.



Emzirme doğal bir doğum

kontrol yöntemidir



Süt üretiminden sorumlu olan prolaktin hormonu beyinde

yumurtlamayı kontrol eden hormonların salgılanması üzerinde

etkiye sahiptir. Bu etki sonucu yüksek prolaktin düzeyi

varlığında yumurtalıklarda yeni yumurta hücresi gelişimi

olmaz. Yumurtlama olmadığı için gebelik olasılığı da

ortadan kalkar. Bebek emmeye devam ettikçe süt üretimi ve

dolayısıyla prolaktin üretimi devam eder ve yumurtlama

baskılanır. Ancak bu baskılanma bebekte ek gıdalara

geçildiğinde yavaş yavaş ortadan kalkar. Bebeğini sadece

anne sütü ile besleyen kadınlarda yumurtlamanın geri dönmesi

4-6 ay civarında olur ve bu süre içinde emziren anneler

istenmeyen gebeliklerden büyük oranda korunmuş olur.

Emzirmenin ilk 3 ay için koruyuculuğu %90'ın üzerindedir.

Ancak eğer bu dönem içinde adet kanamaları başlarsa büyük

olasılıkla yumurtlama da başlamış demektir ve gebelik riski

söz konusudur. Bu nedenle emziren annelerde ilk adet

kanamasından ya da kanamanın olmaması durumunda 6. aydan sonra

ek korunma önerilir.



Emzirme hamilelikte alınan

kiloların verilmesini kolaylaştırır



Emzirme ve süt üretiminin kendisi de enerji gerektiren bir

olaydır ve günde yaklaşık 500-1000 kalori harcanmasına neden

olur. Emzirmeyen bir annenin bu kaloriyi yakması için 1 saatten

daha uzun bir süre e binmesi ya da 2 saat yürümesi

gereklidir. Bu nedenle emziren anneler emzirmeyenlere göre daha

fazla kalori harcarlar ve hamilelikte aldıkları kiloları daha

kolay verebilirler.



Emzirme kanserden korur



İlk kez 1700'lü yıllarda hiç çocuk sahibi

olmayan rahibelerde meme kanserinin daha fazla görüldüğünün

saptanması bu hastalık ile doğum ve emzirme arasında bir

ilişki olabileceği fikrinin doğmasına neden olmuştur. Zaman

içerisinde yapılan pekçok çalışma bu ilk gözlemin gerçek

olduğunu ortaya koymuştur. Emzirme kadının meme kanserin

yakalanma riskini azaltmaktadır ancak bu etkinin nasıl ortaya

çıktığı bilinmemektedir. İleri sürülen mekanizmalardan

birisi emzirme süresince ortaya çıkan düşük östrojen

hormonu seviyelerinin bu koruyucu etkideki en önemli faktör

olduğudur. Bir başka tez ise meme hücrelerinde süt üretimi

sırasında meydana gelen moleküler değişikliklerin bu

hücreleri kanser gelişimine karşı daha dirençli hale

getirdiğidir.



Her yıl sadece Amerika Birleşik Devletlerinde 40.000'den

fazla kadın meme kanseri nedeni ile hayatını kaybetmektedir.

Tüm dünya göz önüne alındığında bu sayının 1.5 milyon

civarında olduğu tahmin edilmektedir. Meme kanseri gelişmiş

ülkelerde daha sık görülürken geri kalmış ya da

gelişmekte olan toplumlarda ise daha seyrektir. Bu

farklılığın temel nedeni kadınların dünyaya getirdiği

çocuk sayısı ve toplam emzirme süresidir. Çeşitli

zamanlarda yapılan ve toplam 50.302 meme kanserli ve 96.973 meme

kanseri olmayan kadının incelendiği 47 çalışmanın

sonuçlarını birarada değerlendiren yeni bir araştırmada bir

kadının emzirdiği her 12 ay için meme kanserine yakalanma

riskinde %4.3'lük bir azalma olduğu ayrıca emzirme süresinden

bağımsız olarak her doğumun bu riskte %7'lik ek bir azalma

sağladığı ortaya konmuştur. İlk bakışta %4.3 az gibi

görünse de annelerin bebeklerini 6 ay daha fazla emzirmeleri

sonucu her yıl sadece İngiltere'de görülen meme kanseri

sayısında 1.000 civarında azalma olmasını beklemek aslına

oranın ne kadar önemli olduğunu ortaya koymaktadır.



Gelişmiş ülkelerde anneler bebeklerini ortalama 3 ay

civarında emzirmektedirler. Geri kalmış ülkelerde ise anne

sütünün bedava olması nedeni ile bu süre çok daha uzundur.

Hem emzirme süresinin uzunluğu hem de çocuk sayısının

fazlalığı nedeni ile gelişmekte olan ya da geri kalmış

ülkelerdeki kadınlar yaşamlarının toplam 10 yıldan

fazlasını emzirerek geçirmekteyken gelişmiş ülkelerde bu

süre 8 ay civarındadır. Bu nedenle gelişmiş bir ülkede

yaşayan bir kadının 70 yaşına kadar meme kanserine yakalanma

olasılığı %6.3 iken geri kalmış ülkelerde bu risk %2.7'ye

inmektedir. Azalma menopoz öncesi görülen meme kanserlerinde

daha belirginken menopozdan sonra ortaya çıkan meme kanseri

sıklığında bu derece belirgin bir azalma yoktur.



Bu veriler kesinlikle çok sayıda çocuk doğurun anlamını

içermemektedir. Fazla sayıda doğumun genel kadın ve toplum

sağlığı üzerinde çok olumsuz etkileri vardır ve asla

önerilmemektedir ancak emzirmenin meme kanseri açısından ne

derece önemli olduğunu ortaya koyması yönünden çok

anlamlıdır. Bu nedenle dünyadaki gönüllü sağlık

kuruluşları annelerin bebeklerini 2 yıla kadar emzirmeye devam

etmelerini önermektedir.



Emzirmenin olumlu yönde etkilediği bir başka kanser türü

de over yani yumurtalık kanseridir. Over kanseri çok sinsi

seyreden ve son dönemlerine kadar belirti vermeyen bir

kanserdir. Yapılan araştırmalarda 30 yaşından önce doğum

yapan ve bir yıl ya da daha fazla süreyle bebeğini emziren

kadınların over kanserine yakalanma riskinde belirgin bir

azalma olduğunu ortaya koymuştur. Hamilelik ve emzirmenin her

ikisi de yumurtlamayı baskıladığı için bu organın

kanserilerinde azalmaya neden olur. Bu etki doğum kontrol

haplarının yumurtalık kanserini azaltıcı etkisi ile aynı

mekanizma sonucu ortaya çıkar.



Emzirmenin sosyal ve ekonomik

etkileri



Anne sütü ile beslenen bebekler, mama ile beslenen bebeklere

göre daha sağlıklı olmakta ve enfeksiyonlar başta olmak

üzere pekçok hastalığa daha seyrek yakalanmaktadırlar. Bu

durum özellikle çalışan annelerin psikolojik durumları

üzerinde olumlu etki yaratır ve bebeğinin sağlık sorunları

ile daha az mücadele etmek zorunda olan anne kendini işine daha

kolay ve verimli şekilde verebilir. Bebeğin sağlıklı olması

daha az sağlık harcaması veaile bütçesine katkı demektir.

Ayrıca araştırmalar emziren annelerin emzirmeyenlere göre

psikolojik açıdan daha güçlü ve kendine güvenlerinin daha

fazla olduğunu ortaya koymuştur.



Kimler emziremez



Emzirmenin anne ve bebek sağlığı açısından kesinlikle

sakıncalı olduğu çok az durum vardır. Bunlardan en

önemlileri annenin kullandığı ilaçlardır. Guatr ilaçları,

kanser ilaçları ile antipsikotik alan kadınlar bebeklerini

emzirmemelidirler. Yine annede var olan bazı enfeksiyonlar da

emzirmeye engel teşkil eder. Bunlar arasında en önde gelenler

aktif tüberküloz (verem), AIDS ve Herpes (uçuk)

enfeksiyonlarıdır. Benzer şekilde annede var olan psikiyatrik

sorunlar da bebek yaşamını tehdit edebileceği için bu

hastalıkların varlığında emzirmeye izin verilmeyebilir.



Meme enfeksiyonları başta olmak üzere hepatit, idrar yolu

enfeksiyonu gibi hastalıklar ise emzirme karşısında bir engel

teşkil etmezler. Piyasada reçeteli ya da reçetesiz satılan

pekçok ilaç da aslında emzirme için engel oluşturmaz ancak

böyle bir gereklilik varlığında yine de doktor onayı almak

yararlı olabilir.



Meme ameliyatları sonrası

emzirme



Günümüzde estetik amaçlı meme ameliyatları çok daha sık

yapılmaktadır. Bu ameliyatları geçirmiş kişilerin emzirip

emziremeyeceği yapılan ameliyatın türüne ve uygulanan

tekniğe bağlıdır. Genelde meme dokusunun zarar görmediği

silikon ya da benzeri malzemeler ile yapılan büyütme

ameliyatlarının emzirme üzerinde hiçbir etkisi olmaz.



Öte yandan küçültme ameliyatlarında ise hem süt üreten

meme dokusu, hem bu sütü meme ucuna taşıyan kanallar hem de

sütü meme ucundan dışarıya atan kısımlar zarar görebilir.

Özellikle meme ucunun yerinin değiştirildiği ameliyatlar

sonrasında emzirme mümkün olmayabilir. Ancak emzirme

potansiyeline zarar vermeyen teknikler kullanılarak yapılabilen

küçültme operasyonları da mevcuttur.



Meme kanseri olanlar

emizirebilir mi?



Meme kanserinin olgularının sayısı emzirme dönemindeki

kadınlarda nispeten daha az olduğu için bu konuyla ilgili

literatürde yeterli çalışma yoktur. Tedavi sırasında

uygulanan ilaçlar annenin emzirmesinin kesinlikle sakıncalı

olduğu durumlardan birini oluşturur. Öte yandan tedavi

tamamlandıktan sonra kadının emzirip emzirmeyeceğine karar

veriren kişisel farklılıklar mutlaka göz önüne alınmalı

ve her birey için kendine uygun bir karar verilmelidir. Cerrahi

ve radyoterapi meme dokusunun yapısına zarar verebilir ve bu

gibi durumlarda süt üretimi mümkün olmayabilir.



******



KAYNAKLAR





Beaudry M, Dufour R, Marcoux S: Relation

between infant feeding and infections during the first

six months of life. J Pediatrics 1995; 126:191-197.

Chua S, Arulkumaran S, Lin I, Selamat N, Ratnam S:

Influence of breastfeeding and nipple stimulation on

postpartum uterine activity, British J Obstet Gynecol

1994; 101:804-805.

Dewey K, Heinig MJ, Nommsen L: Maternal weight-loss

patterns during prolonged lactation. American J Clin

Nutrition 1993; 58:162-166.

Goldman A: The immune system of human milk:

antimicrobial, anti-inflammatory and immunomodulating

properties, Pediatric Infect Dis J 1993; 12(8):664-672.

Knoben, JE, Anderson, PO.******Drug use during

breastfeeding.****** Clinical Pharmacology 1993;10:596-624.

Short RV. Lactational infertility in family planning.Ann

Med. 1993 Apr;25(2):175-80

Zheng T et al: Long-Term Breastfeeding Lowers

Mother’s Breast Cancer Risk, American J

Epidemiology 2001; 152:1129-1135





******



[/b]











Bu yazı ilginizi çektiyse aşağıdaki

yazıları da okumanızı öneririm













Bebeğinizi

emzirmeniz için 51 neden



















Geri































































10 Şubat 2008



Saat: 14:20







UYARI



Çin

Malı ürünlere dikkat !

















































































































































Unutmayın!





Çalışan

anne adayları: Doğum

öncesi iznine ayrılmak için yapmanız gereken

işlemleri unutmayın













































Kaynak: Dr. Mumcu